Determinatiesleutel Grassen AJ 1718 PDF

Preview

Summary

determinatiesleutel van grassen voor de test. ...

Description

DETERMINATIE VAN GRASSEN

Vegetatieve kenmerken van grassen Onderdelen van een vegetatieve grasspruit:

Verschijnend blad (jongste blad): gerold of gevouwen

Bladvorm: vlak of naaldvormig

Oortjes (o) en tongetje (t):

Ribben: ongeribd, zwak geribd, sterk geribd

-I

DETERMINATIE VAN GRASSEN

Herkennen van grassen in een vegetatief stadium 1.

Volwassen bladeren zijn smal en borstelvormig ............................................................................................................. IV Schapegras (Festuca ovina) .............................................................................................................................................................................. IV Roodzwenkgras (Festuca rubra) ....................................................................................................................................................................... IV borstelgras (Nardus stricta) .............................................................................................................................................................................. IV

2.

Volwassen bladeren zijn vlak ............................................................................................................................................ V 2.1.

J ongste blad is GEVOUWEN..................................................................................................................................... V

2.1.1.

Blad is geribd ...................................................................................................................................................... V Met oortjes .................................................................................................................................................... V

2.1.1.1.

Engels raaigras (Lolium perenne)....................................................................................................................................................................... V

2.1.1.2.

Zonder oortjes : ............................................................................................................................................. V Kamgras (Cynosurus cristatus) .......................................................................................................................................................................... V Boendergras of Smele (Deschampsia cespitosa ).............................................................................................................................................. VI Mannagras (Glyceria fluitans) .......................................................................................................................................................................... VI Liesgras (Glyceria maxima)............................................................................................................................................................................... VI

Blad is ongeribd .......................................................................................................................................... VII

2.1.2.

Kropaar (Dactylis glomerata) .......................................................................................................................................................................... VII Straatgras (Poa annua) .................................................................................................................................................................................... VII Veldbeemd (Poa pratensis) ............................................................................................................................................................................ VIII Ruwbeemd (Poa trivialis) ............................................................................................................................................................................... VIII

2.2.

Jongste blad is GEROLD (volwassen blad vlak) .................................................................................................... IX

2.2.1.

Met oortjes........................................................................................................................................................ IX

2.2.1.1.

Niet behaard................................................................................................................................................. IX Beemdlangbloem (Festuca pratensis) ...............................................................................................................................................................IX Italiaans Raaigras (Lolium multiflorum ) ............................................................................................................................................................. IX

2.2.1.2.

Enkel oortjes behaard.................................................................................................................................... X Reukgras (Anthoxantum odoratum) ...................................................................................................................................................................X Rietzwenkgras (Festuca arundinaceae) ..............................................................................................................................................................X

2.2.1.3.

Spaarzaam/onregelmatig behaard ............................................................................................................... XI Kweek (Elytrigia repens of Agropyron repens )..................................................................................................................................................XI

2.2.2.

Zonder oortjes .................................................................................................................................................. XII

2.2.2.1.

Fluweelachtig behaard ................................................................................................................................ XII gestreepte witbol (Holcus lanatus)...................................................................................................................................................................XII zachte dravik (Bromus mollis)...........................................................................................................................................................................XII

2.2.2.2.

enkel bladschede en knopen behaard........................................................................................................ XIII gladde witbol (Holcus mollis) .......................................................................................................................................................................... XIII

2.2.2.3.

Onbehaard.................................................................................................................................................. XIII

2.2.2.3.1.

Sterk geribd ........................................................................................................................................... XIII

geknikte vossenstaart (Alopecurus geniculatus) ..............................................................................................................................................XIII kruipend struisgras (Agrostis canina) .............................................................................................................................................................. XIII

2.2.2.3.2.

