Taak cultuur 2 - godsdiensten tabel PDF

Preview

Summary

godsdiensten tabel...

Description

Kenmerk

Hindoeïsme

Boeddhisme

Jodendom

Christendom

Islam

Ontstaan

Gebaseerd op veda’s en de gezangen van de Ariërs. Ca 1500 v.Chr.

Ca 2600 jaar geleden als een reformatiebewe ging binnen het Hindoeïsme

Ca 2500 jaar geleden, in een nomadenvolk temidden van Soemerische, Semitische en Egyptische volkeren.

Ca 1400 jaar geleden in Arabië onder opname van veel Joodse en ook Christelijke elementen.

Stichter

Gevormd uit diverse tradities en heeft niet één bepaalde stichter. Trimurti (drie – eenheid): Brahma ( de schepper) Vishnu (de beschermer) Shiva ( de verwoester) Komt van de Goden en hun incarnaties.

Sidharta Gautama, de Bhoeddha

Geen directe stichter. Wel aartsvaders (Abraham), Mozes en de profeten.

Ca 2000 jaar geleden Voortgekomen uit het Jodendom, onder opname van Griekse ideeën en Romeinse organisatievorm. Jezus van Nazareth, de Christus. Apostelen, waaronder de invloedrijke Paulus

Geen God in de gebruikelijke betekenis

Er is één God: JHWH

Er is één God, in drie 'Personen': de Vader, de Zoon en de Geest. Christus (de Zoon) is de incarnatie van God op aarde

Er is één God: Allah (= Dé God).

Net als de Bhoeddha dient ieder mens voor zich zelf tot het ware inzicht te komen

Via Mozes en de profeten, neergelegd in de schriften

Via Mozes, de profeten, de evangelisten en de apostelen tot ons gekomen en neergelegd in de schriften.

De Veda’s De Oepanisjads Bhagavad Gita

Basis is de overlevering (pas na honderden jaren zijn teksten op schrift gesteld). Principieel geen heilige tekst of taal.

De Thora, de Profeten en de Geschriften, tezamen de Tenach (de Joodse bijbel). Latere commentaren zijn gebundeld in d

De Joodse Tenach (het Oude testament) met als aanvulling de 4 Evangeliën, de Handelingen der Apostelen, de Brieven en het Boek der Openbaring (tezamen het Nieuwe Testament geno emd).

Op Mohammed ingesproken door de Aarstengel Gabriël en door de laatste letterlijk opgetekend. De Koran, een serie lofzangen, door Mohammed geredigeerd en in volgorde gezet. Taal en tekst zijn heilig en onveranderlijk. De Koran is gedeeltelijk gebaseerd op de bijbel

God/Goden

Openbaring

Heilige schriften

Mohammed

Leer

1*karma: wie goed doet krijgt goed en omgekeerd 2*Dharma: kastensysteem 3*Samsara: kringloop wedergeboort en

Leefregels

Sterk bepaald door het Dharma. Respecteer de regels van de kaste en volg plicht tot liefdadigheid na. Koester geen verlangens.

Richtingen

Vaag en talrijk. Diverse Goden hebben hun eigen groepen aanhangers.

Organisatie

Rond priesterkaste

Centrale filosofie: het leven is een illusie. Geen Dharma (kasten). Vier waarheden: (1) Leven is lijden, (2) oorzaak lijden is het begeren, (3) Begeren moet worden overwonnen, (4) Middel daartoe is het 8-voudige pad. Eindoel is de verlichting en verlossing uit het rad der wedergeboorten . Volg gevoelen van algemeen medeleven met mens, mensheid en schepping. Schakel verlangens uit. Er gelden geen beperkingen door het kastenstelsel.

Er is één God, schepper van hemel en aarde. De mens wordt op zijn daden aangesproken

Er is één God, schepper van hemel en aarde. God heeft een liefdeband met de mens. De mens wordt ook op zijn daden aangesproken.

Er is één God en God en Mohammed is zijn (laatste) profeet. De mens is Gods knecht en wordt op zijn daden aangesproken.

De 10 geboden uit Exodus en Deuteronomium. Algemeen gebod uit Leviticus: "Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf"). Er is geen rangorde in de geboden, alles moet worden nageleefd.

De 10 geboden (zie Jodendom). Uitbreiding begrip "naaste’ uit Leviticus tot nietvolksgenoten. Relativering en tegelijk verbreding van de Joodse wetten in de Bergrede (Mattheus).

- Hinayana: verlossing voor weinigen - Mahayana: verlossing voor velen weggelegd. Kent een oerbhoeddha = God, Bodhisatvas = helpers en Matreia = Messias. Vroeger en nu veel sekten, w.o. ZenBoeddhisme Hinayana kent geen duidelijke

Orthodoxe naast liberale richtingen, van streng conservatief tot zeer vrijzinnig.

Katholieke(RK-, Anglicaans), - Oosters Orthodoxe en - Protestante Kerken (Luthers e, Calvinistisch, Doperse, vrijzinnige en andere richtingen)

Algemeen: het goede doen. Vijf basisverplichting en ('zuilen'): (1) reciteren belijdenis (2) dagelijks ritueel gebed (3) verplichte armenbijdrage (4) houden jaarlijkse vasten (ramadan) (5) 1x bedevaart naar Mekka Sji’íten (o.a. Iran), volgelingen van neef Ali in opvolgingskwest ie en Soennieten ( o.a. Saoedi Arabië). Daarnaast sterk mystieke richting Soefi’s (India).

Losse organisatie,

De RK- en de Orthodoxe

Geen centraal leergezag en

Verspreidin g

(Brahmanen) en tempels. Geen centraal leergezag. Er is wel een wereldfederatie van Hindoes.

organisatie (kent wel concilies). Mahayana heeft een soort kerkstructuur

geen centraal leergezag. De orthodoxe richtingen kennen een Opperrabbinaat in Jeruzalem.

Ca 900 miljoen. Sterk gebonden aan de Hindoes als volk. Aanhangers vnl. in India. Via migratie ook in Zuid Afrika, Suriname, Nederland e.d.

Ca 375 miljoen. Bepaalde delen van India. Verder Thailand, Shri Lanka. Vermengd in Japan. Incidenteel ook buiten deze gebieden.

Ca 15 miljoen. In Israel en de diaspora. Voor de holocaust met name veel in Duitsland en Oost Europa. Meest invloedrijke groep buiten Israël in de USA.

kerken kennen een centraal kerkmodel met bisschoppen en paus/patriarch. De Prot. Kerken hebben veelal een plat kerkmodel rondom de locale gemeenten Ca 2100 miljoen. Over de hele wereld verspreid. Relatief weinig in Oost Azië (uitz. Filippijnen en Z.Korea).

geen centrale organisatie. Wel centraal punt: Mekka (oriëntatie, bedevaart). Locaal grootheden als (Groot)-moefti’s en Ayathollas.

Ca 1500 miljoen. Vnl. Arabische wereld, Noord en Midden Afrika, Iran, Pakistan, Maleisië en Indonesië. Via migratie recent ook in W.Europa...