Prezydent wos wypracowanie PDF

Preview

Summary

Download Prezydent wos wypracowanie PDF

Description

1.Głowa państwa w polskim systemie ustrojowym. Scharakteryzuj i oceń relacje między Prezydentem RP a parlamentem, rządem i władzą sądowniczą.

Ustawa zasadnicza Rzeczpospolitej polski z 2 kwietnia 1997r. jasno określa najważniejsze kompetencje Prezydenta. Zgodnie z konstytucją jest on najwyższym przedstawicielem, a co z kolei wiąże się z nierozerwalnym reprezentowaniem państwa w stosunkach nie tylko zewnętrznych, ale również i wewnętrznych. Jednak warto wspomnieć, że nie ma on funkcji reprezentanta Narodu, ponieważ bardzo trudno byłoby skupić odbicie całego społeczeństwa polskiego w jednej osobie. Dlatego przedstawicielami Narodu są posłowie i senatorowie. Jest on również gwarantem ciągłości władzy państwowej, co oznacza, że ma on odgrywać bardzo ważna rolę w czasie różnego rodzaju kryzysów. Ma on podejmować takie działania, aby zapewniały one sprawne funkcjonowanie państwa, jednak nie posiada on wystarczających kompetencji w tym zakresie, aby mógł tego dokonywać pełnowymiarowo. Do jego zadań także należy czuwanie nad przestrzeganiem Konstytucji, oznacza to , że spoczywa na nim obowiązek kontrolowania działań innych organów państwowych, jednak nie może robić tego bezpośrednio tylko poprzez np. składanie wniosków do Trybunału Konstytucyjnego lub zwracać się do Najwyższej Izby Kontroli. Dodatkowo do zadań Prezydent RP należy ochrona suwerenności i bezpieczeństwa kraju. Oczywiście nie ma on bezpośrednich uprawnień, dlatego współdziała on wraz z parlamentem oraz rządem. Warto zwrócić uwagę, również, ze instytucja prezydenta jest organem niezaangażowanym w bieżące spory polityczne i stojąca ponad partyjnymi podziałami. Uprawnienia prezydenta względem parlamentu mają różną moc oddziaływania. Są to między innymi zarządzanie wyborów do sejmu i senatu a także zwoływanie pierwszego posiedzenia izb. Trudno tu powiedzieć, że jest to realna możliwość kontrolowania i wpływania prezydenta na parlament, ponieważ wszystkie te czynności są sztywno określone w ustawie zasadniczej terminami. Niedokonanie tych czynności stanowiłoby niewypełnienie obowiązków prezydenta. O wiele większy wpływ na tryb funkcjonowania parlamentu ma prezydenckie weto do skrócenia kadencji parlamentu. Przed konstytucją z 1997r. głowa państwa dysponowała prawem przedterminowego rozwiązania parlamentu, co oznaczało, że rozwiązany parlament pozbawiony był możliwości podejmowania decyzji, takich jak ustaw o zmianie ustawy budżetowej itp. Natomiast obowiązujące dzisiaj rozwiązania zakładają, że parlament może wykonywać wszystkie swoje obowiązki, aż do dnia poprzedzającego dzień zebrania się sejmu nowej kadencji. Z tego wynika, że znacznie osłabiono pozycję prezydenta względem organów władzy wykonawczej. Skrócenie kadencji parlamentu przez głowę państwa występuje tylko w dwóch przypadkach. Pierwszym z nich jest sytuacja gdy sejm w ciągu czterech miesięcy od dania przedłożenia sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona prezydentowi do podpisu. Wtedy prezydent może skorzystać z swoich uprawnień i zarządzić skrócenie kadencji sejmu. Drugim przypadkiem jest sytuacja gdy sejm nie udzieli w ciągu czternastu dni votum zaufania rządowi, powołanemu przez prezydenta w trzeciej próbie. Kolejne uprawnienia głowy państwa względem parlamentu stanowią te, które posiada on w procesie ustawodawczym. Najistotniejszym prawem jest inicjatywa ustawodawcza. Nie ma on praktycznie żadnych ograniczeń w tym zakresie, jedynie wyjątkiem jest inicjatywa w zakresie ustaw budżetowej, która przysługuje Radzie Ministrów. Jednak co do samego korzystania z tego prawa przez prezydenta RP istnieje pogląd, który mówi o tym, że prezydent nie powinien zbytnio z niego korzystać , gdyż nie jest to do końca kompatybilne z polskim systemem rządów. Warto również wspomnieć, że głowa państwa dysponuje również prawem wnoszenia projektu zmiany konstytucji. Jeśli prezydent jest wnioskodawcą projektu, ma prawo wnoszenia do niego poprawek w trakcie prac sejmowych. Może również do zakończenia drugiego czytania podjąć decyzję do jego wycofaniu. Ostatni etap procesu ustawodawczego jest szczególnie istotny ze względu na to jakie kompetencje

