Jednostki Organizacyjne NieposiadająCE OsobowośCI Prawnej PDF

Preview

Summary

Download Jednostki Organizacyjne NieposiadająCE OsobowośCI Prawnej PDF

Description

JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE NIEPOSIADAJĄCE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ, ALE WYPOSAŻONE W ZDOLNOŚĆ PRAWNĄ

Poza osobami fizycznymi i osobami prawnymi w obrocie cywilnoprawnym występuje jeszcze trzecia kategoria podmiotów prawa – są to jednostki organizacyjne o których mowa w art. 331 k.c., nazywane potocznie jako „ułomne osoby prawne” lub „niepełne osoby prawne”. W związku z powyższym stroną stosunku prawnego może być także jednostka organizacyjna określona w przepisie art. 331 k.c. Podmioty, o których mowa z art. 331 k.c. są to jednostki organizacyjne, które nie posiadają osobowości prawnej, ale którym ustawa przyznaje zdolność prawną (zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego). Art. 331. [Jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi] § 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych. § 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna. SPOSÓB PRZYZNANIA ZDOLNOŚĆI PRAWNEJ Przyjmuje się, że regulacje przyznające osobowość prawną muszą wprost posługiwać się sformułowaniem „osoba (osobowość) prawna”, natomiast konstrukcja przepisów przyznających zdolność prawną w rozumieniu art. 331 jest inna. Nie posługują się one wprost pojęciem zdolności prawnej, lecz oparte są na tzw. pośredniej metodzie opisowej, np. art. 8 § 1 k.s.h.: „spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana”, art. 40 ust. 1a ustawy – Prawo o stowarzyszeniach: stowarzyszenie zwykłe „może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane”; art. 6 ust. 1 ustawy – o własności lokali: „wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania”. Przykłady jednostek organizacyjnych, które nie są osobami prawnymi, ale są wyposażone z zdolność prawną -

spółki osobowe (spółka jawna, partnerska, komandytowa); spółki kapitałowe w organizacji (sp. z o.o. w organizacji); wspólnoty mieszkaniowe; stowarzyszenia zwykłe.

Handlowe spółki osobowe oraz spółki kapitałowe w organizacji Do jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 33 1, niewątpliwie należą handlowe spółki osobowe (spółka jawna, spółka komandytowa, spółka partnerska oraz spółka komandytowo-akcyjna). Ich zdolność prawna wynika z art. 8 § 1 k.s.h., zgodnie z którym „spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana”.

Zdolność prawna przysługuje także spółkom kapitałowym (spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółce akcyjnej) w organizacji. Jak wynika z art. 11 § k.s.h., spółki kapitałowe w organizacji (tj. po ich zawiązaniu, ale przed wpisem do rejestru), o których mowa w art. 161 i art. 323 k.s.h., mogą we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. Stowarzyszenia zwykłe Kolejną kategorię jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 331, stanowią stowarzyszenia zwykłe. Zgodnie z art. 40 ust. 1a ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, stowarzyszenie zwykłe może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. Ponadto z art. 41a ust. 3 pkt 1 w/w ustawy wynika, że stowarzyszenie zwykłe może nabywać prawo własności nieruchomości, a także prawo użytkowania wieczystego. Wspólnoty mieszkaniowe Zgodnie z art. 6 zdanie drugie ustawy o własności lokali (u.w.l.) wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Zdolność prawną wspólnot mieszkaniowych potwierdza także judykatura. Jak przyjęto w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów SN – zasady prawnej – z 21.12.2007 r., III CZP 65/07 „wspólnota mieszkaniowa jest jednostką organizacyjną, o której mowa w art. 331 k.c., i tym samym może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania tak jak inne podmioty prawa cywilnego”.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA UŁOMNYCH OSÓB PRAWNYCH Jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 331 k.c. odróżnia od osób prawnych przede wszystkim to, że za zobowiązania tych jednostek ponoszą odpowiedzialność ich członkowie. Zasada ta ma zastosowanie do wszystkich jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, chyba że przepis odrębny w sposób wyraźny stanowi inaczej. Na podstawie art. 331 § 2 k.c. odpowiedzialność ponoszą „członkowie” jednostek organizacyjnych określonych w art. 331 § 1. Artykuł 331 § 2 stanowi, że co do zasady za zobowiązania jednostki organizacyjnej określonej w art. 331 k.c., jej członkowie ponoszą odpowiedzialność subsydiarną. Odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna....