Samenvatting Boekhouden PDF

Preview

Summary

Download Samenvatting Boekhouden PDF

Description

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

Hoofdstuk 1: Definitie en grondbeginselen 1.1.Definitie  Relevantie van info: - Bruikbaarheid bij alle aspecten van de beleidsvoering - Bruikbaarheid voor belanghebbende derden (overheid of kredietverstrekkers)  Administratie: - Kwalitatief substantieel gedeelte van relevante informatie - Leent op natuurlijke wijze tot systematische verwerkingsprocedures en -technieken 

o

o

Boekhouding: Administratie van alle interne en externe transacties vd organisatie of onderneming die van invloed kunnen zijn op het vermogen of vermogensstructuur Rijkdom onderneming (opvolgen) 2 soorten: Algemene boekhouding (=Financial accounting): - Gegevens verzameld, verwerkt en gepubliceerd voor zowel intern als extern gebruik - Alles dat w gerapporteerd aan buitenwereld Exploitatieboekhouding (=Management accounting): - Gegevens enkel toegankelijk voor het management (Uitz. Ziekenhuizen) - Blijft intern in onderneming (vb. Opvolging goederenkosten) Taken: -

Organiseren (Accountant) Aanpassen (Accountant) Controleren (Revisor)  Revisor & accountant: voorwerp van wettelijke bescherming en reglementering

1.2.Verantwoording voor het voeren van een boekhouding 1.2.1. Bedrijfseconomische redenen Boekhouding kan gebruikt worden als: 



1.2.2.   



Intern beleidsinstrument: - Element ter ondersteuning van beleidsbeslissingen - Controle-instrument (Managers kunnen betaald w op winsthoeveelheid) - Gegevensbron voor kosten- en opbrengstencalculatie - Basis voor bugetteringsactiviteiten Extern verantwoordingsinstrument: - Element bij onderhandelingen of besprekingen (bv. personeel of overheid) - Bewijsmiddel bij juridische betwistingen Wettelijke redenen 4de Europese richtlijn mbt de jaarrekening van vennootschappen Ondernemingsraad verplicht binnen grote ondernemingen EU-richtlijn (vb. Links of rechts rijden)  compromis  Op traag tempo door verschillen  Laatste grote ingreep op 2010 Grondgedachte:

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden -

Binnen Europese grenzen gelijkaardige concurrentievoorwaarden Geen verschillen in verwerken en publiek maken van bedrijfseconomische ondernemingsgegevens

1.3.Toepassingsgebied van de boekhoudwetgeving (lezen p.4-5)  Publicatieverplichting: o Grote ondernemingen (minstens 2/3 overschrijden): - Personeel: 50 - Jaaromzet: 9 000 000 (excl BTW) - Balanstotaal: 4 500 000  Cijfers bepaald op geconsolideerde (= alles samenbrengen v 1 eigenaar) basis  Ondernemingsraad verplicht vanaf 100 medewerkers: voor onderhandelingen tussen omzet en winst o Kleine ondernemingen: Microvennootschap (niet meer dan 1 overschrijden): - Personeel: 10 - Jaaromzet: 700 000 (excl BTW) - Balanstotaal: 350 000 1.4. Algemene bepalingen en principes bij een volledige boekhouding  Commissie voor Boekhoudkundige Normen; 2 taken: - Op verzoek of eigen initiatief de regering en de Kamers adviezen verstrekken - Via adviezen of aanbevelingen een boekhoudkundige doctrine ontwikkelen  Principes in boekhoudwetgeving: - Oprecht en getrouw beeld (=true and fair view)  Leiden alle principes tot een oprecht en getrouw beeld vd financiële situatie vd onderneming?  Beste manier zoeken om te ondernemen 1.4.1. Basisprincipes 1) Entiteitsbeginsel - Boekhouding gevoerd voor onderneming, ongeacht juridische vorm - Op zichzelf staande eenheid, onafhankelijk vd eigenaar - Specifieke persoonlijkheid = juridisch principe 2) Uitdrukking in geldwaarde - Boekhouding uitgedrukt in monetaire eenheden (bv. €) 3) Bestendigheid van methodes van registratie, presentatie en waardering - Garanderen van vergelijkbaarheid v opeenvolgende staten en gegevens - Verschillende methodes. Vb. Hoe bepaal je de voorraad (waarde)?  Niet veranderen van methode. Indien toch, aan buitenwereld laten weten 4) Continuïteit - Onderneming blijft voort bestaan tot na afloop van langstlopende contracten of verbintenissen - Bij waardering van bezittingen, schulden of vorderingen de liquidatiewaarde ervan niet in beschouwing dient genomen te worden - Vb: Je vertrekt naar Nieuw Zeeland, maar hebt auto in België dan zal de waarde v auto daar anders zijn dan wanneer hij hier meteen verkocht w - Waarde onderneming bepaald door goede en slechte termen onderneming  Schulden op LT mogelijk

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden 1.4.2.    

