Konspekt MSR 16 MSR 36 MSSF 5 MSSF 04 11 2020 PDF

Preview

Summary

Download Konspekt MSR 16 MSR 36 MSSF 5 MSSF 04 11 2020 PDF

Description

UNIWERSYTET EKONOMICZNY W KATOWICACH

Konspekt do modułu „Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej” MSR 16, MSR 36,MSSF 5, MSSF 16 Anna Kuzior, Katedra Rachunkowości

Listopad 2020

1

ŚRODKI TRWAŁE MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe Środki trwałe to składniki majątkowe: 1. które utrzymywane są przez jednostkę gospodarczą w celu wykorzystania ich w:  procesie produkcyjnym lub  przy dostawach towarów i świadczeniu usług,  w celu oddania do używania innym podmiotom na podstawie umowy najmu,  lub w celach administracyjnych oraz 2. którym towarzyszy oczekiwanie, iż będą wykorzystywane przez czas dłuższy niż jeden okres. W tym:  istotne części zamienne, spełniające warunek długotrwałego użytkowania,  rośliny produkcyjne, Roślina produkcyjna to roślina uprawna, która: a) jest wykorzystywana do produkcji lub dostarczenia produktów rolniczych (produkty zebrane/pozyskane z aktywów biologicznych należących do jednostki), b) powinna – zgodnie z oczekiwaniami – wydawać owoce w czasie dłuższym niż jeden okres, oraz c) najprawdopodobniej nie zostanie sprzedana jako produkt rolniczy, z wyjątkiem jednostkowych przypadków sprzedaży jako odpady. Zasady ustalania wartości początkowej I. Nabycie, wytworzenie we własnym zakresie - cena nabycia, koszt wytworzenia 1. Cena nabycia, koszt wytworzenia [MSR 16, par. 15, 16, 17]:  cena zakupu (obejmująca w przypadku importu cła i bezzwrotne podatki) pomniejszona o upusty i rabaty  wszystkie koszty poniesione w związku z dostosowaniem (przygotowaniem) składnika do miejsca i warunków potrzebnych do rozpoczęcia jego funkcjonowania zgodnie z zamierzeniami kierownictwa, dające się bezpośrednio przyporządkować, np.:  koszty świadczeń pracowniczych, poniesione wyłącznie w związku z wytworzeniem lub nabyciem pozycji rzeczowych aktywów trwałych,  koszt przygotowania miejsca,  koszty początkowej dostawy oraz koszty załadunku i rozładunku,  koszty instalacji i montażu,  koszty sprawdzenia, czy składnik aktywów działa poprawnie, pomniejszone o przychody netto ze sprzedaży wyrobów wytworzonych w trakcie dostosowywania składnika aktywów do miejsca i warunków,  honoraria za profesjonalne usługi), 2. Element szczególny - szacunkowy koszt demontażu i usunięcia składnika aktywów oraz koszt przeprowadzenia rekultywacji miejsca, w którym się znajdował, jeżeli do przeprowadzenia tych czynności jednostka jest zobowiązana w związku z nabyciem pozycji rzeczowych aktywów trwałych lub używaniem takiego składnika w danym okresie w celu innym niż wytwarzanie wyrobów, 3. Koszty finansowania zewnętrznego (odsetki oraz inne koszty ponoszone przez jednostkę w związku z pożyczeniem środków finansowych) związane z pozyskaniem środka trwałego (MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego) - są elementem wartości początkowej środka trwałego, jeżeli:  Koszty można bezpośrednio przyporządkować nabyciu lub wytworzeniu składnika aktywów,  Składnik aktywów spełnia kryterium definicji składnika dostosowywanego. Składnik dostosowywany - jego przygotowanie do zamierzonego użytkowania lub sprzedaży wymaga znacznego czasu 4. Koszty generalnych przeglądów Elementy tworzące cenę nabycia lub koszt wytworzenia są kapitalizowane do momentu, w którym składnik mógłby funkcjonować zgodnie z zamierzeniami kierownictwa

