Analiza finansowa egzamin notatki PDF

Preview

Summary

EGZAMIN ANALIZA FINANSOWA – NOTATKIWYKŁAD I Kubizm analityczny a kubizm syntetyczny o Pablo Picasso – 1881- o Kubizm analityczny -> odwoływał się do intelektu widza, 1907- ▪ Panny z Awinionu, 1907 o Kubizm syntetyczny -> dołączenie kolażu ▪ Trzej Muzykanci, 1921 Analiza = rozbiór, rozczłonkowy...

Description

EGZAMIN ANALIZA FINANSOWA – NOTATKI WYKŁAD I •

• • • • •

•

Kubizm analityczny a kubizm syntetyczny o Pablo Picasso – 1881-1973 o Kubizm analityczny -> odwoływał się do intelektu widza, 1907-1912 ▪ Panny z Awinionu, 1907 o Kubizm syntetyczny -> dołączenie kolażu ▪ Trzej Muzykanci, 1921 Analiza = rozbiór, rozczłonkowywanie Analizy ekonomiczna: analiza techniczno-ekonomiczna oraz analiza finansowa Analiza ekonomiczno-finansowa to analiza finansowa z elementami analizy techniczno-ekonomicznej CEL ANALIZY: Identyfikacja przyczyn zmian w sytuacji majątkowej i kapitałowej oraz efektywności wykorzystania zasobów. Adam Asnyk, „Przyczynowość” Nasz rozum ułatwiając poznanie zagadki, Wiąże następujące po sobie wypadki, I związek zależności przeprowadza ścisły W szeregu, co najbliżej podpada pod zmysły. Więc o zjawiskach twierdzi w dochodzeniu krótkiem, Ze jedno jest przyczyną, a drugie jest skutkiem. Szukając zaś przyczyny, często nasza wiedza Bierze za nią fakt błahy, co skutek poprzedza, I gotowa nauczać, że sprawcą niepogód, Był piejący przed deszczem na podwórzu kogut. Źródła analizy finansowej: o Sprawozdanie finansowe o Istota prowadzonej działalności o Otoczenie spółki o Potencjał materialny, organizayjny i społeczny o SWOT ANALIZA FINANSOWA ≠ ANALIZA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH Sprawozdanie finansowe daje nam dużo informacji na temat przedsiębiorstwa, ale nie należy ograniczać się wyłącznie do jego analizy.

• • • • •

Aktywa = gospodarowanie majątkiem (obrotowość); analiza sytuacji majątkowej Pasywa = zadłużenie; analiza sytuacji kapitałowej RZiS = efektywność działalności (rentowność) Rachunek przepływów pieniężnych = płynność finansowa Dlaczego wartość rynkowa rozmija się z księgową? o „…maleje użyteczność informacji o zyskach, a zwiększa się użyteczność informacji o bilansie majątkowym…”

WYKŁAD II • • • •

sprawozdanie finansowe ma max. opisywać rzeczywistość gospodarczą zysk ≠ środki pieniężne „Financial statements are like fine perfurms: to be sniffed but not swallowed” – Abraham Brillow metody analizy finansowej o ogólne o szczegółowe o ze względu na kolejność oceny zjawisk ogólnych i szczegółowych ▪ metoda indukcyjna (scalania) – od szczegółu do ogółu

o

o

o

o

▪ metoda dedukcyjna (rozdrabniania) - od ogółu do szczegółu według etapów prac analitycznych ▪ metoda badań wstępnych ▪ metody badań przyczynowych ze względu na formę opisu: ▪ metody analizy jakościowej – ujmują badane związki i zależności w formie opisowej bez prób nadawania im ilościowego, mierzalnego wyrazu ▪ metody analizy ilościowej – ujmują badane procesy gospodarcze w formie liczbowej metody ilościowe: ▪ metody deterministyczne – zmierzają do określenia, jaka część odchylenia badanej wielkości ekonomicznej jest spowodowana działaniem poszczególnych czynników ▪ metody stochastyczne – zakładają, że na poziom badanej wielkości ekonomicznej wpływają zarówno czynniki o charakterze głównym, jak i przypadkowym. Do głównych metod stochastycznych należą metody: ekonometryczne, dyskryminacyjne, taksonomiczne. metoda porównań: ▪ porównania w czasie ▪ porównania z wzorcem ▪ porównania w przestrzeni

