Konczyna gorna 2 PDF

Preview

Summary

Download Konczyna gorna 2 PDF

Description

OBOJCZYK – clavicula Jest kością długą kształtu wygiętej litery S. Należy do kości obręczy kończyny górnej. Łączy łopatkę i mostek. Biegnie obustronnie od górnego końca mostka, przylegając ostatecznie swym końcem bocznym do wyrostka barkowego łopatki. Składa się z : trzonu i końca bliższego/dalszego trzon: środkowa w odcinku bliższym jest wygięta do przodu, w dalszym zaś do tyłu. Powierzchnia górna trzonu obojczyka leży pod skórą i mięśniem szerokim szyi. Powierzchnia dolna jest wypukła, a przy końcu mostkowym delikatnie chropowata. Tam przyczepia się więzadło żebrowoobojczykowe. Dalej, nieco bocznie, biegnie podłużna bruzda do której przyczepia się mięsień podobojczykowy. Bocznie od tego rowka znajduje się kolejne chropowate pole, w którym wyróżnić można guzek stożkowaty i kresę czworoboczną koniec bliższy: jest zgrubiały i kończy się mniej więcej trójkątną, nieco siodełkowato zakrzywioną powierzchnią stawową mostkową. Pokryta jest ona chrząstką włóknistą, która z kolei przylega do wcięcia obojczykowego mostka. Koniec dalszy: jest spłaszczony w kierunku od góry do dołu i kończy się bocznie owalną, słabo wypukłą powierzchnią stawową pokrytą chrząstką włóknistą. Łączy się ona z powierzchnią stawową wyrostka barkowego łopatki.

Staw mostkowo – obojczykowy (articulatio sternoclavicularis) Jest to staw kulisty, złożony i wieloosiowy. Składa się z powierzchni stawowych: - powierzchnia stawowa wcięcia obojczykowego rękojeści mostka - powierzchnia stawowa końca mostkowego obojczyka Uzupełnieniem powierzchni stawowych jest krążek stawowy, który dzieli jamę stawową na dwie odrębne komory. - Torebka stawowa przyczepia się wzdłuż brzegów powierzchni stawowych. Jest luźna, ale bardzo gruba i odporna na rozerwanie, ponieważ dokładnie wzmacniają ją więzadła: → mostkowo – obojczykowe przednie i tylne → międzyobojczykowe → żebrowo-obojczykowe Ruchy: unoszenie, obniżanie, przesuwanie do przodu, cofanie, obrót obojczyka dookoła osi długiej Staw barkowo-obojczykowy (articulatio acromioclavicularis) Stanowi połączenie obojczyka z łopatką. Składa się z powierzchni stawowych: - powierzchnia wyrostka barkowego łopatki - powierzchni końca barkowego obojczyka Torebka stawowa jest luźna i przyczepia się wzdłuż brzegów powierzchni stawowych. Można zauważyć, że z przodu jest nieco grubsza niż z tyłu. Wzmocniona więzadłami: → barkowo-obojczykowe → kruczo-obojczykowe - leży poza stawem, lecz ma znaczny wpływ na jego stabilizację składa się z dwóch pasm : więzadło stożkowate i więzadło czworoboczne. Często występuje zbudowany z chrząstki włóknistej krążek stawowy. Niejednokrotnie go brakuje. Ruchy: zachowuje się podobnie jak staw kulisty. Zakres ruchów jest w nim jednak mniejszy. Unoszenie i obniżanie łopatki, wysuwanie jej wprzód i cofanie oraz nieznaczne ruchy rotacyjne.

Mechanika stawów obręczy kończyny górnej: Unoszenie - czworoboczny grzbietu, równoległoboczny, dźwigacz łopatki, zębaty przedni Obniżanie - czworoboczny grzbietu, piersiowy mniejszy, podobojczykowy Wysuwanie do przodu - zębaty przedni, piersiowy mniejszy, podobojczykowy Cofanie - czworoboczny grzbietu, równoległoboczny

ŁOPATKA - SCAPULA Jest trójkątną kością z trzema brzegami: brzegiem górnym, przyśrodkowym i bocznym. Zgodnie z oczekiwaniami, jak każdy trójkąt, ma trzy kąty: boczny, dolny i górny. Wyróżniamy też dwie powierzchnie: grzbietową oraz żebrową(od wewnątrz). Od strony grzbietowej : Poniżej kąta górnego znajduje sie dół nadgrzebieniowy, który oddzielony jest grzebieniem łopatki, zakończonym wyrostkiem barokowym,od dołu podgrzebieniowego. Na górnym brzegu łopatki rozpoczyna się wyrostek kruczy. Usytuowany jest on pomiędzy panewką stawową a wcięciem łopatki. Powyżej panewki wyróżniamy guzek nadpanewkowy poniżej guzek podpanewkowy. Ograniczają one wydrążenie panewkowe.

