KURT Cobain - Stopień: 5.0 PDF

Preview

Summary

studium przypadku Kurta Cobaina...

Description

Zuzanna Rzepka Psychologia stacjonarna rok 2, grupa nr. 5 STUDIUM PRZYPADKU KURTA COBAINA Kurt Cobain – członek cieszącego się wątpliwą sławą klubu 27, niezwykle barwna i jednocześnie tragiczna postać. Człowiek uważany za głos pokolenia. Mimo, iż muzyk nie żyje od 26 lat jego twórczość wciąż cieszy się ogromną popularnością. Muzyka, którą tworzył jest bardzo poruszająca i charakterystyczna. Słuchając jednego utworu możemy poczuć radość i energię, a za sekundę smutek, czy nawet gniew. Wieść o samobójstwie Kurta obiegła cały świat. Było to wstrząsające wydarzenie. Dlaczego mężczyzna w wieku 27 lat, posiadający można by powiedzieć wszystko, karierę, kochającą żonę i małą córeczkę postanowił odebrać sobie życie? Czy jesteśmy świadomi jak burzliwe dzieciństwo i narkotyki wpłynęły na jego działania oraz twórczość? Postaram się odpowiedzieć na te pytania i nie tylko, opierając się na teorii Karen Horney – niemieckiej psychoanalityk i psychiatry, najbardziej popularnej przedstawicielki koncepcji psychodynamicznych, współtwórczyni neopsychoanalizy. Cobain był wybitnym muzykiem grunge’owym, wokalistą, gitarzystą, kompozytorem i autorem tekstów założonego w 1987 roku wraz z Kristem Novoselicem i Aaronem Burckhardem zespołu Nirvana. Urodził się 20 lutego w 1967 roku w Aberdeen w Stanach Zjednoczonych. Jego ojciec Donald pracował jako mechanik samochodowy, natomiast matka Wendy zajmowała się dziećmi. W roku 1970 na świat przyszła jego siostra Kimberly. W początkowej fazie swojego życia Kurt był szczęśliwym i niezwykle energicznym dzieckiem. Jak wspomniała jego matka w jednym z wywiadów, cechował się szczególną wrażliwością jak na swój wiek oraz ponadprzeciętną inteligencją. Niestety jego ojciec Don nie mógł poradzić sobie z wysoką aktywnością swojego syna. Lekceważył, kpił, a nawet zawstydzał Kurta, który bardzo cierpiał z tego powodu. Życie chłopca diametralnie zmieniło się kiedy skończył 9 lat – jego rodzice postanowili się rozwieźć. Osobowość Cobaina uległa zmianie, stał się niepokorny i wycofany, przestał jeść. Na stałe zamieszkał z ojcem, a co jakiś czas bywał u matki. Wkrótce Donald Cobain ponownie się ożenił. Po narodzinach przyrodniego brata chłopiec przestał dogadywać się z macochą. Szukał akceptacji i zrozumienia, chciał być ulubionym dzieckiem. Natomiast nowy partner matki okazał się być sadystą. Cobain wielokrotnie był świadkiem przemocy z jego strony. Nowa rodzina nie mogła poradzić sobie z wychowaniem chłopca. Macocha kazała mężowi pozbyć się go z domu. Ten podrzucał dziecko znajomym i rodzinie licząc na to, że gdzieś zostanie na stałe. Wszystko to 1

bardzo źle wpłynęło na jego samoocenę i dalsze życie. Prześladowało go poczucie wstydu. Panicznie

