tiểu luận án lệ pháp luật đại cương PDF

Preview

Summary

BÀI THI KẾT THÚC HỌC PHẦNĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘITIỂU LUẬN PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNGĐỀ TÀI:ÁN LỆ VÀ VIỆC ÁP DỤNG ÁN LỆ TẠI VIỆT NAMVÀ MỘT SỐ QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚISinh viên thực hiện: Lương Ngọc Thanh ThắmMã sinh viên: 2111210626Số thứ tự: 82Lớp tín chỉ: PLU111QTGiáo viên hướng dẫn: ThS Nguyễn Thị ...

Description

ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI

TIỂU LUẬN PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG

Đ TI:

ÁN LỆ VÀ VIỆC ÁP DỤNG ÁN LỆ TẠI VIỆT NAM VÀ MỘT SỐ QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI

Sinh viên thực hiện: Lương Ngọc Thanh Thắm Mã sinh viên: 2111210626 Số thứ tự: 82 L!p tín chỉ: PLU111QT.BS2 Giáo viên hư!ng dẫn: ThS Nguyễn Thị Lan

Hà Nội, 1/2022

HỌC PHẦN: PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG Học kỳ 1 năm học 2021-2022

Họ và tên Sinh viên: Lương Ngọc Thanh Thắm Ngày sinh: 01/06/2003 Mã số sinh viên: 2111210626 L!p tín chỉ: PLU111QT.BS2 Khóa: K60 Điểm bài thi Bằn Bằn g số g chữ

Ngày thi: 9/1/2022 Ca thi: 7h30 Tổ thi: 001 Số trang bài làm: 16

Họ tên và chữ ký của giáo viên chấm thi GV chấm thi 1: GV chấm thi 2:

MỤC LỤC MỤC LỤC..........................................................................................................................3 LỜI MỞ ĐẦU....................................................................................................................4 CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ ÁN LỆ ....................................................................5 I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ÁN LỆ................................................................5 2

1. Nguồn gốc và khái niệm của án lệ........................................................................5 1.1. Nguồn gốc của án lệ.......................................................................................5 a. Lịch sử án lệ tại Anh...................................................................................5 b. Lịch sử án lệ tại Mỹ....................................................................................5 1.2. Khái niệm của án lệ........................................................................................5 2. Đặc điểm của án lệ.................................................................................................6 3. Vai trò của án lệ trong luật dân sự..........................................................................6 4. Ưu điểm, nhược điểm của án lệ..............................................................................7 4.1. Ưu điểm của án lệ...........................................................................................7 4.2. Nhược điểm của án lệ.....................................................................................7 II. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ VIỆC XÂY DỰNG ÁN LỆ.........................................8 1. Cấu trúc của một lệ.............................................................................................8 2. Quy trình xây dựng lệ.........................................................................................8

án án

CHƯƠNG II. VIỆC VẬN DỤNG ÁN LỆ Ở NƯỚC TA VÀ MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI............................................................................................................................9 I. ÁN LỆ TẠI VIỆT NAM............................................................................................9 1. Thực trạng việc áp dụng án lệ trong xét xử tại Việt Nam......................................9 1.1. Quan niệm về án lệ và các điều luật pháp lý về án lệ....................................9 1.2. Nhu cầu và khả năng áp dụng án lệ ở Việt Nam...........................................9 1.3. Thực tiễn xét xử các bản tại Việt Nam.........................................................10 2. Các quy định hiện hành án lệ trong hệ thống pháp luật tại Việt Nam..................10 3. Những yếu tố ảnh hưởng t!i việc phát triển án lệ tại Việt Nam và chính sách phát triển án lệ trong thời kỳ đổi m!i và cải cách.......................................................14 3.1. Những yếu tố ảnh hưởng t!i việc phát triển án lệ........................................14 3.2. Chính sách phát tiển án lệ trong thời kì đổi m!i và cải cách.......................14 II. ÁN

LỆ TẠI CÁC NƯỚC GIỚI........................................................14

TRÊN

1. Áp dụng án lệ tại Kỳ.....................................................................................14 2. Áp dụng án lệ Anh...........................................................................................15 3

