Wypracowanie - wojny greckie PDF

Preview

Summary

Download Wypracowanie - wojny greckie PDF

Description

Temat: Od sukcesu w wojnach perskich po katastrofę w wojnie domowej - przedstaw przyczyny, przebieg i skutki wojen świata greckiego od końca VI w. p.n.e. do I poł. IV w. p.n.e. Cywilizacja starożytnych Greków jest jedną z tych, o których szczególnie się pamięta. Półwysep egejski był miejscem, w którym rozwinęła się demokracja, filozofia czy architektura, ale także lokacją, w której doszło do konfliktów zbrojnych, na których zamierzam się skupić. Od VI w. p.n.e. do I poł. IV w. świat grecki był podzielony na różne polis. Ateny znajdowały się w Attyce, Sparta w Lakonii na Półwyspie Peloponeskim. Były to największe i najpotężniejsze miasta-państwa, ale istniały także inne, np. Teby w Beocji. Wojny perskie były konfliktami prowadzonymi przede wszystkim przez Ateny, a grecka wojna domowa to starcie dwóch wcześniej wspomnianych polis o największym znaczeniu Sparty i Aten. Należy zauważyć, że wraz z rozpoczęciem wojen perskich i jej następstw, czyli m.in. doprowadzenia do upadku mocarstwowych pozycji dwóch najważniejszych poleis, doszło do zdobycia władzy przez innego hegemona - Macedonii, która przejęła kontrolę nad światem greckim w II połowie IV wieku p.n.e. Pierwsze wydarzenie w tym procesie, które ostatecznie wpłynęło na upadek greckich miast-państw było wojną stoczoną pomiędzy Persami a Ateńczykami, którzy zaangażowali się w antyperską rewoltę w Azji Mniejszej. Po podboju m.in. Jonii przez króla perskiego, Cyrusa, który rozszerzał swoje państwo systematycznie, Grecy jako poddani byli zmuszeni do płacenia mu podatków. Była to jedna z przyczyn powstania Jonów, na którego czele stanął Milet. Jednak ten akt buntu został stłumiony przez Persów. Sprawił natomiast, że władca Persów zaczął się obawiać innych greckich poleis, zwłaszcza po tym jak na pomoc w powstaniu przybyli Ateńczycy, i tym samym postanawia podbić całą Grecję. Jego powody by zaatakować Greków wiążą się również z odmiennością religii w tych dwóch miejscach - Pers chce by to jego wiara w Ahura Mazdę była wyznawana. Pierwszym starciem dwóch stron była bitwa pod Maratonem w 490 r. p.n.e., w której zwyciężyli Ateńczycy pod wodzą Militiadesa. 10 lat później Persowie wygrali pod Termopilami pod wodzą Kserksesa (króla królów). W tym samym roku odbyła się bitwa pod Salaminą i było to zwycięstwo Greków. Ostatnim starciem, które zostało stoczone również było wygraną mieszkańców Attyki pod Platejami w 479 r. p.n.e. Wojny persko-greckie przede wszystkim doprowadziły do zahamowania ekspansji rosnącego imperium perskiego, które zostało zmuszone by uznać niezależność poleis greckich w Azji Mniejszej, natomiast Ateny skończyły ten konflikt jako potęga, a dzięki temu został utworzony Związek Morski, którego istnienie miało nie dopuścić do kolejnego ataku ze strony Persji. Był to przykład imperialnej polityki Aten, które rosły kosztem innych