Zwak geribd ...........................................................................................................................................XIV

fioringras (Agrostis stolonifera) ...................................................................................................................................................................... XIV

- II

DETERMINATIE VAN GRASSEN gewoon struisgras (Agrostis capillaris) ........................................................................................................................................................... XIV Timotee (Phleum pratense)............................................................................................................................................................................ XIV grote vossenstaart (Alopecurus pratensis) ...................................................................................................................................................... XV Riet (Phragmites communis) ........................................................................................................................................................................... XV Rietgras (Phalaris arundinacea)....................................................................................................................................................................... XV

2.2.2.4.

Spaarzaam behaard ..................................................................................................................................... XV frans raaigras / glanshaver (Arrenatherum elatius) ......................................................................................................................................... XV

- III

DETERMINATIE VAN GRASSEN

1. VOLWASSEN BLADEREN ZIJN SMAL EN BORSTELVORMIG SCHAPEGRAS (Festuca ovina) - blad op doorsnede rond; blad goed rolbaar tussen de vingers; Zelden breder dan 0,7mm - blad stevig gesloten en zonder kiel en grijsgroen, - bladschede geel-bruin , - voet bruinachtig geel of groen, - tongetje van terzijde gezien niet zichtbaar. - Groeit in pollen op arme grond.

ROODZWENKGRAS (Festuca rubra) - Blad op doorsnede kantig ; - donkergroen; - blad vaak niet geheel gesloten, eerder een V-vormige doorsnede en daardoor eerder moeilijker rolbaar. - Op doorsnede met kiel. - voet : rood-bruinachtig (vuilrood tot geelrood) . - Donkergroen, dicht zodevormend, taai, fijn gras.

BORSTELGRAS (Nardus stricta)

-

Tongetje van terzijde goed zichtbaar. Tongetje wit, ongeveer 1 mm lang. Bladeren voorzien van fijne tandjes en daardoor ruw. Bladhelften zeer sterk naar elkaar gebogen. Bladdoorsnede ongeveer zeshoekig

- IV

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2. VOLWASSEN BLADEREN ZIJN VLAK 2.1. Jongste blad is GEVOUWEN Beharing komt niet voor in deze groep!

2.1.1. Blad is geribd 2.1.1.1.

Met oortjes

ENGELS RAAIGRAS (Lolium perenne) - helrode voet, - tongetje gaaf doorzichtig bij het achterovertrekken van het blad - aan de top dichtvallend, - bladonderzijde sterk glanzend, - bovenzijde is geribd - pas op bij jonge scheuten is het jongste blad soms gerold

2.1.1.2.

Zonder oortjes :

KAMGRAS (Cynosurus cristatus) - voet : meestal geelbruin, nooit rood; - korte bladschijf, die bijna 90° vormt met bladschede - tongetje kort (± 2 mm), stevig en witachtig met vaak aan beide zijden een afgeronde hoektand.

-V

DETERMINATIE VAN GRASSEN

BOENDERGRAS OF (RUWE) SMELE (Deschampsia cespitosa ) - bovenzijde van de bladschijf opvallend diepgegroefd met fijne tandje op ribben: zeer ruw en zelfs snijdend bij het uitrukken van een pol. - stijve donkergroene bladeren - tongetje stevig, zeer lang en vuilwit met spitse top. - groeit in grote stugge pollen

MANNAGRAS (Glyceria fluitans) - bladschede vertonen duidelijke dwarsverbindingen - scheuten sterk afgeplat; - bladschijf gekield; - bladeren slap, - bladtop spits, - duidelijk geribd blad - tongetje niet stevig, zeer lang (4-10 mm), spits, wit, meestal ingescheurd LIESGRAS (Glyceria maxima) - blad en schede vertonen duidelijke dwarsverbindingen - tongetje is stevig, accoladevormig en breed - bladeren zijn vrij stevig en meestal schuin rechtopstaand, - eerder ongeribd blad – soms ongeribd! - onderkant blad zwak glanzend. - Typische rode voet bij nieuwe scheuten