bał

się

odrzucenia,

wyśmiania

i samotności. Kurt miał także problemy z nawiązywaniem relacji z rówieśnikami, był prześladowany przez inne dzieci ze szkoły. Gdy zaprzyjaźnił się z homoseksualnym chłopcem sytuacja pogorszyła się. Te zdarzenia miały wpływ na jego późniejszy stosunek do dyskryminowanych grup. Na jednej okładce składanki pojawił się apel do fanów Nirvany: "Jeżeli którykolwiek z was w jakikolwiek sposób nienawidzi homoseksualistów, ludzi o innym kolorze skóry lub kobiet, zrób nam jedną przysługę – odwal się od nas! Nie przychodź na nasze koncerty i nie kupuj naszych płyt". Po wielu nieudanych próbach umieszczenia Kurta Cobaina (wówczas chłopiec miał 15 lat) w domach członków rodziny i znajomych jego ojciec spakował go i zawiózł do matki. Nie była ona z tego powodu zadowolona. W starych wywiadach Kurt wspomniał, że torturowała go psychicznie. Wtedy zaczął palić marihuanę, była to swego rodzaju odskocznia, ucieczka od codziennych problemów i stale nękających go mrocznych myśli. Pojawiły się pierwsze myśli samobójcze, a nawet próba ich realizacji. Położył się na torach i czekał na nadjeżdżający pociąg. Ten jednak przejechał obok. Doświadczenie to przeraziło go. Postanowił wziąć się za siebie. Cobain szukał czegokolwiek, co pozwoliłoby mu nie czuć się samotnym. Tak zainteresował się punk rockiem. Wspominał, że muzyka ta „oddawała to, w jaki sposób czuł się społecznie i politycznie, jego wściekłość i alienację". W 1990 roku Kurt poznał Courtney Love z zespołu Hole, w której zakochał się od pierwszego wejrzenia. Znajomi Cobaina twierdzą, że chciał zbudować dom, którego sam nie miał. Dlatego tak szybko podjęli z Courtney decyzję, jak twierdzili świadomą, o dziecku. W 1992 roku wzięli ślub. Courtney Love była już wtedy w ciąży z Frances Bean, która przyszła na świat w tym samym roku. Ogromna sława i miliony fanów po wydaniu kultowego albumu „Nevermind” przytłoczyły Kurta. Brał narkotyki, podobnie jak jego żona, której zarzucano iż robiła to będąc w ciąży. Dla Cobaina kontakt z innymi ludźmi był powodem ogromnego stresu. Sława, wywiady, rozdawanie autografów były dla niego męczące. Prawdopodobnie przez większość życia cierpiał na depresję lub/i nerwicę. "Najszczęśliwszym dniem mojego życia był ten, po którym nie nadeszło jutro" - pisał w dziennikach. 5 kwietnia 1994 roku Kurt popełnił samobójstwo poprzez postrzał w głowę. Karen Horney twierdziła, że dzieciństwo ma decydujące znaczenie dla manifestacji nerwicy. W związku z tym uważała również, że miłość rodzicielska lub jej brak decyduje o zdrowiu psychicznym jednostki. Jak wspomniałam wcześniej Kurt czuł się 2

i w rzeczywistości został odtrącony przez członków bliższej i dalszej rodziny, na której tak bardzo mu zależało. Z jednej strony rozpaczliwie potrzebował ich miłości i akceptacji, a z drugiej strony nie mógł poradzić sobie z nadmiarem negatywnych emocji: gniewem, złością, zazdrością, które do nich kierował, jak również z poczuciem wstydu, które pojawiło się w jego przeżyciach po rozwodzie rodziców jako społecznym zdarzeniu, w tamtych latach jeszcze stosunkowo rzadko występującym i mocno piętnującym. Horney przede wszystkim uważała, że jeśli rodzice nie zaspokajają potrzeb uczuciowych swoich dzieci, może pojawić się frustracja i nieśmiałość z powodu wrogości, którą dziecko odczuwa. Wrogość prowadzi do skłonności autodestrukcyjnych i utrudnia nawiązywanie pozytywnych i trwałych więzi emocjonalnych, szczególnie przyjaźni. A wszystko to może prowadzić do odczuwania niepokoju. Wokalista otwarcie mówił o jego problemach z nawiązywaniem przyjaźni i relacji: „nienawidziłem wszystkich, bo byli tak fałszywi”. Na jednym z niewielkich koncertów poprosił, aby pierwszy rząd miejsc siedzących zajęli ludzie, których zna ponieważ nie lubi patrzeć na obcych. Horney w swoich pracach szczególnie skupiła się na zagadnieniu lęku. Stwierdziła, że jako dzieci odczuwamy tak zwany lęk podstawowy. Każdy z nas radzi sobie z owym poczuciem bezbronności i osamotnienia w świecie na swój własny sposób. To, jak to robimy uzależnione jest od wczesnodziecięcych doświadczeń w relacjach z rodzicami, od tego jak je odbieramy. Wyróżniła trzy podstawowe sposoby radzenia sobie z tym lękiem – nastawienie „ku”, „od” i „przeciwko” ludziom. Osoby nastawione „ku” zabiegają o akceptacje, pochwały, chcą czuć się potrzebne i doceniane. Charakteryzują się ogromną potrzebą miłości. Nastawienie „przeciwko” wiąże się z zaprzeczeniem potrzeby związku i bliskości. Cechuje je wrogość i ciągłe toczenie walki z innymi. Nastawienie „od” kojarzone jest z utrzymywaniem dystansu względem siebie i innych. Pojawia się także lęk przed emocjonalnym zaangażowaniem. W przypadku Kurta było to zdecydowanie nastawienie „ku”. Mężczyzna bardzo źle znosił krytykę. Jego przyjaciel z zespołu pamięta go jako perfekcjonistę. Okładki płyt, które często sam projektował musiały być idealne, obawiał się wyśmiania. Ponadto bardzo potrzebował miłości i marzył o rodzinie, której sam nigdy nie miał. Jego żona przyznała, że raz pomyślała o zdradzie. Nigdy do niczego nie doszło, mimo to Cobain bardzo źle zniósł ten fakt. W efekcie próbował po raz kolejny odebrać sobie życie. Można też zauważyć jak bardzo był destrukcyjny i jak panicznie bał się samotności. Horney wyróżniła cztery sposoby ucieczki przed lękiem. Była to racjonalizacja – zamienienie lęku w racjonalny strach, zaprzeczenie – nieświadoma negacja istnienia lęku, ucieczka – unikanie wszelkich sytuacji, myśli i uczuć mogących wywołać lęk oraz odrzucenie – można to uczynić świadomie biorąc narkotyki, czy 3

