Verslag EB periode 4 - Introductie PDF

Preview

Summary

Introductie...

Description

Omgevings- en bedrijfstakanalyse Gamma Nederland/Gamma Raalte

Raoul Hagen S1104540

1.Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1.

Inhoudsopgave

2

2.

De sociale omgeving 2.1 Instituties 2.2 Cultuur 2.3 Onderneming & levensstijl 2.4 Arbeid

3 3 4 6 7

3.

Consumenten & producenten 3.2 Kritiek op de consumptiemaatschappij 3.3 Onderneming en concurrentie 3.4 Onderneming en concurrentiepositie 3.5 Onderneming en strategie 3.6 SWOT-analyse

8 9 9 9 10 11

4.

Technische omgeving 4.1 Fasen in de technologie 4.2 Groei van de productiefactoren 4.3 Technische ontwikkeling 4.4 Groene innovatie

13 13 14 15 15

5.

Kritische succesfactoren

17

6.

Prestatie indicatoren

17

7.

Conclusie

18

8.

Literatuurlijst

19

9.

Figurenlijst

20

2.De sociale omgeving 2.1 Instituties Een institutie is een regel formeel of informeel die het gedrag/ de interactie binnen een groep verbreedt of beperkt. Formele instituties zijn onder andere wetten, informele instituties zijn veelal gewoonten binnen een samenleving. Letterlijk: Instituties worden ervaren als voorgeschreven feitelijke die door de samenleving aan individuen zijn opgelegd. Wederkerigheid is in sterke mate aanwezig bij de Gamma in Raalte als iemand iets voor jou doet wordt dit ook terugverwacht. Dit is voor vrijwel niemand een probleem, omdat dit ook een eis is waarop je wordt aangenomen of juist niet. Dus mensen die deze eigenschap niet of nauwelijks bezitten komen al niet aan het werk bij de Gamma. Hierdoor is ook de betrouwbaarheid onderling zeer sterk, hier komt geen enkele vorm van directe of indirecte dwang bij kijken omdat dit bij alle werknemers automatisch al aanwezig is. Dit hecht een sterke onderlinge band zowel op als buiten de werkvloer. Je krijgt op het werk de vrijheid om je taken uit te voeren uiteraard zit hier wel een onbepaald minimum aan vast, je hebt taken die behoren af te komen maar hier zit geen definitieve deadline aan vast. Dit is een van de vaste gedragsregels die er zijn (gestold gedrag). Hier zijn er nog een aantal meer van zoals, je groet een klant als hij/zij binnenkomt, je benadert deze klant indien nodig je staat voor de klant open maar bovenal is het belangrijk om jezelf te zijn. Dit is misschien wel de belangrijkste ‘regel’. De Gamma biedt ook ruimte voor zelfontplooiing, dit is mogelijk door de grote vrijheden die door de leiding gegeven worden. Als parttimer ben je niet gebonden aan één bepaalde rol, je krijgt wel de vrijheid om jezelf te richten/specialiseren richting een bepaalde afdeling die jij interessant vindt. Om dit zo goed mogelijk te kunnen doen worden er onlinecursussen aangeboden. Omdat je maar zelden gebonden bent aan een afdeling zijn er maar weinig lijntjes onderling, de lijntjes die er spelen zijn zowel kort als informeel. Dwang en sancties zijn zelden tot nooit van toepassing. Dit wordt alleen toegepast als iemand zich structureel misdraagt of zich niet sociaal opstelt ten opzichte van zijn collega’s

Sterk op gehamer d nadat je bent aangeno men

Op al deze punten samen wordt sterk gelet bij het sollicitatie proces die je doorloopt. Er wordt geëist bij een sollicitatie dat je direct je gezicht laat zien en niet van achter je computer een overtuigende mail stuurt. Dit is belangrijk omdat je dan direct een positief eerste gezicht van jezelf afgeeft. Dit is belangrijk binnen de Gamma omdat je tijdens het werk ook niet bang moet zijn om op klanten af te stappen. Voordat je een jaarcontract krijgt moet je eerst een periode doorlopen van 2 maanden. Als je hier voldoende doorkomt heb je het eerste jaarcontract binnen.

