3. Gérard de Nerval PDF

Preview

Summary

Download 3. Gérard de Nerval PDF

Description

Gérard de Nerval (Gérard Labrunie) 1808-1855 Poeta, powieściopisarz, nowelista, tłumacz ● Bardzo dużo podróżował – „Voyage en orient” 1851 ● nie znał matki – miało to na niego bardzo duży wpływ, miał za złe ojcu, że „zabrał mu matkę”, matka pochowana w Głogowie, poszukuje grobu matki ● choroba psychiczna i epizody psychotyczne, „ta sama gorączka, która zabiła jego matkę”, żyje na pograniczy śnienia i życia (la reve et la vie), choroba pozwala mu widzieć świat z innej perspektywy, nigdy nie pisał podczas ataków choroby, halucynacje pomagały mu odkryć prawdę o sobie, badacz własnej egzystencji, upublicznił swoje szaleństwo, bo uczestniczyło w procesie twórczym ● najważniejszy motyw to śnienie i życie (!!!), poza tym marzenia, kobiety, świat oniryczny = świat poetycki ● popełnia samobójstwo

Sylwia Młody człowiek, określany przez przyjaciół jako Paryżanin, adoruje piękną aktorkę Aurelię, która przypomina mu spotkaną w dzieciństwie Adriannę – nadzwyczajnej urody młodą szlachciankę, którą widział na krótko przed tym, gdy wstąpiła z woli rodziców do klasztoru. Równocześnie nie jest w stanie zapomnieć o innej młodzieńczej miłości – wiejskiej dziewczynie Sylwii. Wielokrotnie odwiedza ją, spacerując razem z nią po rodzinnym Valois, nie podejmuje jednak żadnych działań, by ożenić się z nią. Z żalem obserwuje, jak Sylwia porzuca typowe wiejskie zajęcia, upodabniając się do kobiet z miasta. Ostatecznie dziewczyna wychodzi za mąż za innego przyjaciela dzieciństwa, zwanego Kędzierzawym. Tymczasem Paryżanin zbliża się do Aurelii i skłania ją, by przyjechała razem z trupą aktorską do Valois. Tam wyznaje jej, że przyczyną jego zainteresowania jej osobą było podobieństwo między nią a Adrianną. Aurelia odtrąca go z oburzeniem. Wkrótce potem, podczas spaceru z Sylwią, Paryżanin dowiaduje się, że Adrianna zmarła w klasztorze wiele lat wcześniej.

Aurelia Pierwsza część zawiera wiele motywów typowych dla epoki: od mistycyzmu, przez nieszczęśliwe miłości, nostalgię (tu za wsią i spędzonym na niej dzieciństwem) oraz szaleństwo. Narrator udaje się w podparyskie wsie, by odnaleźć swoją miłość z dzieciństwa – podobną nimfie Sylwię. Wspomnienia przypominają sielankę, nad wszystkim zaś czuwa duch Rousseau, którego wciąż doskonale pamiętają mieszkańcy. Nerval, niczym impresjonista, zalewa czytelnika obrazami lasów, łąk, wiejskich zabaw, jednak okazuje się, że ta szczęśliwa kraina młodości została utracona wraz z dzieciństwem, tak samo staje się też z miłością. Opowiadania poświęcone kobietom („Sylwia”, „Pandora”, „Aurelia”) przepełnia melancholia i poczucie straty. Bohaterki to wyrachowane, zimne istoty, femme fatale skazujące bohatera na cierpienie i porzucenie. Z czasem wszystkie kochane przez Nervala kobiety zlewają się w jedną postać, potęgując poczucie pustki i odrzucenia, które ma też związek z nigdy niepoznaną przez pisarza matką. Nerval jednak doskonale portretuje napotkane kobiety i pomimo łączących ich cech, w każdej dostrzega inne cechy, które wielbi. Jego stosunek do kobiet jest niejednoznaczny – pomiędzy czcią, uwielbieniem i lękiem czai się jeszcze strach przed deziluzją. Pisarz idealizuje bohaterki, porównując je do greckich bogiń i nadludzkich istot, zaś zderzenie z rzeczywistością (tak jak w „Sylwii”) może okazać się bolesne. Dodatkowo, każda z nich porzuca go inaczej – Sylwia przestaje być wdzięczną, wiejską dziewuszką i dorasta, Adrianna odchodzi do

klasztoru, Pandora ceni zbytek nad miłość pisarza, zaś Aurelia umiera, jej śmierć kieruje autora w stronę szaleństwa. (ogólnie o prozie Nervala)

