Konie rejestracja i budowa kopyta PDF

Preview

Summary

Konie rejestracja i budowa kopyta...

Description

REJESTRACJA KONI (EWIDENCJA) I DOKUMENTACJA HODOWLANA Rejestracja dotyczy wszystkich koni w Polsce i UE. Dokumentacja hodowlana dotyczy tylko koni zarodowych czyli zakwalifikowanych do rozrodu (które też są zarejestrowane). 1. REJESTRACJA KONI (zgodnie z Ustawą z dn. 14.02.2003) Wszystkie konie wprowadzane do obrotu, transportowane lub poruszające się poza gospodarstwem muszą mieć paszporty PASZPORT – podstawowy dokument konia – wydawany na podstawie zgłoszenia konia i identyfikacji przeprowadzonej przez podmiot rejestrujący • Paszportem dysponuje właściciel konia, jednak powinien znajdować się u użytkownika – paszport ma towarzyszyć koniowi. Kto wydaje paszporty? – podmioty rejestrujące czyli prowadzące rejestry koni i księgi stadne : 1. Polski Związek Hodowców Koni (PZHK) nadzoruje 15 Związków Wojewódzkich - WZHK i Okręgowych – OZHK wydaje paszporty koniom ras polskich, dla których prowadzi księgi hodowlane (wlkp, m, pksp, śl, kn, hc, pkz, kucom i koniom małym, polskim ardenom, koniom będącym krzyżówkami międzyrasowymi oraz pojedynczym koniom bez pochodzenia) 2. Polski Klub Wyścigów Konnych (PKWK) na Służewcu - koniom ras czystych (xx i oo) Są jeszcze inne podmioty, o małym znaczeniu ze względu na małą liczbę koni innych ras. 3. Związki rasowe: Polskie Towarzystwo Kuców Szetlandzkich (PTKS) - kucom szetlandzkim Stowarzyszenie Hodowców i Użytkowników Kłusaków - kłusakom Związek Trakeński w Polsce - polskim koniom trakeńskim Postępowanie w celu wydania paszportu PZHK: • Właściciel wypełnia druk Zgłoszenie konia do rejestru (dostępny w internecie, WZHK, na punktach kopulacyjnych, w starostwach) i wysyła do WZHK (Lubelski Związek Hodowców Koni) • Uprawniona przez Związek osoba („inspektor”) opisuje źrebię u właściciela (w terminie do 60 dni od zgłoszenia) i pobiera opłatę za paszport (125 zł w 2018)- źrebię najlepiej w wieku 4-5 mies. • Źrebię zostaje zaczipowane przez inspektora - czipowanie w wieku od 3 mies. życia • Związek wystawia paszport w ciągu maksymalnie 60 dni od dnia otrzymania zgłoszenia. Paszport - dokument 24-stronicowy zawiera następujące dane: nazwa konia, płeć, rasa, maść, pochodzenie konia Niepowtarzalny numer przyżyciowy (numer identyfikacyjny) konia (15 znaków)

616 – Polska, kiedyś POL 006 – rasa małopolska 58 – lubelskie (kod województwa, w którym po raz pierwszy koń został opisany) 00001 – kolejny numer paszportu – pięciocyfrowy, kolejny w danym roku na terenie województwa, bez względu na rasę 04 – rok urodzenia 2004 DOKUMENTACJA HODOWLANA PZHK- dokumenty ogiera

Ogier dopuszczony do krycia na podstawie : 1. wpisu do księgi stadnej (licencja) 2. orzeczenia lekarsko-weterynaryjnego powiatowego lekarza wet. o dopuszczeniu do krycia - w określonym punkcie kopulacyjnym (nr punktu), osoba prowadząca punkt, okres jednego roku, na podstawie:  ogólnego badania klinicznego - wyklucza się konie z obustronną ślepotą, karpiowatym lub szczupaczym, zgryzem jedno lub obustronnym wnętrostwem, szpatem kostnym, zajęczakiem, ogiery z dychawicą świszczącą (rorer = porażenie krtani)  negatywnych wyników badań na nosaciznę, niedokrwistość zakaźną i zarazę stadnicza  badania zewnętrznego narządów rozrodczych (moszna, jądra, najądrza, jama napletkowa prącia) i popędu płciowego (libido) Dokumenty klaczy i materiału biologicznego 1. Świadectwo pokrycia klaczy lub świadectwo inseminacji klaczy / poświadczenie urodzenia źrebięcia 2. Świadectwo wpisania konia do Księgi Stadnej Koni – na wniosek właściciela 3. Zaświadczenie hodowlane i świadectwo zdrowia - załączone do materiału biologicznego (nasienie, komórki jajowe, zarodki) KSIĘGI STADNE Księgi stadne koni ras polskich -wydawane przez PZHK: 1.Kwlkp (Księga stadna koni wielkopolskich) 2.Km (koni małopolskich) 3. Kpksp (polskich koni szlachetnych półkrwi) 4. Kśl (śląskich) 5.Kkn (koników polskich) 6.Khc (hucułów) 7.Kpkz (polskich koni zimnokrwistych) 8-9. Koni sztumskich, Koni sokólskich 10.Księga stadna kuców i koni małych 11.Księga stadna ardena polskiego 12.Księga stadna perszeronów