2.2 Cultuur In dit hoofdstuk wordt de bedrijfscultuur van Gamma behandeld. Dit wordt gedaan aan de hand van de cultuurdimensies van Hofstede. (www.pigmentzorg.be, 2017) Machtsafstand Bij de Gamma in Raalte is er een zeer kleine vorm van machtsafstand. Er wordt onderling ook veelal informeel Afbeelding 2-1, Cultuur dimensies van Hofstede gewerkt. Tenzij er formele taken moeten worden uitgevoerd, een voordeel hiervan is dat dit meestal persoonlijke taken zijn. Omdat je de taken dus alleen uitvoert is er minder sprake van afleiding onderling en wordt er sneller serieuzer/formeler gewerkt. De bedrijfsleider is ook zeer losjes naar zijn medewerkers toe, hij geeft ze veel vrijheid zolang de zaken goed lopen. Het grootste verschil tussen vaste medewerkers en parttimers is bij ons niet het sociaal denkniveau maar vooral het verschil aan ervaring. De vaste medewerkers voelen zich ook niet groter dan de parttimers, ze willen graag de parttimers meer leren vanuit hun al eerder opgedane kennis. Deze kleine machtafstand zorgt uiteindelijk voor een fijne sfeer op de werkvloer. Dit straal je ook uit naar je klanten, dit krijgen wij ook regelmatig als positieve feedback. Individualisme vs Collectivisme Bij gamma wordt het liefst en ook het meest gedacht in de collectieve zin, zoals eerder beschreven. Het individualisme is wel aanwezig maar is zelden van toepassing. Als individu heb je alleen je taken waar je binnen een bepaalde tijd aan moet voldoen. Deze taken worden vaak wel in de zin van een forecasting samen besproken zodat er het optimale resultaat uit kan worden gehaald. Collectivisme is vooral te merken in samenwerking tussen de full- en parttimers. Je kunt grofweg zeggen dat er doordeweeks overdag vooral een individuele sfeer hangt en in de avonden en de weekenden vooral een collectieve sfeer omdat er dan veel parttimers op de vloer lopen.

Masculiniteit vs Feminiteit Een bouwmarkt heeft vooral van origine een masculine uitstraling, veel sterke mannen aan het werk die alles afweten van vooral de grote en zware producten zoals hout, kasten en bouwstoffen. Dit is een beeld dat nog bij veel klanten leeft dit is regelmatig te merken voor de vrouwelijke werknemers bij de Gamma. Regelmatig vragen klanten specifiek om te geholpen te worden door een mannelijke collega omdat die er vervolgens hunzelf meer verstand van heeft. De kennis van een man wordt eerder aangenomen dan de kennis van een vrouw. Dit is bij andere afdelingen juist weer andersom, dit zijn vooral de binnenhuis afdelingen zoals behang en verf. Hier wordt regelmatig om hulp van een vrouwelijke collega gevraag omdat die hier meer ‘verstand’ van hoort te hebben. Dit omdat de vrouw zich van vroeger meer te maken heeft met het interieur. Kortom veel klanten hebben het idee dat een bouwmarkt masculien hoort te zijn terwijl dit tegenwoordig allang niet meer overal zo is, vrouwen weten soms zelfs meer dan de mannen van bepaalde artikelen. Onzekerheidsvermijding Onzekerheidsvermijding speelt voor de werknemers van Gamma Raalte vrijwel geen rol. We krijgen van onze bedrijfsleider de vrijheden om tot op zekere hoogte te doen wat we willen. Hier worden wij ook bij ondersteunt door de fulltimers. Als er al sprake is van onzekerheidsvermijding dan komt dit vanuit het hoofdkantoor in Leusden/Antwerpen. Hier wordt ook grotendeels ons assortiment bepaald. Als er iets vanuit het hoofdkantoor wordt vermeden krijgen wij dit vaak niet eens mee, want iets wat niet gebeurd is niet relevant om te delen. Onzekerheidsvermijding waar wij zelf invloed op hebben is er lichtelijk op het gebied van voorraadbestellingen, hier is Gamma Raalte zeer bedreven in. Het voorraadverloop wordt goed geanalyseerd waardoor we hopen grote voorraad fouten te voorkomen. Er moet genoeg voorraad zijn maar ook zeker niet te veel. Kortom onzekerheidsvermijding speelt geen grote rol omdat we goed in kaart hebben wat wel en niet kan. Vanuit het hoofdkantoor is het onbekend in hoeverre onzekerheidsvermijding een rol speelt omdat dit niet met de bouwmarkten gedeeld wordt. Langetermijn vs korte termijn oriëntatie Ook bij deze laag van de cultuur dimensies van Hofstede kunnen de antwoorden gesplitst worden in een van de Gamma Raalte en vanuit het hoofdkantoor. Gamma Raalte werkt vooral aan de hand van een korte termijn oriëntatie die is opgesteld via een langetermijnplanning. Deze lange termijnplanning wordt dan weer opgesteld vanuit het hoofdkantoor. Het verdere verloop leg ik uit aan de hand van een hedendaags voorbeeld. Het hoofdkantoor van de gamma wil de bestedingen per betaling verhogen met één euro in 2017. Hierover krijgt Gamma Raalte informatie en wordt er een vergadering ingelast over hoe gaan we dit onderling bereiken. Hieruit komen van alle Gamma’s ideeën binnen die gebruikt worden voor een later plan. De veranderingen die voor deze actie gelden krijgen wij ook binnen via het hoofdkantoor zoals, spreek iedere klant aan, graaf naar het echte probleem, probeer producten niet opdringerig bij te verkopen. Kort gezegd Gamma Raalte werkt met een oriëntatie op korte termijn, het hoofdkantoor met een lang termijn-oriëntatie.

