Proces legislacyjny w wybranych państwach PDF

Preview

Summary

Download Proces legislacyjny w wybranych państwach PDF

Description

Proces legislacyjny w wybranych państwach 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Rodzaje projektów ustaw (np. obywatelskie, dotyczące zmiany konstytucji) Inicjatywa ustawodawcza Warunki, które powinien spełnić projekt ustawy Postępowanie ustawodawcze – etapy Promulgacja Wykaz literatury i aktów prawnych

HISZPANIA

(Proces legislacyjny można zdefiniować jako całość czynności, jakie są wykonywane w celu uchwalenia ustawy. Dotyczy to zarówno czynności wykonywanych w Sejmie i Senacie, jak i poza siedzibą parlamentu.)

Parlament - Kortezy Generalne (Las Cortes Generales) składa się z dwu izb: Kongresu Deputowanych (Congreso de los Diputados) i Senatu (Senado). Obie izby pochodzą z wyborów powszechnych i bezpośrednich, przy czym Kongres liczący od 300 do 400 członków (obecnie 350) wybierany jest według systemu proporcjonalnego, a Senat liczący 256 członków według systemu większościowego przy zachowaniu zasady równej reprezentacji wszystkich prowincji – każda prowincja wybiera 4 senatorów (prowincje wyspiarskie po 3, a enklawy w Maroku po 2), ponadto zgromadzenia ustawodawcze regionów desygnują dodatkowych senatorów. Czyli 4/5 senatorów jest wybieranych przez naród. Pozostałe 1/5 jest wybierana przez zgromadzenia ustawodawcze regionów po 1 senatorze na każdy milion mieszkańców. Kadencja Kongresu i Senatu wynosi 4 lata. Izby zbierają się na dwóch sesjach zwyczajnych w roku, na nadzwyczajnych – na wniosek rządu, Stałej Deputacji (organ powołany w każdej izbie, składający się z co najmniej 21 członków każdej izby, stojący na straży interesów i praw izb między sesjami, gdy izby zostały rozwiązane lub upłynęły ich pełnomocnictwa oraz zatwierdzający dekrety z mocą ustawy, co czyni Deputacja Kongresu między kadencjami izby niższej). Mandat członka rządu może być łączony ze stanowiskiem w rządzie, nie można natomiast łączyć mandatu członka zgromadzenia wspólnoty autonomicznej z mandatem deputowanego do Kongresu.Do parlamentu należy: ustawodawstwo, uchwalanie budżetu państwa, kontrola działalności rządu oraz wyrażanie zgody na ratyfikację niektórych umów międzynarodowych. Kompetencje ustawodawcze nie leżą jednak wyłącznie w gestii parlamentu. Część z nich jest delegowana do zgromadzeń ustawodawczych w regionach autonomicznych.

(1)Ogólnie ustawodawstwo w Hiszpanii można podzielić na następujące kategorie: • ustawodawstwo konkurencyjne – zagadnienia, które mogą być regulowane zarówno przez państwo, jak i region – np. kultura i badania naukowe

• ustawodawstwo podzielne – regulowane w podstawowym zakresie przez państwo, konkretyzowane przez region – np. prawo cywilne, prawo pracy, bezpieczeństwo, zdrowie, • ustawodawstwo socjalne, ochrona środowiska • ustawodawstwo autonomiczne – podlegające wyłącznej regulacji władz autonomicznych – m.in. zagospodarowanie przestrzenne, budownictwo komunalne i mieszkaniowe, transport, turystyka, infrastruktura techniczna. Podziału ustaw można także dokonać ze względu na charakter regulowanych zagadnień na: • organiczne – dotyczące praw i wolności publicznych, systemu wyborczego i statutów autonomicznych • podstawowe • zwykłe.

(2)Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje: rządowi, Kongresowi (grupie parlamentarnej lub 15 deputowanym), Senatowi (grupie parlamentarnej lub 25 senatorom), zgromadzeniom wspólnot autonomicznych i obywatelom, którzy mogą przedstawić inicjatywę ludową złożoną przez co najmniej 500 tysięcy obywateli (z wyłączeniem spraw należących do właściwości ustaw organicznych, w sprawach podatkowych, prawa łaski i dotyczących stosunków międzynarodowych). Obywatele mogą składać projekty ustaw do prezydium kongresu deputowanych. Tam projekt jest rozpatrywany pod kątem jego szans na powodzenie w parlamencie. Izby mogą przekazać stałym komisjom ustawodawczym uchwalanie ustaw lub wniosków ustawodawczych, chyba, że plenum izby wyraźnie zastrzeże podjęcie decyzji w danej sprawie dla siebie. Proces uchwalania ustaw przebiega następująco: Ustawa najpierw jest rozpatrywana w kongresie, który uchwala ją zwykłą większością lub większością absolutną (co do ustaw organicznych). Następnie projekt przekazywany jest do Senatu, który w ciągu 2 miesięcy od otrzymania projektu może przyjąć go bez zastrzeżeń, zaproponować poprawki lub postawić wobec niego swoje veto (uchwalane przez plenum większością bezwzględną ogólnej liczby senatorów). Kongres odrzuca veto większością bezwzględnej ogólnej liczby deputowanych lub w razie nieosiągnięcia tej większości – po upływie 2 miesięcy – zwykłą większością głosów, następnie w terminie 15 dni od uchwalenia ustawy król sankcjonuje, promulguje i poleca ogłoszenie ustawy. Przeciwko ustawom prawnie ogłoszonym przysługuje w terminie 3 miesięcy od publikacji skarga na ich niekonstytucyjność. Ze skargą taką mogą wystąpić do Trybunału konstytucyjnego: premier, Obrońca Ludu, 50 deputowanych lub 50 senatorów, a także organy ustawodawcze lub wykonawcze wspólnot autonomicznych. Decyzje polityczne o szczególnym znaczeniu mogą być poddawane pod referendum konsultacyjne, które zarządza król na wniosek premiera, zaaprobowany wcześniej przez Kongres Deputowanych. Poza wymienionymi wcześniej kompetencjami, parlament powołuje także: Obrońcę Ludu (ombudsman, defensor del pueblo) na 5 letnią kadencję, który jest organem właściwym do rozpatrywania skarg obywateli na funkcjonowanie aparatu administracyjnego, oraz radców Trybunału Obrachunkowego na 9 lat....