„Aurelia” jest najciekawszym i najbardziej zawikłanym opowiadaniem w tej części. Opisuje „śnienie i życie” – moment szaleństwa i halucynacje, których doświadczał wtedy Nerval, będących jego twórczą inspiracją. Choroba naznacza całą twórczość Nervala, zaś dzięki tekstom można odtworzyć kalendarium jej przebiegu, wraz z pobytami w zakładach. Jednak szaleństwo nie jest wartościowane ujemnie, zaś zakładom, w których przebywa Nerval, daleko do przerażających azyli i domów dla obłąkanych. Sam bohater jest zawieszony pomiędzy życiem i snem, którego doświadcza na jawie, jednak sen zwykle niesie ulgę i pomaga zaakceptować rzeczywistość. Szaleństwo ma w sobie coś boskiego, pozwala doświadczyć epifanii, z drugiej strony zaś przenosi w lepsze, boskie miejsca i światy. „Aurelia” to szereg złożonych, obfitujących w symbole wizji, które tworzą autorską kosmogonię i teogonię. Aurelia, I 3 ● Aurelia to ostatnia podróż, do wnętrza siebie, podróż mentalna w poszukiwaniu własnego ja, nie ukończona, bo zmarł ● Sen zmieszany z rzeczywistością, nic nie należy tylko do jednego świata ● Przelewanie się snu w życie - „l'épanchement du songe dans la vie réelle” ● Nocny marsz, kieruje się do gwiazd, pejzaż nocy - ” Me trouvant seul, je me levai avec effort et me remis en route dans la direction de l'étoile sur laquelle je ne cessais de fixer les yeux” , dalej porzuca ziemskie ubrania i wyrusza w podróż, połączenie się świata relanego i snu

● Wahanie czy powinien iść – „Alors, je sentis un frisson ; le regret de la terre et de ceux que j'y aimais me saisit au coeur, et je suppliai si ardemment en moi-même l'Esprit qui m'attirait à lui, qu'il me sembla que je redescendais parmi les hommes. ” ● Przekonanie o posiadaniu „elektrycznych mocy” i byciu ogromnym – „Une ronde de nuit m'entourait ; - j'avais alors l'idée que j'étais devenu très grand, - et que, tout inondé de forces électriques, j'allais renverser tout ce qui m'approchait.” ● Fragmenty fantastyczne, przeplatają się z realnymi, łóżko, obóz, żołnierze są prawdziwi ● Poszukiwanie absolutu, innego, idealnego świata, którego mamy odbicie „D'immenses cercles se traçaient dans l'infini, comme les orbes que forme l'eau troublée par la chute d'un corps ; chaque région, peuplée de figures radieuses, se colorait, se mouvait, et se fondait tour à tour, et une divinité, toujours la même, rejetait en souriant les masques furtifs de ses diverses incarnations, et se réfugiait enfin, insaisissable, dans les mystiques splendeurs du cield'Asie.” Aurelia I 6-7 ● Poszukiwanie idealnej kobiety ● Ogród, przemiana ● Przyjemny obraz, różnorodność roślin i natura, ale występują też elementy stworzone przez człowieka – „Je me vis dans un petit parc où prolongeaient des treilles en berceaux chargés de lourdes grappes de raisins blancs et noirs ; à mesure que la dame qui me guidait s'avançait sous ces berceaux, l'ombre des treillis croisés variait encore pour mes yeux ses formes et ses vêtements. Elle en sortit enfin, et nous nous trouvâmes dans un espace découvert. On y apercevait à

peine la trace d'anciennes allées qui l'avaient jadis coupé en croix. La culture était négligée depuis de longues années, et des plants épars de clématites, de houblon, de chèvrefeuille, de jasmin, de lierre, d'aristoloche, étendaient entre des arbres d'une croissance vigoureuse leurs longues traînées de lianes.”, opis ogrodu w którym się znajduje ● Pojawia się wzmianka o źródle życia, oprócz efektów wizualnych pojawiają się również akustyczne, opis przemawia do wyobraźni ● Przemiana kobiety, która była w ogrodzie, postępująca, mouvement en spirale, transformation evolutive, „La dame que je suivais, développant sa taille élancée dans un mouvement qui faisait miroiter les plis de robe en taffetas changeant, entoura gracieusement de sonbras nu une longue tige de rose trémière, elle se mit à grandir sous un clair rayon de lumière, de telle sorte que peu à peu le jardin prenait sa forme, et les parterres et les arbres devenaient les rosaces les festons de ses vêtements ; tandis que sa figure et ses bras imprimaient leurs contours aux nuages près du ciel. Je la perdais ainsi de vue à mesure se transfigurait, car elle semblait s'évanouir dans propre grandeur. “ Oh ! ne fuis pas ! m'écriai-je... la nature meurt avec toi ! ”, natura umiera razem z kobietą ● Kiedy kobieta umiera, ogród przybiera obraz cmentarza, ● Sen o bardzo przyjemnym początku, przemienia się w koszar, śniący nie wie, że oznacza on śmierć Aurelii

Fantaisie

Regularna forma – 4 strofy, po 4 wiersze ● Obraz życia wewnętrznego, opis od ogólnego do szczegółowego, ewolucja w trakcie utworu ● 1 strofa – prezentacja arii, dla niego najważniejsza, oddałby za nią wszystko inne, tylko dla niego ma ukryty czar ● 2 strofa – aria coś w nim wyzwala, odmładza go, dokładniejszy opis – stary pogrzebowy utwór ● 3 strofa – pojawia się pejzaż, inne miejsce, romantyczne, widzi zabudowania, woda, natura ● 4 strofa – widzi kobietę, którą przypomina sobie, że mógł widzieć w poprzednim życiu ● Porządek fantastyczny, motyw śnienia i życia, reinkarnacji, niepewność, wspomnienia, dzięki poezji widzimy rzeczy fantastyczne...