2.3 Onderneming & levensstijl Gamma is de nummer één doe-het-zelfzaak binnen Nederland en België. Er zijn in Nederland 175 bouwmarkten gevestigd en in België 87 (Gamma.nl, 2017). Gamma is voor ieder mens die zowel in als rond het huis alles netjes onderhoudt, verbouwt of mooier wil maken. Met kwalitatieve producten tegenover een lage prijs probeert Gamma dit te realiseren. Met een aantal praktische hulpmiddelen hoopt Gamma u goed te kunnen bijstaan. Die hulpmiddelen zijn onder andere, gedegen klusadvies, zaag- en montageservice en de verhuur van gereedschappen. De klant staat altijd centraal en is het product onze oplossing. De Gamma winkels zijn logisch ingericht hierdoor stimuleren wij het voor klanten om zelf op zoek te gaan naar hun product en zelf een weloverwogen keuze te maken. Als dit niet lukt is er altijd een vriendelijke en vakkundige medewerker in de buurt die u kan helpen bij het maken van een keuze. Om het nog makkelijker te maken kunnen klanten ook terecht bij Gamma op de onlineplatformen. De Gamma site biedt een uitgebreid beeld van de voorraad en vermeld veel tips over eventuele installatie of hoe je het best een klus zelf uit kunt voeren. Afbeelding 2-2, Hoofdkantoor Intergamma (Leusden)

Gamma zelf is een franchiseformule. Een aantal bouwmarkten zijn eigendom van zelfstandig ondernemers, de franchisenemers. De eindverantwoordelijke over de franchisenemers is Intergamma bv., oftewel de franchisegever. Intergamma is marktleider in de doe-het-zelfformules in Nederland en België, Intergamma is ook eigenaar van de KARWEI-formule. Als franchisenemer ben je ook direct aandeelhouder van Intergamma. Gamma Raalte valt niet onder één franchisenemer maar onder een hele onderneming die in het bezit is van nog een aantal andere Gamma’s, dit is het Frans/Belgische Bricorama.

Afbeelding 2-3, Logo Bricorama

Niet alleen de plek waar de fulltimers werken is een doe-het-zelfplek, thuis zijn ook veel van de fulltimers druk met het aan het huis klussen. Er zijn maar weinig klussen die zij uit de weggaan. Een gedeelte van de werknemers voert ook nog klussen uit als soort zzp’er allen dan ‘zwart’. Dit gebeurt soms via de Gamma, onze vaste medewerkers bieden dit vaak goedkoper aan dan de montageservice. Zij mogen alleen niet zelf hun dienst aan kaarten dit mag alleen als klanten vragen of wij als Gamma nog iemand weten, of via externe sites zoals werkspot (werkspot.nl, 2017) De levensstijl van Gammawerknemers is niks bijzonders. Het heeft wel een paar duidelijke eigen schappen waaronder, actieve persoonlijkheden, sociaal, doe-het-zelfwerkers. Van het werk krijg je geen luxeleven het is gewoon hardwerken voor je centen. Het voordeel is dat de meeste medewerkers vanuit zichzelf al wel de motivatie hebben om door te pakke

