Title | Grupy etniczne i mniejszości narodowe Dalekiego Wschodu |
---|---|
Course | Studia dalekowschodnie 1 rok |
Institution | Uniwersytet Jagiellonski |
Pages | 9 |
File Size | 307 KB |
File Type | |
Total Downloads | 194 |
Total Views | 598 |
Etnogeneza Deetnizacja kulturowa Narodziny, i powstawanie nowych grup etnicznych, nie Proces etnogenezy nowa etniczna historycznych, i wzory kultury, mocno do swojego terytorium uznanego za i (chod niekoniecznie) Przeciwieostwo etnogenezy, zanik, rozpad, umieranie etnicznych. Zazwyczaj trafia grupy ...
Rodziny językowe w Azji
Rodzina językowa
Liga językowa
Grupa językowa
Rodzina sinotybetaoska
Rodzina ałtajska
Jednostka obejmująca grupę języków, co do których zakłada się lub istnieją bezpośrednie dowody, że wywodzą się one od wspólnego prajęzyka. Wniosek o pochodzeniu języków od wspólnego źródła wysuwa się ze względu na ich regularne podobieostwa (występowanie wspólnych lub zbliżonych form wyrazów, podobieostwo morfologii, składni itp.). Przykładowo uważa się, że języki indoeuropejskie wywodzą się od języka praindoeuropejskiego (co dziś nie jest przez nikogo specjalnie podważane). Grupa języków różnego pochodzenia, które wskutek długotrwałego wzajemnego oddziaływania wytworzyły wiele wspólnych cech w systemach gramatycznych i fonologicznych, np. liga bałkaoska, czy uralo-ałtajska. Języki należące do tej samej ligi językowej nazywane są językami powinowatymi. Jednostka używana w genetycznej klasyfikacji języków naturalnych. Określa grupę języków w obrębie podrodziny językowej i może dzielid się na podgrupy (zespoły) językowe. Pojęcie grupy językowej może mied różny zakres w zależności od przyjętej klasyfikacji. Na przykład języki słowiaoskie zazwyczaj klasyfikuje się jako grupę języków w obrębie podrodziny języków bałtosłowiaoskich, jednak mogą byd one również określane mianem rodziny językowej – wówczas pojęcie grupy językowej ma węższy zakres. Języki zaliczane do jednej grupy językowej, podobnie jak w przypadku podrodziny językowej, wywodzą się od wspólnego prajęzyka pośredniego. Jedna z największych rodzin językowych śwaita – co najmniej 1,5 mld mówiących Języki sinickie i tybeto-birmaoskie – przez niektórych uznawane za jedną rodzinę, przez innych za ligę językową. Znaczenie polityczne – próby uzasadnienia przynależności lub jej braku Tybetu do Chin Obecny obszar związany z migracją Chioczyków do Azji Centralnej, do Mandżurii, na Tajwan Przewaga – języki sinickie. Dialekty języka chioskiego – kwestia umowna, polityczna, duże zróżnicowanie (głównie fonetyczne). Ścciśle: podrodziny językowe w obrębie rodziny języków sinickich Główne grupy: języki sinickie, języki tybeto-birmaoskie (tybetaoskie, birmaoskie, baryjskie i Kareoskie *Bodo-garo, Karen, obszary podzielone przez obszar języków birmaoskich+) Urzędowe języki z tej grupy: chioski (mandaryoski, birmaoski 250 -280 mln mówiących Brak przełożenia między obszarem a liczbą użytkowników – ogromne tereny bardzo słabo zaludnione, granice językowe – bardzo płynne Różne opinie – liga czy rodzina językowa Pas stepów i pustyo – historycznie ludy nomadyczne, ludy oralne (brak materiału porównawczego), trudnośd prześledzenia historii, genealogii Grupa (pod rodzina) turkijska/turecka. Turecki, kazachski, kirgiski, turkmeoski, uzbecki, ujgurski. Tadżycki – język indoeuropejski Grupa wschodnio-turecka (Azja Centralna)
