Wykłady przygotowanie produkcji PDF

Preview

Summary

Notatki z wykładu...

Description

Wg M Dworczyka prdzez techniczne przygotowanie produkcji rozumie się zespół następujących działań: -Prace naukowo-badawcze ukierunkowane na nowe wyroby, materiały, procesy wytwórcze oraz metody wytwarzania -prace projektowe nowych wyrobów, procesów technologicznych, oprzyrządowania produkcji i specjalnych urządzeń produkcyjnych. -prace związane z opracowaniem normatywów technicznych oraz emitowanie niezbędnej dokumentacji technicznej. -prace związane z rozruchem i opanowywaniem nowej produkcji oraz nowych metod produkcji -prace związane z bierzącą obsługą produkcji i doskonaleniem już wytwarzanych wyrobów. F. Haratym za techniczne przygotowanie produkcji uważa wszystkie działania w przedsiębiorstwie zmierzające do określenia cech technicznych i modernizowanych wyrobów oraz ich elementów składowych metod i środków ich wytwarzania a także warunków technicznych i typowego procesu ich eksploatacji. Dzieli on techniczne przygotowanie produkcji na perspektywistyczne i na właściwe techniczne przygotowanie produkcji. W skład perspektywistycznego TPP wchodzą pracenaukowo badawcze, przygotowanie wyprzedzające. W skład właściwego TPP wchodzą prace –przygotowanie doświadczalne, przygotowanie do uruchomienia produkcji, nadzór nad uruchomieniem produkcji, obsługa produkcji i eksploatacji oraz doskonalenie wyrobów i procesów.

Miejsce przygotowania produkcji działalności przedsiębiorstwa

Struktura i zakre czynniki: -stopień skompl -typ produkcji -stopień nowości i oryginalności wyrobu -kwalfikacje kadry inżynieryjno-technicznej -wielkość produkcji -poziom techniczno-organizacyjny przedsiębiorstwa -organizacja praz z zakresu przygotowania produkcji. Wymagania odnośnie produkcji narzucone przez odbiorcę Nakłady finansowe Specyfika tych prac polega na: -różnorodności wykonywanych prac -wieloaspektowość realizowanych prac

j decydują o tym następujące hnologicznym

-myśleniu systemowym Pracy twórczej Konsekwentnym realizowaniu kolejnych etapów prac nad nowym produktem Znacznym ryzyku powodzenia prac Wielowariantowości realizowanych zadań Odmiennym planowaniu i organizowaniu prac pracowników naukowo-technicznych Pracy pod presją czasu i konkurencji Umiejętność współdziałania i koordynacji prac znacznej ilości różnych komórek przedsiębiorstwa łącznie z firmami (kooperantami ) zewnętrznymi. Otoczenie TPP w przedsiębiorstwie Przygotowanie produkcji: Kadry, finanse i księgowość, planowanie strategiczne, dystrybucja i sprzedaż, produkcja, logistyka, rachunek kosztów produkcji, gospodarka narzędziowa, sterowanie projektem, firmy zewnętrzne, marketing, zewnętrzne placówki B+R

Znaczenie postę

zależności od lność. Awzrastającej efektywności, C-strefa nakładów zbliżających się do stanu optymalnego, D- strefa nakładów optymalnych, E- strefa zbyt dużych nakładów.