2.4 Arbeid Het niveau waarop arbeid wordt bedreven is totaal formeel, er wordt op de eerste plaats gewerkt voor het geld wat hiermee verdiend wordt. Dit geldt zowel voor de full- als voor de parttimers. Het enige verschil is dat de fulltimers dit werk hun hele leven blijven uitoefenen en de parttimers maar tijdelijk. Zij gebruiken dit veelal als springplank om kennis op te doen over een bepaalde branche/productsoort. Dit staat wel op de tweede plaats achter het geld. Een bijbaantje bij Bedrijfsleider: de Gamma wordt ook door alle parttimers gezien als 1 echt leerzaam en goed voor je ontwikkeling, dit omdat je ook echt aan het verkopen bent en niet voor je gevoel Assistent-bedrijfsleider doelloos vakkenvullen. Onder de parttimers is heerst er ook een goede sfeer. De parttimers zitten ook ongeveer op hetzelfde niveau. Hiervoor wordt bewust gekozen, dit doen de bedrijfsleider en zijn assistent. Het liefst nemen ze mensen aan met een minimaal niveau van vmbo 4 met een lichte technische/economische achtergrond, omdat deze vaak sociaal sterker zijn en al een redelijke basiskennis hebben over een bouwmarkt en zijn assortiment. De fulltimers hebben gemiddeld een mboniveau alleen de bedrijfsleider is hoger geschoold.

1 Sleuteldragers/fulltimers 3 Fulltimers 2 Vaste parttimers 3 Flexibele parttimers/de jeugd 12

Er zijn wel twee stagiaires die dit werk informeel doen/moeten doen. Zij krijgen geen vergoeding en voeren hun werkzaamheden puur uit om er wat van te leren. Deze geleerde zaken kunnen zij dan later in de Afbeelding 2-4, Personeelsopbouw Gamma Raalte praktijk toepassen. Ook is er één oud-werknemer af en toe informeel aan het werk voor de Gamma. Dit doet hij uit een soort liefde voor de gamma waar hij 40 jaar heeft gewerkt. Hij klust af en toe voor ons als er iets kapot is op het parkeerterrein of hij repareert een zaag of iets dergelijk hij krijgt hier geen formele beloning voor, wel een informele. Zo kan hij via een omweg bijvoorbeeld zijn eigen gereedschap gratis laten repareren/opknappen bij een van onze leveranciers. De zichtbare arbeidsproductiviteit is zeer lastig te peilen, dit komt omdat het afhankelijk is van veel verschillende factoren. Een aantal van deze factoren zijn hoeveelheid aan klanten, duur van de klantgesprekken, leveranciers ontvangsten maar ook hoe vaak de buitenlijn wordt gebeld door klanten. Dit zijn samen allemaal reden dat alles afhankelijk is van de omzet. Is jouw werk niet af maar de omzet wel goed tot uitstekend maakt dit niet uit, dan is de oorzaak duidelijk. Maar is jouw werk niet af en de omzet ook niet goed dan loopt er iets mis. Als dit gebeurd wordt er gezocht naar een reden. Is deze er niet wordt er kort over gepraat en misschien gezegd dat je sneller moet werken, maar er hangen niet direct consequenties aan.

3.Consumenten & producenten Mensen kopen goederen en diensten om zichzelf in hun behoeften te voorzien. Dit levert voor de koper nut op. Mensen zijn voortdurend op zoek naar nut. Mensen proberen het maximale hieruit te halen oftewel zo veel mogelijk nut zoeken en vinden. Over het nut van de klant concurreren de ondernemingen. Zij proberen hierbij genoeg winst te halen zodat er een toekomst blijft bestaan. Zij proberen hun producten/diensten zo goed mogelijk af te stemmen op hun klanten. 3.1 Op zoek naar nut Voor Gamma Raalte is het lastig om te zeggen wat voor producten het levert dit is namelijk afhankelijk van de klant. Voor de een zullen de producten basisbehoeften zijn, bijvoorbeeld voor een zzp’er die snel nog een tube kit nodig heeft. Voor een is het een luxegoed omdat hij een nieuw tuinhuisje gaat maken. Eén ding dat zeker is dat de aankopen die worden gedaan nuttig zijn, je komt namelijk niet naar een bouwmarkt om met lege handen weer weg te gaan. Het individuele consumptiepatroon verschilt lichtelijk. Dit heeft grotendeels met de klus te maken. Ook heeft het te maken met wat wil je uitgeven voor de klus. De één wil het beste van het beste materiaal en de ander neemt genoegen met een B product. Dit heeft dan vaak te maken met de identiteit/levensstijl van die persoon. Als jij van jongs af aan al met kwaliteit klust zet je dit door als je bijvoorbeeld op jezelf gaat wonen. Het consumentensurplus is geen peil op te trekken voor de Gamma, dit komt omdat de doelgroep heel breed is georiënteerd. Vooral mensen die zelden tot nooit klussen hebben een groot consumentensurplus hebben en zijn heel tevreden met wat ze krijgen voor hun geld. Vooral voor vaste klussers is het consumentensurplus kleiner omdat zij bekend zijn met de prijzen en weten dat het veel goedkoper kan, deze klant probeer je te winnen door kwaliteit en service. Hun waarde richting het product is dus veel meer op de bijzaken georiënteerd terwijl een niet klusser vaak op de prijs let maar geen benul heeft wat eigenlijk normaal is om te betalen. Nog een verschil is budgetrestrictie en nutmaximalisatie, klussers zitten vaak vast op een bepaald budget omdat zij vooraf al een inschatting maken van de kosten. Niet klussers willen zo nuttig mogelijk producten inkopen, het liefst goedkoop maar wel kwaliteit, ook al gaat dit maar zelden samen. Het verwachtingspatroon is bij deze groep ook vaak onzekerder omdat ze niet precies weten wat ze willen. Hierdoor kunnen ze ook niet weten wat ze kunnen verwachten van een product. De niet klussers zijn ook zeer beïnvloedbaar, wat heeft een ander? Was dit goed? Doe mij het dan ook maar. Niet klussers gebruiken veel meer hun gevoel en denken er minder diep over na, de meeste aankopen van hen worden bepaald met behulp van systeem 1. De klussers denken er vaak dieper over na en proberen dus vaker systeem 2 in te schakelen, in hoeverre dit ook echt werk is niet bekend.