THẾ Hoa tại

3. Áp dụng án lệ Bản..................................................................................16

tại

Nhật

KẾT LUẬN........................................................................................................................17 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................18

LỜI MỞ ĐẦU Thế gi!i ngày càng phát triển, yêu cầu về quy định ngày càng tăng để điều hành trật tự. Việc áp dụng pháp luật ngày càng được nâng cao trên thế gi!i nói chung và Việt nam nói riêng. Đất nư!c phát triển, công cuộc cải cách và công cuộc xây dựng nhà nư!c pháp quyền đòi hỏi phải có pháp luật chặt chẽ để quản lí, xây dựng pháp luật và áp dụng một cách thống nhất. Trong tình hình đó, việc áp dụng án lệ ở Việt Nam là một điều cần thiết. Việc xây dựng án lệ còn nhiều tranh cãi từ nhiều khía cạnh, nên việc có áp dụng án lệ và áp dụng như thế nào để tốn ít trí lực và sức lực còn cần nhiều sự quan tâm và nghiên cứu. Án lệ tồn tại từ xa xưa, là một nguồn luật phổ biến được nhiều quốc gia trên thế gi!i đưa vào hệ thống pháp luật và có vai trò quan trọng. Trải qua nhiều thời kỳ và nhiều biến động, án lệ ngày càng được đề cao và có một chỗ đứng quan trọng trong hệ thống pháp luật nói chung và Dân luật nói riêng. Án lệ là một cách khái quát để Tòa án Nhân dân tối cao lấy làm “tiền lệ” để xét xử những tình huống tương tự về sau, tạo được sự bình đẳng về pháp luật, tốn ít công sức và tiền của. Việc chú trọng xây dựng án lệ là làm giảm đi những lỗ hổng trong hệ thống pháp luật do thiếu các nguồn luật, đảm bảo kịp thời điều chỉnh các tranh chấp pháp lí phát sinh không ngừng ở hiện tại và tương lai. Ở Việt Nam nói riêng, trong những năm trở lịa gần đây trong hệ thống pháp luật của nhà nư!c đã thừa nhận và chú trọng về việc xấy dựng và điều chỉnh án lệ. Theo Nghị quyết số 49/NQ-TW ngày 26/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 đã xác định rằng: ‘Tòa án nhân dân tối cao có nhiệm vụ tổng kết kinh nghiệm xét xử, hư!ng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật, phát triển án lệ và xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm”. Vấn đề án lệ được cập nhật nhiều ở các mức độ khác nhau, được nghiên cứu nhiều ở các công trình như: Bài giảng của Đinh Văn Mậu và Phạm Hồng Thái (2001) “Lý luận chung về nhà nư!c và pháp luật”.... Chính vì những điều trên, em đã chọn đề tài Án lệ và việc áp dụng án lệ tại Việt Nam và một số quốc gia trên thế giới để làm tiểu luận nghiên cứu, v!i mong muốn đóng góp một phần nào đó về cách nhìn nhận án lệ một khách quát hơn và trực diện hơn v!i tinh thần tôn trọng pháp luật và đặt lợi ích của quốc lên lên hàng đầu. Vì kinh nghiệm còn hạn chế, bài tiểu luận còn nhiều thiếu sót, em mong rằng sẽ nhận được nhiều ý kiến đánh giá từ cô để hoàn thiện hơn cũng như trau dồi được nhiều kinh nghiệm hơn về sau. Em xin cảm ơn. 4

CHƯƠNG I CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ ÁN LỆ I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ÁN LỆ 1. Khái niệm án lệ và nguồn gốc của án lệ 1.1.

