Hukukun Temel Kavramları Toplumsal Düzen Davranış ve Hukuk Kuralları PDF

Preview

Summary

Toplumsal Düzen, Davranış ve Hukuk Kuralları      İnsanların toplum içinde yaşamaları, diğer bireylerle sosyal ilişkiler  kurmaları, onlara birtakım yetkiler sağlar, bazı yükümlülükler ve  ödevler getirir.    Toplum halinde yaşayan insanların yerine getirmek zorunda  oldukları ödevleri ve kullanacak...

Description

Toplumsal Düzen, Davranış ve Hukuk Kuralları      İnsanların toplum içinde yaşamaları, diğer bireylerle sosyal ilişkiler  kurmaları, onlara birtakım yetkiler sağlar, bazı yükümlülükler ve  ödevler getirir.    Toplum halinde yaşayan insanların yerine getirmek zorunda  oldukları ödevleri ve kullanacakları yetkileri gösteren kurallara  'sosyal düzen kuralları' denilmektedir. Yerine getirmemeleri hâlinde  toplumda tepki uyandırır, bazı durumlarda toplumu temsil eden  otoritenin yani devletin harekete geçmesine neden olur.Bunlar din  kuralları, görgü kuralları, ahlak kuralları, hukuk kuralları.    Toplumu düzenleyen kurallardan en önemlisi ve en etkilisi yazılı  kurallar olan hukuk kurallarıdır.    Din Kurallarının Hukuk Kuralları İle İlişkisi  Din, evreni yaratan ve yöneten insanüstü ilahi bir varlığa  inanmayı ve ona ibadet etmeyi emreder. İnsanların Tanrı ile olan  ilişkilerini düzenler. Bununla beraber, bütün dinler insanların  sadece Tanrı ile olan ilişkilerini değil, insanlar arasındaki ilişkileri  de düzenleyen hükümleri (emir ve yasaklar) içerir. Din kuralları  kişiler arasındaki ilişkilerde bazı kurallara uyulmasını istemesi  bakımından, hukuk kurallarıyla benzerlik gösterirler.  

Hırsızlık, adam öldürme, zina din kurallarınca yasaklanmıştır. Aynı  şekilde hukuk kuralları da bu tip davranışları hukuka aykırı  davranışlar olarak kabul etmiştir.    1- Din kuralları, Tanrı'nın emri olduğu için statik kurallardır.  Zaman içinde değiştirilmesi düşünülemez. Hukuk kuralları insan  aklının eseri olduğundan dinamik kurallardır, ihtiyaçlarına uygun  olarak değiştirilebilir.    2- Din kurallarının yaptırımı uhrevidir, hukuk kurallarının  yaptırımı devlet gücüdür.    3- Din kuralları hem uhrevi hem dünyevi ilişkileri düzenler. Hukuk  kuralları sadece kişiler arasındaki ilişkilerin bir kısmını düzenler.    Ahlak Kuralları ile Hukuk Kuralları İlişkisi  Toplu yaşamda uyulması zorunlu olan kurallardır. Kurallara  uyulmadığı takdirde kınama ve dışlama gibi toplumsal yaptırımlar  vardır. Ahlaki değerler ve ahlak kuralları kişiye, zamana ve mekana  göre farklılık gösterir.   Yine vurgulamak gerekir ki, nesnel ahlâk kuralları ile hukuk  kurallarının  genellikle örtüşme veya uyum halinde olduğu gözlenmektedir. Adam  öldürmeme, hırsızlık yapmama, dürüst davranma, sözünü tutma gibi  ahlâk 