WYKŁAD III •

•

• • •

•

•

Syndrom lasu i drzew: o Las – to kompleks roślinności charakteryzujący się dużym udziałem drzew rosnących w zwarciu. o zespół objawów podczas wizyty w lesie ▪ „im dalej idziemy w las, tym więcej widzimy drzew” ▪ „nadmiernie koncentrując się na samych drzewach, tracimy perspektywę lasu” ▪ „postrzegając ogólnie las jako kompleks roślinności, nie zwracamy uwagi na drzewa i ich gatunki” Przyczyny podjęcia tematu: o metody oceny pozycji zawartych w sprawozdaniu finansowym bazują na wskaźnikach finansowych o duża dowolność w przeprowadzaniu analizy wskaźnikowej o nie istnieją ścisłe normy opisujące zasady konstruowania i analizy wskaźników finansowych o częste błędy przy liczeniu i interpretacji wskaźników finansowych o przy wsparciu komputerowych arkuszy kalkulacyjnych pojawia się „pokusa” , by „policzyć wszystko co się da” Analiza wskaźnikowa to sposób użycia wskaźników finansowych w celu oceny wyników działalności przedsiębiorstwa Przedmiotem analizy wskaźnikowej jest sprawozdanie finansowe Triada informacyjna: o Rzeczywistość gospodarcza o Sprawozdanie finansowe o Użytkownik informacji (chce wiedzieć jak jest, dlaczego tak jest i jak powinno być) Zalety analizy wskaźnikowej o szybka metoda prezentowania informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych o niskie koszty przeprowadzenia analizy o łatwe porównywanie wyników działalności z innymi przedsiębiorstwami Rodzaje wskaźników: o wskaźniki rentowności o wskaźniki płynności o wskaźniki zasilenia finansowego o wskaźniki aktywności o wskaźniki rynku kapitałowego

•

•

•

Budowa wskaźników: o Licznik/Mianownik → pod warunkiem, że pomiędzy licznikiem a mianownikiem zachodzi więź merytoryczna Przykłady: o Wskaźnik zwrotu z inwestycji (ROI - return on investment) o Wskaźnik zwrotu z aktywów (ROA – return on assets) o Wskaźnik zwrotu z kapitału własnego (ROE – return on equity) o Wskaźnik zwrotu z aktywów netto (RONA – return on net assets) o Wskaźnik zwrotu z kapitału zainwestowanego (ROCE – return on capital employed) Wskazówki: o aby mieć pożytek ze wskaźnika, należy rozumieć jego „ wymowę” i wewnętrzne ograniczenia o liczenie tego czy innego wskaźnika ma sens jedynie wtedy, kiedy pasuje on do przyjętej perspektywy i celów analizy o jeżeli wskaźnik finansowy jest skonstruowany jednocześnie z danych bilansowych i wynikowych, to wielkości finansowe winny być ujmowane jako wartości średnie o należy podawać formuły liczenia wskaźników o nazwa wskaźnika powinna w miarę możliwości informować o jego komponentach