- VI

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2.1.2.Blad is ongeribd KROPAAR (Dactylis glomerata) - één enkele bladgoot - bladonderzijde is sterk gekield, spitse bladtop - forse platte scheuten - tongetje is groot (± 8 mm) en wit, vaak ingescheurd - bovenzijde niet geribd

STRAATGRAS (Poa annua) - bladoppervlakte is vaak gekroesd - bloeit het ganse jaar zelfs 's winters - kleur is geel groen - bladschede is enigszins afgeplat ; bladtop is stomp - laagblijvend grasje - kapvormig bladtop; splitst bij platstrijken - tongetje is melkwit en lang

- VII

DETERMINATIE VAN GRASSEN

VELDBEEMD (Poa pratensis) - ondergrondse uitlopers, iedere scheut zit afzonderlijk met stengeldelen in de grond vast - blauwgroen - bladschijf is over de gehele lengte ongeveer even breed en eindigend op kapvormig samengetrokken top - top splitst bij het vlakstrijken - bladschijf staat haaks (90°) op de bladschede - tongetje is zeer kort (max. 2 mm) , bleekgroen, overal even hoog, niet of nauwelijks uit de bladschede tevoorschijn komend. - Naast centrale nerf liggen 2 lichtlijntjes

RUWBEEMD (Poa trivialis) - fijne bovengrondse vertakte en bewortelde uitlopers - bladeren glanzende onderzijde, duidelijke kiel - helgroene kleur - basisbladeren zijn smal en lopen spits toe - tongetje 4-10 mm lang - voorjaarsscheuten opvallend groter met vliezig tongetje tot 6mm lang. - Zomerscheuten veel kleiner, geelgroen en vaak violetachtige onderste bladscheden. - Zodesluiter. - bladtop spits, - splitst meestal niet bij vlakstrijken - Naast centrale nerf liggen 2 lichtlijntes

- VIII

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2.2. Jongste blad is GEROLD (volwassen blad vlak) 2.2.1. Met oortjes 2.2.1.1.

Niet behaard

BEEMDLANGBLOEM (Festuca pratensis) - blad is sterk geribd met vlakke middenbaan, bladonderzijde glanzend - tongetje zeer kort (0,5mm) = groen verdikt kraagje (zeer klein), zijdelings niet zichtbaar - rode voet ITALIAANS RAAIGRAS (Lolium multiflorum) - Tongetje is dun, duidelijk waarneembaar - Blad is geribd, - Onderzijde blad is sterk glanzend - Rode voet

- IX

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2.2.1.2.

Enkel oortjes behaard

REUKGRAS (Anthoxantum odoratum) - Tongetje is kort (1 -5 mm), soms violetkleurig - oortjes zijn stomp en kort, - sterke grove beharing, - Bladschijf ook behaard, vooral aan de basis - Cumarine geur bij wrijven van de bladeren (zoete geur van pasgemaaid gras)

RIETZWENKGRAS (Festuca arundinacea) - Rode voet; - Tongetje is kort (± 2,5 mm), groen en stevig; - Oortjes grijpen fors langs elkaar heen (overlapping) en zijn bewimperd; - Blad is sterk, hetzij iets onregelmatig geribd; - Bladschijven zijn meer dan 5 mm breed (ruim 1 cm), tamelijk stijf, fors en stug - Vrij ruw gras- vaak nog enkel oortjes die behaard zijn

-X

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2.2.1.3. KWEEK -

Spaarzaam/onregelmatig behaard

(Elytrigia repens of Agropyron repens) tongetje is kort (± 0,5 mm), fijn getand? ondergrondse rhizomen oortjes zijn fijn, overlappend en stengelomvattend onregelmatig behaard; soms kaal steile jonge scheuten, soms rood kleurend onderzijde bladeren dof met rijen witte stipjes bladkleur eerder grijsgroen

- XI

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2.2.2. Zonder oortjes 2.2.2.1.