przysługują prezydentowi. W ciągu dwudziestu jeden dni od dnia przekazania mu przez marszałka sejmu uchwalonej przez parlament ustawy powinien ją podpisać i zarządzić jej ogłoszenie. Przed tym prezydent może jeszcze skorzystać z veta zawieszającego, jednak sejm może odrzucić prezydenckie veto większością 3/5 głosów przy kworum połowy ustawowej liczby posłów. Tym sposobem uprawnienia głowy państwa zostały znacznie ograniczone. Dodatkowo prezydent nie może zgłosić veta wobec ustawy budżetowej. Gdyby prezydent nie skorzystał z veta może skierować ustawę do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie jej zgodności z konstytucją. Kolejnym zagadnieniem dotyczącym relacji prezydenta z parlamentem jest kwestia referendum. Prawo jej zarządzenia przysługuje sejmowi oraz prezydentowi który czyni to za zgodą senatu. Dodatkowo istnieje również możliwość zwracania się z orędziami do Zgromadzenia Narodowego przez głowę państwa. Mogą one dotyczyć przeróżnych kwestii jednak nie mogą one stanowić przedmiotu debaty parlamentarnej. W ten sposób gwarantowane jest poszanowanie urzędu prezydenta. Relacja prezydenta z rządem, jest o tyle istotna, że dotyczy ona jednej z władz- egzekutywy. Uprawnienia głowy państwa względem rządu są równe. Prezydent uczestniczy w powoływaniu tego organu, jego odwolywaniu a także ma wyłączne prawo dokonywania zmian w składzie. Konstytucja RP z 1997 wprowadziła instytucję Rady Gabinetowej. Jest to posiedzenie Rady Ministrów pod przewodnictwem prezydenta, na którym omawiane są sprawy szczególnej wagi państwowej. Jednak decyzje które zapadają w trakcie takich obrad nie są wiążące i nie mają żadnego wpływu na ostateczne decyzje rządu. Ważnymi zagadnieniami są wewnętrzne i zewnętrzne bezpieczeństwo pastwa oraz polityka zagraniczna państwa, ponieważ należą one do zadań obu tych organów. Prezydent posiada prawo do ratyfikacji i wypowiadania umów międzynarodowych oraz jest przedstawicielem Polski na arenie międzynarodowej. Jednak zgodnie z ustawą zasadnicza warto pamiętać ze to rząd prowadzi politykę wewnętrzna i zagraniczna państwa. Dlatego prezydent musi ściśle współpracować z premierem i ministrem spraw zagranicznych. Prezydent jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych RP. Jednak nie ma on realnego wpływu na dowództwo nad armią. Nie sprawuje on go w sposób bezpośredni tylko poprzez ministra obrony narodowej. Wśród uprawnień prezydenta związanych z jego zwierzchnictwem nad silami zbrojnymi znajdują się miedzy innymi mianowanie odwolywanie Szefa Sztabu Generalnego i dowódców rodzajów Sił Zbrojnych, mianowanie na czas wojny, na wniosek premiera, Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i odwolywanie go w tym samym trybie, zarządzanie na wniosek premiera w razie bezpośredniego zewnętrznego zagrożenia państwa powszechnej lub częściowej mobilizacji i użycia sil zbrojnych do obrony państwa. Kompetencje prezydenta dotyczą również kwestii stanów nadzwyczajnych. Może on na wniosek rządu wprowadzić na części lub całym terytorium państwa stan wojny lub wyjątkowy. Władza sądownicza ma stanowić odrębność i niezależność od innych władz dlatego relacja prezydenta z ,,trzecią władzą” jest specyficzna i odmienna od relacji z parlamentem czy rządem. Podstawowym prawem prezydenta jest powoływanie sędziów, często na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. To świadczy o małej roli jaka odgrywa prezydent w tym procesie. Powołuje również inne osoby na najwyższe stanowiska w obrębie władzy sadowniczej. Na sześcioletnią kadencje powołuje Pierwszego Prezesa Sadu Powszechnego spośród kandydatów podanych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego. Identycznie wygląda powoływanie Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Po za uprawnieniami nominacyjnymi wyróżnić można inne kompetencje prezydenta względem organów władzy sądowniczej m.in. prawo składania wstępnego wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej członków Rady Ministrów i innych osób zajmujących najważniejsze stanowiska państwowe. Kolejną kwestią jest prawo łaski jakie przysługuje prezydentowi jednak nie ma zastosowania wobec osób skazanych przez Trybunał Stanu. Konstytucja z 1997r. znacząco osłabiła pozycję prezydenta w porównaniu do wcześniejszych lat. Jednak stanowisko głowy państwa mimo to posiada wiele uprawnień i możliwości kontroli pozostałych organów władzy....