3.2

Kritiek op de consumptiemaatschappij

Het gemakkelijkste voorbeeld van kritiek op de consumptiemaatschappij is: Wat zijn jullie duur of wat is de kwaliteit achteruitgegaan. De uitleg hierop is niet lastig te geven, iedereen wil een goed kwalitatief product voor de laagste prijs. Dit gaat nou eenmaal niet, hierdoor worden er wel meer varianten ontwikkeld om iedereen te voorzien van zijn/haar behoefte. Dit heeft weer een gevolg, waar de prijs daalt gaat de kwaliteit mee, en andersom. Eigenlijk verandert er dus niks, alleen is het neutrale midden verdwenen. Dus de keus is inmiddels: het is of goed en duur of minder goed en goedkoop. Uit het bovenstaande voorbeeld ontstaat weer een kleine tweedeling in de maatschappij. De mensen die goedkoop gaan voor het product als basisbehoefte als routine-aankoop. De andere helft gaat ervoor om het luxegoed aan te schaffen, als hopelijk eenmalige aankoop wat direct en langdurig goed functioneert.

3.3 Onderneming en concurrentie Dit onderdeel heb ik behandeld aan de hand van een korte concurrentieanalyse. In de doe-het-zelfbranche zij er nog een aantal grote spelers die een sterke invloed hebben op de Gamma. Er heerst dan ook een moordende concurrentie binnen de branche. Aan de ene kant heb je grote retailers als Gamma, Praxis en Karwei. Aan de andere kant heb je kleinere vaak lokale formules zoals Hubo, Fixet, Multimate en dergelijke. Sinds een aantal jaar dreigt er nog een grote speler bij te komen dit lijkt het Duitse Hornbach te worden. De grootste concurrent blijft vooralsnog de Praxis, deze bouwmarkt valt onder Maxeda Holding. Ook heb je karwei dit is het broertje van de Gamma, Karwei en Gamma vallen beiden zoals eerder vermeld onder InterGamma. Karwei richt zich vooral op het klussen binnenshuis en het mooi inrichten, minder op de grovere klussen buiten het huis. De concurrenten bestrijden elkaar op verschillende aspecten. Het eerste punt is de voorraden en het assortiment. De winkels worden steeds groten er komen steeds meer productvarianten bij. Als tweede wordt er ook nog sterk geconcurreerd op het gebied van prijs, wie is de goedkoopste? Tot nu toe is dit nog steeds Gamma. De kleinere lokale formules wordt er grotendeels geconcurreerd op de service en het lokale gevoel (The Retail Fact company, z.j.)

3.4 Onderneming en concurrentiepositie De intensiteit van de concurrentie binnen de doe-het-zelfbranche is heel hoog hierdoor is er bijna geen verschil in marge tussen de grote ketens. Alleen de kleine ketens hebben een lagere marge omdat zij minder massaal kunnen inkopen (Detailhandel.info, 2017). Een van de grote voordelen die Gamma nationaal heeft is dat het de uitstraling heeft als de goedkoopste bouwmarkt, terwijl dit feitelijk lang niet bij alles zo is (The Reta...