Ekologia - notatki PDF

Preview

Summary

Notatki z rozdziału ekologia...

Description

Ekologia 1) Czynniki środowiska wpływające na życie organizmów 1. -

biotyczne abiotyczne Czynniki abiotyczne - elementy środowiska nieożywionego składniki klimatu (temperatura,nasłonecznienie,wiatr,ciśnienie,opady,wilgotność powietrza) - czynniki podłoża (zawartość wody i soli mineralnych, struktura i żyzność gleby) 2. Czynniki biotyczne - elementy środowiska ożywionego (różne oddziaływania) - wewnątrzgatunkowe konkurencja - międzygatunkowe konkurencja pasożytnictwo drapieżnictwo mutualizm

2) Nisza ekologiczna a siedlisko Nisza ekologiczna - wszystkie wymagania niezbędne do życia, wzrostu, rozmnażania osobnika lub gatunku oraz funkcja jaką pełni w biocenozie warunki środowiska - (temperatura, wilgotność, nasłonecznienie) zasoby środowiska pokarm - (zwierzęta), sole mineralne, dwutlenek węgla, energia słoneczna (rośliny) powiązania organizmu z innymi organizmami - (konkurencja, drapieżnictwo) Siedlisko - fizyczna przestrzeń ,występuje w niej osobnik lub gatunek ,może to być obszar wodny lub lądowy (wyodrębnione na podstawie cech: geograficznych, klimatycznych, glebowych) w tym samym siedlisku mogą występować organizmy o różnych niszach ekologicznych

3) Tolerancja ekologiczna organizmu to zdolność przystosowywania się organizmu do zmian czynników środowiska może zmieniać się z wiekiem,różni się u osobników młodocianych i dorosłych. Prawo minimum Liebiga możliwość rozwoju organizmu określa ten składnik, który występuje w niedoborze (ilość niewystarczająca w stosunku do zapotrzebowania organizmu) składnik nazywa się czynnikiem ograniczającym – mimo odpowiedniego stężenia wszystkich innych składników ogranicza on wzrost i rozwój organizmu. Prawo tolerancji ekologicznej Shelforda możliwość bytowania organizmów określają dwie skrajne wartości czynnika ograniczającego: wartość minimalna i wartość maksymalna wyznaczają one zakres tolerancji ekologicznej – zakres zmienności czynnika środowiska (temperatury, pokarmu), w którym organizm może funkcjonować.

W obrębie zakresu tolerancji można wyróżnić przedział wartości każdego czynnika, który jest najkorzystniejszy (optymalny) dla danego organizmu. W miarę jak wartości oddalają się od wartości optymalnej, organizm przestaje się rozmnażać i rosnąć, po przekroczeniu granic tolerancji ekologicznej następuje śmierć. Tolerancja na dany czynnik może się zmieniać zależnie od innych czynników działających w tym samym czasie oraz może się zmieniać wraz z wiekiem organizmów.

4) Eurybionty i stenobionty 1. Eurybionty szeroki zakres tolerancji ekologicznej w stosunku do danego czynnika Najczęściej to gatunki kosmopolityczne – zamieszkują większą część kuli ziemskiej. 2. Stenobionty wąski zakres tolerancji ekologicznej w stosunku do danego czynnika nie są odporne na wahania tego czynnika zasięg ich występowania jest ograniczony do niewielkich obszarów temperatura

gatunki eurytermiczne gatunki stenotermiczne

światło

gatunki euryfotyczne gatunki stenofotyczne

wilgotność

gatunki euryhydryczne gatunki stenohydryczne

wiatr

gatunki euryhaliczne gatunki stenohaliczne

Jeden gatunek może wykazywać odmienny zakres tolerancji ekologicznej w odniesieniu np. do dwóch różnych czynników środowiska. Oznacza to, że wobec jednego czynnika np. temperatury, gatunek, może wykazywać szeroki zakres tolerancji (eurybionty), a wobec innego czynnika (np. wilgotności) może wykazywać wąski zakres tolerancji (stenobiont).

5) Bioindykatory - (gatunki wskaźnikowe) gatunek wrażliwy na zmiany środowiska, o dobrze znanych wymaganiach ekologicznych, którego obecność lub brak wskazuje na dane warunki środowiska bioindykatorami są najczęściej stenobionty - stosowane w ochronie środowiska Gatunki wskaźnikowe stosuje się do bioindykacji – diagnozowania stanu zanieczyszczenia środowiska (powietrza, wody, gleby). Bioindykacja opiera się na analizie składu gatunkowego i liczebności organizmów o znanym zakresie tolerancji względem określonych czynników środowiska. np. Skala porostowa - ocena zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem siarki porosty nadrzewne skład gatunkowy porostów oraz rozmiary i wygląd ich plech pozwalają określić stopień zanieczyszczenia atmosfery...