WYKŁAD IV • •

• • •

• •

•

Analizę rozpoczynamy od analizy RZiS przychody informują o akceptacji rynkowej przedsiębiorstwa o co sprzedajemy? dokąd sprzedajemy? jaka i dlaczego jest inflacja? o Należy odwoływać się do tego co dzieje się w gospodarce generalnej o Np. PKB = 5% -> przedsiębiorstwo powinno wzrastać nie wolniej niż PKB, inaczej rozwijamy się wolniej niż państwo bez przychodów nie ma wpływów ze sprzedaży, które są niezbędne do prowadzenia działalności ( na pewno w dłuższym okresie) przychody ≠ wpływy przychody ze sprzedaży są źródłem dochodów finansów publicznych o Dochody finansów publicznych: podatki pośrednie (np. VAT, akcyza…), podatki dochodowe (CIT, PIT, od zysków kapitałowych…) o Finanse publiczne: budżet centralny, jednostki samorządu terytorialnego, ZUS, KRUS, Kasy Chorych wielkość sprzedaży świadczy o sprawności zarządzania o (koszty sprzedaży/przychody netto ze sprzedaży) * 100 Przychody: (1)uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, (2) o wiarygodnie określonej wartości, (3) w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, (4) które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli o gdyby nie było kosztów, przychody byłyby zyskiem o Podatek VAT wynikający z każdej transakcji jest podatkiem należnym dla sprzedawcy podatkiem naliczonym dla kupującego o Pozostałe przychody operacyjne, na przykład: ▪ zbycie niefinansowych aktywów trwałych, środków trwałych w budowie czy wartości niematerialnych i prawnych ▪ darowizny ▪ dotacje o Przychody finansowe, na przykład: ▪ dywidendy ▪ odsetki ▪ zysk ze zbycia inwestycji finansowych ▪ przychody z tytułu dodatnich różnic kursowych Metody analizy przychodów

o

o o

Metody analizy porównawczej/wskaźnikowej ▪ w czasie (np. w stosunku do roku poprzedniego oraz pierwszego roku badanego okresu) ▪ w stosunku do poniesionych kosztów (ważne zagadnienie w analizie poziomu kosztów – patrz kolejne wykłady) ▪ w relacji do zaangażowanych zasobów ( ważne zagadnienie w analizie sytuacji majątkowej – patrz kolejne wykłady) ▪ w porównaniu z wielkością produkcji (po uwzględnieniu zmiany stanu zapasów) przychody = produkcja + zapas początkowy – zapas końcowy ▪ w stosunku do konkurentów ▪ w stosunku do branży ▪ w odniesieniu do planu ( zwłaszcza w controllingu) Metody analizy przyczynowej Analiza wielkości, dynamiki i struktury przychodów: ▪ Analiza wielkości przychodów ( świadczy o wzroście i rozwoju przedsiębiorstwa) • ze sprzedaży • pozostałych przychodów operacyjnych • przychodów finansowych • zysków nadzwyczajnych (?) ▪ Analiza dynamiki przychodów • w stosunku do pierwszego roku badanego okresu • w stosunku do roku poprzedniego ▪ Analiza struktury przychodów • Analiza struktury przychodów w ujęciu syntetycznym ( przychody ze sprzedaży + pozostałe przychody operacyjne + przychody finansowe = 100) • Analiza struktury przychodów w ujęciu analitycznym: o - np. analiza struktury przychodów ze sprzedaży ze względu na: przedmiot sprzedaży ( co sprzedajemy?) , kierunek sprzedaży ( gdzie sprzedajemy?), odbiorców ( komu sprzedajemy?)

WYKŁAD V •

•

KOSZTY: (1) uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, (2) o wiarygodnie określonej wartości, (3) w formie zmniejszenia wartości aktywów albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, (4) które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli. ▪ aby osiągnąć przychody trzeba ponieść koszty o Koszty operacyjne – są związane z zużywaniem bądź angażowaniem zasobów (majątku) ▪ Uwaga: • w bilansie nie ma ludzi !!! • koszty wynagrodzeń są bardzo istotną pozycją kosztów !!! o Koszty finansowe – związane z powstawaniem zobowiązań o Koszty księgowe = koszty operacyjne + koszty finansowe o Koszty ekonomiczne = koszty utraconych korzyści Rachunek kosztów - oznacza zespół działań zmierzających do ustalenia w różnych aspektach wysokości ponoszonych przez przedsiębiorstwo kosztów, w powiązaniu z efektami działalności (np. z przychodami ze sprzedaży) o Elementy rachunku kosztów: pomiar kosztów, ewidencja kosztów, rozliczanie kosztów na miejsca powstawania oraz rodzaje produktów, kalkulacja kosztów, sporządzanie sprawozdań o kosztach o Podstawowymi koncepcjami rachunku kosztów są: ▪ rachunek kosztów pełnych ▪ rachunek kosztów zmiennych ▪ rachunek kosztów działań