Prace badawczo rozwojowe w skład których wchodzą a) badania podstawowe ( postrzegane jako próby rozszerzenia wiedzy ogólnej prowadzone bez konkretnego celu bez świadomości że można coś odkryć dostarczają nowych teorii i praw nauki. Motyw ich prowadzenia to może być zwykła ciekawość. b) Badania stosowane ( prowadzone w ściśle określonym celu motywem do ich prowadzenia jest weryfikacja rezultatów badań podstawowych pod kątem ich praktycznego zastosowania i wykorzystania. c) Prace rozwojowe (faza rozwoju) (są zmaterializowaniem koncepcji czy idei przyszłych produktów dzięki któremu można wprowadzić nowy wyrób na rynek W skład ich wchodzą -badania rynku pod kątem przyszłych potrzeb konsumentów lub zbutu wyrobów Badania stanu obecnego i prognozowanie przyszłego rozwoju techniki w danej branży przemysłu. -badania uzupełniające patentowe czy licencyjne -opracowanie dokumentacji technicznej przyszłego produktu Budowa modelu i prototypów przyszłych produktów oraz ich badania. Wykład 2 KONSTRUKCYJNE PRZYGOTOWANIE PRODUKCJI (KPP) Zakres KPP zależy od wielu czynników, z których najważniejsze to: - rodzaj konstruowanego wyrobu i wyrób innowacyjny, nowy ale znany na rynku, powtarzalny, - złożoność i skomplikowanie wyrobu, - wartość rynkowa wyrobu, - zakres nowatorskich rozwiązań i możliwości ich przemysłowego wdrożenia, - asortyment produkcji (pochodne wyrobu podstawowego). Cele konstrukcyjne przygotowania produkcji podzielić można na: 1. Perspektywiczne konstrukcyjne przygotowanie produkcji. 2. Właściwe konstrukcyjne przygotowanie produkcji. Perspektywiczne KPP Perspektywiczne KPP określonego wyrobu lub grupy wyrobów obejmuje: - studia wstępne, - prace naukowo-badawcze, - marketingowe badania potrzeb rynku, - badania patentowe, - analiza przydatności zakupu gotowych rozwiązań technicznych, np. licencji, - opracowanie własnej koncepcji wzornictwa przemysłowego (charakterystycznego dla danego przedsiębiorstwa), - opracowanie ogólnej koncepcji wyrobu. Perspektywiczne KPP ma charakter prac naukowo-badawczych w dziedzinie obejmującej działalność całego przedsiębiorstwa. Bada się zarówno stan obecny rozwoju techniki, jak i jego tendencje rozwojowe w danej branży, np. budowy maszyn oraz pozostałych gałęzi przemysłu, dla których przedsiębiorstwo dostarcza swoje wyroby. Prace te prowadzone są w sposób ciągły, bez względu na stan zaawansowania prac nad konkretnym wyrobem. Perspektywiczne KPP wybiega daleko w przyszłość po to, żeby przedsiębiorstwo potrafiło przewidywać rozwój firmy i na czas dostosować swoje wyroby do przyszłych potrzeb. Badania te są pomocne w opracowaniu długookresowych planów strategicznych przedsiębiorstwa. Prace naukowo-badawcze Marketingowe badania potrzeb rynku. Badania te mogą być prowadzone w całym cyklu życia produktów na rynku.