STAW RAMIENNY – ARTICULATIO HUMERI Jest to staw wieloosiowy, kulisty wolny. Panewkę tworzy - wydrążenie stawowe łopatki pokryte chrząstką szklistą oraz obrąbek stawowy. Główką stawową jest natomiast głowa kości ramiennej. Torebka stawowa - luźny, obszerny worek. Wzmocniona jest przez więzadła czynne, czyli ścięgna mięśni: podłopatkowego, nadgrzebieniowego, podgrzebieniowego oraz obłego mniejszego. Więzadła bierne czyli kruczo-ramienne oraz obrąbkowo-ramienne, oraz kruczo-barkowe W stawie wyróżniamy również kaletki maziowe : międzyguzkową, podścięgnową, pod wyrostkiem kruczym, podbarkową, mięśnia kruczoramiennego. RUCHY : odwodzenie – naramienny, nadgrzebieniowy, dwugłowy ramienia przywodzenie – naramienny, piersiowy większy, obły większy, trójgłowy/dwugłowy ramienia, kruczo-ramienny, piersiowy większy zginanie do przodu – naramienny, piersiowy większy, kruczo-ramienny, dwugłowy ramienia zginanie do tyłu – naramienny, najszerszy grzbietu, obły większy, trójgłowy ramienia odwracanie – naramienny, podgrzebieniowy, obły mniejszy nawracanie – naramienny, podłopatkowy, najszerszy grzbietu, piersiowy większy, obły większy, kruczo ramienny ; + obwodzenie.

KOŚĆ RAMIENNA - HUMERUS Składa się z trzonu oraz dwóch końców – bliższego i dalszego. Jest to kość długa koniec bliższy : zakończony jest głową kości ramiennej, którą pokrywa chrząstka szklista. Głowę oddziela od reszty szyjka anatomiczna, wzdłuż której przyczepia się torebka stawowa. Bocznie i do przodu od głowy znajdują się dwa guzki: guzek większy, który stanowi miejsce przyczepu trzech mięśni; oraz guzek mniejszy. Oba guzki w dalszej części trzonu przechodzą w grzebienie (grzebień guzka mniejszego oraz grzebień guzka większego) . Między guzkiem większym i mniejszym biegnie bruzda międzyguzkowa. Poniżej obu guzków kość ramienna ulega zwężeniu, odcinek ten łączy koniec bliższy z trzonem. Nazywa się go szyjką chirurgiczną. Trzon: Trzon w górnej części jest niemal walcowaty, w dolnej zaś wyraźnie trójgraniasty. Odróżniamy przy tym 3 powierzchnie – jedną tylną i dwie przednie (przednią przyśrodkową oraz przednią boczną). Są one odgraniczone od powierzchni tylnej brzegiem przyśrodkowym i brzegiem bocznym. Koniec dalszy: Składa się z kłykcia oraz dwóch nadkłykci (bocznego i przyśrodkowego). Na kłykciu, pomiędzy dwoma nadkłykciami, znajduje się powierzchnia stawowa, którą pokrywa chrząstka szklista dla połączenia z kośćmi przedramienia. Wyróżniamy tam główkę, ktora łączy się z kością promieniową oraz bloczek kości ramiennej. Powyżej znajdują się dół promieniowy oraz dół dziobiasty. Na powierzchni nadkłykcia przyśtodkowego biegnie bruzda nerwu łokciowego. Na stronie tylniej znajduje się dół wyrostka łokciowego.

