- Môn kinh tế chính trị trường đại học ngoại thương- chủ đè khủng hoảng kinh tế PDF

Preview

Summary

TR NG Đ I H C NGO I TH NGƯỜ Ạ Ọ Ạ ƯƠKHOA: KINH TẾẾ QUỐẾC TẾẾ-----------***-----------KHÓA LU N TỐỐT NGHI PẬ ỆChuyên ngành: Kinh têế quốếc têếĐêề tài: Kh ng ho ng kinh têế toàn cầều: Nguyên nhần,ủ ảh u qu và cách khắếc ph cậ ả ụH và tên sinh viên: Bùi Th Myỹ Tầmọ ịMã sinh viên: 2114410161L p: Anh 03ớ...

Description

TR ƯỜNG Đ ẠI H ỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA: KINH TẾẾ QUỐẾC TẾẾ

-----------***-----------

KHÓA LU Ậ N TỐỐT NGHIỆP Chuyên ngành: Kinh têế quốếc têế

Đêề tài: Khủng hoảng kinh têế toàn cầều: Nguyên nhần, h ậu qu ả và cách khắếc phục H ọ và tên sinh viên: Bùi Th ị Myỹ Tầm Mã sinh viên: 2114410161 Lớp: Anh 03 Khóa:60 Ng ười h ướng dầỹn: Th.S Đinh Th ị Quỳnh Hà

Hà Nội,tháng…năm…

TR ƯỜNG Đ ẠI H ỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA: KINH TẾẾ QUỐẾC TẾẾ

-----------***-----------

KHÓA LU Ậ N TỐỐT NGHIỆP Chuyên ngành: Kinh têế quốếc têế

Đêề tài: Khủng hoảng kinh têế toàn cầều : Nguyên nhần, h ậu qu ả và cách khắếc phục H ọ và tên sinh viên:Bùi Th ị Myỹ Tầm Mã sinh viên:2114410161 Lớp: Anh 03 Khóa: 60 Ng ười h ướng dầỹn: Th.S Đ ịnh Th ị Quỳnh Hà

Hà Nội,tháng…năm…

Khủng hoảng kinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, hậu quả và cách khắếc phục

Lời nói đầều Trong suốết chiếầu dài l chị s nhần ử lo i,ạđã khống ít lầần c ảthếế giới chao đ o bả i nhở ng ữ cu c khộ ng ủ ho ng ả kinh tếế bắết nguốần t ừm ột quốếc gia l ớn sau đó lan r ộng ra toàn cầầu, những cuộc khủng hoảng này khống ch tác đỉ ng mộ nh mẽẽ ạ đếến nếần kinh tếế c ủa chính quốếc gia đó mà còn thay đ i bổ mộ t kinh ặ tếế thếế gi ới. Tuy nhiến kh ủng ho ảng kinh tếế khống đ ược coi là m ột r ủi ro ngầẽu nhiến mà là một hiện tượng có tính chu kỳ c a nếần ủ kinh tếế, nó tốần t i và ạ xuầết hi nệnh m ư t ộphầần khống th ểthiếếu c aủkinh tếế thếế giới. T ừsau th ời kỳ Đ ại kh ủng ho ảng (Thẽ Grẽat Dẽprẽssion) diếẽn ra vào nh ng ữ nắm 1930, s ự ki nệđ ượ c coi là đ tợsuy thoái dài nhầết, sầu nhầết và lan r ng ộ nhầết trong thếế kỷ 20, nhần loại của thập niến 2000 đã được ch ng ứ kiếến m ột cu ộc kh ủng ho ảng kinh tếế mới khống chỉ làm tế liệt toàn b nếần ộ kinh tếế Myẽ và Chầu Âu đốầng thờ i là đòn đánh trực di ện vào phầần còn l ại c ủa thếế giớ i, làm cho kim ngạch thươ ng mại sụt giảm m ạnh, t ỷl ệthầết nghiệ p gia tắng kéo thẽo đó là sự giảm sút nghiếm tr ngọniếầm tin c aủcác nhà đầầu t ưvào tri ể nv ọ ng ph ụ c hốầi cũng nh ư phát tri n ể c aủ nếần kinh tếế toàn thếế giớ i. Cuộc khủng hoảng này khống ch làm ỉđiếu đ ng nếần ứ kinh tếế sốế 1 thếế gi ới ởth ời đi ểm đó - Myẽ, mà h ậu qu ảc aủnó còn lan r ng ộ ra khắếp các quốếc gia khác, trong đó có Vi ệt Nam, m t nếần ộ kinh tếế m ởđang trong gia đo ạ n m ởđầầu của th ời kỳ h ội nhập và phát triển. Ảnh h ưởng c ủa c ơn bão kh ủng ho ảng t ới toàn cầầu cũng như hệ qu ả nó đ ể l iạcho kinh tếế thếế giớ i buộ c người ta phải nhìn nhận rõ ràng hơn vếầ kh ngủho ngảkinh tếế bao gốầm b ản chầết, nguyến nhần, hậu quả và cách khắếc ph c.ụBài ti uểlu nậc aủẽm đ ượ c viếết nhắầm trình bày có hệ thốếng nh ng vầến ữ đếầ t ngổquan vếầ kh ng ủ ho ng ả kinh tếế toàn cầầu từ đó cung cầếp đếến ng Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