pijąc alkohol. W przypadku artysty było to odrzucenie. Już jako nastolatek palił marihuanę, kradł i pił spore ilości alkoholu. Mimo, że nie lubił swoich znajomych, spotykał się z nimi bo dzięki nim miał stały dostęp do narkotyku (wtedy była to tylko wcześniej wspomniana marihuana) oraz czuł się mniej samotny. Kurt posiadał cechy neurotyczne, wyróżnione przez Karen Horney. Mam na myśli chociażby fakt, iż osoba neurotyczna zawsze cierpi bardziej niż przeciętny człowiek. W tym przypadku można także doszukać się potrzeb neurotycznych (nabywane są w wyniku prób znalezienia rozwiązania problemu zaburzonych stosunków z ludźmi), jakie posiadał Cobain. Jest to na przykład neurotyczna potrzeba uczucia i uznania. Potrzebę te charakteryzuje wrażliwość na wszelkie oznaki odtrącenia, czy krytykę. Pierwszy album Nirvany został bardzo skrytykowany. Przyjaciel wokalisty wspomina ten moment jako ciężkie przeżycie Cobaina, w wywiadzie mówił: „mnie można było upokorzyć, czy się ze mnie śmiać, ale nie z Kurta”. Kolejną jest neurotyczna potrzeba partnera, czyli obawa przed porzuceniem i osamotnieniem. Tutaj ponownie nawiążę do sytuacji w której Cobain próbował popełnić samobójstwo jak dowiedział się, że Courtney pomyślała o zdradzie. Ostatnią o jakiej wspomnę jest neurotyczna potrzeba perfekcji i nienaruszalności – w obawie przed krytyką osoba stara się być najlepsza. Kurt zarządzał, że próby zespołu mają odbywać się minimum 5 razy w tygodniu, dążył do perfekcji. Kurt Cobain wiele przeżył podczas swojego krótkiego życia. Uważam, że teoria Karen Horney trafnie wyjaśnia jak na jego los ogromny wpływ miało trudne dzieciństwo, poczucie odrzucenia, niezrozumienie ze strony najbliższych. Niestety nie otrzymał wsparcia mimo, iż jego wołanie o pomoc było bardzo głośne. Chłopiec dorastając czuł się samotny i w późniejszym dorosłym życiu wciąż walczył z chronicznie odczuwaną pustką. Do trudności z odnalezieniem własnej tożsamości doszła ogromna sława, która go bardzo przytłaczała. Nigdy nie zależało mu na sławie i rozpoznawalności, wręcz przeciwnie - Kurt po prostu chciał wyłącznie tworzyć coraz lepszą muzykę. Uzależnienie od narkotyków dodatkowo go pogrążyło. List pożegnalny zaadresowany był do jego wymyślonego przyjaciela z dzieciństwa o imieniu Boddah. Świadczy to o tym, że wciąż wracał do wczesnych lat swojego życia, uciekał od przykrej rzeczywistości w swój wyimaginowany, szczęśliwy świat dziecięcy, w którym szukał bezpiecznego schronienia. Bibliografia Teorie Karen Horney dotyczące psychoanalizy, Adres: https://pieknoumyslu.com/teoriekaren-horney-dotyczace-psychoanalizy/ 4

Karen Horney, Adres: https://pl.wikipedia.org/wiki/Karen_Horney Karen Horney, teoria osobowości, Adres: http://www.psychologia.edu.pl/galeriamistrzow/1063-horney-karen.html Kurt Cobain biografia, Adres: https://tvn24.pl/magazyn-tvn24/najszczesliwszym-dniemmojego-zycia-byl-ten-po-ktorym-nie-nadeszlo-jutro,220,3790 Film, Cobain – Montage of heck, Adres: https://www.cda.pl/video/3552052c1

5...