KOŚĆ ŁOKCIOWA - ULNA Wyróżnia się trzon oraz dwa końce – dalszy i bliższy. Trzon : posiada trójgraniasty kształt i jest nieco wypukły ku stronie palca małego. Wyróżnia się na nim 3 powierzchnie: przednią, tylkną i przyśrodkową. Poza opisanymi powierzchniami w budowie trzonu kości łokciowej wyróżnić można także 3 brzegi : przedni tylny i międzykostny. Poniżej wyrostków (na końcu bliższym) znajduje się guzowatość łokciowa. Koniec bliższy : zbudowany jest z 2 silnych wyrostków – łokciowego oraz dziobastego, a także 2 wklęsłych powierzchni stawowych – wcięcia bloczkowego oraz wcięcia promieniowego. Wyrostek łokciowy ogranicza od góry i tyłu wcięcie bloczkowe. Natomiast wyrostek dziobiasty sąsiaduje z wcięciem promieniowym. Koniec dalszy : tworzy 2 wyniosłości. Wyniosłość przednia stanowi głowę kości łokciowej, tylna zaś wyrostek rylcowaty.

KOŚĆ PROMIENIOWA - RADIUS W anatomicznej budowie kości wyróżnić można: trzon, koniec bliższy, koniec dalszy. Trzon : trójgraniasty kształt, wygięty nieco w kierunku bocznym. W części górnej jest on węższy, u dołu natomiast znacznie się poszerza. Na trzonie odróżnić można 3 brzegi – przedni, tylny i międzykostny oraz 3 powierzchnie – przednią, boczną, tylną. Koniec bliższy : Na końcu bliższym odróżnia się głowę, szyjkę i guzowatość. Głowę kości promieniowej w większej części pokrywa chrząstka szklista, tworząc obwód stawowy głowy. Na powierzchni górnej posiada ona płytkie wgłębienie (dołek głowy) dla połączenia z główką kości ramiennej. Głowa osadzona jest na zwężonej, gładkiej części zwanej szyjką kości promieniowej. Poniżej niej (po stronie łokciowej) znajduje się guzowatość kości promieniowej. Koniec dalszy : Jest szeroki i czworoboczny. Z dwóch jego powierzchni stawowych jedna kieruje się ku dołowi dla połączenia z nadgarstkiem ( powierzchnia stawowa nadgarstka), druga z kolei łączy się z kością łokciową i nazywamy ją wcięciem łokciowym. Na końcu dalszym znajduje się również wyrostek rylcowaty boczny.

STAW ŁOKCIOWY – jest stawem złożonym i składa się z 3 stawów. → Torebka stawowa - obszerna i cienka z tyłu i przodu. → błona maziowa - tworzy zachyłek workowaty między wcięciem promieniowym kości łokciowej a obwodem stawowym głowy k.promieniowej → Więzadła : poboczne łokciowe, poboczne promieniowe, pierścieniowate kości promieniowej (obrączkowe) więzadło czworokątne 1. RAMIENNO ŁOKCIOWY - ARTICULATIO HUMEROULNARIS staw zawiasowy → główka stawowa : bloczek kości ramiennej → panewka : wcięcie bloczkowe kości łokciowej → ruchy : zginanie i prostowanie 2. RAMIENNO PROMIENIOWY – ARTICULATIO HUMERORADIALIS staw obrotowo-zawiasowy → główka kości ramiennej → panewka- dołek głowy kości promieniowej → ruchy : nawracanie i odwracanie przedramienia 3. PROMIENIOWO-ŁOKCIOWY-BLIŻSZY – articulatio radio-ulnaris proximalis staw obrotowy → główka - obwód stawowy głowy kości promieniowej → panewka - wcięcie promieniowe kości łokciowej → ruchy : nawracanie i odwracanie przedramienia → więzadło pierścieniowate kości promieniowej, na stronie wewnętrznej często pokryte chrząstką, przyczepione do brzegów wcięcia promieniowego kości łokciowej (u dorosłych mocne)

STAW PROMIENIOWO ŁOKCIOWY DALSZY - articulatio radioulnaris distalis staw obrotowy → Główka stawowa - głowa k. łokciowej → Panewka - wcięcie łokciowe kości promieniowej → Krążek stawowy i kaletki maziowe → Torebka stawowa → ruchy : nawracanie, odwracanie.