Nguồn gốc của án lệ

Án lệ xuất hiện khá s!m trong lịch sử phát triển loài người vào khoảng thế kỷ III TCN (tức thời vua La mã cổ đại) và tồn tại dư!i hình thức các sắc dụ, phán quyết, nhằm điều chỉnh các mối quan hệ phù hợp v!i sự phát triển của xã hội La Mã cổ đại lúc bấy giờ. Trải qua nhiều nét thăng trầm của lịch sử phát triển loài người án lệ được duy trì và phát triển trong hệ thống pháp luật các nư!c trên thế gi!i v!i một cách chính thức hoặc không chính thức tồn tại đan xen. a. Lịch sử án lệ tại Anh Có thể nói rằng án lệ có nguồn gốc từ nư!c Anh, án lệ xuất hiện từ thế kỷ XI (1066) ở Anh sau cuộc chinh phục của người Norman và là hệ quả của quá trình xây dựng chế độ phong kiến tập trung của Hoàng gia Anh. Vào thế kỷ XII nư!c Anh thành lập hệ thống Tòa án Hoàng gia, dần dần thay thế cái tòa truyền thống và nhanh chóng được các bên ưa chuộng. Thẩm phán Hoàng gia Anh trở thành thẩm phấn “lưu động” đi xét xử khắp đất nư!c và họ làm quen v!i các tập quán khác nhau. Hàng năm các thẩm phán này tập trung về London để trao đổi kinh nghiệm xét xử thảo luận v!i nhau, so sánh điểm mạnh yếu của chúng, từ đó thống nhất nguyên tắc xét xử. Kết quả là các thẩm phán Hoàng gia ngày càng áp dụng thường xuyên hơn các quy định pháp luật giống nhau trên khắp đất nư!c, từ đó mà án lệ ra đời. Trong một thời gian dài Common Law đã giữ vị trí độc tôn trong hệ thống pháp luật Anh. T!i thế kỷ XVI sự ra đời của Luật Công Bình đã dẫn đến Common Law và Luật Công Bình tồn tại song song v!i nhau. Đến thế kỷ XVII, Common Law gặp khó khăn do trào lưu luật La Mã xâm nhập vào Châu Âu. Hai bên đấu tranh v!i nhau và kết quả Common Law đã giữ được vị thế của mình và tiếp tục được sử dụng trong hoạt động xét xử. 5

b. Lịch sử án lệ tại Mỹ Trong một thời gian dài Anh độ hộ Mỹ, trong thời gian đó anh đã dùng pháp luật của mình để gây ảnh hưởng t!i các hoạt động hành pháp, lập pháp và tư pháp, tuy nhiên pháp luật tại Mỹ chịu ảnh hưởng một cách phù hợp v!i pháp luật Anh lúc bấy giờ. Khi cách mạng tư sản Mỹ nổ ra (1779), sự thống trị của Anh bị lật đổ và mọi việc bắt đầu thay đổi. Mỹ thoát khỏi ràng buộc của Anh nhưng Mỹ vẫn tiếp thu pháp luật của Anh một cách có chọn lọc. Án lệ trong hệ thống pháp luật của Mỹ mang đậm dấu ấn của pháp luật Anh nhưng được sử dụng một cách mềm dẻo và linh hoạt hơn vì thẩm phán Mỹ rất linh hoạt trong xét xử và họ có thực quyền trong tay cao hơn so v!i thẩm phán Anh. Mỹ là quốc gia được hợp bởi 50 bang, mỗi bang lại có pháp luật riêng của mình trong đó bang này không bị ràng buộc bởi bang kia nên việc sử dụng án lệ trong hoạt động xét xử là rất quan trọng, giúp cho các thẩm phán giải quyết các vụ việc một cách nhanh chóng hơn. 1.2.