Jednak biorąc pod uwagę fazę perspektywicznego przygotowania produkcji badania te zazwyczaj są zawężone i ukierunkowane na: - poszukiwanie pomysłów na nowe produkty, - weryfikowanie własnych pomysłów na nowe produkty, - testowanie rynkowe przyszłej ceny proponowanego wyrobu, - prognozowanie wielkości sprzedaży prognozowanych produktów, - określenie minimalnej wielkości produkcji zapewniającej zysk przedsiębiorstwu, - precyzowanie nowych funkcji i potrzeb spełniających przez projektowane wyroby, - nadawanie nowych cech wyrobów zwiększających zainteresowanie nimi potencjalnych nabywców. Badania patentowe Informacje patentowe używane są do: - weryfikacji konstrukcji wyrobu przygotowanego do produkcji z punktu widzenia tzw. czystości patentowej (uniknięcie produkcji z wadą prawną), - pobudzenia twórczości konstruktorów do opracowywania rozwiązań nowych omijających rozwiązania opatentowane, - zaniechania wysiłków i nakładów w tych kierunkach, dla których istnieją już opatentowane i sprawdzone rozwiązania, - prowadzenia przez przedsiębiorstwo właściwej polityki patentowej, - określenia tendencji rozwojowych techniki w dziedzinach interesujących przedsiębiorstwo. Studia nad zastosowaniem licencji Zakup licencji wiąże się z dużym wydatkiem finansowym, powinien być dobrze przygotowany. Przygotowanie powinno dotyczyć: 1. Prawidłowego rozpoznania licencjodawcy. 2. Rozpoznania możliwości dalszej kooperacji, pomocy przy uruchamianiu produkcji i rozwiązywaniu problemów technicznych, wynikających z różnych warunków m.in. warunków środowiskowych. 3. Możliwości w zakresie przeszkolenia załogi lub wyrobów zbytu wyrobów w początkowym okresie produkcji wyrobów. 4. Uzyskania maksymalnie dogodnych warunków płatności. 5. Sprawdzenia, czy nie są prowadzone zaangażowane prace B+R nad koncepcją podobnego wyrobu w przedsiębiorstwie własnym lub przedsiębiorstwach kooperujących (zaprzepaszczenie szansy opracowania nowego, własnego wyrobu). Właściwe KPP Całe właściwe KPP podzielić można na następujące etapy: 1. Prace konstrukcyjno-doświadczalne. 2. Konstrukcyjne przygotowania do uruchomienia serii produkcji. 3. Nadzór nad rozruchem produkcji. 4. Konstrukcyjna obsługa produkcji bieżącej. Kompletną dokumentację do produkcji przemysłowej zasadniczo opracować można dwoma sposobami: - poprzez stopniową rozbudowę dokumentacji (ujęcie tradycyjne), - bezpośrednio z jednorazowym nakładem pracy (ujęcie nowoczesne). Zastosowanie jednego z wyżej wymienionych sposobów zależy od: - poziomu techniczno-technologicznego przedsiębiorstwa, - stopnia wykorzystania techniki komputerowej w przygotowaniu produkcji, - wiedzy i umiejętności kadry inżynieryjno-technicznej. Prace konstrukcyjno-doświadczalne W skład prac konstrukcyjno-doświadczalnych wchodzą takie czynności jak: - opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej prototypu tj.: * opracowanie założeń techniczno-ekonomicznych, * opracowanie projektu technicznego wstępnego, * opracowanie projektu technicznego roboczego, - wykonanie prototypu(ów), - badania i odbiór prototypu(ów). Założenia techniczno-ekonomiczne (ZTE) Wymagania: 1. Wymagania techniczno eksploatacyjne wyrobu: - parametry użytkowe wyrobów

