Voedingsadviezen bij slokdarm en maag PDF

Preview

Summary

slokdarm en maag adviezen ...

Description

Voedingsadviezen bij slokdarm- en maagklachten Slokdarmaandoeningen: gastro-oesofagale reflux en oesofagitis -

Functie slokdarm: 

Voedingsbolus van mond naar maag voeren/ voort te bewegen, door het maken van peristaltische bewegingen

Gastro-oesofagale reflux= het terugvloeien van de maaginhoud naar de slokdarm. Oesofagitis= ontsteking v/d slokdarm door reflux De terugvloeiende maaginhoud kan bestaan uit gedeeltelijk verteerd voedsel, pepsine, gal en pancreassappen -

Klachten: 

pyrosis1



terugvloeien v/zuur in de mond



pijn door spasmen v/d slokdarm



brandengevoel achter borstbeen



misselijkheid en braken



zuurbranden en regurgitatie



soms atypische symptomen (heesheid, opgeblazen gevoel,…) ! verergering na maaltijden, buigen, platliggen en tillen

-

Ontstaan: 

Hernia diafragmatica of hiatus hernia: komt veel voor bij ouderen door verslapping v/h bindweefsel



Verhoogde intra-abdominale druk: deze verlagen ook de druk i/d onderste sfincter o

Zwangerschap

o

Zwaarlijvigheid

o

Obstipatie

o

Ascitis

o

Strakke kledij

1 Brandend gevoel in de slokdarm

-

Dieetkenmerken en uitwerking: 

Medicamenteus: Zuurbinders, maagzuurremmers





-

Houdingsadvies: o

Nt liggen na de maaltijd

o

Nt roken: verlaagt de sfincterspanning

o

Hoofdeinde bed hoger plaatsen (10-15cm)

o

Gn strakke kledij

o

Hurken i.p.v. bukken

o

Rechtop zitten

Dieetadvies: m/ doel de symptomen te verhelpen, gericht d/druk i/d onderste sfincter niet verder te verlagen, d/maagontleding niet te vertragen en h/verbeteren v/obstipatie en overgewicht. De oorzaak van reflux verhelpen, vb obesitas energiebeperkt, obstipatie vezelrijk

Dieetadvies:  Vmdln die verslappende werking hebben op sfincterspanning, waardoor maaginhoud sneller terugvloeit: o Chocolade: cacao o Vetrijke voeding: verlagen de maaglediging o Alcohol o Koffie, thee en cola: stimuleren ook maagzuurafscheiding  Vmdln die irriterende werking hebben o/h maagslijmvlies: o Tomaten en tomatensap o Citrusvruchten o Overmatig gebruik v/kruiden, specerijen en peper o Zeer warme/koude gerechten  Andere adviezen om reflux te verminderen: o EW verhogen de druk i/d onderste slokdarmsfincter en verlagen dus de kans op reflux o Voorkeur v/kleine, frequente maaltijden die niet te vetrijk zijn o Laatste maaltijd 3à4 u voor slapen o Goed kauwen o Gn koolzuurhoudende dranken

Slokdarmstenosen-dysfagie = vernauwing v/d slokdarm -

-

-

-

-

Klachten:  Passageklachten of slikproblemen met pijn en het gevoel dat er iets blijft steken  Braken, bij erge vernauwing! Bij vloeibaar

o

Vezels beperken bij grote maaltijden

o

Nt te hoge osmolariteit, nt te frequent innemen

o

Beperk vmdln die opgeblazen gevoel, zuurbranden,… verergeren

Bij onvoldoende resultaat bij orale dieettherapie: sondevoeding o

Wnnr voedingstoestand verbeterd terug vloeibare voeding en stapsgewijs naar normale voeding

!afhankelijk v/h effect op de maaglediging en symptomen, kan de duur v/d behandeling duren v/ enkele weken-levenslang

Voeding na maagoperaties -

Billroth 1: antrum en pylorus w verwijderd en verbonden a/h duodenum

-

Billroth 2: antrum en pylorus w verwijderd en verbonden a/h jejunum 3

-

Proximale maagsecretie: bij cardiacarcinoom, nervus vagus w doorgesneden !verstoorde pylorusfunctie en motiliteitsproblemen mogelijk

-

Totale maagsecretie: jejunumlis w aan slokdarm gehecht en duodenum w lager i/jejunum aangehecht voor de pancreasenzymen en galsap

-

Vagotomie: doorsnijden nervus vagus m/als doel minder maagsapproductie om behandeling ulcus mogelijk te maken en recidieven te vermijden

-

Redenen v/maagoperaties: 

e/carcinoom (meestal volledige resectie)



complicaties bij ulcus ventriculli of duodeni zoals: o

maagbloedingen

o

perforatie

o

pylorusstenose

o

penetratie v/zweer i/andere weefsels

3 1e deel v/d dunne darm

-

POSTGASTRECTOMIESYNDROOM = samenvattende noemer v/klachten en stoornissen die voorkomen na alle maagoperaties, de klachten ontstaan door d/wijziging v/d maagfunctie. 



