Rabaty bylinowe - zasady kompozycji PDF

Preview

Summary

Zasady kompozycji rabat bylinowych - do egzaminu zawodowego OGR.03...

Description

RABATY BYLINOWE Zasady kompozycji Rabaty bylinowe są tworzone z wieloletnich roślin zielnych zimujących w gruncie za pomocą korzeni, kłączy, bulw i cebul.

Rabaty bylinowe •

Rośliny zielne trwale zimujące w gruncie oraz z niektórych krzewinek i podkrzewów

•

Dobór roślin pod względem plastycznym

•

Dobór roślin pod względem siedliskowym

•

Należy przewidzieć ekspansywność roślin

•

Odpowiednia rozstawa

•

Przyjmuje się, że odległość sadzenia bylin wynoszą ok. 10-30 cm w przypadku roślin niskich i co najmniej połowę wysokości w przypadku roślin wysokich

•

Odległości sadzenia powinny być zawsze dostosowane do pokroju osiąganego przez rośliny (aby w pełni zaprezentować walory dekoracyjne roślin)

•

Rozstaw zależy także od tego, jak szybko chcemy uzyskać określony efekt

•

Rośliny do obsadzania rabat musimy dobierać pod względem plastycznym uwzględniając ich walory dekoracyjne w poszczególnych porach roku (barwa kwiatów i ulistnienia, wysokość, pokrój, itp.), oraz siedliskowym (wymagania w zakresie wilgotności i żyzności podłoża oraz nasłonecznienia).

ZASADY PROJEKTOWANIA RABAT BYLINOWYCH •

Projektowanie rabat wymaga bardzo dobrej znajomości cech plastycznych, siły wzrostu i warunków siedliskowych gatunków.

•

Kształty rabat bylinowych powinny być dostosowane do specyfiki i tradycji miejsca, w którym są zakładane. → Na ogół są nieregularne ze względu na silny rozwój bylin oraz wieloletni charakter nasadzeń.

•

W każdej kompozycji nieregularnej występuje punkt kompozycyjny w postaci jednej lub kilka efektownych, długo kwitnących roślin, tworzących szkielet założenia. → Pozostałe rośliny, będące dopełnieniem kompozycji, rozmieszczone są wokół tego punktu. → Gatunki dobieramy z uwzględnieniem siły ich wzrostu i dekoracyjności w masie lub pojedynczych egzemplarzy.

Rabaty bylinowe zakładamy w miejscach zacisznych, o romantycznym charakterze. Przyjmuje się zasadę, że na pierwszym planie rabaty stosuje się rośliny o barwach ciepłych i czystych, a na drugim - o barwach zimnych i mieszanych. Trudność w doborze kolorystyki – ogromna zmienność w ciągu sezonu; jedne gatunki zakwitają, inne przekwitają. Gatunki roślin dobieramy pod względem ich wysokości, tak aby wyższe rosły z tyłu, a niższe z przodu. Byliny charakteryzuje duża różnorodność w zakresie pory kwitnienia, wielkości, liczby i rozmiarów pojawiających się kwiatów. Rośliny należące do tej grupy są często ozdobne nie tylko dzięki kwiatom, lecz również dzięki liściom przebarwiającym się na różne kolory, mającym różne kształty i fakturę, pokrytym kutnerem lub błyszczącym. Jeżeli nie usuniemy z niektórych roślin przekwitłych kwiatostanów i owocostanów, to rabata bylinowa może zyskać walory dekoracyjne zimą. Wymagania siedliskowe roślin są jednym z najistotniejszych czynników decydujących o doborze roślin na rabaty bylinowe. Ze względu na panujące warunki świetlne, rabaty można zakładać w miejscach słonecznych, zacienionych lub półcienistych. Ważne są także rodzaj gleby i jej odczyn.