• •

•

•

•

•

• • • •

•

Strategia przywództwa kosztowego polega na dążeniu do zdobycia wiodącej pozycji w sektorze pod względem kosztów Inne strategie, na przykład „wyróżniania”, nie koncentrują się na obniżaniu kosztów, co nie oznacza, że aprobują ponoszenie przez przedsiębiorstwo kosztów, które nie dostarczają wartości klientom. Kładą większy nacisk natomiast na takie czynniki sukcesu przedsiębiorstwa, jak: jakość, innowacje oraz czas. Jak obniżyć koszty? o standaryzacja produktów o zwiększanie skali produkcji o dostęp do tanich surowców i materiałów o zwiększanie „wprawy” pracowników o ścisła kontroli kosztów ogólnych o unikanie klientów o marginalnym znaczeniu Wybrane (czyli nie wszystkie) zagadnienia w analizie kosztów na podstawie sprawozdania finansowego o Analiza kosztów działalności gospodarczej o Analiza poziomu kosztów o Analiza kosztów w powiązaniu z analizą sprawności gospodarowania czynnikami produkcji o Analiza kosztów rodzajowych o Analiza kosztów w układzie kalkulacyjnym o Ocena kształtowania się kosztów z punktu widzenia realizowanej strategii konkurowania Analiza kosztów działalności gospodarczej o Koszty działalności gospodarczej obejmują: koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, koszty sprzedaży, koszty ogólnego zarządu, pozostałe koszty operacyjne, koszty finansowe o Analiza kształtowania kosztów działalności gospodarczej polega na analizie ich wielkości, dynamiki i struktury w powiązaniu z kształtowaniem się przychodów ogółem Analiza poziomu kosztów: o

Podstawowy wskaźnik poziomu kosztów

o

Wskaźnik poziomu kosztów tworzenia wartości

o

Wskaźnik poziomu kosztów ogólnego zarządu

o

Wskaźnik poziomu kosztów sprzedaży

o

Wskaźnik poziomu kosztów tworzenia wartości

Czynniki wpływające na poziom kosztów płac: średnia płaca, przychodowość jednego pracownika Czynniki wpływające na koszty amortyzacji: zużycie aktywów trwałych, obrotowość aktywów Czynniki wpływające na koszty zużycia materiałów i energii: materiałochłonność, rotacja zapasów i materiałów Analiza kosztów rodzajowych pozwala na ocenę: o materiałochłonności produkcji o technicznego uzbrojenia pracy o skali powiązań kooperacyjnych o pracochłonności Koszty w układzie kalkulacyjnym: o Pośrednie o Bezpośrednie

WYKŁAD VI • • •

•

•

•

Zysk = przychody – koszty Rentowność: zysk względem czegoś! Najważniejsze: o Zysk ze sprzedaży o Zysk netto Uwaga: analityka powinno interesować: o czy przedsiębiorstwo osiąga zysk w sferze operacyjnej (podstawowej) o czy słabości w sferze operacyjnej nie są „przykrywane” dodatnimi wynikami na pozostałej działalności operacyjnej, działalności finansowej bądź zyskami nadzwyczajnymi. Bez długu o Jeżeli w przedsiębiorstwie nie ma długu, to rentowność kapitału własnego zależy od „doskonałości” w sferze operacyjnej !!!

Z długiem o Jeżeli w przedsiębiorstwie występuje dług, to w osiąganiu rentowności wydatnie zwiększa się rola finansisty ( analityka, controllera…). Ale pamiętaj, że s sensie materialnym kapitałów nie ma !!!