Fluweelachtig behaard

GESTREEPTE WITBOL/WOLLIG ZORGGRAS (Holcus lanatus)

-

Tongetje is 1 – 4 mm lang en behaard, grof getand en wit Voet: rood tot paarse strepen op groene achtergrond Fluweelachtig behaard Groeit in pollen

ZACHTE DRAVIK (Bromus mollis of Bromus hordeaceus)

-

tongetje is kort tot lang, grof getand, vuilwit sterk, fluweelachtig behaard onderste scheden groene strepen op rode achtergrond (voet) planten donkergoen groeit afzonderlijk in hooiland bladscheden gesloten (d.i. buisvormig gesloten in jonge toestand, later gedeeltelijk opensplijtend maar er zijn nooit overlappende vrije randen). Onderste scheden met groene lijnen, planten donkergroen.

- XII

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2.2.2.2.

enkel bladschede en knopen behaard

GLADDE WITBOL (Holcus mollis)

-

blad fijn gepunt tongetje tot 4 mm lang Enkel bladschede en knopen behaard Blad grijsgroen en bovenkant soms verspreid, maar meestal niet behaard

-

2.2.2.3.

Onbehaard

2.2.2.3.1.

Sterk geribd

GEKNIKTE VOSSENSTAART (Alopecurus geniculatus)

-

Blad breder dan 2,5 mm en sterk geribd Ribben smal driehoekig Tongetje zeer lang (± 5 mm) Geknikte halmen, bij de knopen kniehoekig omgebogen

MOERASSTRUISGRAS (KRUIPEND STRUISGRAS) (Agrostis canina) - Blad heel fijn (niet breder dan 2 mm) en sterk geribd - Fijn grijsgroen gras - Lang wit tongetje, vaak puntig - Dicht zodevormend - Korte dunne uitlopers

- XIII

DETERMINATIE VAN GRASSEN

2.2.2.3.2.

Zwak geribd

FIORINGRAS (Agrostis stolonifera)

-

v

ribben ongeveer even hoog als breed lange bovengrondse uitlopers bladschijf 2-8mm rood/paarse bladschede tongetje 2-6mm lang

GEWOON STRUISGRAS (Agrostis capillaris)

-

ribben ongeveer even hoog als breed fijn grijsgroen grasje tongetje , wit en afgeknot (± 1 mm) lange ondergrondse uitlopers valt gemakkelijk open bij verwijderen van bladschede en jongste blad

TIMOTEE (Phleum pratense) - Bladschijf is zwak geribd, onderzijde gekield - Bladrand is vaak gegolfd, gedraaid - Grijsgroen - Voetje is gezwollen (ajuintje)

- XIV

DETERMINATIE VAN GRASSEN

GROTE VOSSENSTAART (Alopecurus pratensis)

-

Onregelmatig geribd, bovenkant van de bladschijf met gladde middenbaan Blad naar de voet toe smaller wordend Bladschijf tot 10 mm Tongetje stomp stijf en vuilgroen tot bruin, gaaf of uiterst fijn getand, tot 3 mm lang, vaak scheef ingeplant Vroeg in bloei (natte hooiweiden)

RIET (Phragmites communis/ Phragmites australis) - Ribben zwak - Tongetje vervangen door rij stevige korte haren - Blad is ongeveer 1 cm breed - Dwarsverbindingen (= duivelsbeet)

RIETGRAS (Phalaris arundinacea) Ribben uiterst zwak - Tongetje lang, vuilwit en vliezig - Blad ongeveer 1 cm breed - Dwarsverbindingen - Holle stengel tussen de knopen

2.2.2.4.

Spaarzaam behaard

FRANS RAAIGRAS / GLANSHAVER (Arrenatherum elatius)

-

Spaarzame beharing, beperkt tot bovenzijde van bladschijf Hoog groeiend gras Gele wortels Groeit vooral in wegbermen Blad is zwak tot onregelmatig geribd Tongetje (1 – 3 mm) en langs de gehele bovenrand getand en behaard Bladonderzijde dof en duidelijk gekield Smaakt bitter

- XV...