2

II. Nabycie w drodze wymiany na inną pozycje aktywów niepieniężnych wartość godziwa. Jeżeli transakcja wymiany nie ma treści ekonomicznej (znaczenia handlowego) lub nie można wiarygodnie ustalić wartości godziwej żadnego z wymienianych aktywów- wartość bilansowa składnika aktywów danego w zamian. Wartość godziwa jest ceną, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów (lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania) w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny (MSSF 13); Wartość początkowa może ulec zwiększeniu na skutek ulepszenia (zwiększenie korzyści ekonomicznych) Zadanie 1 Założenia: W lutym 200X jednostka rozpoczęła budowę nowej linii produkcyjnej, która służyć będzie do wytwarzania nowego na rynku, prestiżowego produktu. Zgodnie z przewidywaniami jednostki linia była gotowa do użytkowania w marcu 200X+1. W związku z tym jednostka zarejestrowała w księgach rachunkowych następujące kwoty, odpowiednio udokumentowane (w zł): 1. Wartość maszyn i urządzeń wymagających montażu 2. Wartość usług obcych (montaż składników majątkowych) 3. Kwota przyznanego przez bank kredytu, którego środki będą służyć pokryciu zobowiązań związanych z konstruowaniem linii 4. Wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przy budowie linii 5. Odsetki od kredytu za okres od marca 200X do marca 200X+1 6. Odsetki od lokat wolnych środków pochodzących z przyznanego kredytu za okres od marca 200X do marca 200X+1 7. Koszty próbnej produkcji podjętej w celu sprawdzenia prawidłowości działania 8. Przychody ze sprzedaży wyrobów wytworzonych w ramach serii próbnej 9. Koszty reklamy nowego produktu 10.Odsetki od kredytu za okres od kwietnia 200X+1 do grudnia 200X+1 Polecenie: Ustalić wartość początkową środka trwałego.

700 000,25 000,350 000,50 000,17 000,8 000,30 000,24 000,15 000,13 000,-

Zadanie 2 Założenia: Jednostka gospodarcza podpisała umowę na dzierżawę gruntu na okres 10 lat. Na dzierżawionym terenie zamierza wybudować pawilon wystawowy. Natychmiast po zawarciu umowy jednostka przystąpiła do budowy pawilonu. W związku z tym poniosła następujące koszty (w zł): koszty dokumentacji projektowej 100 000 , koszty zużytych materiałów 300 000,  koszty usług obcych związanych ze wznoszeniem budynku 500 000, koszty wynagrodzeń pracowników zatrudnionych przy budowie 150 000, odsetki od zaciągniętego kredytu na budowę obiektu wyniosły 12 000,- z czego 10 000,- to odsetki należne i zapłacone do dnia przyjęcia obiektu do użytkowania, pozostałe spłacono w ciągu następnego kwartału. Wiadomo, w momencie podpisania umowy, że jednostka nie będzie mogła jej przedłużyć. Zgodnie z ustaleniami między dzierżawcą i najemcą, pawilon musi być rozebrany a teren pod nim uporządkowany w momencie wygaśnięcia umowy. Szacuje się, że koszt tych czynności wyniesie 85 000 zł. Zastosowane przy budowie pawilonu technologie spowodowały, że jego budowa została ukończona w niespełna dwa tygodnie, a rozbiórka potrwa nie dłużej niż tydzień. Stopa procentowa odzwierciedlająca wartość pieniądza w czasie wynosi 10% rocznie. Polecenie: Ustalić wartość początkową obiektu.

3

MSR 16 Amortyzacja środków trwałych Amortyzacja - systematyczne rozłożenie wartości podlegającej amortyzacji na przestrzeni okresu użytkowania Okres użytkowania jest:  przedziałem czasu, w którym według przewidywań, dany składnik aktywów będzie użytkowany przez jednostkę lub  liczbą jednostek produkcji lub podobnych jednostek, które według przewidywań jednostka uzyska z danego składnika aktywów.