MECHANIKA STAWU ŁOKCIOWEGO : ( MIĘŚNIE ) Zginanie - dwugłowy ramienia, ramienny, ramienno-promieniowy Prostowanie - trójgłowy ramienia, łokciowym Nawracanie – nawrotny obły, nawrotny czworoboczny, ramienno-promieniowy, zginacz promieniowy nadgarstka, prostownik promieniowy długi nadgarstka Odwracanie - dwugłowy ramienia, odwracacz, ramienno-promieniowy, prostownik długi kciuka, prostownik krótki kciuka, odwodziciel długi kciuka, prostownik palca wskazującego, prostownik promieniowy długi nadgarstka

1. Kości ręki - Nadgarstek (carpus): → szereg bliższy łódeczkowata (os scaphoideum) księżycowata (os lunatum) trójgraniasta (os triquetrum) grochowata (os pisiforme) Łódka płynie, księżyc świeci, trójgraniasty groszek leci → szereg dalszy czworoboczna większa (os trapezium) czworoboczna mniejsza (os trapezoideum) główkowata (os capitatum) haczykowata (os hamatum) Na trapezie, trapeziku, wisi główka na haczyku 2. Śródręcze (metacarpus): kości I – V 3. Palce (digiti): paliczki: bliższy, środkowy i dalszy; kciuk: paliczki: bliższy i dalszy

WIĘZADŁA :

→ poboczne promieniowe nadgarstka → poboczne łokciowe nadgarstka → promieniowo-nadgarstkowe dłoniowe → promieniowo-nadgarstkowe grzbietowe → łokciowo-nadgarstkowe dłoniowe → łukowate dłoniowe nadgarstka → łukowate grzbietowe nadgarstka → więzadła międzynadgarstkowe dłoniowe STAWY BLIŻSZE RĘKI staw promieniowo-nadgarstkowy - articulatio radiocarpea = staw kłykciowy → Główka stawowa - kości szeregu bliszego nadgarstka: łódeczkowata, księżycowata trójgraniasta → Panewka – powierzchnia nadgarstkowa kości promieniowej, krążek stawowych → Torebka stawowa - torebka obszerna i luźna staw śródnadgarstkowy (articulatio mediocarpea) → Główka stawowa - część promieniowa kości łódeczkowatej, kość haczykowata i główkowata → Panewka - łódeczkowatej, księżycowata i trójgraniasta oraz czworoboczna większa i czworoboczna mniejsza → Jama stawowa - w kształcie poziomo ułożonej litery S, szeroko rozgałęziona stawy międzynadgarstkowe (articulationes intercarpeae)= stawy płaskie → szeregu bliższego nadgarstka → szeregu dalszego nadgarstka

STAWY DALSZE RĘKI 1. Stawy nadgarstkowo – śródręczne (articulationes carpometacarpeae) a) stawy nadgarstkowo – śródręczne i międzyśródręczne b) staw nadgarstkowo - śródręczny kciuka 2. Stawy śródręczno – paliczkowe a) stawy śródręczno - paliczkowe II - V palca - stawy kłykciowe (ograniczone stawy kuliste) b) staw śródręczno - paliczkowy kciuka - staw zawiasowy - Ruchy: zginanie i prostowanie 3. Stawy międzypaliczkowe (articulationes interphalangeae manus) = zawiasowe

Mechanika stawów ręki → stawie promieniowo – nadgarstkowym i śródnadgarstkowym

Zginanie grzbietowe : - prostownik palców - prostownik promieniowy długi nadgarstka - prostownik promieniowy krótki nadgarstka - prostownik łokciowy nadgarstka - prostownik długi kciuka - prostownik wskaziciela Zginanie dłoniowe : - zginacz powierzchowny palców - zginacz głęboki palców - zginacz długi kciuka - zginacz promieniowy nadgarstka - zginacz łokciowy nadgarstka - odwodziciel długi kciuka - dłoniowy długi Odwodzenie (Zginanie promieniowe) - odwodziciel długi kciuka - prostownik promieniowy długi nadgarstka - prostownik promieniowy krótki nadgarstka - zginacz promieniowy nadgarstka - prostownik długi kciuka - prostownik wskaziciela Przywodzenie ( Zginanie łokciowe ) - zginacz łokciowy nadgarstka - prostownik łokciowy nadgarstka - prostownik palców

