3. Oświetlenie PDF

Preview

Summary

Download 3. Oświetlenie PDF

Description

Konspekt prezentacji z przedmiotu ERGONOMIA W TRANSPORCIE Autor: Bartosz Całka Grupa: 21 Temat: Fizyczne czynniki środowiska pracy: oświetlenie Data wysłania: Data wygłoszenia: 01-11-2016 Uwagi: Ocena:

Nr tematu

21_03

Oświetlenie jest to światło potrzebne do uwidocznienia miejsc, obiektów i ich otoczenia. Polega na takim dobraniu oprawy oświetleniowej, aby praca narządu wzroku była komfortowa i nie powodowała zbytniego zmęczenia. Najważniejszym elementem fizycznego środowiska zarówno pracy, nauki, życia itd. jest jakość oświetlenia, ponieważ odgrywa ona główną rolę w naszym życiu. Aby działalność organów wzroku mogła być prawidłowo wykorzystywana, oświetlenie otoczenia musi odpowiadać określonym wymaganiom wyznaczonym cechami fizjologicznymi narządu wzroku oraz rodzajem pracy. Podział oświetlenia:  

NATURALNE: słońce, księżyc, wyładowania atmosferyczne, zorze polarne, ogień; SZTUCZNE: czyli elektryczne; oświetlenie wytworzone przez wytwory ludzkiej pracy;

Najwięcej zalet posiada oświetlenie naturalne, co wynika z samej jego istoty. Natężenie światła naturalnego zależy od pory roku, dnia, stanu pogody. Można w pewnym stopniu regulować wielkość natężenia światła naturalnego w pomieszczeniach jednak zabiegi takie są zbyt kosztowne i nie zawsze przynoszą zamierzone efekty. Z tych, między innymi względów stosowane jest w szerokiej skali oświetlenie sztuczne. Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest możliwość zapewnienia oświetlenia naturalnego, ale biorąc pod uwagę położenie geograficzne, w którym żyjemy, a także czas pracy (zmianowość) w zakładach pracy niezmiernie istotne jest zapewnienie właściwego oświetlenia sztucznego. Oświetlenie miejsca pracy ma duży wpływ na jej prawidłowe wykonywanie.

FUNKCJE OŚWIETLENIA Do podstawowych funkcji oświetlenia zalicza się:

  

zapewnienie bezpieczeństwa ludziom przebywającym w danym wnętrzu, zapewnienie odpowiednich warunków do wykonywania zadań wzrokowych, pomoc w kreowaniu właściwego otoczenia świetlnego.

Odpowiednie oświetlenie:

        

zmniejszenie ryzyka wypadku, ułatwienie właściwego rozróżniania barw, pełną zdolność rozróżniania szczegółów, poczucie komfortu i estetyki, wzrost czasu reakcji oraz sprawności i szybkość postrzegania, zapobieganie nadmiernemu zmęczeniu wzroku, uzyskanie wyższego poziomu produkcji, ułatwienie eksploatacji i konserwacji maszyn, usprawnienie transportu. Niewłaściwy stan oświetlenia:

• • • • • • •

szybsze zmęczenie; bóle głowy; łzawienie i zaczerwienienie powiek i spojówek; zmniejszenie zdolności akomodacji soczewki oka; zmniejszenie ostrości widzenie, wrażliwości na kontrasty i szybkości spostrzegania; pogorszenie samopoczucia; zwiększenie wypadkowości, obniżenie wydajności pracy.

