Proces Legisakcyjny PDF

Preview

Summary

Prawo Rzymskie...

Description

B. POSTĘPOWANIE ZWYCZAJNE (Ordo iudiciorum privatorum) § 31. Proces Legisakcyjny (str. 61-62). Proces legisakcyjny jest najstarszym procesem prywatnym, w którym postępowanie toczyło się na podstawie ustawy, stąd nazwa (legis actio). Umożliwiał dochodzenie ochrony praw przewidzianych w obowiązujących ustawach (wąski zakres zastosowania). Postępowanie toczyło się ustnie, a w fazie in iure strony musiały wygłaszać ściśle przewidziane formuły (pomyłka prowadziła do przegrania procesu - skrajny formalizm). Nie można było procesować się w tej samej sprawie dwa razy (bis de eadem re agere non licet). Był kosztowny, gdyż strona przegrywająca traciła sacramentum, przy zastosowaniu legis actio sacramento oraz był dostępny jedynie obywatelom rzymskim. Legis actio sacramento posługiwano się w rozstrzyganiu sporów i tylko przy sprawach ogólnych. Służyła do dochodzenia praw związanych z władztwem powoda nad rzeczą lub osobą (legis actio sacramento in rem) i do dochodzenia roszczeń o charakterze zobowiązaniowym (legis actio sacramento in personam). Kiedy obie strony procesowe, po wypowiedzeniu formułek w I fazie ustanawiały wzajemnie sacramentum (50 asów jeśli wartość przedmiotu sporu < 1000 asów lub 500 asów, gdy wartość przedmiotu > 1000 asów) deponowano je w świątyni. W II fazie sędzia rozstrzygał czyje sacramentum jest słuszne, a strona przegrywająca traciła swoje sacramentum na rzecz świątyni (jeśli był to pozwany to dodatkowo musiał zaspokoić powoda). Sposoby postępowania (modi lege agendi) umożliwiały w trzech pierwszych przypadkach przeprowadzenie postępowania sądowego a w dwóch kolejnych egzekucji. Odmiany procesu legisakcyjnego: per iudicis arbitrive postulationem (roszczenia w procesach działowych z tytułu spadku, zniesienia współwłasności, rozgraniczenia nieruchomości), per condictionem (dochodzenie określonej rzeczy), sacramento (wszelkie przewidziane w ustawie roszczenia), per pignoris capionem (egzekucja z majątku dłużnika) i per manus iniectionem (egzekucja osobista)....