MIĘŚNIE OBRĘCZY BARKOWEJ

→ nadrzebieniowy – musculus SUPRASPINATUS - dół nadgrzebieniowy łopatki - guzek większy kości ramiennej RUCHY : odwodzenie, obraca ramię na zewnątrz, zgina → podgrzebieniowy – musculus INFRASPINATUS - dół podgrzebieniowy łopatki - guzek większy kości ramiennej RUCHY : obraca na zewnątrz, odwodzi, zgina → obły większy – TERES MAJOR - kąt dolny łopatki - grzebień guzka mniejszego kości ramiennej RUCHY : opuszcza ramię, przywodzi, obraca do wewnątrz - obły mniejszy - TERES MINOR - brzeg boczny łopatki - guzek większy kości ramiennej, torebka stawu ramiennego RUCHY : obraca na zewnątrz, (przywodzi, zgina)-wspomaga → podłopatkowy – musculus SUBSCAPULARIS - powierzchnia żebrowa łopatki - guzek mniejszy kości ramiennej i torebka stawowa RUCHY : obraca do wewnątrz, przywodzi, cofa ramię. → naramienny – DELTOIDEUS - koniec barkowy obojczyka, wyrostek barkowy łopatki, grzebień łopatki - guzowatość naramienna kości ramiennej RUCHY : odwodzi, zgina, nawraca, odwraca,

MIĘŚNIE RAMIENIA – GRUPA TYLNA → trójgłowy ramienia – TRICEPS BRACHII - powierzchnia tylka kości ramiennej powyżej i bocznie od bruzdy nerwu promieniowego, guzek podpanewkowy łopatki - wyrostek łokciowy kości łokciowej RUCHY : prostuje, przywodzi, zgina → łokciowy – ANCONEUS - nadkłykcie boczne kości ramiennej - brzeg tylny kości łokciowej RUCHY : prosuje

GRUPA PRZEDNIA – MIĘŚNIE RAMIENIA → kruczo-ramienny - CORACOBRACHIALIS - wyrostek kruczy łopatki połowa dłogości kości ramiennej RUCHY : zgina(podnosi), przywodzi, obraca do wewnątrz/ na wewnątrz → dwugłowy ramienia BICEPS BRACHII - guzek nadpanewkowy łopatki, wyrostek kruczy łopatki - guzowatość kości promieniowej, powięź przedramienia RUCHY : 1) st. ramienny : zgina, odwodzi, obraca do wewnątrz, przywodzi 2) st. łokciowy : zgina, odwraca → ramienny - BRACHIALIS - boczna i przednia powierzchnia kości ramiennej - guzowatość kości łokciowej RUCHY: zgina

MIĘŚNIE PRZEDRAMIENIA – PRZEDNIA POWIERZCHOWNA → nawrotny obły – PRONATOR TERES - nadkłykeć przyśrodkowy kości ramiennej, przegroda międzymięśniowa przyśrodkowa ramienia, wyrostek dziobiasty kości łokciowej - boczna powierzchnia części kości promieniowej RUCHY : nawraca przedramię; zgina w stawie łokciowym → zginacz promieniowy nadgarstka – FLEXOR CARPI RADIALIS - nadkłykeć przyśrodkowy kości ramiennej, powięź przedramienia - podstawa II kości śródręcza RUCHY : zginanie w stawie łokciowym i promieniowo-nadgarstkowym, nawraca, → dłoniowy długi – PALMARIS LONGUS - nadkłykeć przyśrodkowy, powięź przedramienia - kończy się długom ścięgnem przechodzącym w rozcięgno dłoniowe RUCHY : zgina rękę dłoniowo oraz napina rozcięgno dłoniowe. → zginacz łokciowy nadgarstka -FLEXOR CARPI ULNARIS - nadkłykeć przyśrodkowy, powięź przedramienia, tylna powierzchnia wyrostka łokciowego i tylny brzeg kości łokciowej - kość grochowata, podstawa V kości śródręcza RUCHY : przywodzenie w stronę łokciową oraz zginanie ręki dłoniowo. → zginacz powierzchowny palców – FLEXOR DIGITORUM SUPERFICIALIS - nadkłykeć przyśrodkowy kości ramiennej, wyrostek dziobiasty kości łokciowej, poniżej guzowatości kości promieniowej - podstawa paliczków środkowych palców II-V RUCHY : zginanie, zbliżanie palców do siebie MIĘŚNIE PRZEDRAMIENIA – PRZEDNIA GŁĘBOKA

