Skelettmuskeln des menschlichen Körpers PDF

Title Skelettmuskeln des menschlichen Körpers
Course Anatomie des Bewegungsapparates
Institution Universität Basel
Pages 19
File Size 502.2 KB
File Type PDF
Total Downloads 51
Total Views 116

Summary

Sammlung der wichtigsten Skelettmuskeln des Körpers, geeignet für Sportstudenten 1. Jahr...


Description

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Muskeln der oberen Extremität Schultergürtelmuskeln (U: Rumpf Æ A: Schultergürtel) Muskel M. trapezius:

Ursprung Os occipitale (Linea nuchae superior, Protuberantia occipitalis ext.), über das Lig nuchae an den Processus spinosi aller Halswirbel (1.-7.)

Ansatz Akromiales Drittel der Clavicula

Funktion Pars descendens und ascendens: Drehung der Scapula nach lateralkranial für Elevation des Armes Pars transversa: Verschiebung der Scapula nach medial

Pars transversa

Processus spinosi 1.-4. Brustwirbel

Akromion

Pars ascendens

Processus spinosi 5.-12. Brustwirbel

Spina scapulae

Gesamter Muskel: bei beidseitiger Aktivität: Extension der Halswirbelsäule bei einseitiger Aktivität: Drehung von Kopf und HWS zur Gegenseite

M. levator scapulae

Tubercula dorsalia der Procc. transversi der 1.-4. Halswirbel

Angulus superior scapulae

Hebung und Drehung der Scapula nach medial-kranial

N. dorsalis scapulae

M. rhomboideus minor

Procc. spinosi der 6. und 7. Halswirbel

Margo medialis der Scapula (Oberhalb der Spina scapulae)

Verschiebung der Scapula nach dorsal, Drehung der Scapula nach medialkranial

N. dorsalis scapulae

M. rhomboideus major

Procc. spinosi der 1.-4. Brustwirbel

Margo medialis der Scapula (Unterhalb der Spina scapulae)

Verschiebung der Scapula nach dorsal, Drehung der Scapula nach dorsalmedial

N. dorsalis scapulae

Pars descendens

Anatomisches Institut Uni Basel

Innervation N. accesorius, Plexus cervicalis

1

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Schultergürtelmuskeln (Forts.) M. sternocleidomastoideus

Manubrium sterni, mediales Drittel der Clavicula

Processus mastoideus des Os tmporale; Os occipitale: Linea nuchalis superior

Einseitig: Lateralflexion des Kopfes zur ipsilateralen Seite, Rotation des Kopfes zur kontralateralen Seite.

N. accessorius, Plexus cervicalis

Beidseitig: (Dorsal)extension des Kopfes M. subclavius

1. Rippe: Knochen-KnorpelGrenze (nahe Sternum !)

M. serratus anterior Pars superior

Pars intermedia

1.-9. Rippe,10 Zacken

M. omohyoideus

Anatomisches Institut Uni Basel

Senken der Clavicula, Fixieren der Clavicula im Sternoclaviculargelenk Spannen der Fascia clavipectoralis

Angulus superior scapulae

Drehung der Scapula nach lateralkranial; dabei wandert der Angulus inferior nach ventrolateral, Cavitas glenoidalis nach kranial (ermöglicht die Elevation des Armes) Fixierung des medialen Scalularrandes am Brustkorb Hilfsmuskel der Inspiration (Rippenheber)

Margo medialis scapulae Angulus inferior und Margo medialis scapulae

Pars inferior

M. pectoralis minor

Unterseite der Clavicula (laterales Drittel)

3.-5. Rippe

Margo superior scapulae (nahe Incisura scapulae)

Processus coracoideus scapulae

Os hyoideum (Zungenbein)

Senken und Drehung der Scapula; dabei wandert der Angulus inferior nach dorsomedial und die Cavitas glenoidalis nach kaudal (Rückführung des elevierten Armes) Verlagerung des Kehlkopfs und des Zungenbeins nach kaudal (Endphase des Schluckaktes), Faszienspanner (hält die Vena jugularis interna offen)

N. subclavius

N. thoracicus longus

Nn. pectorales

Ansa cervicalis "profunda"