Księgi krajowe(ras czystych)

wydawane przez PKWK: 1. PSB – Polish Stud Book dla koni pełnej krwi angielskiej 2. PASB – Polish Arabian Stud Book dla koni czystej krwi arabskiej

Księgi stadne prowadzone wg szczegółowych programów hodowlanych poszczególnych ras Dla większości ras prowadzone są księgi wstępne i główne. - W- księga Wstępna – (kartoteka + baza elektroniczna; obecnie prowadzone tylko dla klaczy) prowadzone dla klaczy i źrebiąt, mniejsze wymagania co do pochodzenia - G – księga Główna - (wydawana drukiem + bazy elektroniczne) dla ogierów, klaczy i źrebiąt o pochodzeniu ściśle zgodnym z wzorcem rasy - do której z nich ma być wpisany koń, decyduje jego pochodzenie PSB, PASB, Kkn i Khc to księgi zamknięte , co oznacza, że nie prowadzi się ksiąg wstępnych Koń całe życie jest tylko w jednej księdze rasowej Księgi stadne - prowadzone osobno dla poszczególnych ras, osobno dla ogierów, dla klaczy, dla źrebiąt Koń może być wpisany albo do księgi W albo G i nie ulega to zmianie przez całe jego życie Warunki wpisu do ksiąg ras polskich (uogólnione, są różnice w poszczególnych księgach) 1. Pochodzenie Wymogi przy wpisie do księgi: • Do W - klacze – pochodzenie jednostronne (po ojcu) • Do G – ogiery i klacze co najmniej od dwóch pokoleń przodków danej rasy lub ras biorących udział w jej tworzeniu - ogiery od rodziców wpisanych do G - klacze po ojcu z G, matka może być z W

Pochodzenie powinno być udokumentowane badaniem markerów genetycznych (mikrosatelitów) Ogiery:  Od 1.01.2007 identyfikacja na mikrosatelitach  Obustronna kontrola pochodzenia na podstawie markerów krwi (gdy brak wyników matki lub ojca – trzeba też ją zbadać) Klacze  Księga G – obowiązkowe badanie markerów Konie obu płci  Wszystkich ras czystych, kn, hc  Wszystkie źrebięta ze sztucznej inseminacji 2. Wiek – zależnie od typu - konie ras półkrwi: ogier– 36 mies, klacz – 30 mies •

3. Pokrój - zależnie od typu i rodzaju księgi (W/G) – konie ras półkrwi do G: min 78 ogier, min 70-75 klacz (min 13 za typ) w skali 100-pkt. 4. Użytkowość: ogier – zdanie próby dzielności lub zajęcie określonego miejsca w innych (alternatywnych) próbach dzielności (MPMK, zawody sportowe, wyścigi dla koni półkrwi) klacz – świadectwo pokrycia lub urodzenie źrebięcia (zdanie próby dzielności dla klaczy ANR) 5. Zdrowie - badania ogier – wspomniane orzeczenie lekarsko-weterynaryjne powiatowego lekarza weterynarii 6. Inne warunki określone w programie hodowlanym rasy, np. maść myszata i brak odmian u koników polskich Warunek wpisu do ksiąg krajowych 1. z urodzenia !!! •

