Zaburzenia Obrazu KRWI PDF

Preview

Summary

Download Zaburzenia Obrazu KRWI PDF

Description

ZABURZENIA OBRAZU KRWI w laboratorium w ramach rutynowego badania morfologicznego krwi: 1. całkowita liczba krwinek białych (z analizatora) 2. skład procentowy poszczególnych rodzajów krwinek białych – tzw. obraz różnicowy (z rozmazu oglądanego pod mikroskopem) zachowanie się WSZYSTKICH KRWINEK BIAŁYCH ocenia się wyłącznie na podstawie ich LICZB BEZWZGLĘDNYCH leukocytoza:  fizjologiczna (pobudzenie, strach, wysiłek fizyczny) - zawsze na skutek wzrostu liczby neutrofilów  patologiczna (zakażenia, zarażenia, urazy, ostra hemoliza, guzy, białaczki, zatrucia itd.)  najczęściej na skutek wzrostu liczby neutrofilów  rzadziej – przez wzrost liczby limfocytów (gł. nowotwory) leukopenia: • zawsze patologiczna, zawsze niebezpieczna ! • zwykle wynika ze spadku liczby neutrofilów • utrzymująca się dłużej = gorsze rokowania neutrofile we krwi zdrowych zwierząt 2 postacie różniące się stopniem dojrzałości (wiekiem) – różnicowanie na podstawie wyglądu jądra: • neutrofile pałeczkowate – młodsze, o jądrze nie podzielonym (pałeczki) • neutrofile segmentowane – dojrzałe, posiadające do 5 segmentów jądra (segmenty); kinetyka neutrofili: • szpik -> naczynia krwionośne -> tkanki • ruch jednokierunkowy, w naczyniach tylko w drodze do tkanek (6-10 godz.) • przechodzą szybciej ze szpiku do naczyń niż z naczyń do tkanek szpik: - pula proliferacyjna - dzielą się, nie fagocytują - pula dojrzewająca i rezerwowa - fagocytują, nie dzielą się krew - dwie pule: - krążąca pies, świnia, koń - 50% kot - 30% - marginalna nazewnictwo:  przesunięcie w lewo - wzrost liczby pałeczek we krwi krążącej, znaczne przy zapaleniu ostrym; regeneratywne i degeneratywne; w zależności od liczby stwierdzanych we krwi neutrofili oraz liczby i stopnia niedojrzałości komórek: o regeneratywne (przesunięcie w lewo + leukocytoza, czyli szpik pokrywa zapotrzebowanie tkankowe) lub o degeneratywne (przesunięcie w lewo + leukocyty w normie/leukopenia, czyli szpik nie pokrywa zapotrzebowania tkankowego – rokowanie ostrożne)  dojrzała neutrofilia - wzrasta tylko liczba segmentów; zwykle średnie nasilenie (umiarkowana leukocytoza), przy: - fizjologicznej neutrofilii (np. zespół białego fartucha) - długotrwały stres - przewlekłe zapalenie

 przesunięcie w prawo - obecność we krwi neutrofili o zwiększonej liczbie płatów jądra - wynik wydłużonego krążenia we krwi; przyczyny: - długotrwały stres - przewlekłe zapalenie neutrofilia - trzy przyczyny: - silne pobudzenie emocjonalne - znaczny wysiłek fizyczny, silny strach, nagły ból, drgawki -> wyrzut adrenaliny -> przesunięcie neutrofili z puli marginalnej do puli krążącej; jest to neutrofilia fizjologiczna - wzrost stężenia GKs – przewlekły stres - zapalenie eozynofile zdolności fagocytarne, przyciągane wszędzie tam, gdzie uwalniana jest histamina z aktywowanych komórek tucznych i bazofili eozynofilia:  najczęściej inwazje pasożytnicze, niektóre nadwrażliwości,  niedoczynność kory nadnerczy,  u niektórych suk w okresie rui eozynopenia:  jako objaw stresu w połączeniu z limfopenią i neutrofilią  nadczynność kory nadnerczy bazofile żyją 10-12 dni, odpowiednikami w tkankach są komórki tuczne; działanie prozapalne – w ziarnistościach zawierają histaminę i serotoninę oraz heparynę; działają chemotaktycznie na eozynofile bazofilia:  objaw bardzo niestały  często łącznie z eozynofilią – zwłaszcza przy chorobach pasożytniczych  nadczynność kory nadnerczy  niedoczynność tarczycy limfocyty drugie co do liczebności po neutrofilach, odpowiadają za odporność swoistą limfogeneza: w szpiku oraz w narządach limfatycznych poza szpikiem (grasica, węzły i grudki chłonne, śledziona) pobudzone limfocyty (z wyraźnie zasadochłonną cytoplazmą i przejaśnieniem wokół jądra) – objaw świadczący o silnej stymulacji antygenowej krążenie (recyrkulacja) limfocytów – z krwi do węzłów chłonnych, z nich do przewodu piersiowego, a z niego z powrotem do krwi limfocytoza:  u kotów przy silnym pobudzeniu emocjonalnym – specyfika kotowatych  długotrwałe zapalenie przewlekłe – przy silnej stymulacji antygenowej przez czynnik zakaźny (z powiększeniem węzłów chłonnych)  tła nowotworowego – na ogół w późnych okresach choroby (niektóre białaczki) – objaw niestały  poszczepienna – w tydzień po podaniu żywych szczepionek wirusowych (pobudzone limfocyty) limfopenia:  długotrwały stres emocjonalny  ostre i podostre stany zapalne (leukogram stresowy)  nadczynność kory nadnerczy  jatrogenna (stosowanie GKs)  upośledzenie limfopoezy przez czynniki zakaźne – wirusy chorobotwórcze dla psów i kotów

