Title | Opieka i kuratela |
---|---|
Author | Artur Tfur |
Course | Prawo Rzymskie |
Institution | Uniwersytet Jagiellonski |
Pages | 1 |
File Size | 80.7 KB |
File Type | |
Total Downloads | 79 |
Total Views | 136 |
Prawo Rzymskie...
§ 81. Opieka i kuratela (str. 211-212). Opiece, bądź kurateli podlegały osoby sui iuris pozbawione albo ograniczone w zdolności do czynności prawnych. Opiekę sprawowano nad niedojrzałymi (tutela impuberum) i nad kobietami (tutela mulierum). Opieka następowała z mocy testamentu (tutela testamentaria), z mocy ustawy sprawował ją najbliższy krewny lub współrodowiec (tutela legitima), albo z wyznaczenia pretora (tutela dativa). Opiekunem mógł być tylko mężczyzna zdolny do czynności prawnych (matka, babka jeśli pupil był niedojrzały). Opiekun troszczył się o sprawy osobiste pupila (wyrażał zgodę) i jego majątek, który przechodził w jego zarząd (gestio). Pupil mógł podejmować czynności przy interpositio auctoritatis opiekuna. Nabyte własnym działaniem prawa przenosił na pupila (zastępstwo pośrednie). Wygaśnięcie opieki następowało przez dojście do pełnoletności pupila (14 lat), z chwilą śmierci albo capitis deminutio (pupila albo opiekuna). Wygaśnięcie opieki powodowało zobowiązanie opiekuna do zdania sprawozdania ze swojej działalności, a różnic mogli dochodzić za pomocą actio tutela directa (pupil) i contraria (opiekun). Działalność opiekuna podlegała kontroli społecznej (nad kobietami ustępuje). Kurateli podlegali chorzy umysłowo (cura furiosi) i marnotrawcy (cura prodigi), następowała z mocy ustawy albo z wyznaczenia pretora (jeśli brak kuratora ustawowego). Kuratorem mógł być agnat, gentyl albo osoba wskazana przez pretora, dokonywał on czynności w jego zastępstwie. Kurator troszczył się o sprawy majątkowe (zarządzał sam), kuratelę roztaczano również nad dojrzałymi (14-25 lat - cura minorum), starcami i osobami niedołężnymi (debilium personarum), nieobecnymi (absentis), czy płodem w łonie matki (ventris). Wygasała z chwilą wyzdrowienia obłąkanego albo z chwilą decyzji pretora o przywróceniu zdolności marnotrawcy....