Rozrost endometrium - Patologia PDF

Preview

Summary

Notatka z rozrostu endometrium. Podział, leczenie, diagnostyka, obraz kliniczny i patomorfologiczny....

Description

Rozrost endometrium

MACICA – ANATOMIA, FIZJOLOGIA. •

Żeński narząd rozrodczy.

•

Jest miejscem, gdzie dochodzi do przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej, rozwija się tam płód.

•

Jest położona na środku jamy miednicy mniejszej między odbytnicą i pęcherzem moczowym.

•

Dzieli się na dno macicy, trzon macicy (wyścielony endometrium), cieśń macicy oraz szyjkę macicy.

•

Zbudowana jest z błony surowiczej, mięśniowej i śluzowej. Błona surowicza nie pokrywa całej macicy,błona mięśniowa jest najgrubszą częścią ściany, błona śluzowa leży bezpośrednio na błonie mięśniowej i jest pokryta cylindrycznym nabłonkiem.

ENDOMETRIUM •

Jest to błona śluzowa trzonu macicy. Zbudowana jest z warstwy czynnościowej (endometrium functionale) oraz warstwy podstawnej (endometrium basale).

•

Warstwa czynnościowa- ulega złuszczeniu podczas każdej miesiączki

•

Warstwa podstawna- w każdym cyklu miesiączkowym ulega regeneracji tworząc nową warstwę czynnościową.

•

Jej grubość ulega zmianom w trakcie cyklu miesiączkowego. Jest bardzo obficie ukrwiona.

•

Jej właściwie funkcjonowanie jest niezbędne do zagnieżdżenia zarodka po zapłodnieniu.

•

Pod nim znajduje się błona mięśniowa (miometrium).

•

Endometrium pokryte jest nabłonkiem cylindrycznym zbudowanym z komórek wydzielających śluz, między nimi obecne są nieliczne komórki migawkowe. Nabłonek wnikając w błonę śluzową tworzy cewki gruczołowe.

CYKL MIESIĄCZKOWY •

Obejmuje zmiany dotyczące błony śluzowej macicy, jajnika i okresu płodności u kobiet.

•

Przeciętnie trwa 28 dni.

•

Pod względem hormonalnym dzieli się na fazy: menstruacja (ok. 4 dni), faza folikularna (ok. 9 dni), owulacja (1 dzień) oraz faza lutealna (ok. 14 dni).

•

Menstruacja – z powodu złuszczania błony śluzowej macicy dochodzi do wystąpienia krwawienia trwającego około 4 dni.

•

Faza folikularna – zwana proliferacyjną, dochodzi do intensywnego wzrostu błony śluzowej macicy, wzrost FSH i estrogenów stymuluje dojrzewanie pęcherzyków Graafa.

•

Owulacja – pęknięcie pęcherzyka Graafa powoduje uwolnienie oocytu II rzędu pod wpływem wysokiego poziomu hormon LH.

•

Faza lutealna – dochodzi do przekształcenia resztek pęcherzyka Graafa w całko żółte pod wpływem FSH i LH.

•

Błona śluzowa macicy w czasie cyklu miesiączkowego ulega szczególnym zmianom, co dzieli się na fazy:

•

Faza rozrostu – trwa 5-14 dni, cewki gruczołowe stopniowo rozrastają się, pod koniec fazy cewki te są wysokie, gęsto upakowane. Zrąb błony śluzowej jest bogatokomórkowy, monomorficzny. Obecne są liczne podziały mitotyczne.

•

Faza wydzielania – trwa 15-28 dni, pierwsze zmiany pojawiają się ok. 2 dni po owulacji, gruczoły produkują dużą ilość wydzieliny, cewki gruczołowe mają kręty przebieg, podścielisko ulega obrzękowi, pod koniec fazy komórki podścieliska powiększają się i są nazywane komórkami przeddoczesnowymi.

•

Faza miesiączki –dochodzi do dezintegracji podścieliska z powodu wylewu krwi, widoczne liczne neutrofile. Komórki ulegają apoptozie, fragmenty endometrium wraz z krwią są wydalane na zewnątrz.

POLIP BŁONY ŚLUZOWEJ TRZONU MACICY •

Przykład rozrostu endometrium.

•

Jest to zmiana łagodna, jest postacią ogniskowej hiperplazji.