Registratieprincipes Registratie adhv gedagtekende verantwoordingsstukken, zonder uitstel, getrouw, volledig en naar tijdsorde Dubbel boekhouden Chemische correctiemiddelen verboden (vb. Tipex) Vroeger: minder transacties & technisch gemakkelijker  Fouten verbeteren mag, maar aantonen 1) Niet-compensatie - Tegengestelde verrichten mogen niet tegenover elkaar gecompenseerd worden, maar moeten afzonderlijk in de boekhouding opgenomen worden. - Geldt voor: schulden, vorderingen, rechten en verplichten, kosten en opbrengsten - X uitgegeven en X gekregen -> apart aangeven, niet enkel verschil v gegevens aangeven - Vb. Schuld van X & verzekering van X  zo gedetailleerd mogelijk 2) Realisatiebeginsel - Verrichtingen moeten geboekt worden vanaf het moment dat ze zich voordoen en de geldelijke weerslag ervan vast staat en bekend is - Onzekere elementen geweerd (Geen fake transacties) 3) Overeenstemmingsprincipe - Matching principe= kosten en opbrengsten hebben betrekking op = periode en = transacties - In bepaald jaar enkel versch. Overeenkomsten gelijkstellen aan versch. Inkomsten - Vb. Bierbakken Jaar 1: Koop 10 bakken voor €20 Verkoop 8 bakken voor €22 Jaar 2: Koop 0 Verkoop 2  Kosten & opbrengsten berekenen. Niet wat binnen en buiten gaat

- Vb. Machines Machine: €1000 Gaat 5j mee

Jaren Kost

-

1.4.3.

1 1000 200

2 0 200

3 0 200

4 0 200

5 0 200

Cash basis= periode waaraan een verrichting toegerekend wordt, is onafhankelijk van moment waarop ze betaald wordt. Accrual-basis= Afhankelijk van tijdsduur gedurende verrichting effect heeft op bedrijfsvoering

Waarderingsprincipes - Ondernemingen stellen minstens 1x per jaar inventaris op - Waarde van iets te rapporteren 1) Relevantie: - Onbelangrijke details worden niet opgenomen 2) Individuele waardering: - Elk actief bestanddeel wordt afzonderlijk gewaardeerd

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

1.4.4.

3) Objectiviteit: Gangbare waarderingsmethoden worden toegepast 4) Voorzichtigheid: Indien verschillende gegevens mbt waardering van bepaald goed/recht  waarde wordt afgeleid uit eerder pessimistische hypothesen Opbrengsten eerder laag Inkomsten eerder hoog 5) Onafhankelijkheid: Waarderingsmethode is onafhankelijk van ondernemingsresultaat

Informatieprincipes 1) Periodiciteitsbeginsel: - Boekhoudige informatie wordt bekend gemaakt en dient telkens een lange periode te bestrijken (niet langer dan 12maanden = boekjaar 1jan-31dec) - Mag ook periodiek rapporteren - Gevolg: Ondernemingsresultaat is per periode en niet per transactie

1.5. Revisor en accountant Net als boekhouders en fiscalisten, beide beroepen wettelijk gereglementeerd 1.5.1. Revisor - Lid van Instituut van Bedrijfsrevisoren (IBR) - Financiële en economische informatie, die aan ondernemingsraad overgemaakt wordt, uitleggen en indien nodig bijkomende gegevens bij management opvragen in naam van werknemersvertegenwoordigers  Revisor als taak van commissaris o Voor: - Alle grote ondernemingen maar op niet geconsolideerde basis - Vennootschappen die deel uitmaken v groep die geconsolideerde jaarrekening opstelt en publiceert - Holdings en ondernemingen die beroep doen op spaarwezen o Aanstelling: - Door algemene vergadering - Na voordracht door raad van bestuur - Na goedkeuring ondernemingsraad met gekwalificeerde meerderheid - 3j geldig en hernieuwbaar - Bezoldiging is vast en op voorhand vastgelegd o Taak: - Audit= Gaat na of bij voeren van boekhouding voldoet aan alle principes - Stelt verslag op en waarmerkt jaarrekening door oordeel over oprechtheid en getrouwheid uit te spreken van beeld dat door jaarrekening geschetst wordt - 4 mogelijke beoordelingen: 1) Oordeel zonder voorbehoud: 2) Oordeel met voorbehoud - Bij beperking van bewegingsvrijheid van revisor bij uitoefenen van taak - Onenigheid met management over wijze rapportering elementen 3) Afkeurend oordeel