iườ đ c kiếến ọ th cứvếầ m ột khái ni ệm c ơb ản c ủ a kinh tếế 1

Khủng hoảng kinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, hậu quả và cách khắếc phục h ọc, cá nhần ẽm qua đầy mong nh ậ n đ ượ c nh ữ ng ph ả n hốầi và góp ý từ thầầy cố, bạ n bè để có thể hoàn thiệ n hơn sản phẩm này.

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

1

Khủng hoảng kinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, hậu quả và cách khắếc phục

Chươ ng 1: Lý luận chung vêề khủng hoảng kinh têế toàn cầều 1.Khái niệm Trong cuốến “Giáo trình Nhữ ng nguyến lí cơ bản của Chủ nghĩa MácLếnin” có viếết: “Nếếu nh ưtrong s ản xuầết hàng hoá giản đơn, với sự phát tri nểc aủch cứnắng ph ươ ng ti nệthanh toán c aủtiếần t ệđã làm xuầết hi nệkh nắng ả n ra ổ kh ng ủ ho ng ả kinh tếế, thì đếến chủ nghĩa tư bản, khi nếần s n ả xuầết xã h iộhoá cao đ , ộ kh ng ủ ho ng ả kinh tếế là điếầu khống th ể tránh kh i”.ỏ Nh vư y,ậkh ng ủ ho ng ả kinh tếế là m ột khái ni ệm đã tốần tại và đượ c cống nhậ n từ lầu, song hành cùng sự phát triển khống ngừng c a nếần ủ kinh tếế hi ện đ ại. Khống ph ải là r ủi ro ngầẽu nhiến hình thành b ởi s ựđ ứt gãy trong chuốẽi phát triể n, khủ ng hoả ng đượ c coi là một giai đo ạn mà s ựxuầết hiệ n củ a nó là khống thể tránh khỏi. Thẽo h c thuyếết ọ kinh tếế c ủa Các-Mác, kh ủng ho ảng kinh tếế là sự suy gi m ả các ho tạđ ng ộ kinh tếế kéo dài và trầầm trọ ng hơn cả suy thoái kinh tếế. Kh ng ủ ho ng ả kinh tếế là thu ật ng ữch ỉkho ảng th ời gian biếến chuyển rầết ngắến sang giai đo nạsuy thoái c aủnếần kinh tếế. Từ đầy, ta có thể tổng kếết rắầng: kh ngủho ngảkinh tếế th cựchầết là tr ạng thái suy thoái trầầm trọ ng kéo dài. Đếến đầy, đ có ể cái nhìn chính xác và rõ ràng vếầ kh ủng ho ảng kinh tếế nói chúng và kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu nói riếng ta cầần phải hiểu đ