Khái niệm án lệ

Thuật ngữ “án lệ” có nguồn gốc Latinh được hiểu là việc có trư!c, xảy ra trư!c hay cách thức xử lí một tình huống nhất định, được xem là một mẫu mực cho việc xử lí trong những tình huống tương tự về sau. Ở nư!c Anh và các nư!c theo hệ thống thông luật (Common law), án lệ được coi là một nguồn quan trọng của pháp luật, không kém văn bản quy phạm pháp luật. Có nhiều định nghĩa khác nhau về án lệ: Theo nghĩa rộng, án lệ là một hệ thống các nguyên tắc bất thành văn đã được công nhận và hình thành thành qua các quyết định của tòa án Theo nghĩa hẹp, án lệ là cách thức sử dụng các nguyên tắc có sẵn như là những căn cứ áp dụng để quyết định các vụ việc xảy ra trong tương lai. Theo từ điển Black’s Law thì án lệ lại được hiểu như sau: án lệ là việc làm luật của tòa án khi công nhận và áp dụng các quy tắc m!i trong quá trình xét xử. Vụ việc đã được giải quyết làm cơ sở để đưa ra những phát quyết cho những trường hợp tương tự sau này. Từ điển Luật học của Anh cũng đưa ra một định nghĩa về án lệ: “Bản án hoặc quyết định được nêu ra để chứng minh cho một quyết định trong một vụ việc gần tương tự sau đó”. Các khái niệm đưa ra đều tương tự nhau, chỉ khác nhau về cách diễn đạt và nhìn chung các khái niệm đó đã nêu lên được cốt lõi của án lệ. 2. Đặc điểm của án lệ Đặc điểm của án lệ được xác định bởi các phương pháp được sử dụng để tạo ra án lệ và văn hóa pháp lý đặc biệt v!i những đòi hỏi, nguyên tắc án lệ. Án lệ có những đặc điểm sau: 6

Thứ nhất, án lệ có mối quan hệ mật thiết v!i thẩm phán vì án lệ do thẩm phán sáng tạo ra và để giải quyết các vụ việc cụ thể. Nhưng không phải án lệ của thẩm phán của tòa án nào cũng được xem là án lệ vì nó phải được thông qua một số trình tự nhất định tùy theo mỗi quy định của các quốc gia khác nhau. Thứ hai, án lệ phải có tính nhắc lại, khi một bản bán được công nhận là một án lệ thì nó được lấy làm khuôn mẫu cho các trường hợp có tính tương tự và dựa vào đó thể giải quyết các vụ việc. Thứ ba, án lệ có tính bắt buộc, có nghĩa nếu một bản án được đem ra sử dụng cho một vụ việc có tính chất tương tự nhưng chỉ tham khảo thì không được xem là án lệ mà bản án đó phải là khuôn mẫu buộc các thẩm phán áp dụng đối v!i các vụ án tương tự sau này. 3. Vai trò của án lệ trong luật dân sự Những án lệ là căn cứ pháp lý để xét xử cho các tranh chấp tương tự về sau. Từ những thập kỷ trư!c, vai trò thực tiễn của án lệ cũng được nhận thấy rất rõ. Án lệ bổ khuyết cho hệ thống pháp luật trong xét xử và giải quyết các tình huống mà do do pháp luật quy định không rõ ràng, quy định một cách vô lý hoặc lạc hậu so v!i xu thế phát triển của xã hội bây giờ. Án lệ giúp cho vụ việc được nhanh chóng được giải quyết khi không có các luật thành văn điều chỉnh kịp thời. Án lệ cũng làm nên sự công bằng, chống oán oan trong xét xử. Án lệ tạo ra sự tiền lệ, không để xảy ra việc xử các vụ án giống nhau bằng những bản án khác nhau, tránh sự tham những trong việc xét xử của thẩm phán, tránh sự ưu đãi cho một bên gây mất công bằng. 4. Ưu điểm, nhược điểm của án lệ Bất kì nguồn luật nào ra đời cũng có những ưu thế và nhược điểm khác nhau, án lệ cũng như thế. 4.1.

Ưu điểm của án lệ

Thứ nhất, những quan hệ xã hội luôn vận động và phát triển đi lên, giữa nhu cầu được giải quyết bằng pháp luật và khả năng thực tế điều chỉnh của pháp luật luôn có những khoảng cách mà những văn bản pháp luật thành văn không thể giải quyết được. Vì vậy các nhà thẩm phán có vai trò quan trọng trong việc xây dựng và áp dựng luật dư!i hình thức án lệ. Vì án lệ có một ưu điểm đó là kịp thời giải quyết các quan hệ xã hội pháp luật, đối v!i xã hội bây giờ nhu cầu giải quyết bằng pháp luật trư!c tòa luôn được đáp ứng, không có trường hợp nào Tòa từ chối giải quyết v!i lý do không có luật, do đó nếu chưa có tiền lệ thì tạo ra tiền lệ m!i, cũng có thể nói án lệ có tính linh động cao. Thứ hai, án lệ mang tính thực tiễn cao. Án lệ xuất phát từ thực tiễn và dùng để giải quyết những trường hợp phát sinh từ thực tiễn, việc sử dụng án lệ không nhằm tạo ra quy tắc mà là phục vụ thực tiễn xã hội. Việc sử dụng án lệ không mang nặng về lý thuyết và 7

