Kordian opracowanie lektury PDF

Preview

Summary

krótkie opracowanie lektury szkoła średnia. lektura obowiązkowa. język polski. epoka. historia literatury. matura. studia....

Description

Juliusz Słowacki: „Kordian”

Geneza: Słowacki napisał „Kordiana”, aby ocenić powstanie listopadowe i jego klęskę. Przyczyną do powstania dzieła była również polemika z mitami stworzonymi przez Mickiewicza w „Dziadach cz. III”. „Kordian”, tak jak „Dziady” jest dramatem romantycznym. To znaczy, że: •

Zrywa z przyczynowo-skutkowym ciągiem wydarzeń i z zasadą trzech jedności

•

Sfera realna łączy się w nim z metafizyczną, pozaziemską (np. w Przygotowaniu)

•

Fragmentaryczna fabuła, brak ciągłości, są epizody

•

Połączenie różnych gatunków (synkretyzm gatunkowy): oprócz elementów dramatycznych są tu również epickie, np. opowieści Grzegorza, oraz liryczne, np. monolog Kordiana na górze Mont Blanc

•

Główny bohater to postać silnie zindywidualizowana, wybitna, niezwykle wrażliwa i emocjonalna, wewnętrznie rozdarta, osamotniona, ale jednocześnie skłonna do buntu i zdolna do poświęcenia się w imię celów wyższych

Bohaterowie: Kordian – tytułowy bohater, młody, melancholijny, skłócony ze światem, szukał sensu życia. Jest typowym bohaterem romantycznym, ponieważ skonfliktował się z otaczającym go światem i był indywidualistą. Dochodzi w nim też do przemiany: z młodzieńca, który chce popełnić samobójstwo, staje się silnym mężczyzną, który chce walczyć o ojczyznę. Laura – kobieta, którą kocha Kordian, lecz ona raczej traktuje go jak podopiecznego, niż ukochanego. Nie potrafi zrozumieć jego obaw i często go rani. Jest realistką i nie potrafi zaakceptować marzycielstwa Kordiana. Grzegorz – sługa Kordiana, zastępuje mu ojca. Próbuje pomóc Kordianowi w walce z jego lękami. Mikołaj I – jest znienawidzony przez Polaków, car Rosji koronowany na króla Polski. Uosobienie tyrana i wroga ojczyzny. Papież - Grzegorz XVI pokazany zostaje przede wszystkim jako obrońca istniejącego w Europie absolutystycznego porządku, w którym władza kościelna jest ściśle związana ze świecką.

Kordian to utwór: •

o wrażliwym człowieku

•

o niespełnieniu i rozczarowaniu światem,

•

o „duszy narodowej” Polaków i „duszy świata”

•

o roli jednostki w dziejach narodu i kraju

•

o odwiecznej walce dobra ze złem

•

„o chorobie kuzynki” (czyli Polski)

•

o poszukiwaniu sensu w życiu

•

o nadużywaniu idei szlacheckiej

Czas i miejsce akcji: Przygotowanie – noc sylwestrowa 1799 roku. Akt I – lata dwudzieste XIX wieku. Akt II – 1828 rok. Akt III – maj 1829 roku, koronacja cara Mikołaja I. Miejsca: Przygotowanie – chata czarnoksiężnika Twardowskiego w Górach Karpackich, Akt I – wiejska posiadłość Kordiana. Akt II – James Park w Londynie, Dover w Anglii, willa we Włoszech, Watykan, szczyt Mont Blanc. Akt III – plac przed Zamkiem Królewskim w Warszawie, wnętrze kościoła katedralnego, podziemia katedry św. Jana, sale Zamku Królewskiego, szpital wariatów, plac Saski, więzienie, plac Marsowy. Ważne sceny: Scena V – próba zabójstwa cara – to ważny moment, gdy Kordian kieruje się do sypialni cara, by go zabić. Nie udaje mu się to. Scena VI - rozgrywa się w szpitalu wariatów. Ujęty, Kordian trafia najpierw do szpitala dla umysłowo chorych. Spotyka tu Mefistofelesa ukrywającego się pod postacią Doktora. Aby uzmysłowić Kordianowi bezsens jego działań, Doktor przywołuje dwóch wariatów, którym (podobnie jak Kordianowi) zdaje się, że poświęcają się za ludzkość (pierwszy twierdzi, że jest drzewem krzyża, do którego przybito Chrystusa, drugi – że ręką podtrzymuje niebo, aby nie spadło ludziom na głowy). Scena VII – na placu Saskim Kordian, na rozkaz księcia Konstantego, dokonuje konno skoku przez piramidę z karabinów, czym uzyskuje sobie uznanie wielkiego księcia, lecz car jest nieugięty i każe rozstrzelać Kordiana.

Scena IX to rozmowa cara z bratem – wielkim księciem, która obnaża ciemne sprawki obu monarchów, lecz Konstanty uzyskuje ułaskawienie Kordiana. Scena X – egzekucja. Po spowiedzi żandarmi wiodą Kordiana na miejsce kaźni (plac Saski). Ma zostać rozstrzelany. Do egzekucji może jednak nie dojść, gdyż na żądanie wielkiego księcia Konstantego car Mikołaj I podpisał ułaskawienie Kordiana. W ostatniej scenie Słowacki buduje napięcie – zaczyna się egzekucja, już słychać werble, ręka oficera unosi się w górę, by wydać rozkaz – a adiutant pędzi z ułaskawieniem. Czy zdąży – nie wiadomo. Motywy: •

bohater romantyczny

•

miłość do ojczyzny, patriotyzm

•

podróż

•

szatan

Źródła klęski powstania wg „Kordiana”: •

niedojrzałość psychiczna

•

niedojrzałość moralna

•

niedojrzałość polityczna

Winkelriedyzm Idea nawiązująca do historii Winkelrieda, średniowiecznego bohatera szwajcarskiego, który podczas bitwy potraktował swoje ciało jak tarczę i osłonił współtowarzyszy przed pchnięciami lanc nieprzyjaciół. Dzięki temu jego rodacy odnieśli zwycięstwo. Winkelried stał się symbolem poświęcenia jednostki za naród. Słowacki, nazywając Polskę Winkelriedem narodów, sugeruje, że czyn powstańczy tak zaabsorbował wielkie mocarstwa, przede wszystkim Rosję, że umożliwił innym narodom walkę o wyzwolenie....