zgodność DNA rodziców i źrebięcia

ZASADY PROWADZENIA DOKUMENTACJI HODOWLANEJ Nazwa konia z numerem identyfikacyjnym (15-znakowym) – we wszystkich dokumentach - jednoznaczne. Nazwa źrebięcia na tę samą literę, jak pierwsza litera nazwy matki; jeśli matka nie wpisana do księgi – na pierwszą literę nazwy ojca Nazw nie odmienia się – zawsze w mianowniku Nazwy xx i oo nie mogą powtórzyć się przez określoną liczbę lat Rodowód - jest to uporządkowany spis przodków • rodowód klasyczny – w tabelce lub w zapisie ciągłym • rodowód skrócony • Przykłady: • og. Bławatek 616006580000104 (Lilak-Begonia po Tulip) • kl. Czereśnia 616006580000204 (Klon-Czeremcha) • koń po ogierze, od klaczy, od rodziców • og. Paragwaj po ogierze Meksyk od klaczy Paloma • kasztanowata klaczka Nirwana od rodziców karych • rodowód pełny/ niepełny • rodowód skonsolidowany • Linia krwi: męska = ród, żeńska lub obie płci =rodzina

Morzyska: - pokarmowe (piach skurczowe jelit, zaleganie treści, żołądkowe) - powietrzne u łykawych - glistnicze Zasady żywienia: - normować (nie za dużo paszy) - pasze czyste, zdrowe, lekkostrawne, niefermentujące, niepęczniejące, niezwiędnięte - usuwać niedojady ze żłobów, czyścić poidła i żłoby (grozi też zarobaczenie) - najpierw pojenie (gdy brak poideł automatycznych), objętościowe suche, objętościowe soczyste, treściwe - częste zadawanie pasz w małych ilościach - podział dawek na 3 odpasy - treściwe po 1/3, objętościowe 1/4 rano / 1/4 południe, 1/2 noc - regularne odpasy - stopniowe przechodzenie na nową paszę Pojenie: - gdy brak poideł automatycznych - min 3 x dziennie - 40-50 l - uwaga - ryzyko ochwatu Właściwości pasz: - mieszanki pełnoporcjowe - hippovit, mieszanki wiataminowo-mineralne - lizawki - cukier - melasa - jaja - mleko Sposoby „uzdatniania” pasz: - mycie - okopowe - gniecenie (owiec, jęczmień) - poprawa strawności - śrutowanie (zboża, motylkowe, kukurydzą, śruty poekstrakcyjne - lniana, sojowa, słonecznikowa, arachidowa) - zwilżanie (śruta, otręby, susze) - przeciw pyleniu - moczenie (żyto, bobik, groch, peluszka, łubin, otręby, susz z buraków, wytłoki buraczane suszone, płatki ziemniaczane) - dodawanie sieczki (zboża, motylkowe, otręby, makuchy, śruty, wytłoki buraczane, ziemniaki, płatki ziemniaczane) - parowanie (żyto łubin, ziemniaki) - pieczenie (ziemniaki) - granulowanie (susze, mieszanki pełnoporcjowe) Pasze białkowe:  nasiona i zielonki motylkowe  otręby pszenne  śruty poekstrakcyjne  zielonki  siano  susze  właściwości zalimfatyczniające, konieczny ruch  dużo białka pełnowartościowego tylko dla klaczy wysoko źrebnych, karmiących i źrebiąt Pasze tuczące: wykorzystywane przy tuczu koni,  Jęczmień - wykorzystywany w zachodnich krajach stanowi 1/3 dawki, ziarno jęczmienia jest w składzie mieszanek  Żyto  Kukurydza – powszechna, mieszanki pełnoporcjowe Ziemniaki Pasze rozwalniające: koń ma biegunkę za dużo pasz tego typu,  Otręby pszenne  Mleko