 zaburzenia w układzie chłonnym – urazy przewodu piersiowego, nowotwory blokujące przepływ chłonki, ciężkie biegunki monocyty największe krwinki białe o silnych właściwościach fagocytarnych i ograniczonej zdolności do podziałów; druga linia nieswoistej obrony komórkowej po neutrofilach; uprzątają ognisko zapalne – pojawiają się w większej liczbie w zapaleniach z dużym rozpadem tkanek – przy dużych ogniskach martwicy monocytoza:  fizjologicznie – czasem u psów w stresie  zapalenia z rozległymi ogniskami martwicy – pod koniec zapaleń przewlekłych uprzątają ognisko zapalne  czasem bardzo silna wraz z neutrofilią w niedokrwistościach tła immunologicznego silne pobudzenie emocjonalne = zespół białego fartucha w odpowiedzi na wyrzut amin katecholowych następuje przesunięcie neutrofili z puli marginalnej do krążącej, nie ma wyrzutu z rezerwy szpikowej wywiad + objawy kliniczne: agresja/bliski omdlenia, podwyższona temperatura ciała +, drżenie mięśni, poty – mokre opuszki palców, przyspieszone oddechy i akcja serca, podwyższone ciśnienie krwi +, bladość błon śluzowych + objawy hematologiczne objawy hematologiczne: - dojrzała neutrofilia -> leukocytoza - limfocytoza (tylko u kotów) - nadkrwistość (wyrzut krwi ze śledziony) - wielopłytkowość (wyrzut krwi ze śledziony) objawy biochemiczne: hiperglikemia

obraz stresowy krwi (długotrwały stres, leukogram stresowy) wzrost stężenia GKs z powodu długotrwałego, ciężkiego stresu emocjonalnego lub fizycznego (rozłąka z właścicielem, choroby o ciężkim przebiegu, z nadczynności kory nadnerczy lub jatrogenne (podawanie leków z grupy GKs) następuje wyrzut neutrofili z rezerwy szpikowej oraz zmniejszenie puli brzeżnej -> umiarkowana neutrofilia i leukocytoza zmiany w leukogramie: - neutroflia -> leukocytoza: najpierw przesunięcie w lewo, potem dojrzała neutrofilia, a na końcu przesunięcie w prawo - eozynopenia - limfopenia - monocytoza – u psów leukogram w zapaleniu ostrym W ognisku zapalnym wytwarzane mediatory zapalenia; wzrost zapotrzebowania tkanek na neutrofile; czynniki chemotaktyczne przyciągają neutrofile w miejsce uszkodzenia tkanek; wzrost pasażu z puli krążącej -> puli brzeżnej -> tkanki; cytokiny oddziałują na szpik - wyrzut rezerwy szpikowej do krwi; gwałtowny spadek rezerwy szpikowej, wyrzut postaci młodszych do krążenia; mogą pojawiać się zmiany toksyczne w neutrofilach  neutrofilia (leukocytoza) -> znaczne przesunięcie w lewo leukogram w zapaleniu podostrym