  



Czynniki wpływające na okres użytkowania: oczekiwane wykorzystanie składnika aktywów (np. oszacowana wielkość produkcji). oczekiwane zużycie fizyczne (np. liczba zmian, na których pracuje środek trwały), technologiczna lub rynkowa utrata przydatności wynikająca ze zmian lub udoskonaleń produkcji, lub ze zmian popytu na dany produkt lub na daną usługę, do wytworzenia których wykorzystywany jest dany składnik aktywów, prawne lub inne podobne ograniczenia dotyczące wykorzystania składnika aktywów takie (terminy umów leasingowych),

Wartość podlegająca amortyzacji - cena nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów pomniejszona o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Wartość końcowa - kwota, jaką zgodnie ze swoimi przewidywaniami jednostka mogłaby uzyskać obecnie, uwzględniając taki wiek i stan tego składnika, jaki będzie na koniec okresu jego ekonomicznego używania, po pomniejszeniu o szacowane koszty zbycia. metoda amortyzacji - odzwierciedla tryb konsumowania przez jednostkę gospodarczą oczekiwanych korzyści ekonomicznych ze składnika aktywów    

dopuszczalne metody – liniowa, degresywna, naturalna, konieczność zmiany w przypadku zmiany trybu konsumowania korzyści ekonomicznych odrębne amortyzowanie komponentów, konieczność ustalenia okresu ekonomicznej użyteczności środka, konieczność ustalenia wartości podlegającej amortyzacji (WP – WR) konieczność weryfikacji (na koniec roku obrotowego) – okresu użytkowania i wartości rezydualnej

Rozpoczęcie amortyzacji składnika rzeczowych aktywów trwałych  gdy jest on dostępny do użytkowania, to znaczy w momencie dostosowania składnika aktywów do miejsca i warunków potrzebnych do rozpoczęcia jego funkcjonowania zgodnie z zamierzeniami kierownictwa. Zakończenie amortyzacji  gdy składnik aktywów zostanie przeznaczony do sprzedaży (lub włączony do grupy aktywów przeznaczonych do sprzedaży) zgodnie z MSSF 5, lub gdy składnik aktywów został usunięty z bilansu – w zależności od tego, który moment jest wcześniejszy. Zadanie 3 Założenia: Przedsiębiorstwo lotnicze nabyło samolot za kwotę 300 mln zł. Samolot będzie użytkowany przez 20 lat. Zgodnie z międzynarodowymi przepisami silniki w samolotach pasażerskich podlegają obowiązkowej wymianie co 5 lat. Na dzień nabycia samolotu cena nabycia jednego silnika wynosi 15 mln zł (samolot posiada 2 silniki). Wyposażenie wnętrza samolotu wymaga wymiany co 8 lat. Szacunkowa wartość wyposażenia to 21 mln zł. Samolot podlega obowiązkowym przeglądom generalnym co 4 lata. Każdy taki przegląd to koszt około 9 mln zł. Polecenie:

4

Należy ustalić wartość bilansową środka wiedząc, że wyposażenie wnętrza podlega amortyzacji liczonej metodą malejącego salda stawką 20%, pozostałe komponenty amortyzowane są metodą liniową. Zadanie 4 Założenia: Jednostka posiada środek trwały o wartości początkowej 200 000 zł. Przewidywany okres użytkowania wynosi 5 lat, szacowana wartość końcowa 20 000 zł. Jednostka amortyzuje środek metodą liniową. Polecenia: 1. Należy ustalić, jest wartość bilansowa środka po dwóch latach użytkowania. 2. Wiedząc, że po dwóch latach użytkowania środka trwałego jednostka:  zamontowała dodatkową część wydłużającą okres użytkowania środka o wartości 40 000 zł,  zweryfikowała pozostały okres użytkowania ustalając, że wynosi on jeszcze 4 lat,  zweryfikowała wartość końcową ustalają, że wynosi ona 30 000 zł, należy ustalić amortyzację w trzecim roku użytkowania środka. Zadanie 5 Założenia: 1 listopada 2012r. jednostka gospodarcza rozpaczała budowę środka trwałego. W związku z budową obiektu jednostka zarejestrowała następujące wielkości (zł): 1. Wartość zużytych materiałów – 125 000,-, opust 20%, 2. Podatek związany z zakupem materiałów, zwracany podatnikowi 10 000,-, 3. Koszty wynagrodzeń pracowniczych (system czasowy), związanych z budową i funkcjonowaniem środka za okres od początku listopada do końca stycznia 120 000,-, 4. Koszty pośrednie związane z budową 90 000,-, 5. Płatności dla form doradczych związane z usługami zakupionymi w związku z budową środka 50 000,-, 6. Szacowane koszty demontażu środka (jednostka jest zobowiązana do przeprowadzenia tych czynności ) 20 000,-, Dodatkowe informacje: 1. Konstruowanie środka trwało dwa miesiące, na koniec grudnia był on gotowy do użytkowania, 2. Koszty pośrednie dotyczą okresu listopad - grudzień. Obejmują też koszty niewykorzystanych zdolności produkcyjnych wywołane awarią zasilania 20 000 zł, 3. Planowany okres ekonomicznej użyteczności środka wynosi 8 lat, 4. Stopa procentowa odzwierciedlająca wartość pieniądza w czasie wynosi 5%, 5. Po 4 latach użytkowania środek musi być poddany generalnemu przeglądowi (jest to warunek dopuszczenia go do dalszego użytkowania). Szacowany koszt przeglądu to 30 000 zł, 6. Jednostka stosuje metodę liniową amortyzacji, 7. Po pierwszym roku użytkowania, założenia dotyczące kosztów demontażu uległy zmianie, szacuje się, że koszty wyniosą 25 000 zł, Polecenie: Należy ustalić wszystkie koszty związane z eksploatacją i wyceną środka trwałego ujęte w 2013r. Ustalić wielkości prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentowanym na koniec 2013r. Na podstawie: Alexander D., Britton A. And Jorissen A. International Financial Reporting And Analysis, 2009, s.292 Wycena bilansowa/ Utrata wartości aktywów MSR 36 Utrata wartości aktywów Aktywa – przyszłe korzyści W SF – w wartości nie wyższej niż przyszłe korzyści Przyszłe korzyści – wartość, którą jednostka może odzyskać z danego składnika aktywów, Aktywa nie mogą być wykazywane w SF w wartości przewyższającej ich wartość odzyskiwalną (przez sprzedaż lub użytkowanie) Jeśli: wartość bilansowa (wynikająca aktualnie z ksiąg – WP – U) > wartość odzyskiwalna

