Prawa Człowieka - Stworzone przy powtórce maturalnej do WOS-u. PDF

Preview

Summary

Stworzone przy powtórce maturalnej do WOS-u....

Description

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE – PRAWA CZŁOWIEKA Uniwersalny system ochrony praw człowieka 

 

    





  

Prawa człowieka – zbiór uprawnień przysługujących każdej jednostce bez względu na płeć, pochodzenie etniczne, religię, orientację seksualną, światopogląd polityczny, pełnosprawność Prawa człowieka obowiązują jednostkę z dniem narodzin Rodzaje praw: a) Przyrodzone – obowiązuje jednostkę bez względu na miejsce urodzenia, zamieszkania, płeć, status społeczny b) Powszechne – obowiązuje jednostkę na całym świecie c) Niezbywalne – nie możemy przekazać ich na rzecz innej osoby d) Nienaruszalne – prawa nie może nam zabierać władza i organy prawne 1945 – Karta Narodów Zjednoczonych ONZ 1948 – Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 1950 – Wysoki Komisarz ONZ do Spraw Uchodźców 2006 – Rada Praw Człowieka Karta Narodów Zjednoczonych ONZ powołała Uniwersalny System Ochrony Praw Człowieka. Powstał on na Konferencji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku w 1945 roku. USOPCz stworzył pojęcie generacji praw człowieka (podział tematyczny) Karta Narodów Zjednoczonych nie wyjaśniła generacji, jedynie je wymieniła. Z tego powodu wystąpiły rozbieżności interpretacji prawa, dlatego w 1948 stworzono Deklarację Praw Człowieka, która wszystko dokładnie wyjaśniła Od lat 80. XX wieku rozpoczęły się prace nad IV generacją (prawo do klonowania, eutanazji, małżeństw homoseksualnych i zakładania rodziny, wyboru płci). Prace nad nią blokują kościoły monoteistyczne (w szczególności kościół rzymskokatolicki i prawosławny) Każdego dnia od 1945 roku do dnia dzisiejszego trwa co najmniej 10 konfliktów zbrojnych Wysoki Komisarz do spraw uchodźców nadzoruje pomoc humanitarną (najwięcej uchodźców jest w Turcji) W 2006 roku zakończyły się posiedzenia dwóch trybunałów karnych w sprawie ludobójstwa. Posiedzenia zakończyły się porażką, ponieważ materiał dowodowy udowadniał winę tylko 1% oprawców. Z tego powodu powołano specjalną Radę, która na bieżąco zbiera materiał dowodowy w wypadku podejrzenia o ludobójstwo

Regionalne Systemy Ochrony Praw Człowieka     

RSOPCz muszą być zgodne z USOPCz Regionalne Systemy powołano po to, aby uwzględnić specyfikę etniczną, religijną, kulturową, dzięki czemu lepiej zarządza danym kontynentem Europie grozi przeludnienie, dlatego stworzono dwa organy Nie wszędzie są Regionalne Systemy (Azja, Australia i Oceania, Antarktyda) Azja jest zbyt rozbita kulturowo i religijnie, żeby utworzyć regionalny system













Australia i Oceania jest najmniej zróżnicowanym kulturalnie kontynentem, dlatego wystarczy im tylko USPOCz (Australia i Oceania, Nowa Zelandia, Polinezja Francuska (fr.), Nowa Kaledonia (fr.), Timor Wschodni) Na Antarktydzie nie może powstać system ochrony, ponieważ jej właścicielem jest ONZ. Antarktyda jest oddawana jedynie w użytkowanie (najwięcej baz ma Francja, Norwegia, Chiny), nie ma tam żadnej formy państwowości Europejski System Ochrony Praw Człowieka  Wszystkie państwa Europy (oprócz Białorusi) należą do tego systemu  W każdym państwie ma być demokracja  Zachowanie pokoju i bezpieczeństwa na kontynencie  Równouprawnienie płci  Gdy któryś z tych elementów nie jest spełniony, wkracza Rada Europy, która może wydalić państwo i wysłać tam misję pokojową System Ochrony Praw Człowieka Unii Europejskiej  Ważniejszy jest ESOPCz  Zasada swobodnego przepływu usług, osób, towaru, kapitału  Kandydaci: Macedonia Północna, Serbia, Czarnogóra  Państwa, które są w SOPCz, ale nie są w UE: Lichtenstein, Szwajcaria, Islandia, Norwegia Afrykański System Ochrony Praw Człowieka  Przeciwdziałanie głodowi  Najbardziej zagrożonym głodem państwa jest Republika Środkowoafrykańska  Od przełomu XX/XXI wieku zalegalizowano GMO  Brak dyktatury, autorytaryzm  Zwalczanie analfabetyzmu, rozwój edukacji  Rozpowszechnienie podstawowej opieki medycznej (szczepionki)  Rozbudowa kanalizacji  Polska Akcja Humanitarna – polska pomoc Amerykański System Ochrony Praw Człowieka  Najbardziej zbliżony jest do ESOPCz  Rozwój demokracji  Zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa  Równouprawnienie płci, zminimalizowanie kultury „macho”  Najczęściej ulega zmianom