Parametry oświetlenia: 

Natężenie oświetlenia : Poziom natężenia oświetlenia i jego rozkład w polu zadania wzrokowego i jego otoczeniu mają zasadniczy wpływ na szybkość i sposób realizacji zadań wzrokowych. Średnie natężenie oświetlenia dla dowolnego zadania wzrokowego nie może być niższe od wartości eksploatacyjnych podanych w tabelach, niezależnie od wieku i stanu instalacji oświetleniowej. W omawianej normie przyjęto, że wymagane natężenie oświetlenia w celu dostrzeżenia rysów ludzkiej twarzy w normalnych warunkach oświetleniowych, powinno być nie mniejsze niż 20 lx. Przykładowe prace i związane z nimi parametry oświetleniowe w polu zadania wzrokowego podane są w tabelach. Jednostka: LUKS [lx]



Luminancja : Ilość światła, które przechodzi lub jest emitowane przez określoną powierzchnię i mieści się w zadanym kącie bryłowym. Jest to miara wrażenia wzrokowego, które odbiera oko ze świecącej powierzchni. Fizyczna miara jaskrawości. Jednostka: NIT [nt]=[cd/m2]



Światłość (natężenie źródła światła) : wielkość charakteryzująca wizualną jasność źródła światła. Światłość jest podstawową wielkością w fotometrii wizualnej. Jednostką światłości jest kandela, która należy do jednostek podstawowych układu jednostek SI. Jednostka: KANDELA [cd]



Strumień świetlny : wielkość fizyczna z dziedziny fotometrii wizualnej określająca całkowitą moc światła emitowanego z danego źródła światła mogącego wywołać określone wrażenie wzrokowe. Jednostka: LUMEN [lm]

OŚWIETLENIE WNĘTRZ

Światło na stanowisku pracy i w jego otoczeniu wpływa bezpośrednio na szybkość i pewność widzenia oraz określa w jaki sposób widzimy formy, sylwetki, barwę i właściwości powierzchni przedmiotów tam występujących. Aby praca wzrokowa była optymalna, stanowisko pracy oraz pomieszczenie, w którym się ono znajduje, muszą być tak oświetlone, aby występowała wygoda widzenia.

Oświetlenie światłem naturalnym:   

boczne - okna umieszczone są w ścianach, górne - światło pada przez okna umieszczone w konstrukcji dachowej, mieszane - są to różne kombinacje poprzednich wariantów oświetlenia,

Oświetlenie światłem sztucznym:   

ogólne - równomierne oświetlenie obszaru nie uwzględniające szczególnych wymagań niektórych jego części, miejscowe - dodatkowe oświetlenie przedmiotu pracy wzrokowej, stosowane w celu zwiększenia natężenia oświetlenia, złożone - kombinacja powyższych rodzajów oświetlenia.

Negatywne efekty oświetlenia wnętrz







MIGOTANIE (TĘTNIENIE) – zmiana natężenia źródła światła spowodowana zmianami prądu przemiennego, EFEKT STROBOSKOPOWY – wrażenie pozornego bezruchu elementów ruchomych; poruszające się ciało oświetlane jest migającym światłem. W przypadku ruchu obrotowego ciała lub ciała o powtarzającym się wzorze następuje nieprawidłowe wrażenie zwolnienia, pozornego zatrzymania, a nawet odwrócenia kierunku ruchu. Jest wykorzystywany celowo do obserwacji i fotografowania ruchu ciał szybko poruszających się.

OLŚNIENIE – Olśnienie to warunki widzenia powstałe na skutek niewłaściwego rozkładu, bądź zakresu luminancji, lub też występowania zbyt dużych kontrastów luminancji. Powoduje uczucie przykrości i niewygody widzenia. Ponadto powodować może obniżenie zdolności rozpoznawania szczegółów lub przedmiotów

Polskie normy oświetleniowe •

PN-EN 12464-1:2004 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część I: Miejsca pracy we wnętrzach.

•

PN-EN 12464-2:2008 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część II: Miejsca pracy na zewnątrz.