2

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Schultergelenkmuskeln (U: Rumpf oder Schultergürtel Æ A: Humerus) Muskel M. subscapularis*

Ursprung Fossa subscapularis der Scapula

Ansatz Tuberculum minus humeri, Crista tuberculi minoris

M. supraspinatus*

Fossa supraspinata der Scapula

Tuberculum majus humeri, Gelenkkapsel

M. infraspinatus*

Fossa infraspinata

Tuberculum majus humeri, Gelenkkapsel

M. teres minor*

Margo lateralis der Scapula Angulus inferior, Margo lateralis der Scapula

Tuberculum majus humeri, Crista tuberculi minoris

M. teres major M. latissimus dorsi: Pars vertebralis Pars costalis Pars iliaca M. deltoideus: Pars clavicularis

Dornfortsätze untere BWS (7.12.) und LWS (über Fascia thoracolumbalis) 10.-12. Rippe Crista iliaca (hinteres Drittel) Akromiales Drittel der Clavicula

Pars acromialis

Akromion

Pars spinalis

Spina scapulae

M. pectoralis major: Pars clavicularis

Tuberositas deltoidea des Humerus

Innenrotation, Adduktion, Retroversion, Senken des elevierten Armes Extension der LWS Bei Punctum fixum am Oberarm: Anheben des Rumpfes Pars acromialis: Abduktion Pars clavicularis: Anteversion, Innenrotation, Adduktion aus Neutral0-Stellung, Unterstützung der Abduktion bei ca. 60 grad Pars spinalis: Retroversion, Aussenrotation, Adduktion aus Neutral-0-Stellung, Unterstützung der Abduktion bei ca. 60 Grad

Innervation N. subscapularis N. suprascapularis N. suprascapularis N. axillaris N. subscapularis u./o N. thoracodorsalis N. thoracodorsalis

N. axillaris

Nn. pectorales mediale Hälfte der Clavicula

Pars sternocostalis

Sternum, 2.-7. Rippenknorpel

Pars abdominalis

vorderes Blatt d.Rektusscheide

Anatomisches Institut Uni Basel

Crista tuberculi minoris

Funktion Innenrotation, Unterstützung der Abduktion (kranialer Teil) und Adduktion bei eleviertem Arm Abduktion, Zentrieren des Humeruskopfes in der Gelenkpfanne, Kapselspanner, Innen/Aussenrotation Aussenrotation, Unterstützung der Abduktion (kranialer Teil) und Adduktion (kaudaler Teil) Aussenrotation, schwache Adduktion Innenrotation, Adduktion, Retroversion (führt den Arm auf den Rücken)

Crista tuberculi majoris des Humerus

Anteversion, Innenrotation, Adduktion, Senkung des elevierten Arms

3

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

M. coracobrachialis Processus coracoideus * Muskeln der sog. Rotatorenmanschette

Corpus humeri

Anteversion, schwach Adduktion

N. musculocutaneus

Oberarmmuskeln (U: Schultergürtel oder Humerus Æ A: Vorderarmskelett) Muskel M. biceps brachii: Caput longum Caput breve M. brachialis

M. triceps brachii: Caput longum

Ursprung

Ansatz

Tuberculum supraglenoidale

Tuberositas radii; (UnterarmFlexorenfaszie via Lacertus fibrosus)

Processus coracoideus Vorderfläche des Humerus distale Hälfte, Septum intermusculare mediale und laterale

Funktion Schultergelenk: Abduktion Innenrotation, Anteversion

Innervation N. musculocutaneus

Anteversion Ellbogengelenk: Supination, Flexion Flexion im Ellbogengelenk

N. musculocutaneus

Schultergelenk (Caput longum): Retroversion, Adduktion

N. radialis

Tuberositas ulnae

Tuberculum infraglenoidale Ulna:Olecranon

Caput laterale

Caput mediale M. anconaeus

Anatomisches Institut Uni Basel

Humerus: Rückseite, zwischen Tuberculum majus und Sulcus nervi radialis Humerus: Rückseite, distal des Sulcus nervi radialis, beide Septa intermuscularia Humerus: Rückseite: Epicondylus lateralis, Lig. collaterale radiale

