Exam 2018, questions and answers PDF

Preview

Summary

odpowiedzi na zagadnienia i definicje z egzaminów z poprzednich lat- ergonomia...

Description

Wykład 1 Podstawowe pojęcia dotyczące ergonomii: 

Etymologia nazwy, pierwsze zdefiniowanie ergonomii Nazwa pochodzi od wyrazu greckiego słowa ergon – praca i nomos – prawo, zasada, oznaczamy Naukę o Pracy, czyli o użyciu nadanych człowiekowi od Stwórcy sił i zdolności”. Prekursorem nauki ergonomii był Polak, profesor Wojciech Bogumił Jastrzębowski (1799 – 1882). W swoje pracy „Rys ergonomii czyli nauki o pracy, opartej na prawach poczerpniętych z Nauki Przyrody”, którą opublikował w 1857 r. jako pierwszy w świecie użył pojęcia ergonomia.



Cele ergonomi Ergonomia jest to dziedzina nauki wykorzystująca wiedzę o możliwościach psychofizycznych użytkownika do odpowiedniego projektowania i korygowania wyrobów użytkowych, maszyn, urządzeń, narzędzi, organizowania miejsca pracy w celu zapewnienia odpowiedniej wydajności, komfortu, bezpieczeństwa i satysfakcji z pracy.



Nauki współtworzące ergonomię Ergonomia Korzysta z dorobku takich nauk lub dziedzin naukowych jak: psychologia pracy, socjologia pracy, fizjologia pracy, higiena, medycyna pracy, organizacja pracy, antropometria oraz nauk technicznych, np. budowy maszyn.



Nurty działań ergonomicznych (ergonomia koncepcyjna i korekcyjna) Wyróżnia się ergonomię koncepcyjną (wprowadzanie zasad ergonomii podczas opracowania koncepcji oraz projektowania) i ergonomię korekcyjną (korektę warunków pracy na drodze modernizacji już funkcjonujących stanowisk pracy (maszyn, urządzeń).



Obszary zastosowania ergonomii Obszar I – analiza procesu pracy -

metody i techniki analizy procesu pracy ocena poziomu obciążenia fizycznego i psychicznego ocena obciążeń systemu mięśniowo – szkieletowego zapobieganie chorobom zawodowym

Obszar II – ergonomia przetworzenia informacji - ergonomia systemu komunikowania się - erg. sys. człowiek komputer - erg. sys. wspomagających komunikacje - erg. sys. przetwarzania informacji i sterowania - erg. automatyzacji Obszar III – ergonomia organizacji stanowisk roboczych - antropometryczne kształtowanie stanowisk pracy - czynniki fizykochemiczne i biologiczne środowiska pracy - projektowanie stanowisk i procesów pracy - bezpieczeństwo pracy - normalizacje ergonomiczne

Obszar IV – projektowanie ergonomiczne - projektowanie maszyn i urządzeń - proj. Obiektów budowlanych - proj. Wyrobów użytkowych Obszar V – ergonomia systemów - organizacja i sterowanie procesami pracy i produkcji Obszar VI – ergonomia transportu Obszar VII – ergonomia wymogów specyficznych - ergonomia szkoły - ergonomia krajów rozwijających się Obszar VIII – ergonomia czasu wolnego Obszar IX – ergonomia partycypacyjna - wyrobienie nawyków i zachowań ergonomicznych - współpraca ergonomistów ze związkami zawodowymi - doskonalenie kwalifikacji zawodowych - wytwarzanie dóbr i przystosowanie ludzi do pracy Wykład 2 Podstawowy układ ergonomiczny: 

Składniki i powiązania w podstawowym układzie ergonomicznym 1. Układ człowiek – otoczenie CZŁOWIEK

OTOCZENIE INTERAKCJA

- w bardziej szczegółowym układzie, układ ergonomiczny można określić jako: system – człowiek – maszyna. - w procesie projektowania układu człowiek – maszyna – środowisko, należy wykonać następujące czynności:  Ustalić funkcjonowanie całego układu.  Zdecydować jakie funkcje układu będzie wykonywał człowiek 2. Relacje w podstawowym układzie ergonomicznym - materialne parametry środowiska pracy - czynniki techniczno – organizacyjne PRZEDMIOT PRACY