5

To: Składnik aktywów utracił wartość. Jednostka ujmuje stratę z tytułu utraty wartości. Strata z tytułu utraty wartości – nadwyżka wartości bilansowej danego składnika aktywów nad jego wartością odzyskiwalną Czynniki powodujące utratę wartości aktywów (przykładowe) - zewnętrzne  utrata wartości rynkowej danego składnika odnotowana w ciągu okresu jest znacznie większa od utraty, której można było się spodziewać w wyniku upływu czasu i zwykłego użytkowania,  w ciągu okresu nastąpiły lub nastąpią w niedalekiej przyszłości znaczące i niekorzystne dla jednostki zmiany o charakterze technologicznym, rynkowym, gospodarczym lub prawnym w otoczeniu, w którym jednostka prowadzi działalność lub też na rynkach, na który dany składnik aktywów jest przeznaczony,  w ciągu okresu nastąpił wzrost rynkowych stóp procentowych lub innych rynkowych stóp zwrotu z inwestycji i prawdopodobne jest, że wzrost ten wpłynie na stopę dyskontową stosowaną do wyliczenia wartości użytkowej danego składnika aktywów i istotnie obniży wartość odzyskiwalną składnika aktywów, Tabela 1 Przesłanki utraty wartości według MSR 36 Przesłanki utraty wartości Zewnętrzne Wewnętrzne  istnieją obserwowalne przesłanki, że wartość  dostępne są dowody na to, że nastąpiła utrata składnika aktywów spadła w danym okresie przydatności danego składnika aktywów lub jego znacznie bardziej niż oczekiwano by wraz z fizyczne uszkodzenie, upływem czasu lub w związku z normalnym  w ciągu okresu nastąpiło lub też prawdopodobne użyciem, jest, że w niedalekiej przyszłości nastąpią znaczące  w ciągu okresu nastąpiły lub nastąpią w niedalekiej i niekorzystne dla jednostki zmiany dotyczące przyszłości znaczące i niekorzystne dla jednostki zakresu lub sposobu , w jaki dany składnik aktywów jest aktualnie użytkowany , lub – zmiany o charakterze technologicznym , rynkowym zgodnie z oczekiwaniami – będzie użytkowany. , gospodarczym lub prawnym w otoczeniu , w którym jednostka prowadzi działalność lub też na Mogą to być np. plany zaniechania działalności lub rynkach , na który dany składnik aktywów jest restrukturyzacji działalności , do której dany składni należy, lub plany zbycia tego składnika przeznaczony, aktywów przed uprzednio przewidzianym  w ciągu okresu nastąpił wzrost rynkowych stóp terminem, procentowych lub innych rynkowych stóp zwrotu z inwestycji i prawdopodobne jest, że wzrost ten  dostępne są dowody pochodzące ze wpłynie na stopę dyskontową stosowana do sprawozdawczości wewnętrznej świadczące o tym, wyliczenia wartości użytkowej danego składnika że ekonomiczne danego składnika aktywów są aktywów i istotnie obniży wartość odzyskiwalną ,lub w przyszłości będą , gorsze od oczekiwanych. składnika aktywów, Dowody pochodzące ze sprawozdawczości wewnętrznej oparte są o przepływy środków  wartość bilansowa aktywów netto jednostki pieniężnych związanych z danym środkiem sporządzającej sprawozdanie finansowe jest trwałym wyższa od wartości ich rynkowej kapitalizacji. Źródło: MSR 36, par.12 Procedura ustalania straty z tytułu utraty wartości aktywów - MSR 36 1. Stwierdzenie wystąpienia czynnika mogącego spowodować wystąpienie utraty wartości, 2. Ustalenie (1) wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży danego składnika aktywów (WG – KS) oraz (2) jego wartości użytkowej (WU). 3. Wybór wyższej wartości spośród dwóch ustalonych wcześniej- wartość odzyskiwalna środka. 4. Porównanie wartości bilansowej (WB) i wartości odzyskiwalnej (WO) Jeżeli WB < WO – nie kontynuuje się procedury – utrata wartości nie występuje Jeżeli WB > WO, to następuje:

6

5. Ujęcie straty z tytułu utraty wartości w różnicy między wartością bilansową a wartością odzyskiwalną, 6. Prezentacja środka trwałego w sprawozdaniu finansowym w jego wartości odzyskiwalnej, Zgodnie z MSR 36: wartość użytkowa jest bieżącą, szacunkową wartością przyszłych przepływów środków pieniężnych, których wystąpienia oczekuje się z tytułu dalszego użytkowania składnika aktywów, Na koniec każdego okresu sprawozdawczego:  należy sprawdzić czy występują przesłanki zmniejszenia ujętej wcześniej straty z tytułu utraty wartości poszczególnych aktywów,  w przypadku ich wystąpienia należy ponownie oszacować wartość odzyskiwalną składnika majątku,  jeżeli nowa wartość odzyskiwalna jest wyższa niż aktualna wartość bilansowa, należy podwyższyć wartość bilansową (odwrócić stratę z tytułu utraty wartości),  wartość bilansowa po odwróceniu straty z tytułu utraty wartości nie powinna być wyższa od wartości bilansowej, jaka zostałaby ustalona, gdyby w poprzednich latach nie ujęto straty z tytułu utraty wartości (hipotetyczna wartość netto – HWN)