Ellbogengelenk: Extension

Ulna: Rückseite, proximales Viertel

Extension im Ellenbogengelenk, Kapselspanner

N. radialis

4

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Unterarmmuskeln Oberflächliche Schicht der ventralen Unterarm-Muskeln/-Flexoren (U: Epicondylus medialis humeri) Muskel M. pronator teres Caput humerale

Caput ulnare M. flexor carpi radialis

M. palmaris longus (inkonstant) M. flexor digitorum superficialis Caput humerale Caput ulnare Caput radiale M. flexor carpi ulnaris Caput humerale

Caput ulnare

Ursprung

Ansatz

Funktion

Epicondylus medialis humeri, (Septum intermusculare brachii mediale) Proc. coronoideus ulnae Epicondylus medialis des Humerus, (+Fascia antebrachii)

Facies lateralis radii (distal vom Ansatz des M. supinator)

Radioulnargelenke: Pronation Ellbogengelenk: Flexion (Caput humerale)

Palmar an der Basis des Os metacarpale II

Ellbogengelenk: Flexion Radioulnargelenke: Pronation Handgelenke: Palmarflexion, Radialabduktion Handgelenke: Palmarflexion, spannt Palmaraponeurose

Epicondylus medialis des Humerus, (+Fascia antebrachii)

Aponeurosis palmaris

Innervation N. medianus

N. medianus

N. medianus N. medianus

Epicondylus medialis des Humerus Proc. coronoideus der Ulna Radius (distal der Tuberositas radii) Epicondylus medialis humeri, Fascia antebrachii Olecranon, Margo dorsalis ulnae

Mittelphalangen II-V; „Musculus perforatus „ (seine Sehnen werden von Sehnen des M. flexor digitorum profundus durchbohrt) Os pisiforme: (via Lig. pisohamatum zum Os hamatum; via Lig. pisometacarpeum zumOs metacarpale V)

Ellenbogengelenk: Flexion Handgelenke: Palmarflexion MCP-Gelenke und PIP-Gelenke des 2.-5. Fingers: Flexion Ellenbogengelenk: Flexion Handgelenke: Palmarflexion, Ulnarduktion

N. ulnaris

MCP-Gelenke = Fingergrundgelenke, PIP = proximale Interphalangealgelenke

Anatomisches Institut Uni Basel

5

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Tiefe Schicht der ventralen Unterarm-Muskeln/-Flexoren (U: Palmarseite des Vorderarmskeletts) Muskel M. flexor digitorum profundus M. pronator quadratus

M. flexor pollicis longus

Ursprung Palmarfläche der Ulna (proximale zwei Drittel) Membrana interossea Palmarfläche der Ulna (distales Viertel)

Ansatz Basis der Endphalangen des 2.-5. Fingers “Musculus perforans” Palmarfläche des Radius (distales Viertel)

Funktion Handgelenke: Palmarflexion, Ulnarabduktion alle Fingergelenke: Flexion Radioulnargelenke: Pronation

Palmarfläche des Radius; Membrana interossea

Basis der Endphalanx I

Handgelenke: Palmarflexion, Radialabduktion Daumengelenke: Flexion

Innervation N. medianus N. ulnaris N. medianus (N. interosseus antebrachii anterior) N. medianus (N. interosseus antebrachii anterior)

Ulnare Gruppe der oberflächlichen Schicht der dorsalen Unterarm-Muskeln/-Extensoren (U: Epicondylus lateralis humeri) Muskel M. extensor digitorum

Ursprung Epicondylus lateralis humeri, Fascia antebrachii

Ansatz Dorsalaponeurose der Finger 2-5

M. extensor digiti minimi

Epicondylus lateralis humeri, Fascia antebrachii

Dorsalaponeurose des 5. Fingers

M. extensor carpi ulnaris

Epicondylus lateralis humeri, Margo dorsalis ulnae Fascia antebrachii

Basis ossis metacarpi V

Anatomisches Institut Uni Basel

Funktion Handgelenke: Dorsalextension, ulnare Abduktion Alle Fingergelenke: Extension, Spreizung der Finger Grund-, Mittel- und Endgelenk des 5. Fingers: Extension, Abduktion Handgelenke: Dorsalextension, Ulnarduktion Handgelenke: Ulnarabduktion, Dorsalextension,