không cứng nhắc, dễ dàng vận dụng và không phải trên các hình thức lý thuyết, không thiên về lý luận. Thứ ba, như đã nói ở trên, án lệ không cứng nhắc, vì vậy án lệ thể hiện tính mềm dẻo và linh hoạt. Xu thế vận động không ngừng biến đổi và phát triển, đôi khi các văn bản pháp luật không thể bắt kịp, trở nên lạc hậu và dần chạy theo đằng sau so v!i điều kiện kinh tế - chính trị - xã hội. Nhưng nếu để khắc phục sự bất tiện này, phải tốn nhiều trí lực và công sức để sửa dổi, bổ sung. Tuy nhiên sự sửa đổi này không thể khắc phục hết sự lạc hậu mà còn có thể tạo ra nhiều thứ tiêu cực hơn. Những hạn chế trên không hề xuất hiện trong án lệ, vì vậy án lệ vừa giải quyết được những nhược điểm không mong muốn trên vừa bắt kịp xu thế vận động và phát triển của xã hội. 4.2.

Nhược điểm của án lệ

Án lệ không mang tính hệ thống. Án lệ tồn tại không mang quy tắc như các quy phạm pháp luật và điều đó gây trở ngại trong việc nhận thức và áp dụng luật thống nhất. Các quy tắc, suy luận và việc tìm kiếm chúng trong lời lẽ cảu các thẩm phán được ghi lại trong bản án khi giải quyết là một điều khó khăn. Tiếp theo là số lượng của án lệ, các án lệ tăng liên tực và một cách nhanh chóng qua các năm gần đây đã gây ra nhiều khó khăn trong việc vận dụng án lệ. Anh thường xuyên xử lí khoảng 800 đến 900 vụ án trong một năm, còn Thượng nghị viện thì xử lý khoảng 50 đến 70 trường hợp và đa số đều tạo ra án lệ. V!i số lượng án lệ ngày càng đồ sộ đã gây ra nhiều khó khăn cho các thẩm phán và luật sư trong việc tìm kiếm các quy tắc thích hợp để giải quyết các vụ việc. Cuối cùng là hệ thống án lệ không có tính ổn định. Đôi khi các thẩm phán và luật sư lại né tránh áp dụng tiền lệ bằng cách đưa ra các tình tiết khác biệt cho dù án lệ có tính linh hoạt. Chính vì vậy đã dẫn đến việc bất ổn của hệ thống án lệ. II. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ VIỆC XÂY DỰNG ÁN LỆ 1. Cấu trúc của một án lệ Tuy đã có nhiều hệ thống thống pháp luật áp dụng án lệ vào xét xử nhưng đến nay vẫn chưa có quy định cụ thể nào về hình thức hay cấu trúc của án lệ. Đã có nhiều nghị quyết về việc công bố cấu trúc, nhưng về mặt hình thức, khi cấu trúc của án lệ được công bố thì sẽ không có sự thống nhất v!i nhau vì chưa hề có một quy định hiện hành nào bắt buộc. Nếu nói một cách khái quát thì án lệ sẽ được chia thành hai phần, đó là phần bắt buộc và không bắt buộc. Mục đích của việc chia như thế là để xác định xem phần nào sẽ được áp dụng trong các trường hợp tương tự về sau, không phải tất cảt các phần trong bản án đều được áp dụng, và không phải tất cả các phán quyết của Tòa án đều được xem là có giá trị trong các vụ việc về sau. Phần bắt buộc là phần có giá trị bắt buộc đối v!i mỗi bản án, thể hiện lý do cho quyết định của thẩm phán hoặc luật sư. Những bản án để có thể sử dụng về sau thì khi xét 8