Zadanie 6 Jednostka posiada środek trwały o wartości bilansowej (WB) 700 000 zł. Czy wystąpi utrata wartości jeżeli: a) WG – KS = 705 000, WU = 695 000 b) WG – KS = 690 000, WU = 692 000 c) WG – KS = 702 000, WU – jeszcze nie znana d) WG – KS = 690 000, WU – jeszcze nie znana Zadanie 7 Założenia: Spółka Pechowa posiada i eksploatuje maszynę, której wartość początkowa wynosiła 640 000 zł, a kwota łącznych odpisów amortyzacyjnych na dzień 1 października 20X4 była równa 400 000 zł. Maszyna jest amortyzowana wg stawki 12,5% metoda liniową. Dnia 1 kwietnia 20X5 (w połowie roku obrotowego spółki) maszyna uległa uszkodzeniu, gdyż uderzył w nią pojazd fabryczny. Naprawa maszyny nie jest możliwa w związku z brakiem części zamiennych , lecz działa ona nadal, jakkolwiek przy zmniejszonej zdolności produkcyjnej. Przewiduje się także, że w rezultacie uszkodzenia, pozostały czas pracy maszyny wyniesie jedynie dwa lata licząc od dnia jej uszkodzenia. Biorąc za podstawę zmniejszone zdolności produkcyjne urządzenia szacowana bieżąca wartość użytkowa maszyny jest równa 150 000 zł. Aktualna cena zbycia maszyny wynosi 20 000 zł (która to cena za dwa lata będzie równa zeru), lecz spółce została przedstawiona oferta zbycia maszyny za cenę 180 000 zł w rozliczeniu za nową maszynę , której wartość wynosi 1 000 000 zł. Pechowa jednakże niechętnie odnosi się do propozycji wymiany maszyny, ponieważ obawia się tego, jak w długim okresie czasu będzie się kształtowała wielkość popytu na produkty wytwarzane przez maszynę. Możliwość uzyskania ceny 180 000 zł występuje jedynie przy transakcji związanej z zakupem nowej maszyny. Polecenie: Należy przygotować wyciąg ze sprawozdania z sytuacji finansowej i sprawozdania z całkowitych dochodów dotyczące maszyny za rok kończący się 30 września 20X5r. Na podstawie materiałów ze szkolenia dla kandydatów na biegłych rewident ów prowadzonych w ramach programu Swiss Contribution

7

Zadanie 8 Założenia: Jednostka posada środek trwały służący do produkcji wyrobów X, którego okres ekonomicznej użyteczności wynosi 8 lat (użytkowanie rozpoczęto 1 stycznia 2011r.). Od kilku miesięcy jednostka obserwuje wyraźny spadek popytu na wyroby X, co wiąże ze zmianami preferencji konsumentów. W momencie sporządzania sprawozdania finansowego za 2015 rok (31 XII) ustalono, że:  wartość początkowa środka trwałego wynosi 500 000 zł,  dotychczasowe umorzenie 312 500 zł,  wartość godziwa 181 000 zł, szacowane koszty sprzedaży 1 000 zł.  przewidywane przepływy pieniężne związane z dalszym użytkowaniem środka wynoszą w trzech kolejnych latach odpowiednio 80 000 zł, 70 000 zł, 40 000 zł rocznie.  po 3 latach będzie można sprzedać środek za 5 000 zł.  stopa odzwierciedlająca wartość pieniądza w czasie wynosi 10%. Na koniec roku 2016, w związku z większym niż przewidywano popytem na wyroby X, oszacowano wartość użytkową urządzenia, która wyniosła 130 000 zł. Polecenie: Należy wycenić urządzenie na koniec 2015 i 2016r. Przedstawić wszystkie skutki sprawozdawcze z tym związane. Na podstawie: Elliot B., Elliot J.: „ Financial accounting a...