WYKŁAD VII • • •

• •

•

Analiza sytuacji majątkowej o Bilans -> koniec XV wieku. -> zasada podwójnego zapisu Aktywa trwałe obarczone są większym ryzykiem Wielkość i struktura aktywów: o Np. przedsiębiorstwo handlowe ma przewagę aktywów obrotowych o Przedsiębiorstwo produkcyjne ma przewagę aktywów trwałych Aktywa trwałe są nośnikiem kosztów stałych podstawowy wskaźnik struktury majątku: relacja aktywów trwałych do aktywów obrotowych o wzrost: zwiększenie okresu zamrożenia kapitału o spadek: wzrost elastyczności majątku Analiza poziomu ryzyka operacyjnego o stopa dźwigni operacyjnej: informuje o wrażliwości zysku operacyjnego na wahania sprzedaży o

• •

•

WYKŁAD 8 •

Kapitał obcy długoterminowy:

•

wielkość i struktura pasywów zależy od: o struktury aktywów o polityki finansowej o koniunktury gospodarczej

• •

Kapitał obcy krótkoterminowy

• •

•

• •

Efekt dźwigni finansowej:

WYKŁAD 9 • • • • • • •

•

•

Cel analizy pokrycia finansowego majątku: zbadanie zgodności stopnia wymagalności pasywów ze stopniem płynności aktywów Czasami analizę pokrycia finansowego majątku kapitałem nazywa się analizą „poziomą” Założenie: określony składnik pasywów nie powinien być dłużej związany ze składnikiem aktywów, aniżeli wynosi okres jego pozostawania w przedsiębiorstwie Złota zasada finansowania: majątek związany z przedsiębiorstwem w dłuższym okresie powinien być finansowany przez kapitał długoterminowy Złota zasada bilansowa: konkretyzacja złotej reguły finansowej – majątek trwały ma być pokryty kapitałem własnym Kapitał obrotowy netto może być: dodatni, zerowy, ujemny !!! Na bazie kapitału obrotowego netto można obliczyć wskaźniki: o porównując KON z aktywami ogółem o porównując KON z majątkiem obrotowym Kapitał obrotowy netto (KON) – wolne środki obrotowe (w zapasach, należnościach, inwestycjach krótkoterminowych ) będące w dyspozycji przedsiębiorstwa o Kapitał obrotowy netto (KON) = KS minus AT lub AO minus KOK

• •

•

WYKŁAD 9 Przyrost środków pieniężnych nie musi oznaczać dobrej kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Ważne są: kierunek i wielkość przepływów w działalność operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej Bilans – płynność statyczna o WADY ▪ statyczność !!! ▪ nie uwzględnianie specyfiki branżowej ▪ założenie, że całe aktywa obrotowe można przeznaczyć na pokrycie zobowiązań krótkoterminowych RZiS – płynność dynamiczna

WYKŁAD 12 • • •

•

• • •

przeprowadzanie kompleksowej analizy finansowej jest pracochłonne i skomplikowane w analizie finansowej wypracowano proste w stosowaniu narzędzia oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa – jako elementy systemu wczesnego ostrzegania Odbiorcy prognoz zagrożenia przedsiębiorstwa bankructwem: o instytucje finansowe, np.banki o inwestorzy na rynkach kapitałowych o firmy ratingowe o skarb państwa o audytorzy o odbiorcy o dostawcy o same przedsiębiorstwa Model Altmana jako punkt wyjścia do rozważań nad analizą zagrożenia przedsiebiorstwa bankructwem o opracowany przez E. I. Altmana w 1968 roku o istotą modelu jest określenie prawdopodobieństwa bankructw przedsiębiorstw w określonym czasie. o łączy w sobie elementy tradycyjnych jednokryterialnych metod analizy finansowej z metodą statystyczną zwaną wielokryterialną analizą dyskryminacyjną (multiple discriminant analysis) o sprowadza się do ustalenia tzw. Wskaźnika Z, który składa się kilku składowych (parametrów), którym dodatkowo przypisano określone wagi o skuteczność modelu okazała się bardzo duża.

wielkość pożądana wskaźnika Z wynosi 2,675 i jest granicą między przedsiębiorstwami upadłymi a prowadzącymi działalność. szara strefa: wskaźnik Z pomiędzy 1,81, a 2,99, oznaczająca niepewność co do dalszej kontynuacji działalności przez przedsiębiorstwo. osiągnięcie przez wskaźnik Z poniżej 1,81 sugeruje bankructwo, a powyżej 2,99 oznacza dobrą kondycję finansową...