→ zginacz głęboki palców – FLEXOR DIGITORUM PROFUNDUS - przednia i przyśrodkowa powierzchnia kości łokciowej, powierzchnia błony międzykostnej przedramienia podstawy paliczków dalszych II- V RUCHY: zgina, zbliża palce do siebie, odwodzi → zginacz długi kciuka – FLEXOR POLLICIS LONGUS - powierzchnia przednia kości promieniowwej i błony międzykostnej przedramienia - powierzchnia dłoniowa podstawy paliczka dalszego kciuka RUCHY : zginanie , odwodzi rękę w stronę promieniową → nawrotny czworoboczny – PRONATOR QUADRATUS - dalsza powierzchnia przednia kości łokciowej - dalsza powierzchnia przednia kości promieniowej RUCHY : nawracanie

MIĘŚNIE PRZEDRAMIENIA – BOCZNA → ramienno-promieniowy – BRACHIORADIALIS - brzeg boczny kości promieniowej, przegroda międzymięśniowa boczna - wyrostek rylcowaty kości promieniowej RUCHY: zgina, odwraca, nawraca → prostownik promieniowy długi nadgarstka – EXTENSOR CARPI RADIALIS LONGUS - powierzchnia boczna części dalszej kości ramiennej - powierzchnia grzbietowa podstawy II kości śródręcza RUCHY : odwraca, zgina, odwodzi → prostownik promieniowy krótki nadgarstka - EXTENSOR CARPI RADIALIS BREVIS - nadkłykeć boczny kości ramiennej - powiedzchnia grzbietowa podstawy III kości śródręcza RUCHY : prostuje, zgina → odwracacz – SUPINATOR - wyrostek łokciowy, nakdłykeć boczny kości ramiennej - tylna, boczna i przednia powierzchnia pozyżej i poniżej guzowatości promieniowej RUCHY:odwraca

TYLNA – POWIERZCHOWNA

→ prostownik palców – EXTENSOR DIGITORUM - nadkłykeć boczny kości ramiennej - powierzchnia grzbietowa palców II-V RUCHY : prostuje, odwodzi, zgina grzbietowo → prostownik palca małego - EXTENSOR DIGITTI MINIMI - nadkłykeć boczny kości ramiennej - powierzchnia grzbietowa palca V RUCHY : prostowanie, przywodzenie → prostownik łokciowy nadgarstka - EXTENSOR CARPI ULNARIS - nadkłykeć boczny kości ramiennej, tylna powierzchnia kości łokciowej, powięź przedramienia - podstawa V kości śródręcza RUCHY : zginanie grzbietowe, przywodzenie

TYLNA – GŁĘBOKA → odwodziciel długi kciuka – ABDUCTOR POLLICIS LONGUS - powierzchnia tylna kości promieniowej i łokciowej, błona międzykostna przedramienia - podstawa I kości śródręcza RUCHY : odwodzenie kciuka, zgina dłoniowo i odwodzi promieniowo rękę. → prostownik krótki kciuka – EXTENSOR POLLICIS BREVIS - powierzchnia tylna kości promieniowej, łona międzykostna przedramienia - podstawa paliczka bliższego kciuka RUCHY :Prostuje, odwodzi → prostownik długi kciuka – EXTENSOR POLLICIS LONGUS - powierzchnia tylna kości promieniowej, błona międzykostna przedramienia - podstawa paliczka dalszego kciuka RUCHY: prostuje, przywodzi → prostownik wskaziciela – EXTENSOR INDICIS - powierzchnia tylna kości łokciowej, błona międzykostna przedramienia - powierzchnia tylna palca II RUCHY: prostuje, odwodzi

MIĘŚNIE KŁĘBU

1. Mięsień zginacz krótki kciuka – FLEXOR PoLLICIS BREVIS 2. Mięsień odwodziciel krótki kciuka – ABDUCTOR POLLICIS BREVIS 3. Mięsień przeciwstawiacz kciuka. - OPPONENS POLLICIS 4. Mięsień przywodziciel kciuka. - ADDUCTOR POLLICIS MIĘŚNIE KŁĘBIKA 1. Mięsień odwodziciel palca małego. - ABDUCTOR DIGITI MINIMI 2. Mięsień dłoniowy krótki. - PALMARIS BREVIS MIĘŚNIE ŚRODKOWE RĘKI 1. Mięśnie glistowate. - LUMBRICALES 2. Mięśnie międzykostne dłoniowe. - musculi INTEROSSEI ? 3. Mięśnie międzykostne grzbietowe. - musculi INTEROSSEI ?...