Kontynent Nazwa systemu Nazwa organizacji

Europa ESOPCz Rada Europy, 1949, Strasburg, Francja

SOPCz UE UE, 1992, Bruksela, Belgia,

Afryka ASOPCz

Ameryka AmSOPCz

OJA (Organizacja Jedności Afrykańskiej), 1964, Etiopia; UN (Unia Afrykańska), 2004, Addis Abeba

OPA (Organizacja Państw Amerykańskich), 1948, Waszyngton, USA

Nazwa dokumentu

(akty prawne) Europejska Konwencja Człowieka, 1950

Traktat w Maastricht (Holandia), 1992

Afrykańska Karta Praw Człowieka i Ludów, 1981

Amerykańska Deklaracja Praw Człowieka, 1948; Protokół San Salvador, 1988

Organizacje zajmujące się prawami człowieka 



Rządowe: a) Policja – dba o prawa człowieka, ponieważ ma bezpośredni kontakt z przestępcami, miejscem i poszkodowanymi. Jest pierwszą instancją. b) Prokuratura – nadzoruje policję, czy nie łamie praw człowieka podczas dochodzenia. c) Rzecznik Praw Obywatelskich (Adam Bodnar) – rozpoczyna procedurę, jeśli są wątpliwości, czy zostały pogwałcone prawa człowieka. Zażalenie składa się w formie pisemnej, że policja i prokuratura coś zlekceważyła. d) Rzecznik Praw Człowieka (Mikołaj Pawlak) – do ukończenia 15 roku życia jest się dzieckiem. Interweniuje jak Rzecznik Praw Obywatelskich. Rzecznik Praw Dziecka jest w 8 krajach UE, gdzie przemoc dziecięca jest słaba (Litwa, Łotwa, Estonia, Irlandia, Węgry, Polska, Bułgaria) e) Trybunał Konstytucyjny – sprawdza, czy napisy konstytucji nie naruszają USOPCz, ESOPCz, SOPCz UE, tak jak inne akty w Polsce. Pozarządowe: a) Amnesty International – zajmuje się więzieniami sumienia, czyli osobami niesprawiedliwie skazanymi za poglądy polityczne (najwięcej jest w Korei Północnej; w Europie w Rosji, Białorusi, Malcie). Siedziba znajduje się w Londynie. Najbardziej znamienna akcja – pisanie listów. b) Międzynarodowy Czerwony Krzyż – powstał w XIX wieku podczas zjednoczenia Włoch. Zajmuje się pomocą humanitarną i charytatywną. Każde państwo na świecie ma oddział, nazwa bierze się od państwa. Zarząd decyduje, co dany kraj zbiera i co jest wysyłane do potrzebujących. Siedziba znajduje się w Genewie. c) Helsińska Fundacja Praw Człowieka – zajmuje się prawami więźniów do nauki, praw, wizyt rodzinnych, seksualnych, przepustek, złagodzenia wyroku za dobre sprawowanie.

Geneza Praw Człowieka 





Arystoteles  Jako pierwszy mówił o prawach człowieka, ale nazywał je Uprawnieniami dla Obywatela (prawo do życia, własności, wolności) Cyceron  Do praw Arystotelesa dodał dwa uprawnienia – swobodnego przemieszczania się oraz do czynnego i biernego prawa wyborczego Wielka Karta Swobód 1215r. (średniowiecze)













 Jan bez Ziemi wprowadził nietykalność osobistą, majątkową oraz wprowadził stany społeczne 1) Duchowni – nietykalność osobista, majątkowa 2) Szlachta – nietykalność osobista, majątkowa 3) Mieszczanie – nietykalność osobista 4) Chłopi – prawo do pracy i wiary Jean Jacques Rosseau (nowożytność)  Władza nie może podjąć decyzji bez konsultacji ze społeczeństwem  Jego działalność doprowadziła do rewolucji Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela 1789r. (XVIII wiek)  W deklaracji znajduje się cała I generacja  Napoleon dorzucił I generację do Kodeksu Cywilnego (napoleońskiego)  Do I generacji dodał prawo do ateizmu i rozwodu (dla kobiet)  Wprowadził Urząd Stanu Cywilnego  Wprowadził dowód osobisty Konferencja w Berlinie 1885r. (2 poł. XIX w.)  zorganizowanie przez Otto von Bismarcka  likwidacja niewolnictwa na obszarach kolonialnych  zakaz handlu niewolnikami (w USA 1863r.) Kodeks Napoleona 1804r.  prawo do rozwodu  prawo do wolności religijnej  prawo do małżeństwa świeckiego Mały Traktat Wersalski 1919r.  wprowadzono wtedy II generację  poza generacją stworzył mniejszość narodową i etniczną Karta Narodów Zjednoczonych 1945r.  Przy założeniu ONZ stworzono KNZ i dopisano III generację  Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela została I generacją, zaś Mały Traktat Wersalski – II generacją...