 Kiszonki – muszą być bardzo dobrze przygotowane  Zielonki – niezwiędnięte, głównie z traw  Melasa Pasze mlekopędne: dla klaczy karmiących  Otręby pszenne  Mesz – końska pasza, podawana przy olbrzymich wysiłkach, klaczom karmiącym 2kg owsa do wiadra + 20g soli kuchennej + 200 g siemieniaa lnianego ugotowanego w 2l wody -wymieszać, posypać 1 kg otrąb pszennych, przykryć pokrywą i kocem na 2-4h, wymieszać, podawać lekko ciepły 1-2 razy/tydz na noc  Zielonki Obrok – pasza treściwa, najczęściej ziarno można wymieszać z sieczką Sieczka – 2-3 cm długości, słoma żytnia – ozima, twarda (żeby koń lepiej przeżuł pasze, spowolnia pobieranie paszy) Zakładka po obroku (słoma ze zbóż jarych – owsianka, jęczmianka, siano, zielonka) – żeby koń miał co skubać Wychów konia – siano, może nie być owsa Żywienie sysaka bez matki: - w pierwszej dobie najważniejsza siara - po siarze w najgorszej sytuacji rozcieńczamy mleko 2l mleka krowiego +1l wody przegotowanej + 6-10 łyżeczek cukru (najlepiej glukozy) Co 1,5-2 h po 150-250 ml (1012x/ dobę)Przy końcu pierwszego tyg 6l/doba Po 3 mies mleko pełne 6-9l/doba - po 3 miesiącach mogą być mieszanki pełnoporcjowe Dawki: na oko, zależne od: Masa ciała konia – potrzeby bytowe Sposób użytkowania Żywienie letnie: pastwisko i zimowe Źrebie 3 miesięczne - dawka 1,5 kg 0,5 kilograma na miesiąc życia Koń rekreacyjny wierzchowy w żywieniu letnim: - pastwisko jeśli nie ma to świeżą zielonkę z traw łąkowych - owies - lizawka - siano – kiedy koń stoi w boksie Koń rekreacyjny wierzchowy w żywieniu zimowym: - siano - owies (około 4 kg koń półkrwi o wadze 500kg) - marchew - sól Koń sportowy, wyścigowy: - mało na pastwisku - zielonka w mniejszych ilościach - siano w mniejszych ilościach Koń opasany: pasze tuczące Koń pociągowy: objętościowe pasze Reproduktor: - duża ilość paszy treściwej 12 kg - pełno porcjowa, urozmaicona dieta Sezon kopulacyjny koniec zimy wczesna wiosna Klacz źrebna: - rośliny motylkowe w formie zielonki lub siana - pastwisko - otręby pszenne - siemię lniane - śrut KOPYTO Wykształcanie się kopyt Rząd nieparzystokopytne Rodzina koniowate Trzeciorzęd – miocen 25-11 mln lat temu - ochłodzenie klimatu, zmniejszenie wilgotności

- lasy tropikalne – lasy mieszane, iglaste, stepy, sawanny o twardym podłożu i z twardą roślinnością trawiastą - miękkie opuszki palców zbyt delikatne do pokonywania większych odległości i szybkiej ucieczki Kopyto Kopyto to palec z „nałożoną” puszką kopytową Puszka kopytowa jest rogowa – martwa. Wewnątrz niej znajdują się żywe tkanki. Funkcje kopyta • Ochrona części wewnętrznych (puszka rogowa) • Amortyzacja wstrząsów (mechanika kopyta) • „Czucie podłoża” • Zmniejszenie poślizgu (ostry brzeg, wklęsła podeszwa, możliwość przybicia podkowy) Wielkość kopyta – powierzchnia kopyta w stosunku do ciężaru konia powinna być jak największa Wielkośc kopyta  Dobre oparcie o podłoże i dobra przyczepnośc  Nie ma zbyt dużych – powierzchnia kopyta w stosunku do ciężaru ciała konia jak największa  Koń dźwiga dodatkowo jeźdźca lub ciągnie ciężar pokonując opór  Budowa kopyta związana z jego funkcją: - puszka kopytowa – wewnątrz są miękkie i twarde twory/części, naczynia krwionośne, nerwy itd., chroni  Kopyto to puszka rogowa + wewnętrzne twory Części puszki : Ściany + podeszwa + strzałka z piętkami 1. Ściana przednia 2. Ściana boczna 3. Ściana przedkątna 4. Brzeg koronowy 5. Brzeg podstawowy 6. Ściana wsporowa 7. Kąt wsporowy 8. Podeszwa rogowa 9. Strzałka rogowa 10. Piętki rogowe Warstwy ścian puszki kopytowej 1. Glazura 2. Warstwa rureczkowata 3. Warstwa listewkowata Szkielet kostny kopyta  Kośc kopytowa  Trzeszczka kopytowa  Część kości koronowej  w/w kości łączą się w stawie kopytowym  eksponat

Budowa kopyta/ przekrój 1.kość kopytowa 2. Trzeszczka kopytowa 3. Kość koronowa 4. Ścięgno mięśnia prostownika wspólnego palców 5. Ścięgno mięśnia zginacza głębokiego palców 6. Ścięgno mięśnia zginacza powierzchownego palców