- funkcjonalność wyrobu - bezpieczeństwo użytkowania - koszty eksploatacji - magazynowanie i transport - niezawodność wyrobu - trawałośc wyrobu - wygoda użytkowania 2. Ograniczenia techniczno-ekonomiczne: - ograniczenia technologiczno-organizacyjne - ograniczenia kosztowo-cenowe - ograniczenia środowiskowe - ograniczenia materiałowe - ograniczenia klimatyczne - ograniczenia czasowe - ograniczenia lokalizacyjne - likwidacja wyrobu Założenia techniczno-ekonomiczne wyrobu dla uruchomienia produkcji seryjnej powinny zawierać: 1. Dokumentacja konstrukcyjna wyrobu podstawowego i wyrobów pochodnych, które przedsiębiorstwo ma produkować w przyszłości. 2. Rysunki części i zespołów oraz rysunki zestawieniowe wyrobu podstawowego i wyrobów pochodnych. 3. Niezbędne obliczenia funkcjonalne i wytrzymałościowe. 4. Warunki techniczne wykonania, odbioru jakości i warunki eksploatacji wyrobu. 5. Analizę i ocenę parametrów techniczno-eksploatacyjnych wyrobu przez porównanie ich z parametrami techniczno-eksploatacyjnymi firm konkurencyjnych. 6. Niezbędny zakres badań prototypu lub partii doświadczalnej. 7. Analizę możliwości produkcyjnych oraz metodykę przygotowania bazy produkcyjnej. 8. Opracowanie zakresu niezbędnych inwestycji, zmian organizacji produkcji i kontroli jakości, a także przygotowanie odpowiednich kadr. 9. Ustalenie terminów i wielkości produkcji. 10. Pomoc przy opracowywaniu działów marketingowych. 11. Dostarczanie konstrukcji wyrobu do obowiązujących przepisów prawnych (PN) w celu uzyskania świadectw dopuszczenia do eksploatacji. 12. Analizę efektywności ekonomicznej całego przedsięwzięcia związanego z przygotowaniem, uruchomieniem i rozwojem produkcji. 13. Określenie przewidywanej ceny, kosztów produkcji, kosztów własnych wyrobu itp. 14. Harmonogram prac dotyczących pełnego cyklu przygotowania i uruchomienia produkcji. Projekt techniczny wstępny Do przeprowadzenia analizy opłacalności produkcyjnej potrzebne są następujące dane:  Ogólna pracochłonność prac związanych z przygotowanej kompletnej dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej.  Wielkość nakładów inwestycyjnych (maszyny, urządzenia, procesy technologiczne) niezbędnych do uruchomienia produkcji.  Orientacyjny koszt jednostkowy wyrobu, w rozbiciu na jednostkowe koszty stałe i jednostkowe koszty zmienne.  Planowana wielkość produkcji wynikająca z dysponowanego przez przedsiębiorstwo potencjału produkcyjnego.  Orientacyjna wielkość sprzedaży wynikająca z przeprowadzonych badań rynku. Projekt techniczny roboczy – dokumentacja kosztowa Całą dokumentację konstrukcyjną wchodzącą w skład techniczno-roboczej podzielić można na:  Dokumentacja konstrukcyjna podstawowa  Dokumentacja konstrukcyjna towarzysząca Dokumentacja konstrukcyjna podstawowa powinna zawierać:  Rysunki zestawieniowe wyrobu  Rysunki zestawieniowe zespołów  Rysunki wykonawcze własnych części  Części o długim cyklu wykonywania (odlewy, itp.)  Specyfikacja zespołów i części

 

Schematy podstawowych układów Warunki techniczne odbioru materiałów, wykonanie odbioru części, zespołów i całego prototypu

Do dokumentacji konstrukcyjnej towarzyszącej można zaliczyć:  Skrócony opis techniczny  Wstępną instrukcję obsługi  Arkusz czystości patentowej  Obliczenia konstrukcyjne wyrobu i jego elementów  Niezbędny zakres badań prototypu  Normy i projekty norm stosowanych w konstrukcji wyrobu  Opracowaną z większą dokładnością dokumentację wchodzącą w skład ZTE Wykonanie prototypu – badanie prototypu Konstrukcyjne przygotowanie do uruchomienia serii produkcji To czy przedsiębiorstwo jest zainteresowane uruchomieniem produkcji serii próbnej wyrobu zależy od:  Potrzeby zweryfikowania opracowanej dokumentacji technicznej  Zbadania reakcji rynku na nowy wyrób Z kolei konstrukcyjne przygotowanie do uruchomienia produkcji przemysłowej podzielić można na etapy:  Opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej serii próbnej wyrobu  Wykonanie serii próbnej wyrobu  Badanie i odbiór serii próbnej wyrobu  Opracowanie dokumentacji do produkcji przemysłowej  Opracowanie konstrukcyjne serii próbnej wyrobu  Wykonanie serii próbnej wyrobu  Badanie i odbiór serii próbnej wyrobu  Opracowanie dokumentacji do produkcji przemysłowej  Nadzór nad rozruchem produkcji  Konstrukcyjna obsługa produkcji bieżącej Doskonalenie konstrukcyjne wyrobów:  Postęp techniczno-technologiczny  Zorganizowana działalność B-R  Marketing  Umiejętności i doświadczenia pracowników  Transfer wiedzy i techniki  Działalność wynalazczo-racjonalizatorska Wykład 3 Technologiczne przygotowanie produkcji (TLPP) Projektowanie procesów technologicznych zajmują się w przedsiębiorstwie technolodzy prowadzący swoje prace w przeznaczonych do tego celu komórkach organizacyjnych przedsiębiorstw, tj. - biurach, działach lub wydziałach technologicznych - działach rozwojowych lub działach postępu technologicznego - ośrodkach badawczo-rozwojowych (OBR) TLPP dotyczy opracowania kompletnej dokumentacji technologicznej, wprowadzenia do produkcji wyrobu i doskonalenia procesów wytwarzania poszczególnych części oraz montaż podzespołów, zespołów i kompletnych wyrobów. Prace te prowadzone są prawie równolegle z KPP, aczkolwiek z nieznacznym wyprzedzeniem na korzyść KPP. Najczęściej prace z TLPP dominują w ogólnej strukturze prac z PP, dlatego muszą być dobrze przygotowane i zorganizowane. Jeśli konstrukcje nowego wyrobu wymaga zastosowania nowoczesnej, dotąd nie stosowanej w przedsiębiorstwie technologii wytwarzania, to przedsiębiorstwo ma w zasadzie dwie możliwości: - dostosować konstrukcję wyrobu do procesów technologicznych stosowanych już w przedsiębiorstwie - zakupić gotowy proces wytwórczy najczęściej w formie licencji. Udział pracochłonności technologicznego przygotowania produkcji w ogólnej pracochłonności procesu produkcyjnego uzależniony jest od typu przyszłej produkcji. Wzrasta on w miarę powiększenia się produkcji