Innervation N. radialis (R. profundus) N. radialis (R. profundus) N. radialis (R. profundus)

6

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Radiale Gruppe der oberflächlichen Schicht der dorsalen Unterarm-Muskeln/-Extensoren (U: Crista supracondylaris lateralis humeri) Muskel M. brachioradialis

M. extensor carpi radialis longus M. extensor carpi radialis brevis

Ursprung Margo lateralis humeri (oberhalb der Crista supracondylaris lateralis), Septum intermusculare laterale Crista supracondylaris lateralis, Septum intermusculare laterale Epicondylus lateralis humeri, (Lig. collaterale radiale, Lig. anulare radiale)

Ansatz Processus styloideus radii

Funktion Ellbogengelenk: Flexion Radioulnargelenke: führt in die Mittelstellung zwischen Supination – Pronation

Innervation N. radialis

Dorsal an der Basis des Os metacarpale II

Ellbogengelenk: Flexion Handgelenke: Dorsalextension, , Radialabduktion Ellbogengelenk: Flexion Handgelenke: Dorsalextension

N. radialis

Funktion Radioulnargelenke: Supination

Innervation N. radialis (R. profundus)

Dorsal an der Basis des Os metacarpale III

N. radialis (R. profundus)

Tiefe Schicht der dorsalen Unterarm-Muskeln/-Extensoren (U: Dorsalseite Vorderarmskelett) Muskel M. supinator

M. abductor pollicis longus

M. extensor pollicis brevis M. extensor pollicis longus

M. extensor indicis

Anatomisches Institut Uni Basel

Ursprung Humerus: Epicondylus lateralis, Ulna (Crista m. supinatoris) Dorsalseite von Ulna, Membrana interossea und Dorsalseite Radius

Ansatz Radius (zwischen Tuberositas radii und Ansatz M. pronator teres) Basis des Os metacarpale I

Dorsalseite Radius, Membrana interossea Dorsalseite Ulna, Membrana interossea

Basis der Grundphalanx 1

Dorsalseite Ulna

Dorsalaponeurose 2

Basis der Endphalanx 1

Handgelenke: Palmarflexion, radiale Abduktion Daumensattelgelenk: Abduktion, Reposition Handgelenke: Radiale Abduktion Daumengelenke: Extension Handgelenke: Radiale Abduktion Daumengelenke: Extension, Reposition Handgelenke: Dorsalextension Zeigefingergelenke: Extension

7

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Kurze Handmuskeln Muskeln des Thenar (Daumenballenmuskeln) (U: Retinaculum flexorum, Palmarseite der Handwurzelknochen) Muskel M. abductor pollicis brevis

M. flexor pollicis brevis Caput superficiale M. flexor pollicis brevis Caput profundum M. opponens pollicis M. adductor pollicis Caput transversum M. adductor pollicis Caput obliquum

Ursprung Os scaphoideum (Tuberculum), Retinaculum flexorum Retinaculum flexorum Os trapezium, Os trapezoideum, Os capitatum

Ansatz Basis der Grundphalanx 1 (radiales Sesambein)

Funktion Daumensattelgelenk: Abduktion Daumengrundgelenk: Flexion

Basis der Grundphalanx 1 (radiales Sesambein) Basis der Grundphalanx 1 (radiales Sesambein)

Daumensattelgelenk: Opposition , Flexion Daumengrundgelenk: Flexion

Retinaculum flexorum, Os trapezium (Tuberculum) Os metacarpale III

Os metacarpale I (medialer Rand) Basis der Grundphalanx 1 (ulnares Sesambein)

Os capitatum, (Lig. carpi radiatum), Ossa metacarpi 2 und 3 (Basis)

Basis der Grundphalanx 1 (ulnares Sesambein)

Innervation N. medianus

N. ulnaris R. profundus)

Daumensattelgelenk: Opposition, Adduktion Daumensattelgelenk: Adduktion, Opposition. Daumengrundgelenk: Flexion Daumen: Adduktion, Opposition, Flexion

N. medianus

Innervation N. ulnaris (R. profundus)

Os metacarpale 5

Funktion 5. Finger: Abduktion, Flexion in Grundgelenk, Extension in Mittel- und Endgelenk 5. Finger: Opposition