7. Strzałka gąbczasta 8. Tworzywo obwódki i korony 9. Tworzywo ścienne 10. Róg ścienny( glazura i róg rureczkowy i listewkowy) 11. Linia biała 12. Tworzywo podeszwowe 13. Róg rureczkowy podeszwy 14. Tworzywo strzałki 15. Róg strzałki 16. Grzebień strzałki Z części gdzie jest tworzywo wyrasta róg Elementy elastyczne kopyta  dwie chrząstki kopytowe. Jakby sprężyste skrzydła kości kopytowej, z tyłu wychodzą daleko poza kość kopytową obejmując strzałkę gąbczastą, do której są prawie przyrośnięte (wystają ponad koronę – wyczuwalne) 1. kość kopytowa 2. chrząstki kopytowe Do kości kopytowej przyrośnięte są chrząstki kopytowe, które chronią wnętrze kopyta  strzałka gąbczasta (poduszeczka sprężysta) zółta elastyczna, w kształcie strzałki. Amortyzuje  poduszka koronowa Szkielet paca i elementy sprężyste obciągnięte skórą – tworzywem Warstwa listewkowata wytworzona przez tworzywo ścienne  600 listewek pierwszego rzędu (pierwotnych)  Każda listewka pierwszego rzędu ma ok. 100 listewek drugiego i trzeciego rzędu (wtórnych)  Listewki przebiegają skośnie w dół  Masa rogowa spadająca  Masa rogowa łączy listewki Tworzywo (miazga kopytowa) = warstwa skóry właściwej i naskórka, która wytwarza róg Tworzywo wytwarzające róg palca:  Ścienne kopyta wytwarza warstwę listewkowatą na palcu (listewki zazębiające się z listewkami puszki) Tworzywo wytwarzające puszkę  Obwódki (koronki) wytwarza glazurę puszki  Korony wytwarza warstwę rureczkowatą i warstwę listewkowatą puszki  Podeszwy wytwarza róg podeszwy  Strzałki i piętek wytwarza róg strzałki i piętek Na tworzywo palca jest jakby nałożona puszka kopytowa Ściany puszki (wszystkie trzy warstwy) narastają od góry (jak paznokcie). Listewki puszki zsuwają się po listewkach wewnętrznych w dół Warstwy puszki kopytowej 1. Warstwa listewkowa puszki –  ok.600 listewek pierwszego rzędu (pierwotnych)  Każda listewka pierwszego rzędu ma ok. 100 listewek drugiego i trzeciego rzędu (wtórnych)  Masa rogowa spadająca 2. Warstwa rureczkowa  Warstwa środkowa najgrubsza rurki spojone substancją między rureczkowatą. Rurka najbardziej odporna na ścieranie struktura wieloelementowa  Rurki powinny przebiegać skośnie w linii prostej  Gdy wygięte wypukłe – nacisk powoduje zawijanie się ściany pod spód kopyta  Gdy wygięte wklęsłe – odwijanie się ściany na zewnątrz, rozrywanie linii białej  Właściwości amortyzujące izolujące od zimnego podłoża 3. Glazura (warstwa szklista)  Pokrywa ściany oprócz ściany wsporowej

U koni starszych zniszczona Najdłużej utrzymuje się na ścianach przedkątnych przy koronie Zabezpiecza przed wysychaniem rogu i przed nadmiernym zawilgoceniem, choć pod wpływem wilgoci mocno pęcznieje i staję się białą  Budowa rureczkowata Połączenie palec – puszka Listewki tworzywa ściennego zazębiają się z listewkami puszki Połączenie na zasadzie zazębiania się jest bardzo silne – puszki kopytowe nie spadają Powierzchnia połączenia 1-1,5 m2 po rozprostowaniu listewek w kopycie średniej wielkości Kość kopytowa i masa konia jest jakby zawieszona na tym połączeniu   