ROŚLINY NA MIEJSCA ZACIENIONE Przy dobieraniu bylin na rabaty zacienione, znajdujące się pod konarami drzew, pamiętamy, że inne gatunki będą odpowiednie w przypadku drzew iglastych, a inne - w przypadku liściastych. Decyduje o tym odczyn gleby. Który pod iglakami jest kwaśny.

Barwinek większy - Vinca major Funkia - Hosta

Rodgersja kasztanowcolistna - Rodgersia aesculifolia

Kosmatka olbrzymia - Luzula sylvatica

Serduszka wspaniała - Dicentra exima

Orlik – Aquilegia

Śmiałek darniowy - Deschampsia cespitosa

Parzydło leśne - Aruncus dioicus Pierwiosnek wiosenny - Primula elatior Pluskwica groniasta - Cimicifuga racemosa

Tawułka Arendsa - Astilbe arendsii Tawułka chińska - Astilbe chinensis Zawilec japoński - Anemone japonica

ROŚLINY WRAŻLIWE NA NADMIAR WAPNIA W GLEBIE Knieć błotna - Caltha palustris

Pięciornik biały - Potentilla alba

Łubin trwały - Lupinus polyphyllus

Skalnica liścieniolistna - Saxifraga cotyledon

Naparstnica purpurowa - Digitalis purpurea

Turzyca zwisła - Carex pendula

Pierwiosnek różowy - Primula rosea

ROŚLINY NA GLEBY ZASADOWE Żagwin ogrodowy - Aubrieta cultorum

Juka ogrodowa - Yucca filamentosa

Gęsiówka kaukaska - Arabis caucasica

Ciemiernik ogrodowy - Helleborus hybridus

Rogownica kutnerowata - Cerastium tomentosum

Przymiotno ogrodowe - Erigeron hybridus

Szarotka - Leontopodium

Kostrzewa walezyjska - Festuca valesiaca Złocień, chryzantema – Chrysanthemum

Zawilec wielkokwiatowy - Anemone sylvestris ETAPY PROJEKTOWANIA KONCEPCYJNEGO RABAT BYLINOWYCH 1. Analiza terenu Prześledzenie charakteru otoczenia, stylu kompozycyjnego obiektu, określenie wartości kulturowych miejsca i kierunku ekspozycji rabaty 2. Wstępny szkic Określamy kształt i wielkość rabaty bylinowej 3. Dobór plam barwnych Wybór głównej tonacji i akcentów barwnych skontrastowanych z nią (ożywienie kompozycji) 4. Analiza warunków siedliskowych Analiza warunków glebowych, wodnych i świetlnych 5. Dobór roślin Zgodnie z przyjętymi plamami barwnymi, warunkami siedliskowymi i ustaloną ekspozycją (wysokość roślin) 6. Analiza przyjętej koncepcji Poprzez wykonanie szkiców sytuacyjnych z określonych punków widokowych Rabata może odgrywać dominującą rolę w jednym sezonie, ale dekoracyjna powinna być przez cały okres wegetacyjny 7. Projekt koncepcyjny Rzut z góry, widoki, dobieramy oznaczenia graficzne Byliny znajdują szerokie zastosowanie w nasadzeniach specjalnych: •

Ogrody różane

•

Wrzosowiska

•

Ogrody traw

•

Ogrody ziołowe

•

Ogrody żwirowe

•

Ogrody monokulturowe

•

Ogrody skalne i alpinaria

•

Ogrody roślin wodnych i przywodnych oraz bagienne

•

Ogrody na dachach

•

Oranżerie

Zakup, transport i przechowywanie materiału roślinnego •

Sprawdzamy stan zdrowotny roślin

•

Rośliny zdrowe, bez objawów chorób i szkodników

•

Rośliny odpowiednio nawilżone

•

Rośliny o wyrównanej wysokości

•

O podobnej liczbie lub wielkości kwiatów

•

Rośliny nie mogą być zbyt wybujałe lub wyetiolowane

•

Transport: - Rośliny umieszczone w skrzynkach ciasno, aby się nie przewracały itp. - Zabezpieczenie przed wysychaniem

