Dokument bez tytułu - Bogurodzica-archaizmy PDF

Preview

Summary

Bogurodzica-archaizmy...

Description

Bogurodzica - archaizmy Lp. Archaizm

Rodzaj

Forma współczesna

Wyjaśnienie

1.

Bogurodzica

słowotwórczy

matka Boga

Słowo zawierające wpływy czeskie oraz starocerkiewno-słowiańskie

2.

Bogiem sławiena

składniowy

sławiona przez Boga

Nieużywany obecnie sposób łączenia wyrazów w zdaniu.

3.

sławiena

fonetyczny

sławiona

Pochodzenie tego słowa jest typowane wyłącznie na polskie.

4.

Gospodzin

leksykalny

Pan

W epoce antyku oznaczałoby ,,pan zapasów żywności”, obecnie używa się określenia ,,osoba władna”

5.

zwolena

fonetyczny

wybrana

Osoba wybrana, w tym przypadku Maryja, której imię zostało okryte chwałą Bożą.

6.

zyszczy

fleksyjny

pozyskaj

Czasownik zawierający dawną końcówkę trybu rozkazującego ,,-y”

7.

spuści

fleksyjny

ześlij

Forma trybu rozkazującego, skierowana do Maryi.

8.

dziela

leksykalny

dla

Dawna forma przyimka ,,dla”, stosowana przede wszystkim w języku starocerkiewno-słowiańskim.

9.

Krzciciel

fonetyczny

Chrzciciel

Osoba przeprowadzająca sakrament Chrztu Św., tu: Jan Chrzciciel.

10.

Bożyc

leksykalny

Syn Boży

Zdrobnienie wyrazu ,,bożyk” czyli ,,mały Bóg”, ale za formę poprawną uznaje się zwrot,,Bożyc” czyli ,,Syn Boga”.

11.

napełń myśli napełń

semantyczny fleksyjny

spełnij pragnienia spełnij

Wyraz współcześnie występujący, ale zmieniło się jego znaczenie ,, napełń myśli” w znaczeniu ,,Spełnij pragnienia”. Słowo pochodzi z j.staropolskiego.

12.

jąż

leksykalny

którą

Słowo pochodzi z języka staropolskiego.

13.

jegoż

leksykalny

którego

Forma przestarzała, obecnie nie używana.

14.

zbożny

leksykalny

dostatni

W języku staropolskim to słowo oznaczało ,,obfity w zboże”. W tym tekście zaś oznacza ,,dostatni”

15.

przebyt

leksykalny

istnienie

Forma przestarzała, wyszła z użycia.

16.

raczy

fleksyjny

racz

Dawna forma czasownika zawierająca końcówkę trybu rozkazującego ,,-y”...