modernizm matura polski PDF

Preview

Summary

MODERNIZM/MŁODA POLSKADaty graniczne: 1890– Epoka ta otrzymała wiele nazw. Każda podkreśla inny wymiar tamtych lat. Fin de siecle – oznacza pesymistyczną wizję końca wieku. Modernizm – zaznacza „nowoczesną” sztukę artystów końca wieku. Dekadentyzm – oznacza schyłkowość, poczucie bierności i niemocy ...

Description

MODERNIZM/MŁODA POLSKA Daty graniczne: 1890–1918 Epoka ta otrzymała wiele nazw. Każda podkreśla inny wymiar tamtych lat. • Fin de siecle – oznacza pesymistyczną wizję końca wieku. • Modernizm – zaznacza „nowoczesną” sztukę artystów końca wieku. • Dekadentyzm – oznacza schyłkowość, poczucie bierności i niemocy wobec nadchodzącego końca wieku Kierunki artystyczne epoki: • Symbolizm – podkreśla nowy nurt symboliczny w literaturze i sztuce, znaczenie przenośne • Secesja – wyodrębnia ruch w sztuce, architekturze, charakteryzujący się ozdobnością, płynnymi liniami, motywami roślinnymi, asymetrią, pastelowymi barwami • Impresjonizm – dążenie do estetyki twórczej, do uchwycenia subiektywnego postrzegania świata. • Naturalizm – kierunek zapoczątkowany przez m.in. Emila Zolę Proza ma obnażać zło i fałsz świata. Nie unika biologizmu istnienia.

Fi l o z o f o wi ee po ki •Ar t urSc hope nhaue r •Fr i e dr i c hNi e t z s c he •He nr iBe r gs on

Eur ope j s kapr o z a •Gus t a wFl a ube r t •Emi lZo l a( Na na ) • Fiodor Dostojewski (Zbrodnia i kara, Bracia Karamazow, Idiota, Biesy), • Tomasz Mann (Czarodziejska Góra), • Joseph Conrad (Lord Jim, Tajfun) • Lew Tołstoj (Anna Karenina, Wojna i pokój), • Henryk Ibsen (Dzika kaczka) • Antoni Czechow (Śmierć urzędnika, Człowiek w futerale)

Po e z j ae poki

• Charles Baudelaire (Kwiaty zła, Piękno , Albatros) • Artur Rimbaud (Statek pijany, Sezon w piekle) • Paul Verlaine (Dobra piosenka, Niemoc, Romanse bez słów)

Mł o daPo l s ka c z ast r wani ae poki:1890 1918 1890 – przyjmuje się za początek Młodej Polski ze względu na napływ do kraju literatury europejskiej. 1918 – data umotywowana historycznie – koniec I wojny światowej, odzyskanie niepodległości, początek dwudziestolecia międzywojennego. Na j waż ni e j s z ewyda r z e ni a • 1891 – Poezje Przerwy- Tetmajera • 1894 – polski przekład Kwiatów zła Baudelaire’a • 1895 – Rozdziobią nas kruki i wrony... Stefana Żeromskiego • 1896 – pierwsze pokazy kinematografu w Warszawie i Lwowie • 1890 – Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego • 1901 – premiera Wesela Stanisława Wyspiańskiego • 1901 – Sny o potędze – Leopolda Staffa • 1902 – Hymny Jana Kasprowicza • 1903 – Nagroda Nobla dla Skłodowskiej • 1904 – Chłopi Władysława Reymonta • 1905 – rewolucja w Rosji, wybuch rewolucji w zaborze rosyjskim, • 1905 – zamknięcie Uniwersytetu i Politechniki w Warszawie • 1911 – pierwsza polska ekranizacja literatury – Dzieje grzechu wg Stefana Żeromskiego • 1912 – pierwsza polska kronika filmowa • 1913 – otwarcie Teatru Polskiego w Warszawie • 1914 – wybuch I wojny światowej

Twór c ypo l s ki e jpoe z j imł odopol s ki e j • Kazimierz Przerwa-Tetmajer Koniec wieku XIX Nie wierzę w nic, Fałsz, zawiść Hymn do Nirwany Melodia mgieł nocnych Evviva l’arte! Ja kiedy usta ku twym ustom chylę...

• Jan Kasprowicz W chałupie sonety z Chałupy Krak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach Hymny Chwile Księga ubogich Przeprosiny Boga Hymn św. Franciszka z Asyżu • Leopold Staff Sny o potędze Kowal Deszcz jesienny Kwiatki św. Franciszka z Asyżu Gałąź kwitnąca Uśmiechy godzin O łasce przebaczenia • Tadeusz Miciński W mroku gwiazd Ananke

Te ma t yna j c z ę ś c i e jpode j mo wa newpo e z j imł o dopo l s ki e j •Kr a j o br azgór s ki e jpr z y r odyTe t ma j e r :Me l o di amgi e łnoc ny c hKas pr o wi c z :Kr z akdz i ki e jr óż y •Mot y ws z at ana–z bunt o wane jj e dnos t kipr z e c i wkoBogu Mi c i ńs ki :Ananke S t aff:De s z c zj e s i e nn y Kas pr o wi c z :Hymny •Sc hope nhaue r yz m –c z yl ide kade nc kinas t r ójpe s ymi z mu,s mut kuir oz pac z y Pr z e r waTe t maj e r :Koni e cwi e k u,Fa ł s z ,Ni ewi e r z ęwni c

Dr ama tmł o dopol s ki : • Naturalistyczny – Gabriela Zapolska Cechy – akcja rozgrywa się w środowisku mieszczańskim, przestrzeń jest realistyczna, akcja zwarta, treść obnaża procesy społeczne, ukazuje ciemne strony miasta – prostytucję, obłudę, obciążenia genetyczne itp. - Moralność pani Dulskiej • Symboliczny – Stanisław Wyspiański Cechy – kluczową rolę odgrywa tu symbol – tak jak Chochoł w Weselu. Znaczenie symboliczne jest ważniejsze niż obraz realistyczny i zdarzenia, które rozgrywają się w pierwszym planie. - Noc Listopadowa - Wesele - Wyzwolenie • Ekspresjonistyczny – Tadeusz Miciński Cechy – obrazowanie ekspresjonistyczne, bardzo nowatorskie. Najważniejszy i decydujący o materii dramatu jest wyraz uczuć twórcy - Kniaź Potiomkin - W mrokach złotego pałacu......