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

o

1.5.2.



- jaarrekening geeft in geheel geen oprecht en getrouw beeld van financiële situatie van onderneming 4) Onthoudende verklaring - Onvoldoende informatie beschikbaar om jaarrekening te evalueren - Onderneming is onderhevig aan onzekerheden, zodat correcte inschatting van financiële situatie onmogelijk is Wettelijk: - Monopoliepositie in bepaalde omstandigheden - Controle van ziekenhuizen, politieke partijen, ziekenfondsen en klinische laboratoria - Opdrachten mbt economische samenwerkingsverbanden - Afhankelijk! Revisor is zelfstandig (behalve auditfirma) Accountant - Lid van Instituut van de Accountants en Belastingsconsulenten (IAB) - Toelatingsvoorwaarden =IBR - Interne en externe accountants Taken: - Organisatie en aanpassing boekhouding - Controlewerkzaamheden (indien niet in revisoren domein)

Hoofdstuk 2: De comptabele equatie: concept en effect op boekhoudkundige verwerking van transacties



2.1. De balans en boekhoudkundig evenwicht Balans: - Staat, uitgedrukt in monetaire eenheden Enerzijds: Activa = Geheel van bezittingen Anderzijds: Passiva = Geheel van financieringsbronnen  Boekhouding op accrual-basis & niet op kasbasis  Vorderingen zijn bezittingen & schulden zijn financieringsbron Aantal categoriën: Vaste activa - Bezittingen zijn vast = niet snel om te zetten in kasmiddelen zonder belangrijke verliezen - Vbn: Terreinen, gebouwen, machines - Gebruiksduur langer dan lengte gemiddelde productiecyclus Realiseerbare/omzetbare activa (Vlottende activa) - Binnen relatief korte tijdspanne (max. 1jaar) zonder verlies omgezet in kasmiddelen - Vbn: Gewone vorderingen, voorraden of bepaalde beleggingen Beschikbare activa (Vlottende activa) - Geldmiddelen onmiddelijk ter beschikking van onderneming - Vbn: middelen in kas, op zichtrekeningen bij financiële instelling of postchequerekening Eigen vermogen - Middelen ter beschikking door eigenaars onderneming - Gecreërde opbrengsten door onderneming die juridisch ten goede komen aan eigenaar maar in onderneming blijven - Vbn: Gereserveerde winsten -

 o

o

o

o

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

o

- Risicodragend, niet eisbaar Vreemd vermogen - Middelen ter beschikking gesteld door derden, zoals bankiers en leveranciers - Niet risicodragend, eisbaar Balans Op... (datum)

A Aanwending van vermogen

P Oorsprong van Vermogen

Activa = Passiva  Comptabele equatie = boekhoudkundig evenwicht

2.2. Effect van verrichtingen op balans

 o

  

Comptabele equatie moet altijd geldig zijn: Stijging actiefpost, gevolg: - Daling van andere actiefpost - Bv. Contante aankoop terrein  stijging “terreinen”  daling beschikbare activa - Of stijging passivapost - Bv. aankoop op krediet van terrein  schulden zullen stijgen Balans = momentopname Ondernemingsresultaat v boekjaar= element dat balans in begin boekjaar verbindt met balans op einde Dubbel boekhouden= elke verrichting leidt tot gelijktijdige boeking op minstens 2 posten voorkomend in activa, passiva, opbrengsten en kosten  Gevolg van continue geldigheid van boekhoudkundig evenwicht

2.3. Registratie v verrichtingen: rekeningen en journaalposten 

Registratie v verrichtingen die betrekking hebben op activa, passiva, opbrengsten of kosten op rekening, heeft 2 zijden: 1) Debetzijde o Elke aanwending v middelen - Stijging activa - Daling pasiva