poleis. W opozycji do Związku Morskiego powstanie Związek Peloponeski i tym samym rozpocznie się konflikt pomiędzy Spartą a Atenami, ponieważ jedno miasto-państwo zagraża drugiemu. Warto także wspomnieć, że pokonanie Persji pozwoliło na uspokojenie sytuacji wewnętrznej w Atenach i umożliwiło rozwój w V wieku, który nazywany jest złotym. Kolejnym czynnikiem przyczyniającym się do objęcia władzy przez władcę macedońskiego była wojna peloponeska. Rywalizacja Aten i Sparty o prymat i strach przed potęgą drugiej polis w świecie greckim spowodowała wybuch konfliktu pomiędzy tymi dwoma stronami. Była to najdłuższa (trwała od 431 do 404 r. p.n.e.), najbardziej krwawa i niosąca wiele zniszczeń wojna w Grecji okresu klasycznego. Ateny dysponowały siłami Związku Morskiego, a Sparta - Związku Peloponeskiego. Zwycięsko z tego konfliktu wyszła Sparta, której pomocy udzieliła Persja, która z wdzięczności Lacedemończyków otrzymała możliwość zaciągania wojsk greckich na służbę. Ateny kapitulując, musiały zgodzić się na warunki pokoju - likwidację floty, zburzenie murów, które chroniły je przed atakami oraz rozwiązanie Związku Morskiego, a także wprowadzenie panowania tzw. „trzydziestu tyranów” ze Sparty, którzy mieli kontrolować sytuację w Atenach. Wojna peloponeska przede wszystkim zmieniła układ sił w świecie greckim - Sparta ugruntowała swoją hegemonię na 33 lata. Wygrana osiągnięta m.in. dzięki pomocy perskiej była wynikiem chęci Persji by zemścić się na Ateńczykach za przegrane wojny. Należy również pamiętać, że Sparta straciła wiele spartiatów w wyniku wojny z Atenami (ubytek w ludności był także wynikiem rozwarstwienia majątkowego, które wpłynęło na deklasację biednych Lacedemończyków). Klęska Aten wiązała się z pogorszeniem jej sytuacji politycznej. Zburzenie murów znacznie uwrażliwiało ją na ataki z zewnątrz, a likwidacja Związku Morskiego, którego państwa zbuntowały się przeciwko Atenom opowiadając się po stronie Związku Peloponeskiego, osłabiła jej autorytet. Ostatnim etapem wojen domowych w starożytnej Grecji było ponowne umocnienie Aten oraz rozwój potęgi Teb. Wojna domowa w Atenach w 403 r. p.n.e doprowadziła do zwycięstwa demokratów i tym samym przywrócenia demokracji. Mieszkańcy Attyki chcieli odzyskać swoją władzę oraz spróbować odbudować Związek Morski. Ich działaniom sprzyjało osłabienie Sparty po wojnie peloponeskiej, która wciąż miała problemy z małą liczbą Spartiatów. W 378 r. p.n.e. udało utworzyć się II Związek Morski. W tym czasie umocniła się pozycja Teb i w wyniku tego, w bitwie pod Leuktrami (371 r. p.n.e.) pokonana została Sparta. Wybitny strateg tebański, Epaminondas zaczął wprowadzać politykę mocarstwową oraz rozwiązał Związek Peloponeski. Oznaczało to hegemonię Teb w Grecji, która trwała do 362 r. p.n.e. Sprzymierzone Ateny ze Spartą stawiły czoła Tebom

w bitwie pod Mantineą i mimo przegranej okres przewagi Teb się skończył, ponieważ w tym starciu zginął Epaminondas. Konflikty powyżej przedstawione były skutkami wojny peloponeskiej oraz zachwiania pozycji najbardziej znaczących poleis. Osłabienie i rozbicie wewnętrzne w świecie greckim po załamaniu się Teb i rozbiciu II Związku Morskiego zostało wykorzystane przez władcę Macedonii - Filipa II. Po przegranej bitwie pod Cheroneją, Grecja została zmuszona uznać jego zwierzchnictwo będąc członkiem Związku Korynckiego. Tym samym świat grecki spotkała katastrofa - żadne z polis nie było na tyle silne by postawić się kolejnemu hegemonowi. Wojny perskie i jej skutki w postaci konfliktu pomiędzy Spartą a Atenami były przyczynami upadku zarówno potęgi greckich poleis, jak i epoki klasycznej rozpoczynając epokę hellenistyczną, czyli czasy rozprzestrzeniania kultury greckiej, a nie tworzenia jej. Trzeba przyznać, że jednak domowe konflikty zbrojne znacznie wpłynęły na wspomniany upadek. Mimo rozbicia świata greckiego i opanowania go przez macedońskich władców (Filipa II i Aleksandra Macedońskiego), kultura tej starożytnej cywilizacji została przejęte i przyswojona przez kolejne, które pojawiły się w tej epoce, tj. Imperium Aleksandra Macedońskiego czy Rzym....