NARZĘDZIA

OBIEKT SYGNALIZATORY TECHNICZNY STEROWNIKI

RECEPTOR CZŁOWIEK EFEKTORY

- w układzie człowiek – maszyna – środowisko występują 3 grupy reakcji:  Czł. – środowisko pracy (analiza występowania poszczególnych czynników środowiska pracy oraz wpływ tych czynników na zdrowie i życie czł.)  Czł. – stanowisko robocze (analiza danych antropometrycznych, oraz antropometryczne dostosowanie)  Czł. – maszyna 

Funkcje człowieka w podstawowym układzie ergonomicznym - odbiornik informacji (człowiek przyjmuje informacje - operator wykonuje podjętą decyzję, oddziałując przy pomocy efektorów na elementy sterownicze maszyny i powodując uruchomienie, regulację czy zatrzymanie maszyny



Przewaga człowieka nad urządzeniem i urządzenia nad człowiekiem - przewaga człowieka nad maszyną  Myślenie indukcyjne  Działanie intuicyjne  Wykrywanie błędów  Wykrywanie słabych sygnałów  Wykrywanie przypadkowych sygnałów  Zdolność uczenia się - przewaga maszyny nad człowiekiem  Szybkość działania  Wielkość oraz stabilność siły i mocy   









Niezmienność przy działaniu ciągłym Zdolność wykonywania kilku operacji Odporność na warunki

Pojęcie receptorów i efektorów - Receptory: narządy zmysłu służące do przyjmowania informacji przez człowieka od urządzenia sygnalizacyjnego - Efektory: oddziaływają po odbiorze bodźca np. mięśnie człowieka - reakcje świadome, nieświadome, czas reakcji, czas ruchu. Definicja antropometrii Antropometria – zespół technik, zasad i metod pomiarowych ciała ludzkiego umożliwiających ścisłe badania Cechy antropometryczne człowieka - somatyczne  Wysokość  Szerokość  Długość  Obwód Podział antropometrii (antropometria statyczna i dynamiczna) - antropometria statyczna  Wysokość  Długość 

Szerokość

 Obwód  Kąt - antropometria dynamiczna    

Odchylenie kończyn Odchylanie/ skręcanie głowy Skręt kończyn Odchylenie rąk

Wykład 3 1Antropometryczne projektowanie stanowisk pracy – cz.1 

Charakterystyki poszczególnych pozycji ciała przy pracy - leżąca  Cechuje się małym kosztem fizjologicznym +  Stwarza ograniczone ruchy –  Zwiększa udział wysiłku statycznego –  W praktyce stosowana bardzo rzadko - siedząca  Nieco większy koszt fizjologiczny  Duża stabilizacja tułowia +  Najlepsza koordynacja ruchowa +  Odciążenie kończyn dolnych i górnych +  Odciążenie układu krwionośnego + - stojąca    



Duże zużycie energii Duże obciążenie mięśni, nóg i grzbietu Mniejsze dokrwienie całego organizmu Obrzęki i rozszerzenia żył w kończynach dolnych –

Podział pozycji ze względu na komfort - Pozytywne skutki zmian pozycji ciała  Brak monotypii ruchów i pozycji  Szkodliwość i możliwość negatywnych skutków każdej pozycji jest mniejsza  Pracownik może dłużej przebywać w warunkach niewygodnych i uciążliwych.  Każda zmiana pozycji ciała skutkuje zwiększeniem ciśnienia krwi  Poprawia sprawność i wydajność pracy - Klasyfikacja pozycji roboczych ze względu na komfort  Pozycja robocza związana jest z położeniem przedmiotu w przestrzeni.  Czas utrzymywania pozycji statycznej przy danym obciążeniu ręki jest podstawą klasyfikacji: położenie komfortowe, uciążliwe, niekomfortowe 

Ocenę przeprowadza się dla czasu nominalnego (położenie ręki określone jest współrzędnymi) ZALEC. MAX CZAS CZAS POZ. KOMFORTOWA 2 >10 POZ. ŚREDNIO UCIĄŻLIWA 1 5:10 POZ. NIEKOMFORTOWA 0...