•

Najlepiej wsadzić od razu na miejsce stałe - Jeśli niemożliwe – miejsce zacienione, osłonięte i zraszać wodą

•

Rośliny cebulowe: - Cebule duże, bez uszkodzeń, wyrośniętych liści czy korzeni, mające łuski okrywające - Zaetykietowane czytelnie

Przygotowanie roślin do posadzenia •

Odpowiednie nawilżenie roślin

•

Usunąć uszkodzone części roślin

•

Wyjęcie rośliny z pojemnika (tuż przed sadzeniem)

•

Cebule – warto umieścić w specjalnych koszyczkach (umożliwione wcześniejsze usunięcie roślin z rabaty)

Przygotowanie gleby •

Gleba powinna być luźna, spulchniona, wzbogacona w części organiczne, żyzna, wilgotna, o pH od 5,5-6,5

•

Prace: - Uporządkowanie terenu - Usunąć starą darń wraz z korzeniami - Przekopanie gleby (25-30 cm)

- Usunąć części trwałe chwastów - Regulacja składu mechanicznego podłoża przez dodanie np. piasku, gliny •

Wzbogacenie gleby materiałem organicznym - Najlepiej odkwaszony torf • 10-50 l/1 m2 kwietnika • Rozluźnienie, spulchnienie, zwiększenie pojemności wodnej podłoża

•

Dodać nawozy mineralne z mikroelementami,np. Azofoska (30-50 g/m2)

•

Dodane składniki mieszamy z wierzchnią warstwą gleby

•

Wyrównać powierzchnię gleby (nadać określony przez projekt kształt) i podlać

•

Wytyczyć wzór kwietnika (paliki, sznurki)

•

Sadzenie roślin

•

Dla tulipanów (wymagają gleb przepuszczalnych i urodzajnych): - Podłoże wzbogacamy w torf i rozłożony kompost (na kilka tygodni przed sadzeniem)

TECHNIKA SADZENIA •

Roślinę umieszczamy w wykopanym dołku o głębokości dostosowanej do wielkości bryły korzeniowej

•

Obsypujemy bryłę podłożem i dociskamy palcami

•

Zwrócić uwagę na pionowe ustawienie rośliny

•

Ważna kolejność obsadzania kwietnika - Układa się deski (aby nie udeptać podłoża)

•

Podlewanie po sadzeniu (aby woda wsiąkła na głębokość ok. 5-10 cm)

•

Ściółkowanie – np. kora o grubości 2-3 cm

•

Rośliny cebulowe: - Po sadzeniu ściółkujemy warstwą rozłożonego obornika zmieszanego z torfem o grubości 3 cm

PIELĘGNACJA KWIETNIKÓW •

Usuwanie chwastów → Systematycznie → Nie dopuścić do ich bujnego rozwoju → Nie dopuścić do wysiewanie się chwastów

•

Usuwanie zamierających części roślin → Systematyczne oczyszczanie z przekwitłych kwiatów i uszkodzonych części roślin

•

Podlewanie

→ Dostosowane do warunków pogodowych → Rano lub późne popołudnie → Nawilżenie podłoża na głębokość 10-20 cm (20-40 l/m2 powierzchni) •

Zabezpieczanie roślin na zimę → Kwietniki z roślin cebulowych wymagają okrycia na zimę – po wystąpieniu pierwszych przymrozków → Warstwa ściółki 3-5 cm i gałęzie drzew iglastych RABATY BYLINOWE

•

Byliny bez bryły korzeniowej Sadzenie wiosną (poł. III – poł. V) Sadzenie wczesną jesienią (poł. VIII – k. X)

•

Byliny z bryłą korzeniową Od poł. III do k. X

•

Rośliny cebulowe i bulwiaste Sadzenie w okresie ich spoczynku Lato – VII i VIII, te które kwitną jesienią Jesień – od VIII do X (najlepiej we IX), te które kwitną wiosną

•

Rośliny skalne – od VI do pocz. IX...