•

Wyrasta do światła jamy macicy głównie z okolicy dna.

•

Najczęściej pojawia się w okresie okołomenopauzalnym.

•

Polipy powstają najpewniej z ognisk endometrium, które nie ulegają złuszczeniu w trakcie miesiączki a są nadwrażliwe na estrogeny i niewrażliwe na progesteron.

•

Mikroskopowo polipy są zbudowane z włóknistego podścieliska endometrialnego z naczyniami o grubych naczyniach oraz z gruczołów, których światło może być rozdęte. Komórki cewek gruczołowych mogą wykazywać cechy rozrostu.

•

Polipy endometrium mogą być pojedyncze lub mnogie, ich średnica wynosi od 0,5 do 3 cm.

•

Klinicznie mogą nie dawać objawów, jednak w przypadku, gdy ulegną owrzodzeniu mogą powodować krwawienia.

ROZROST ENDOMETRIUM •

Wzrost liczby komórek endometrium spowodowany nadmierną i zbyt długą stymulacją estrogenową przy niskiej aktywności progesteronu.

•

Raki endometrium często są poprzedzone rozrostem endometrium.

•

Każdy typ rozrostu może pojawić się ognisko metaplazji płaskonabłonkowej, śluzowej lub można spotkać komórki cylindryczne migawkowo.

•

Najczęściej dotyczy kobiet: •

w okresie okołomenopauzalnym

•

młodszych, których cykle były bezowulacyjne

•

z guzami jajnika hormonalnie czynnymi

•

które stosują estrogenową hormonalną terapię zastępczą.

Rozrost endometrium

rozrost prosty bez atypii

rozrost złożony bez atypii

rozrost złożony atypowy

rozrost prosty atypowy

•

Podział ten jest oparty na kryteriach: zaburzenie architektury gruczołu oraz obecność/brak polimorfizmu komórek nabłonkowych i ich jąder. W każdym typie dochodzi do pogrubienia endometrium oraz wzrostu liczby gruczołów.

•

Najważniejszym czynnikiem prognostycznym są zmiany cytologiczne!

ROZROST PROSTY ENDOMETRIUM •

Mikroskopowo widać proliferację gruczołów i podścieliska. Obecne liczne cewki gruczołowe o różnej wielkości, są okrągłe, regularnie zbudowane, są pooddzielane bogatokomórkowym podścieliskiem, które jest znacznie uciśnięte. Cewki gruczołowe są ułożone bardziej przypadkowo i są torbielowato rozdęte.

•

Jest fizjologiczną odpowiedzią na nadmierną ilość estrogenów.

ROZROST ZŁOŻONY ENDOMETRIUM •

Mikroskopowo widoczna jest duża ilość cewek gruczołowych z charakterystycznym dla tego typu „pączkowaniem”. Gruczoły są różne pod względem wielkości, ich światła są nieregularne z powodu wpukleń komórek gruczołowych. Nabłonek jest pseudowarstwowy. Atypia komórek jest niewielka. Podścielisko jest bardzo skąpe.

ROZROST PROSTY ATYPOWY ENDOMETRIUM •

Dochodzi do zaburzenia struktury komórek, co oznacza: powiększenie jądra komórkowego, wzmożoną barwliwość jądra, nieregularny kształt, różnorodność wielkości i kształtu komórek, liczne podziały mitotyczne.

ROZROST ZŁOŻONY ATYPOWY ENDOMETRIUM •

Występuje częściej niż rozrost prosty atypowy.

•

Mikroskopowo cechą charakterystyczną jest polimofizm komórek nabłonkowych, jądra są większe w stosunku do cytoplazmy, jąderka są wyraźne. Układ komórek w cewkach jest chaotyczny, liczne podziały mitotycze.

INNY PODZIAŁ ROZROSTU ENDOMETRIUM: •

Rozrost endometrialny – zmiana łagodna obciążona małym prawdopodobieństwem przemiany złośliwej.

•

Wewnątrznabłonkowa neoplazja endometrialna – zmiana przedrakowa z dużym ryzykiem transformacji nowotworowej.

ASPEKT KLICZNICZNY ROZROSTU ENDOMETRIUM •

Rozrost prosty bardzo rzadko prowadzi do rozwoju raka (...