OŚWIETLENIE W TRANSPORCIE

Oświetlenie stacjonarne dróg i ich bezpośredniego otoczenia powinno zapewniać bezpieczeństwo i wygodę widzenia wszystkim uczestnikom ruchu drogowego przede wszystkim nocą ale także w czasie mgły czy obfitych opadów atmosferycznych. Oświetlenie podstawowe zewnętrzne w Polsce reguluje norma: • PN-EN 12464-2:2008, Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy – Część 2: Miejsca pracy na zewnątrz Kryteria projektowania oświetlenia określono przez podanie podstawowych wymagań i zaleceń związanych z tworzeniem otoczenia świetlnego. Podstawowe wymagania i zalecenia dotyczą:

  

rozkładu luminancji, natężenia oświetlenia, olśnienia,

   

kierunkowości światła, oddawania barw, barwy światła, migotania światła Oświetlenie ulic Oświetlenie uliczne nie ma tylko na celu oświetlić ulicę i jej okolicę. Należy również podkreślić szczególną rolę sztucznego oświetlenia w celu:

  

zwiększenia porządku zewnętrznego oraz ograniczenia zjawisk kryminogennych, zapewnienia bezpiecznej komunikacji, zwiększenia atrakcyjności miast i gmin. Oświetlenie autostrad

• • • • •

Autostrada powinna być oświetlona: gdy obszar, przez który przebiega, jest oświetlony i występuje zagrożenie oślepiania uczestników ruchu, w obrębie węzła, jeżeli jedna z krzyżujących się dróg jest oświetlona lub znajduje się na nim MPO, między odcinkami oświetlonymi, jeżeli długość odcinka nie przekracza 500 m, na odcinku przyległym do obiektu mostowego lub tunelu, jeżeli obiekt ten jest oświetlony, w obrębie MPO. Oświetlenie przejazdów kolejowych

•

Oświetlone muszą być przejazdy z rogatkami lub półrogatkami oraz przejścia dla pieszych, które wyposażone są w urządzenia zabezpieczające.

•

Pozostałe przejazdy oświetlane są uznaniowo, na podstawie uzgodnień zarządcy linii kolejowej, zarządcy drogi i policji.

•

Oświetlenie przejazdu i przejścia powinno być tak urządzone, aby źródła światła nie powodowały oślepienia kierujących pojazdami szynowymi i uczestników ruchu drogowego oraz nie wprowadzały ich w błąd.

•

Oświetlony powinien być cały przejazd, wraz ze znajdującymi się na nim lub w jego pobliżu urządzeniami zabezpieczającymi.

•

Jeżeli przy niekorzystnych warunkach terenowych nie można za pomocą oświetlenia całego przejazdu osiągnąć w dostateczny sposób widoczności drągów rogatkowych z drogi, należy zastosować dodatkowe ich oświetlenie.

•

Sposób oświetlenia nie powinien negatywnie wpływać na widoczność sygnałów i znaków kolejowych.

PYTANIA TESTOWE

1.Które z poniższych dolegliwości mogą być spowodowane niewłaściwym oświetleniem w miejscu pracy: a) Pogorszenie samopoczucia b) Bóle brzucha c) Łzawienie i zaczerwienienie powiek i spojówek d) Lepsze rozróżnianie kolorów i barw

2.Podstawowe wymagania i zalecenia dotyczące projektowania oświetlenia w transporcie dotyczą między innymi: a)

Natężenia oświetlenia

b)

Barwy światła

c)

Napięcia prądu używanego w celu oświetlenia

d)

Wszystkie powyższe odpowiedzi są poprawne

Bibliografia:

1. 2. 3. 4. 5. 6.

www.ftp.pwsz.glogow.pl/Materialy_dydaktyczne/Dariusz_Sczaniecki/Wyklad.pdf www.asystentbhp.pl/art/oswietlenie-miejsca-pracy www.bezpieczenstwo-pracy.blog.pl/tag/normy-oswietlenia-w-pracy/ www.ciop.pl http://www.arslege.pl/oswietlenie-autostrady/k358/a37485/ http://ergonomia.ioz.pwr.wroc.pl/klasyczna--srodowisko_pracy-oswietlenie.php...