H5 de huid - Inclusief afbeeldingen PDF

Preview

Summary

Inclusief afbeeldingen...

Description

HOOFDSTUK 5: DE HUID Anatomie van de huid De algemene structuur De verschillende lagen: -

Epidermis = opperhuid  Gelaagd plaveiselepitheel o Dikke huid  5 lagen (voetzool, handpalm) o Dunne huid  4 lagen (rest van het lichaam)  De verschillende lagen met de groeirichting mee (omhoog) 1. Stratum basale  = de kiemlaag  Bevat geen bloedvaten  Diffusieoppervlak met lederhuid (epidermiskammen & dermale papillae)  Basaal membraan  Stamcellen (kiemcellen)  Celdelinglaag  Bron van vervangende cellen  Melanocyten  Vormen van melanine  Zintuigen 2. Stratum spinosum (tussenliggende laag)  Bevat skeletcellen  Boven de kiemlaag  Verdere celdeling 3. Stratum granulosum (tussenliggende laag)  Korrelige laag  Keratinekorrels in cytoplasma  Vorming keratine  Geen celdeling 4. Stratum lucidum (tussenliggende laag)  Doorzichtige laag  Afgevlakte laag vol keratine 5. Stratum corneum  = de hoornlaag  Bovenste laag  Afgevlakte (dekweefsel-) cellen  Dode cellen (afstoting in grote groepen)  Bevat veel keratine  Verhoord  Taai en waterafstotend eiwit  Unieke vingerafdrukken (epidermiskammen)  Cellen worden gevormd in stratum basale en groeien uit tot stratum corneum. Als cel ouder wordt en zich naar buiten verplaatst hoopt zich keratine op. Uiteindelijk worden ze afgestoten en gaan ze verloren.

-

Dermis = lederhuid 1

 2 onderdelen 1. Stratum papillare  Onder epidermis  Steunt en voedt epidermis  = sterk doorbloed  Genoemd naar huidpapillen  Los bindweefsel  Bevat gevoelszenuwen, lymfevaten en haarvaten 2. Stratum reticulare  Collageenvezels (beperkt buigzaamheid)  Elastische vezels (flexibiliteit)  = stevige, dicht vezelige laag  Communicatie met andere orgaanstelsels o Hart en bloedvaten o Lymfesysteem o Zenuwstelsel  Gevoel  Regulering doorbloeding en afscheiding  Bestaat uit 2 lagen. De papillaire laag bevat bloedvaten, lymfevaten, zenuwen en staat in voor de voeding van de hoornlaag. -

Hypodermis = onderhuid  = onderhuid (subcutaan) o Los bindweefsel o Vetweefsel  Thermische isolatie  Schokbreker o Vasthechting aan dieper gelegen structuren zoals spieren of beenderen  Stabiliseren van de huid o Vetverdeling

 Bestaat uit los bindweefsel en vetweefsel met al functie de huid vast te hechten aan onderliggende structuren en biedt bescherming. Accessoire structuren van de huid: -

Nagels o o o o o

Nagelplaat Nagelbed Nagelwortel Nagelriem Maantje 2

- Haarfollikel

-

-

Talgklieren o Holocriene klieren o Olieachtige afscheiding  Sebum (huidsmeer)  Smeert de haarschacht  Remt bacteriegroei o Talgfollikels  Smeert de huid  Maakt huid waterdicht Zweetklieren o Apocrien  Onwelriekend  Niet aanwezig voor de puberteit  Te vinden in oksels, tepels, liezen o Merocrien  Waterig zweet  Om af te koelen  Overal en talrijk  Handpalmen