Syndroom v/kleine maag, m/ klachten zoals: o

Pijn

o

Misselijkheid en braken

o

Vol gevoel

Dumpingsyndroom: voeding passeert te snel de maag en in te grote hoeveelheid, m/als gevolg vroege en late klachten  Vroege dumpingklachten: o

15 à 30 min na maaltijd

o

Vol gevoel

o

Misselijkheid

o

Abdominale pijn

o

Zweten

o

Diarree

o

Duizelig

o

Neiging tot flauwvallen

 Late dumpingklachten: o

1 à 2 u na maaltijd

o

Hypoglycemieklachten doordat er e/sterke insulineproductie is geweest, door e/snelle resorptie v/glucose



Melkintolerantie door lactose intolerantie vooral bij BI2



Diarree:



o

Te snelle doorgang v/d maag nr d/dunne darm (dumping)

o

Melkintolerantie

o

Voedselinfectie: zuurbarrière maag valt weg

o

Bacteriële overgroei door ontbreken v/maagzuur en stase v/voedsel i/d blinde lis bij BI2

Constipatie: angst om te eten en te weinig vezel en voedingsinnamen





Benzoarvorming: e/bol organisch materiaal die i/d maag ontstaat en ook i/d darm kan terecht komen, deze ontstaat door slecht kauwen, afname zuursecretie en maagontledigingsstoornissen. Symptomen: o

Pijn

o

Braken

o

Obstructie v/pylorus

o

Darmileus (=darmaansluiting)

Deficiënties: o

Fe: innamen v/ijzer bevattende vmdln i/algemeen verlaagd, Ook is er e/verminderde zuurproductie (dus ph stijgt) waardoor de Fe-ion nt goed oplosbaar w en dus minder gemakkelijk w opgenomen en de omvoming naar d/ferovorm bemoeilijkt w, Fe w i/ duodenum opgenomen en dit w OF omzeilt (BI2) OF te snel doorlopen (BI1)

o

Osteomalacie: Ca w beter opgenomen i/zure omgeving en weer is h/duodenum e/belangrijke plaats v/d opname ervan

o

Vit B12 tekort bij totale maagsecretie, geen of te lage productie v/d intrinsieke factor



Gewichtsverlies: door schrik voor dumpingklachten e/ een snelle verzadiging



Andere: verminderde secretie v/ pancreassappen, slechte menging v/ enzymen en bolus, verstoorde ph, en toename motiliteit

-

Voedingsadvies m/doel de symptomen te verminderen en de voedingstoestand te verbeteren of handhaven

-

Dieetadvies en uitwerking: 



Behandeling i/zeer individueel en bestaat uit voedingstherapie: o

Direct na restrictie: vloeibare voeding

o

Gevolgd door gemalen/gemakkelijk kauwbaar voedsel

o

+/- 3m na operatie overschakelen op volwaardige voeding

Dumping:  dagschema met uren o o o o o o o o

Langzaam eten Kleine frequente maaltijden om 1.5 à 2 uur Nt drinken voor of tijden maaltijd Voor- of nagerecht 1 u voor of na maaltijd Vmdln m/ hoge osmolariteit vermijden Korte tijd rusten na de maaltijd: neerliggen Voldoende gebruik v/vmdln m/oplosbare voedingsvezels: fruit, groenten, peulvruchten, maïs, haver, aardappelen, evntl pectine supplementen Grote hoeveelheden cafeïne vermijden



Melkintolerantie:



o Wel zure melkproducten o Lactose-arme melk mag o Aandacht voor voldoende Ca: nt alle patiënten hebben hier last van Diarree:



o Indien door dumping  zie dumping o Bij bacteriële overgroei: medicatie o Voedselinfectie: extra aandacht voor hygiëne o Melkintolerantie: lactose-vrije voeding Constipatie:



o Langzaam d/voedingsinnamen en vezelinnamen opvoeren o Voldoende vocht Benzoarvorming:



o Goed kauwen o Gn vezels o.v.v. citrusvruchten: deze vellen veroorzaken obstructie o Gn melk Gewichtsverlies:



o Angst wegnemen door aangepaste voeding o Kleine frequente maaltijden Deficiënties: o

-

Suppletie / Ca, foliumzuur, Fe en vit B12

Samengevat advies:       

Kleine frequente maaltijden en kleine tussenmaaltijden (geleidelijkaan opbouwen tot grotere maaltijden) Beperk d/vochtinnamen tijdens maaltijd tot 1 glas Verkies zure boven zoete melkproducten Vermijd grove vezelrijke vellen die proppen kunnen vormen Vermijd suiker: osmolariteit Kauw groenten en fruit goed en drink erbij indien mogelijk Zorg v/voldoende aanbreng v/ Ca, Fe, foliumzuur en vitB12...