Basis der Grundphalanx 5

5. Finger: Flexion im Grundgelenk

N. ulnaris (R. profundus)

Muskeln des Hypothernar (Kleinflingerballenmuskeln) (U: Retinaculum flexorum, Palmarseite der ulnaren Handwurzelknochen) Muskel M. abductor digiti minimi

Ursprung Os pisiforme, (Lig. pisohamatum,) Retinaculum flexorum, Hamulus ossis hamati

M. opponens digiti minimi M. flexor digiti minimi brevis

Anatomisches Institut Uni Basel

Hamulus ossis hamati, Retinaculum flexorum

Ansatz Basis der Grundphalanx 5, Dorsalaponeurose

N. ulnaris (R. profundus) N. ulnaris

8

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Mittlere Gruppe der kurzen Handmuskeln (A: Dorsalaponeurose) Muskel Mm. lumbricales I-IV

Ursprung radiale Seite der Sehnen des M. flexor digitorum profundus

Ansatz Dorsalaponeurosen II-V

Funktion MCP-Gelenke: Flexion PIP, DIP: Extension

Mm. interossei palmares IIII

Ossa metacarpalia II, IV, V

Dorsalaponeurosen II, IV und V

Mm. interossei dorsales I-IV

Finger: einander zugekehrte Seiten der Metacarpalknochen I-V

Dorsalaponeurosen I-IV

MCP-Gelenke: Flexion, Adduktion zum Mittelfinger hin PIP, DIP: Extension MCP-Gelenke: Flexion und Abduktion vom Mittelfinger weg PIP, DIP: Extension Daumensattelgelenk: Adduktion

Innervation N. medianus (I und II) N. ulnaris (R. profundus, III und IV) N. ulnaris (R. profundus)

MCP-Gelenke = Fingergrundgelenke, PIP = proximale Interphalangealgelenke, DIP = distale Interphalangealgelenke

Anatomisches Institut Uni Basel

9

Themenblock Bewegungsapparat

Skelettmuskeln: Tabellarische Übersicht

Muskeln der unteren Extremität Muskeln des Hüftgelenks (U: Becken Æ A: Femur, z.T. auch am Unterschenkelskelett) Muskel M. psoas major: Pars superficialis Pars profunda M. iliacus

M. gluteus maximus:

Ursprung

Ansatz

WirbelkörperTh12-L4 (und die zugehörigen Disci intervertebrales) Procc. costales L1-L5

Æ M. iliopsoas Æ Trochanter minor

Fossa iliaca Crista iliaca, Fascia thoracolumbalis, Os sacrum, Lig. sacrotuberale, (Faszie des M. gluteus medius = Aponeurosis glutea)

Kraniale Fasern: Tractus iliotibialis Kaudale Fasern: Tuberositas glutaea

M. gluteus medius Facies glutea des Os ilium

Trochanter major (Spitze und Aussenfläche)

M. glutaeus minimus M. tensor fasciae latae

Spina iliaca anterior superior

M. piriformis

Facies pelvina (Os sacrum)

M. gemellus superior

Spina ischiadica

M. obturatorius internus

Innenfläche des Os coxae um das Foramen obturatum, Membrana obturatoria

M. gemellus inferior

Tuber ischiadicum

Anatomisches Institut Uni Basel

via Tractus iliotibialis zum Condylus lateralis tibiae (Tuberculum Gerdy) Æ Foramen ischiadicum majus Æ Spitze des Trochanter major Einstrahlung in Ansatzsehne des M. obturatorius internus Æ Foramen ischiadicum minus Æ Fossa trochanterica

Funktion Hüftgelenk: Flexion des Oberschenkels bzw. des Beckens (kräftigste Beuger im Hüftgelenk), Adduktion, Aussenrotation Beteiligt an Aufrichtung des Rumpfes aus der Rückenlage Verstärkung der Lendenlordose Gesamter Muskel: Extension und Aussenrotation Kraniale Fasern: Abduktion Kaudale Fasern: Adduktion

Innervation Plexus lumbalis, direkte Äste

Gesamte Muskeln: Abduktion ventraler Teil: Innenrotation, Flexion, hinterer Teil: Aussenrotation, Extension (bei Ausfall Trendelenburg-Hinken!) Hüftgelen...


Similar Free PDFs