kurallarına hukuk kuralı biçiminde de rastlanmaktadır. Bu gibi  durumlarda,  aynı zamanda ahlâk kuralı olan söz konusu kuralların, manevî  yaptırımın  yanı sıra, hukuk kuralı olmaktan kaynaklanan maddî yaptırıma da  sahip  olduğu kuşkusuzdur.  Günümüzde hukuk kuralları bir şekle bağlanmış ve kanun haline  getirilmiş kaidelerdir. Halbuki ahlak kuralları daha çok toplum  vicdanında yaşamaktadırlar.  Ahlak genel olarak insanın kendi nefsine ve kişiliğine karşı  sorumluluklar ile de meşgul olduğu halde, hukuk umumiyetle bunlarla  meşgul olmaz.    Örf ve Adet Kuralları ile Hukuk Kuralları İlişkisi  Örf ve adet kurallarının, yer yer maddî yaptırım içermek  bakımından, hukuk kurallarına benzediği söylenebilir; ne var ki,  hukuk kurallarının maddî yaptırımı yasal bir temele sahipken, kimi  örf ve adet kurallarında görülen maddî yaptırım yasa dışıdır. Hukuk  düzeni, bazen, örf ve âdete gönderme yapabilir ve birtakım örf ve  adet kurallarına hukukilik tanıyabilir. Türk Medenî Kanunu’nun 1.  maddesinin 2. fıkra hükmüne göre, “Kanunda  uygulanabilir bir hüküm yoksa, hâkim, örf ve âdet hukukuna göre,  bu da yoksa kendisi kanun koyucu olsaydı nasıl bir kural koyacak  idiyse ona göre karar verir.” Görüldüğü gibi, bu hükümle, örf ve adet 

kuralları, belirli koşullar altında, hukukun kaynağı haline gelmiş  olmaktadır. Benzer şekilde, uluslararası hukuk (devletler hukuku)  alanında da, örf ve adet kurallarının hukukun önemli bir kaynağı  olduğu belirtilmelidir.     Hukuk Kuralları  Hukuk kuralları, dışındaki toplumsal düzen kurallarının yaptırımı  manevi olduğundan, kişileri bu kurallara devlet gücüyle uymaya  zorlama imkânı yoktur. Bu durumda toplumsal ilişkileri düzenleyen ve  yaptırımı maddi olan toplumsal düzen kurallarına ihtiyaç vardır.  İşte maddi yaptırımı olan bu toplumsal düzen kurallarına hukuk  kuralları denir.   Laik toplumlarda ahlak kuralları, dini esaslara göre yönetilen  teokratik toplumlarda ise din kuralları zaman içinde devlet kurumu  tarafından hukuk kurallarına ve yasalara dönüştürülmüştür.     Hukuk kuralları toplumsal yaşam kurallarını, sosyal ilişkileri  düzenleyerek toplumda barışı, güvenliği ve hiç olmazsa biçimsel  eşitliği sağlamayı amaçlamaktadır.    Toplum ihtiyaçlarına cevap vermeyen hukuk   kuralları düzen patlamalarına yol açar ve yaşayamaz hale gelir.    Adalet, hukukun tinsel veya düşünsel yönünü oluşturur ve bazen  eşitlik ile aynı anlamda da kullanılmaktadır. Hukuk, toplumsal 

ihtiyaçları karşılamak için koyacağı kurallarda, adalete uygun  biçimde düzenleme yapmalıdır. Hukukun aldığı   tedbirler kamuoyuna, halk vicdanına güven ve esenlik telkin  etmelidir.    ​Hukukun Yaptırım Türleri  1-Ceza  2-Zorla (Cebri) İcra  3-Zararın Tazmini  4-Yapılan İşlemlerin Geçersizliği (Hükümsüzlük- Butlan)                               

KAYNAKÇA    Öztan, Bilge. Medeni Hukuk'un Temel Kavramları, Ankara  2013, s.3    Güriz, Adnan. Hukuk Başlangıcı, Ankara 2012, s.2    Dini inanç özgürlüğü, 1982 tarihli Anayasa'nın 24. maddesinde  düzenlenmiştir. Aynı kural 20.09.1972 tarihli ve 1488 sayılı  Kanunla 1961 tarihli Anayasa'nın 19. maddesinde de yer  almıştır.    Aydın, U. (Editör) (2014). Hukukun Temel Kavramları-I.  Anadolu  Üniversitesi Açıköğretim FakültesiYayınları. Eskişehir.    Okan, N. (Editör) (2004). Hukuka Giriş. Anadolu Üniversitesi  Açıköğretim  FakültesiYayınları. Eskişehir.     ...