Proces en Voor de wet Kafka PDF

Preview

Summary

Hoofdstuk van Tekst en Representatie, het Proces van Kafka en The Trial van Orson Welles...

Description

HET PROCES Het Proces is een roman van Franz Kafka, gepubliceerd in 1925 door Max Brod, een jaar na Kafka’s dood. Kafka zette de eerste hand aan dit werk in 1914. Het Proces is een typisch Kafkaiaans verhaal: het individu staat centraal in een absurd schijnende wereld, moet zien te overleven in een maatschappij die alle houvast verloren heeft. Waarin er geen traditionele houvast meer is. Jozef K. wordt op een ochtend wakker en gearresteerd, hij weet niet door wie of voor wat. Het Proces speelt zich af gedurende één jaar tijd uit K’s leven, verder weten we niet waar of wanneer. De achternaam van K. weten we ook niet, net als een verdachte die anoniem moet blijven in de krant. Jozef K. is een representatief personage, veel mensen konden (in de periode dat het verhaal werd uitgegeven) zich in K. herkennen. Dat was ook Kafka’s sterkte, hij schreef de verhalen die mensen nodig hadden in de steeds veranderende wereld. Daarom werd Kafka zo populair. Het verhaal ven K. heeft een theatraal model; overal zijn toeschouwers (aan het raam, in de rechtbank, in K’s kamer, …). K. komt terecht in een soort mythische tragedie waarin hij wordt afegschilderd als zondebok zonder dat iemand weet wat hij gedaan heeft. De roman kan ook gezien worden als een allegorie van politieke macht; het verhaal speelt zich niet af in een democratie: er is een duidelijk conflict tussen de moderniteit en de premoderne wereld en tussen de democratische en de anti-democratische krachten. Het verhaal heeft een duidelijk anti-democratisch karakter (lijfstraffen, labyrintachtige bureaucratie, onherkenbare wereld, een soort privé macht die alles bepaalt, …). VOOR DE WET De parabel van ‘Voor de wet’ van Kafka heeft veel verschillende interpretaties. Een parabel is een soort vergelijking, een bijzondere vorm van gelijkenis. Het is een verhaal dat in de vorm van een vergelijking een les wil geven of bedoeld is om de lezer tot een morele houding te overreden. De parabel wil een nieuw inzicht brengen. De wet in ‘voor de wet’ is een plaats, een ruimte waarvoor een wachter staat. Een man wil er binnen gaan en vraagt om toelating, maar de wachter geeft hem dit niet. De man besluit uiteindleijk op een krukje voor de poort te wachten en doet steeds pogingen om toegelaten te worden. Aan het einde van zijn leven krijgt de wachtende man te horen dat de poort enkel voor hem bestemd was. Hij heeft zijn kans dus niet gegrepen en de verkeerde beslissing genomen. De man was te passief, heeft het overwicht van de wachter te makkelijk geaccepteerd. THE TRIAL Orson Welles, bekende film-noir regisseur met een literair karakter, maakt in 1962 ‘The Trial’ een verfilming van Kafka’s Proces uit 1915. Hij bracht de vervreemdende effecten en labyrintachtige ideeën van Kafka’s werk tot leven door chiaroscuro belichting, goed beredeneerde cuts, low angles, close-ups, etc… Zo zou de vervreemding echt tot leven komen in de film. Hij maakte ook het contrast tussen de heel open ruimtes en de heel enge

ruimtes zichtbaar. Ook waren er een heel aantal verschillen tussen Kafka’s roman en Welles’ film: bij Kafka was ‘Voor de wet’ een aparte tekst, bij Welles werd de mysterieuze parabel vooraan in de film geplaatst. Kafka had ook nooit het idee om zijn roman te laten lezen alsof het allemaal een droom was, terwijl Welles hier wel naar suggereerd met zijn ‘droomlogica’. Welles versterkt de dystopische elementen van Kafka ook heel erg in zijn film, zoals de gigantische werkplek van K. Kafka’s roman werd voor de Holocaus geschreven, Welles’ film er na, Welles verwerkt een aantal Nazi- elementen in zijn film. Ook is Jozef K. in Kafka’s roman een eerder passief personage die alle sop zich laat afkomen, bij Welles is dat niet zo en vecht hij terug tegen het onrecht dat hem wordt aangedaan....