Połączenie puszki kopytowej z palcem 1. Kość kopytowa 2. Listewka tworzywa ściennego (I rzędu) 3. Listewka tworzywa ściennego (II rzędu) 4. Listewka tworzywa rogowa (II rzędu) 5. Listewka tworzywa rogowa (I rzędu, dalej II i III) 6. Róg rureczkowy ściany puszki kopytowej 7. Glazura puszki Tworzywo ścienne jest dobrze ukrwione Linia biała 1. Linia biała 2. Ściana 3. Tworzywo ścienne 4. Kość kopytowa 5. ,6 tworzywo podeszwy 7. podeszwa rogowa Linia biała łączy ścianę puszki z

podeszwą

Linia biała  Szew – połączenie ściany z podeszwą  Listewki puszki zazębiające się z rogiem podeszwy + miękka masa rogowa  Szerokośc ok 3mm  Strefa bardziej miękka, szybciej niszczeje, dlatego lekko wgłębiona  Wskazuje na grubość ściany kopyta  Wbija się w nią podkowiaki (przy wbiciu do wewnątrz – zagwożdżenie Podeszwa rogowa 3. trzon 4. ramiona rozdzielone strzałką  Struktura rureczkowa  Wklęsła  Bardziej miękka od ścian, szybciej wykrusza się  Brzeg podstawowy kopyta 1. Krawędź podeszwowa (szerokość rogu puszki)

2. Linia biała 3. Wąski rąbek podeszwy Brzeg podstawowy kopyta  Na brzegu podstawowym i na strzałce powinno opierać się kopyto  większa część powierzchni podeszwy nie dotyka ziemi (jak kubek)  Krawędź kopyta - usytuowana odśrodkowo (większy okrąg) w stosunku do krawędzi koronowej (oprócz kopyt źrebięcych) lepsza podstawa i utrudnienie zawijania się ściany pod spód kopyta Puszka kopytowa - wycinek stożka Strzałka rogowa i piętki 5- wierzchołek 6-ramiona rozdzielone rowkiem środkowym strzałki 7-rowek przystrzałkowy 9. z tylu ramiona przechodzą w piętki (amortyzujące) Koń stoi na brzegu podstawowym i strzałce. Nagnoty – koń jest podbity, podeszwa dotyka ziemi Strzałka rogowa  Rowki przystrzałkowe oddzielają strzałkę od ścian wsporowych i bardziej z przodu od ramion podeszwy  Strzałka jakby wciśnięta w podeszwę  Róg rureczkowy miękki i elastyczny, podobny do gumy - ok. 40% wody  Amortyzujący róg Kopyta prawidłowe a- Prawidłowe osie Patrząc z boku  Prawidłowa oś pęcinowo kopytowa Prawidłowe kopyto nie może mieć załamanej osi pęcinowo-kopytowej. Oś powinna być linią prostą – nie może załamywać się w stawie koronowym (połączeniu kopyta z pęciną) A- Przednia 50 B- tylna 55 Patrząc z boku i z tyłu  Pionowa oś środkowa A  Pozioma oś koronki B b- Rurki rogowe powinny być równoległe Załamanie grożące zawijaniem się brzegu podstawowego Krawędź podeszwowa ma być odśrodkowa w stosunku do krawędzi koronowej c- Właściwa proporcja długości ściany przekątnej 2:1 d- Zachowane róznice między kopytem prawym a lewym Ściany zewnętrzne bardziej pochyłe wewnętrznie strome Ściany zewnętrzne grubsze Zewnętrzna krawędź bardziej zaokrąglona e- Zachowanie różnic między kopytem przednim a tylnym A. Kopyta przednie większe o bardziej zaokrąglonej podeszwie bardziej płaskie podeszwa mniej wysklepiona rówki przestrzałowe płytsze piętki niższe Strzałka krótsza i szersza B. Kopyta tylne kształt gruszkowaty

Na kopyta przednie przypada większe obciążenie (3/5 ciężaru ciała) i silniejsze uderzenia (skoki). Szczególnie duże siły na przednie kopyta przy zakrętach. dlatego występuje różnica w budowie. Mechanika kopyta (działanie, ruchomość, praca kopytowa) 1.zmiana kształtu kopyta pod wpływem obciążenia = amortyzacja  Rozszerzenie z tyłu  Zwężenie z przodu  Obniżenie, cofnięcie górnej 1/3 części ściany przedniej Rozszerzenie : 1,3mm w stepie, 3mm w galopie puszka kopytowa twarda – silna amortyzacja W środku  Strzałka rogowa spłaszcza się, jej ramiona z pietkami rozszerzają się Rozszerzanie ścian wsporowych  Strzałka gąbczasta spłaszcza się i roszerza (piłka) Odchylenie na boki chrząstek kopytowych Mechanika kopyta – znaczenie 1. Ochrona przed i całej kończyny przed urazami (amortyzacja wstrząsów przy uderzeniach o ...