wyrobów. Dla produkcji wieloseryjnej i masowej jest on znaczny i może stanowić nawet do 70% ogólnego czasu niezbędnego na PP. TLPP podobnie jak KPP można podzielić na: - perspektywistyczne technologiczne przygotowanie produkcji - właściwe technologiczne przygotowanie produkcji. Perspektywistyczne TLPP W ramach perspektywistycznego TLPP konkretnego wyrobu wykonuje się: 1.Analizę najbardziej postępowych metod technologicznych, które można by wykorzystać do produkcji danego wyrobu 2. Analizę dotyczącą wpływu zastosowanej technologii na walory użytkowe wyrobu. 3. Analizę ekonomiczną dotyczącą różnych wariantów zastosowanie różnych metod technologicznych do produkcji wyrobu lub jego części składowych 4. Analizę porównawczą własnej stosowanej technologii, a stosowanych metod technologicznych przez przedsiębiorstwa konkurencyjne 5. Określenie ewentualnych nakładów inwestycyjnych na dostosowanie technologii do wszystkich potrzeb produkcyjnych 6. Sporządzenie planu prac naukowo-badawczych i eksperymentalnych nad opracowaniem nowych technik wytwarzania 7. Analizę w zakresie możliwości zakupu gotowej licencji na konkretną metodę technologiczną- uzasadnienie działań 8. Możliwość pozyskiwania nowych technik wytwarzania drogami niekonwencjonalnymi, np. przejęcie za długi upadającej firmy, zakup pakietu akcji firmy, w której poziom technologii jest na wyższym poziomie niż w firmie macierzystej itp. 9. Harmonogram prac realizowanych w ramach TLPP Właściwe TLPP Pierwszą czynnością technologów po przekazaniu dokumentacji konstrukcyjnej jest jej dokładne sprawdzenie z technologicznego punktu widzenia. Dotyczy to zwłaszcza: - sprawdzenia prawidłowości wymiarowania, tolerancji i chropowatości - zasad normalizacji, unifikacji i typizacji części składowych wyrobu - poprawności doboru materiału - sprawdzenie technologiczności konstrukcji Prace te zazwyczaj obejmują: 1. Opracowanie koncepcji podstawowego procesu produkcyjnego; 2. opracowanie norm zużycia materiału i norm czasu pracy; 3. Wykonanie i opracowanie warunków technicznych odbioru części od kooperantów; 4. Opracowanie rysunków, narzędzi, pomocy warsztatowych i urządzeń specjalnych; 5. Opracowanie programu badań prototypu i serii pilotażowej wyrobu; 6. Opracowanie wytycznych w sprawie kontroli jakości wyrobu i jego podzespołów; 7. Czasowo-przestrzenne rozlokowanie przyszłej produkcji; 8. Analizę ekonomiczną przedsięwzięcia na etapie serii próbnej wyrobu; 9. Technologiczny nadzór nad rozruchem produkcji. Norma zużycia materiału i norma czasu pracy. Norma zużycia materiału jest to górna dopuszczalna ilość materiału potrzebna dla danego procesu technologicznego w celu wykonania jednej części bądź określonej liczby części danego wyrobu. Normę określa się na podstawie normatywów zużycia materiałów. W normie materiałowej oprócz rzeczywistego zużycia materiału na jedną część wyrobu, należy uwzględnić także wielkość naddatków, strat i odpadów technologiczny, wielkość zużycia metali, tworzyw sztucznych, farb bądź innych chemikaliów. Normy i normatywy zużycia materiałów ustala się następującymi metodami: 1. Metodą analityczno-obliczeniową 2. Metodą doświadczalno-laboratoryjną 3. Metodą doświadczalno-produkcyjną Ad. 1 Stosuje się ja wszędzie tam gdzie jest możliwe określenie norm zużycia przy pomocy obliczeń rachunkowych w oparciu o istniejące dokumentację bądź inne informację.