xử thẩm phán phải có những quan điểm, lập luật bắt buộc phỉa có, từ đó án lệ m!i có sức thuyết phục. Phần không bắt buộc có thể hiểu là những quyết định không mang tính bắt buộc khi xử lí tình huống phát sinh, có thể là những giả định của thẩm phán đề xuất để giải quyết vụ án dựa trên những trích dẫn pháp luật, có thể được nêu trong bản án hoặc không. 2. Quy trình xây dựng án lệ Đối v!i các hệ thống pháp luật, sự hình thành án lệ về cơ bản không có nhiều khác biệt. Đầu tiên, án lệ muốn ra đời phải đáp ứng được một số điều kiện nhất định: -

Tòa án vẫn phải tổ chức xét xử cho dù chưa có luật để đảm bảo công lý và bản án khi đó sẽ trở thành án lệ, tiền lệ cho các trường hợp tương tự về sau.

-

Thẩm phán có nhiệm vụ phải nhận thức được và giải thích được khi xét xử trong lúc luật không rõ ràng.

-

Đã có luật nhưng luật không thể giải quyết được bản án, khi đó thẩm phán phải vận dụng các luật hiện hành để giải quyết.

Quyền hạn xây dựng án lệ ở các nư!c theo hệ thống Thông luật thuộc về Thẩm phán của Tòa án Nhân dân tối vao và Thẩm phán của các tòa có thẩm quyền phúc thẩm. Việc xây dựng án lệ bắt đầu từ việc các cá nhân cơ quan hay các tổ chức đề xuất các bản án hay quyết định mà trong đó đã có hiệu lực pháp luật của Tòa. Sau đó thông qua rà soát và xem xét các bản án đó xem đã đủ tiêu chí lựa chọn án lệ hay chưa và gửi cho Tòa án Nhân dân tối cao để tiếp tục xem xét và phát triển thành án lệ.

CHƯƠNG II VIỆC VẬN DỤNG ÁN LỆ Ở NƯỚC TA VÀ MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI I. ÁN LỆ TẠI VIỆT NAM 1. Thực trạng việc áp dụng án lệ trong xét sử tại Việt Nam 1.1.

Quan niệm về án lệ và các điều luật pháp lý về án lệ

Trích Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02-6-2005 của Bộ Chính trị “về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020” thấy rằng nhiệm vụ phát triển án lệ mà Tòa án Nhân dân tối cao phải thực hiện đó là:“Tòa án nhân dân tối cao có nhiệm vụ tổng kết kinh nghiệm xét xử, hư!ng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật, phát triển án lệ và xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm…”. Trên cơ sở quán triệt đầy đủ các quan điểm, chủ trương và đường lối của Đảng về cải cách tư pháp, v!i nhận thức đúng đắn và quyết tâm chính trị cao, Ban cán sự Đảng Tòa án nhân dân tối cao đã chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu và xây dựng Đề án phát triển án lệ của Tòa án nhân dân. 9

Bằng việc thông qua Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, Quốc hội đã chính thức giao cho Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nhiệm vụ lựa chọn các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, có tính chuẩn mực của các Tòa án, tổng kết phát triển thành án lệ và công bố án lệ để các Tòa án nghiên cứu, viện dẫn trong xét xử; Bộ luật Dân sự năm 2015, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, Luật Tố tụng hành chính năm 2015 cũng đã quy định các nguyên tắc áp dụng, viện dẫn án lệ trong xét xử. Các quy định về án lệ trong Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, Bộ luật Dân sự năm 2015, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, Luật Tố tụng hành chính năm 2015 cũng phản ánh một thực tiễn là việc xây dựng và phát triển án lệ ở Việt Nam là vấn đề m!i cần có bư!c đi thận trọng, phù hợp để vừa phát huy được những giá trị tích cực vốn có của án lệ nhưng cũng phù hợp v!i thực tiễn; bảo đảm rằng việc công nhận, áp dụng án lệ trong xét xử sẽ khả thi, góp phần bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật; bảo đảm công bằng, công lý; tăng cường tính minh bạch và tiên liệu được ...