Grupa mongolska Grupa tunguska (języki syberyjskie)
Rodzina indoeuropejska
Około 3 mld mówiących Rodzina słowiaoska Rodzina indo-aryjska (ok. 1 mld) np. hindi (politycznie najważniejszy), urdu, bengalski, marathi Prawdopodobne pochodzenie – okolice Morza Kaspijskiego; wg innej teorii Turcja Indie: liga językowa – języki indoariaoskie i drawidyjskie tworzą obszar o znacznych zapożyczeniach Około 300 mln mówiących Południowe Indie i Sri Lanka M.in. języki telugu, tamilski Brahui – enklawa drawidyjska na północy
Rodzina drawidyjska
Około 150 mln mówiących Bardzo rozproszona (obszary górskie, ostre doliny rzek, bardzo utrudniona komunikacja M.in. wietnamski, khmerski
Rodzina austroazjatycka (Mon – Khmer)
Rodzina dajska (Tajo-kadajska, kradajska)
Około 150 mln mówiących M.in. tajski, laotaoski Znaczące zapożyczenia, zmienny zasięg polityczny paostw Języki Laosu: przykład mozaiki lingwistycznej
Rodzina austronezyjska
Języki pomocnicze
Około 300 mln mówiących Od Madagaskaru po Wyspę Wielkanocną, wielka rozpiętośd terytorialna 10 podrodzin, języki malajopolinezyjskie. Języki tajwaoskie (9 podrodzin) Najbardziej zróżnicowany językowo obszar świata: Nowa Gwinea M.in. tagalog (Filipiny), malajski (bahasa Malaysia, bahasa Indonesia; Malezja, Indonezja), języki czamskie Narodowe zapożyczone jako międzynarodowe (lingua franca): chioski (guanhua wenyan), perski, angielski Pidżiny (uproszczony język mieszający elementy różnych języków, np. chioskoangielski; zawsze język pomocniczy); Kreole (gdy pidżin staje się językiem rodzimym)
Pismo w Azji Alfabety
Abdżady
Pisma logograficzne – ideograficznofonetyczne
Transliteracja a transkrypcja
Abugidy
Sylabariusze
Hangul – XV w. Idea prawdopodobnie pochodziła od Mandżurów i Mongołów, długo język warstw niższych, obecnie charakter oficjalny Pismo Tai-Dam (do zapisu jednego z języków tajskich, Tai-dam) Tradycyjne pismo mandżurskie – pochodzi od pisma mongolskiego, zapis od prawej do lewej, z góry do dołu Tradycyjne pismo mandżurskie – pochodzi od pisma mongolskiego, zapis od lewej, z góry do dołu Tradycyjne pismo mongolskie – pochodzi od staro ujgurskiego, zapis od prawej do lewej, z góry do dołu (wpływ pisma chioskiego), obecnie używane w Mongolii równolegle z cyrylicą Pismo staro ujgurskie – obecnie nieużywane Alfabet ujgurski (arabski) – oficjalne pismo używane przez Ujgurów Ogólna nazwa pism alfabetycznych stosowanych do zapisu niektórych języków, posiadających lub stosujących tylko znaki na oznaczenie spółgłosek. Pismo spółgłoskowe Pismo arabskie Pisma alfabetyczno-sylabiczne (osobne znaki na spółgłoski i samogłoski, łączone w zbitki) Pismo brahmi – rozpowszechnione przez edykty Asioki Dewanagari (do zapisu hindi i innych języków indyjskich, tybetaoskiego) Gudżarati Sinhala (na Cejlonie) Pismo tamilskie Pismo birmaoskie Pismo khmerskie Pisma tajskie i laotaoskie Pisma sylabiczne (osobny znak na każdą sylabę Hiragana i katakana Sylabariusz Yi Ideograficzne, piktograficzne Nieznana liczba ideogramów i piktogramów. Chioski: 70 % to ideo fonogramy Pismo Naxi: Dongba – piktograficzne (Chiny) Pismo wietnamskie – ideo fonetyczne, w użyciu od XI wieku do kooca XIX wieku (obecnie alfabet łacioski) Transliteracja – dokładne odwzorowanie pisma Transkrypcja – odwzorowanie fonetyczne...