rośnie produkcja neutrofilów i nieco lepiej zaspokajane jest zapotrzebowanie tkankowe; od 4 dnia powoli pojawia się  przesunięcie w lewo, częściowo jeszcze obniżona pula rezerwowa szpiku zmian w leukogramie może nie być przy: łagodnych zapaleniach skóry, pęcherza i cewki moczowej leukogram w zapaleniu ciężkim  mogą pojawić się zmiany toksyczne w neutrofilach: groźne, ciężkie stany zapalne (zap. otrzewnej, wtórne zakażenia bakteryjne w wirusowych zapaleń przewodu pokarmowego u szczeniąt, zaawansowane ropomacicze, ciężkie zapalenie prostaty), ogniska rozległej martwicy, jatrogenne (podawanie cytostatyków);  bardzo duże zapotrzebowanie tkankowe -> bardzo nasilona, pospieszna granulopoeza -> znacznie skrócony czas dojrzewania -> zaburzenia w równomiernym dojrzewaniu jądra i cytoplazmy we wczesnych etapach granulopoezy: kom. i jądra większe, zasadochłonna niebieskawa cytoplazma (rRNA), wakuolizacja cytoplazmy (degranulacja lizosomów) - zmian toksyczne pogarszają rokowanie  w leukogramie o przesunięcie w lewo degeneratywne o znaczna monocytoza o neutropenia: zapotrzebowanie tkanek większe niż produkcja szpiku i/lub sekwestracja w tkankach i/lub zmniejszona produkcja; w ciągu 6 godzin o początku zapalenia ze szpiku może być uwolnione 10x więcej neutrofili, niż jest w krążeniu; neutropenia oznacza, że zapotrzebowanie tkankowe przewyższa aktualne możliwości szpiku = ciężki proces zapalny; przy silnej neutropenii w pierwszych 2-3 dniach częste zejścia śmiertelne; może również wystąpić sekwestracja w tkankach (pseudoneutropenia) na skutek endotoksemii lub wstrząsu anafilaktycznego, dochodzi do marginacji krążących neutrofili, występuje rzadko i trwa krótko przyczyny: parwowiroza psów, białaczka kotów, posocznica gł. przy bakteriach G(-), białaczki, leki – np. estrogeny u psów, leki przeciwnowotworowe o skrajna neutroflia: głównie u psów 70-150G/l; w leukogramie przesunięcie w lewo (obraz białaczkopodobny), lub dojrzała neutrofilia w ciężkich zakażeniach, gdzie występuje bariera krew-tkanka i neutrofile nie mogą przejść do zainfekowanego narządu: w ropomaciczu, ostrym zap. prostaty, trzustki, otrzewnej; rokowanie ostrożne do złego; u kotów wyjątkowo rzadko, zwykle nie przekracza 75G/l zapalenie przewlekłe nieustające zapotrzebowanie na neutrofile, odbudowanie i zwiększenie puli rezerwowej, szpik zaczyna pokrywać w pełni zapotrzebowanie tkankowe, zanika przesunięcie w lewo, a pojawia się  dojrzała neutrofilia, czasem przesunięcie w prawo  limfocytoza (umiarkowana)  monocytoza (jeśli lekka – zdrowienie)

różnice gatunkowe:  koty:

o u kota pula marginalna to aż 70%, u innych 50% o w zespole białego fartucha limfocytoza  psy: monocytoza w leukogramie stresowym  bydło zapalenie ostre (do 3 dni):  neutropenia, znaczne przesunięcie w lewo (jak przy degeneratywnym)  eozynopenia i limfopenia (jak w leukogramie stresowym)  brak leukocytozy zapalenie podostre (4-6 dzień):  rokowanie dobre – jeśli pojawi się neutrofilia, a przesunięcie w lewo się zmniejszy  rokowanie ostrożne lub złe – jeśli neutropenia ze znacznym przesunięciem w lewo utrzymuje się ponad 4 dni  może nie być leukocytozy zapalenie przewlekłe (powyżej 7 dni) – zachowanie jak u innych zwierząt fibrynogen – w trakcie zapalenia produkcja i stężenie w osoczu gwałtownie wzrasta (białko ostrej fazy); bardzo dobry wykładnik zapalenia u bydła, ale trzeba oznaczyć stosunek stężenia białka całkowitego do fibrynogenu, jeśli...