Wypracowanie wos matura 2019 PDF

Preview

Summary

wypracowanie...

Description

Porównując tryb wyboru i kompetencje Sejmu RP i Senatu RP, uzasadnij, że obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej rozwiązania prawne są zgodne z przedstawioną analizą. O bikameralizmie w Rzeczypospolitej Polskiej Pozycję ustrojową każdego organu państwa zawsze w poważnym stopniu określa zakres jego uprawnień. W przypadku Senatu RP nie są może one zbyt wielkie, ale z pewnością są specyficzne, czy swoiste w porównaniu z uprawnieniami Sejmu RP. Ich analiza dowodzi, że […] [obowiązująca] konstytucja nie optuje […] za modelem parlamentu, którego izby są funkcjonalnie równoprawne. Mamy więc do czynienia z modelem dwuizbowości zróżnicowanej, w każdym razie nierównorzędnej. W państwie polskim, w którym panuje ustrój demokratyczny, występuje trójpodział władzy, dzięki czemu żaden z ośrodków nie przejmie kontroli całkowicie. Władzę ustawowawczą sprawuje parlament, czyli Sejm i Senat, a wykonawczą Prezydent RP wraz z Radą Ministrów. Niezależne pozostają sądy i trybunały, które składają się na ostatnią część – władza sądownicza. Sejm i Senat działają, jako parlament dwuizbowy nierównorzędny, co oznacza dominację Sejmu nad Senatem, jednakże w latach od 40 do 80 w Polsce działał parlament jednoizbowy. Porównując te izby, wydają się one bardzo podobne do siebie, lecz występują różnice zaczynające się w temacie wyborów, a kończące na kompetencjach. Przyjęto pięć cech, które charakteryzują wybory. Powszechność, tajność głosowania, równość i bezpośredność określają wybory do obydwu organów, natomiast ostatnia cecha różni się. Proporcjonalność, czyli rozdział mandatów jest analogiczny do liczby zdobytych głosów, cechuje wybory do Sejmu RP, a w Senacie RP występuje większościowość. Wynika to z okręgów jednomandatowych. Zauważalna jest również rozbieżność w liczbie osób zasiadających w danej izbie. W skład parlamentu wchodzi aż 460 posłów i 100 senatorów. Co więcej bierne prawo wyborcze też ulega dysproporcji. Kandydując na posła należy mieć ukończone 21 lat, a na senatora 30. O żadne z tych stanowisk nie mogą ubiegać się osoby skazana za przestępstwo prawomocnym wyrokiem sądu. Kadencja dla Parlamentu RP jest wspólna – czteroletnia. Rozpoczyna się ona z dniem pierwszego posiedzenia nowo wybranego sejmu. Nie jest to możliwe aby usunąć kadencję, ale jest opcja skrócenia. W dwóch przypadkach ta decyzja przypada Prezydentowi RP: gdy sejm trzykrotnie nie udzielił wotum zaufania dla rządu (obowiązek skrócenia kadencji) oraz w ciągu 4 miesięcy ustawa budżetowa nie zostanie przedstawiona do podpisu (ma prawo skrócić). Trzecią możliwością jest samodzielna decyzja sejmu o skróceniu kadencji kwalifikowaną większością 2/3 głosów. Wraz z zakończeniem (w tym skrócenie) kadencji sejmu, kończy się również kadencja senatu. Istnieje również możliwość wydłużenia owej kadencji. Dzieje się to tylko podczas trwania stanu nadzwyczajnego, o czas jego trwania doliczając 90 dni po jego zakończeniu. Parlament pełni trzy funkcje: utrojodawczą i ustawodawczą, kreacyjną oraz kontrolną, przy czym ta ostatnia dotyczy tylko sejmu. W aspekcie stanowienia prawa, obydwie izby mają możliwość inicjatywy ustawodawczej, tak jak np.: Prezydent RP lub 100 tyś obywateli. Sejm po otrzymaniu propozycji ustaw, rozpatruje dany projekt z możliwością odrzucenia go w

czasie trwania jednego z trzech czytań. Po przegłosowaniu ustawy trafia on do senatu, który może uchwalić ją, zgłosić poprawki lub złożyć wniosek o odrzucenie. W przypadku dwóch ostatnich sytuacja ustawa ponownie trafia do sejmu, który w wyniku głosowania ma prawo odrzucić poprawki senatu lub jego wniosek. Sejm może również przegłosować weto prezydenckie większością 3/5 głosów. W kwestii stanowienia prawa senat nie ma więcej obowiązków. Funkcja kreacyjna zapewnia parlamentowi możliwość bezpośredniego powoływania i odwoływania organów konstytucyjnych i ich członków. Uprawnienia sejmu w podejmowaniu takich decyzji są większe. Ma on prawo do wybierania członków Trybunału Stanu, sędziów do Trybunału Konstytucyjnego oraz udział w powoływania rządu – wotum zaufania. Senat w niektórych kwestia współpracuje z sejmem. Aby powołać prezesa NIKu lub Rzecznika Praw Obywatelski potrzeba jest całkowita zgodność obu izb. Funkcję kontrolną sprawuje tylko sejm, dotyczy ona kontrolowania rządu i administracji rządowych. Poprzez wotum zaufania sejm wyraża popracie dla polityki i składu nowego rządu, jednakże ma prawo wyrazić wotum nieufności. Kontruktywne wotum nieufności oznacza odmowe popracie dla rządu, co kończy się jego dymisją. W takim wypadku posłowie muszą imiennie wskazać kolejnego kandydata na premiera. Istnieje także wotum nieufności wobec ministra, w wyniku tego Prezydent RP musi odwołać danego ministra. Występują również zapytania poselskie, oznacza to, że poseł może się zwrócić do Rady Ministrów o udzielenie informacji w konkretnej sprawie, a wtedy zapytani mają obowiązek udzielenia odpowiedzi. W pewnych sytuacjach sejm i senat obradują razem. Takie zgromadzenie jest nazywane Zgromadzeniem Narodowym. Zbiera się ono tylko w kilku przypadkach. Po pierwsze odbiera przysięgę nowo wybranego Prezydenta RP oraz wysłuchuje jego orędzia, gdy jest kierowane do Zgromadzenia. Decyduje też o uznaniu prezydenta za niezdolnego do sprawowania władzy ze względu na stan zdrowia. Może również głosować za postawieniem prezydenta w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu. Podsumowując, pozycja i funkcje Senatu są mniejsze niż Sejmu. Widać to w porównaniu ich kompetencji na różnych płaszczyznach. Nie oznacza to, że senat jest niepotrzebnym organem. Dzięki niemu, niektóre ustawy na korzyść obywateli mogą zostać poprawione lub niedopuszczone. Odnosząc się do powyższej analizy prawdą jest to, że działania Sejmu RP i Senatu RP są nierównorzędne....