Functies van de huid -

-

-

-

Bescherming o Huid vormt in zij geheel een barrière tegen chemische stoffen en infecties o Hypodermis  Vetweefsel uit de hypodermis beschermt tegen schokken o Haren beschermen tegen UV o Haren in neusgaten, gehoorgangen verhinderen toegang voor vreemde deeltjes Temperatuurregeling o Warmte uitwisseling met omgeving o Vetweefsel uit de hypodermis dient als isolatielaag o Haren zijn een warmte-isolatie voor de schedel o Kippenvel: bindweefselschacht is verbonden met een haarspier die de haren kan doen rechtstaan o Transpiratie: warmte > meer perfusie > verdamping van vocht Vorming en opslag van voedingsstoffen o Vorming vitamine D  >bevordert calciumopname o Opslag van vetweefsels Zintuigelijke gewaarwordingen 3

-

o Tast, druk, pijn, temperatuur o Iedere haar is verbonden met een sensorische zenuw  verwondingen voorkomen Uitscheiding en afscheiding o Klieren  Transpiratie: uitscheiding vocht en elektrolyten  Oorwas o Melkklieren

Never forget: -

-

De opperhuid is een meerlagig, buigzame barrière die vochtverlies voorkomt, beschermt tegen Uv-stralen, vitamine D3 produceert en beschadiging door afschuring, chemicaliën en ziektekiemen tegengaat. De lederhuid biedt mechanische sterkte, buigzaamheid en bescherming voor onderliggend weefsel. Zij is goed doorbloed en bevat een verscheidenheid aan zintuiglijke receptoren die informatie over de externe omgeving leveren. De huid speelt een belangrijke rol in de regulering van de lichaamstemperatuur. Zij werkt als een radiator, waarbij de warmte aan de bloedvaten in de lederhuid wordt doorgegeven en merendeels wordt verwijderd door de verdamping van zweet.

Link met pathologie en verpleegkundig redeneren en handelen -

-

Wondheling o Ontstekingsfase  Sterkere doorbloeding o Korstvorming o Celdeling o Littekenvorming Brandwonden

o

-

De regel van 9 (Wallace)  slaat op de uitgebreidheid

Medicatietoediening o Transdermale  Vetoplosbare zalven en oliën  Medicatiepleisters  Hoge concentratie > diffusie o Subcutane injectie 4



-

-

-

-

-

In de hypodermis  Clexane  Fraxiparine o  anticoagulantia o Intradermaal  =intracutaan  Pijnlijk! Huidskleur o Pigmenten van de opperhuid  Caroteen  Afkomstig uit voedsel  Geeft oranje-gele kleur  Melanine  Produceerd door melanocyten o In stratum basale  Bescherming tegen UV  Maakt de huid roodbruin tot bruin o Transport naar stratum spinosum  Hemoglobine  Bloedpigment  Circulatie/ ontstekingsroodheid o Te zien in andere thema’s:  Icterus (gele oogkleur)  CO2  Gebloemde/gemarmerde huid Effecten van UV stralen op de huid o Gezond effect  Activeert vorming van vitamine D3  Calcium en fosforopname o Schadelijke effecten  Verbranding  Melanine is beschermend  Rimpels, vroegtijdige huidveroudering  Malinge melanoom (huidkanker)  Basaalcarcinoom (huidkanker) Huidtumoren o Melanomen  Vaak start in moedervlek  Uitzaaiing via lymfestelsel Roos en psoriasis (nice to know) o Middelen die helpen  Voedende crèmes  Specifieke shampoo  Beperkt zeepgebruik Veroudering o Toename beschadiging en infecties o Minder cellen immuunsysteem o Minder gevoelig voor zon o Huid wordt dunner en schilferiger o Haar wordt grijs en dunner 5

o o o -

-

-

Huis wordt slapper en rimpeliger Warmteafgifte vermindert Herstel wordt trager

De huid en circulatie (nice to know) o Capillaire refill o Shock o Decubitus o Oedeem  Vochtophoping onderhuids  Palpatie Intertrigo (nice to know) o Irritatie tussen huidplooien in vochtig milieu o Verweking van droge keratine in opperhuid  Liesplooien  Buikplooien  Borsten  Bilnaad o Wat te doen  Neutrale zeep  Goed spoelen  Deppend drogen Interdigitale schimmels o Vochtig milieu en hoge druk en wrijvingskrachten  Goed deppend drogen  Preventief daktarin

6...