Ad.2 stosuje się ją wtedy, gdy do określenia norm zużycia wymagane jest przeprowadzenie procesu technologicznego w warunkach laboratoryjnych możliwie zbliżonych do warunków produkcyjnych. Ad.3 Stosuje się ją wtedy gdy normie zużycia materiałów można określić na podstawie zużycia materiałów w warunkach produkcyjnych przedsiębiorstwa po wyeliminowaniu wszelkich niedociągnięć technicznych i organizacyjnych. Jednostkowa norma zużycia materiałów powinna zawierać następujące dane: - ogólną ilość materiału jaka jest potrzebna na wykonanie jednej części wyrobu - sumę wszystkich strat i odpadów jakie powstają w wyniku obróbki technologicznej tej części - jeśli proces technologiczny dotyczy odlewania, to norma musi uwzględniać dodatkowe uchwyty odlewu, odcinania wadliwych części, rozpływy materiału wskutek nieszczelności formy, itp. Normy zużycia materiałów są podstawą do: - wspomagania, planowania, zapotrzebowania materiałów podstawowych i pomocniczych do produkcji w przeciętnych okresach planistycznych; - rozliczenia zużycia materiałów(rozliczenie produkcji) przez poszczególne wydziały produkcyjne; Norma czasu pracy 1. Normą czasu pracy nazywamy ogólny limit czasu przeznaczony na wykonanie określonej czynności. Normy czasu pracy wyznaczone są przez technologów specjalistów (normistów) i zatwierdzone przez kierownictwo przedsiębiorstwa. 2. Prawidłowo wyznaczana norma czasu powinna określać czas niezbędny do wykonania pewnej pracy przez pracownika wykwalifikowanego przy użyciu właściwych w danych warunkach metod, środków i przedmiotu pracy. W praktyce normy czasu mogą być sporządzane przy pomocy metod sumarycznych bądź analitycznych. Mniej dokładne są metody sumaryczne które jedynie mogą służyć do wstępnej oceny czasu trwania określonej czynności bądź pracy. Do obliczeń normy czasu stosuje się następujące wzory: t = tpz + nxt; gdzie n= liczba części wyrobu tj = tg + tp + to + tf Wzory te mogą ulegać pewnym modyfikacjom w zależności od typu produkcji. W niektórych przypadkach do wyznaczania norm czasu pracy wykorzystuje się tzw. normatywy czasu pracy. Normatywy czasu pracy wyznaczane są na podstawie obserwacji i pomiarów dla typowych procesów wykorzystywanych w praktyce np. czas mocowania materiału do obróbki.Czasami przy wyznaczaniu norm czasu pracy należy uwzglednić tzw. normatywy technol...