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden Kost Overeenstemmende rekening w gedebiteerd  Bedrag aanwendig op debetzijde 2) Creditzijde o Oorsprong v aangewende middelen registreren - Daling activa - Stijging passiva - Opbrengst

o

Verschillen balans & rekening Balans Rekening Weergave momentopname Weergave verrichtingen uit bepaalde periode Sommen v bedragen aan elke zijde = Sommen van bedragen aan elke zijde niet = Links en rechts hebben in balans en rekening andere betekenis

2.3.1. Uitgewerkt vereenvoudigd voorbeeld

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

2.3.2. Proef- en saldibalans -

Middel om eventuele fouten bij de boekingen op spoor te komen Geen bewijs voor correctheid v boekingen Comptabele equatie  som debetbedragen= som creditbedragen Credit- = debetsaldi in proef- en saldibalans (voor resultaatbepaling en -toewijzing)

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden 2.3.3. Hoofdrekeningen en hulprekeningen - Hiërarchie van rekeningen: Saldi van rekeningen van lager niveau worden bij elkaar gebracht op rekening van hoger niveau.

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

2.3.4. Journaalposten - Registratie transactie gebeurt door inschrijving in dagboek/journaal.  Betrokken rekeningen gedebiteerd en gecrediteerd  -

Vermelding in journaal: Bij salderen hulprekeningen Bij sluiten van rekeningen met saldo op balans = Journaalpost Bevat: volgnummer, datum, omschrijving v verrichting met verwijzing verantwoordingsstukken, betrokken rekeningen met rekeningnummer, de te debiteren en te crediteren bedragen

-

“Aan” wordt @ Realiteit: verrichting heeft invloed op stand van meer dan 2 rekeningen Bv. Aankoop gebouw met betaald voorschot

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden  Comptabele equatie: Beweging actief ( stijging gebouwen – daling beschikbare middelen) evenredig gecompenseerd met passief

2.4. Boekhoudkundige cyclus

Hoofdstuk 3: Algemeen rekeningstelsel 3.1. Rekeningstelsel o -

Voor elke grote onderneming die niet aan specifieke wetten onderworpen is Aangepast aan eisen bedrijfsuitoefening In overeenstemming met entiteitsbeginsel Geënt op minimumindeling van algemeen rekeningenstelsel (MAR): Opsomming rekeningen en bijhorende nummers Geordend op basis van logische principes

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden -

Inhoud rekening nauwkeurig omschreven Boekingsregels voor normaal voorkomende transacties vastgelegd  Externe waarnemer analyseert op zinvolle wijze financiële positie van onderneming & vergelijkt verschillende bedrijven met elkaar

3.1.1. Opbouw MAR

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden Hoofdstuk 4: De jaarrekening o -

o o o

-

Balans & ondernemingsresultaat/resultatenrekening: Beoordelen financiële situatie, vermogen en resultaat v onderneming Gestandaardiseerd, als vertrekpunt gediend bij opstelling MAR  Verplicht schema  Toelichting heeft ook standaardisatie Gegevens van voorgaand boekjaar vermelden Balans, resultatenrekening en toelichting:  Jaarrekening Jaarrekening Na goedkeuring algemene vergadering Neerlegging bij vestiging nationale bank (+ neerleggingsgeld betalen) Volgens vooraf opgestelde schema’s Na controle openbaarmaking via balanscentrale nationale bank  W vermeden indien openbaarmaking schadelijke gevolgen voor onderneming heeft Resultatenrekening:

Boekhoudkundig: Winst = kost & Verlies = opbrengst  Winst= kosten die additioneel moeten oplopen om kosten in evenwicht te brengen met opbrengsten ( salderen resultatenrekening) en verlies omgekeerde.

Samenvatting: Inleiding tot boekhouden

o -

o

In balans & resultatenrekening w aangegeven waar in toelichting over bepaalde rubrieken informatie w verstrekt Toelichting: Expliciete roosters waarin bepaalde gegevens w ingevuld & publicatie informatie  Waarderingsregels en implicatie  Wijzigingen in presentatie  Verantwoording v activering en herstructureringskosten  Toepassing van versneld afschrijvingsplan  Verantwoording herwaarderingen  Bewijs dat dochter- of kleindochteronderneming geen verbonden onderneming is In België bestaat geen afzonderlijke fiscale jaarrekening...