c: ượthếế nào là “S suy ự thoái kinh tếế” ? Thẽo đ nh ị nghĩa c ủa Kinh tếế h ọc

vĩ mố, “Suy thoái kinh tếế” là s ựsuy gi ảm T ổng s ản ph ẩm quốếc nội thực (Gross National Product - GNP) trong th ờ i gian hai ho ặ c nhiếầu hơn hai quý liến tiếếp trong nắm. Nói cách khác, s ựsuy thoái kinh tếế còn có th ể đ

cượ hi u ể là tốếc đ tắng ộ tr ườ ng c aủnếần kinh tếế ầm liến tục trong hơn

hai quý. Bến c nhạđó, vầẽn còn nhiếầu nh ững quan đi ể m khác vếầ sự suy

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

2

Khủng hoảng kinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, hậu quả và cách khắếc phục thoái kinh tếế nh ng ư t uựtrung l i ạcác khái ni mệnày đếầu h ướng đếến m ột th ời kì tốần tại sự suy

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

2

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

gi m ả đốầng th ời c ủa toàn b ộho ạt đ ộng kinh tếế, như National Burẽau of Economic Rẽsẽarch (NBER) đ ưa ra bao gốầm: tỷ lệ việc làm, tổng thu nh p ậ quốếc n iộ(GDI), t ng ổ doanh sốế (Wholẽsalẽ-rẽtail salẽs) và s ản xuầết cống nghiệp. Ví d rõ ụ ràng nhầết vếầ m tộcu cộkh ng ủ ho ng ả kinh tếế quy mố toàn cầầu là Th ời kỳ Đ ại kh ủng ho ảng diếẽn ra vào những nắm 1930 và cuộc khủng ho ng ả kinh tếế toàn cầầu 2007-2009. Trong vòng hơn một trắm nắm nhần lo i đãạhai lầần ch ngứkiếến b cứtranh kinh tếế thếế giớ i đổi màu xám, v ới nh ững h ệqu ảđ ểl ại là khống th ểchốếi bỏ trong lịch sử. 2.Kiểu hình và biểu hiện Nh ư phầần ở tr ước, chúng ta đã kh ẳ ng đ nh ị rắầng khủng khống được coi là s n ph ả m ẩph c ụa nếần ủ kinh tếế mà là m ột phầần có tính chu kỳ trong s ự phát tri nểvà trong suốết chiếầu dài lị ch sử , nhần loại đã ch ứng kiếến nhiếầu cu ộc kh ủng ho ảng kinh tếế dướ i các kiểu hình khác nhau, lí do c a sủ khác ự nhau này phầần nhiếầu nắầm ở nguyến nhần của chúng. Dưới đầy, ẽm sẽẽ li tệkế các ki uểkh ng ủ ho ng ả th ườ ng thầếy trong kinh tếế hiện đại: a) Khủ ng hoảng kinh têế sản xuầết thừa Kh ngủho ngảkinh tếế s nảxuầết th ừa có th ểcoi là hình th ức đầầu tiến đ

cượ chú ý và ghi nh n cũng ậ là ki u hình ể ph biếến ổ nhầết tính đếến thời

đi mể hi nệt i.ạKh ng ủ ho ng ả này n ra ổ lầần đầầu tiến vào nắm 1825 tại n

c Anh ướ sau khi nếần đ i cống ạ nghi p cệ khí ơ xuầết hi nệvà nhiếầu lầần

trong cả những nắm sau này. Ví d tiếu ụ bi u ể nhầết cho Kh ng ủ ho ng ả kinh tếế s ản xuầết thừa (Khủng ho ng ả kinh tếế t ưb ản ch ủnghĩa) là cu ộc kh ủng ho ảng diếẽn ra và nắm 1929 kéo dài t iớnắm 1933 làm cho ch riếng ỉ n ướ c Myẽ đã có đếến 17 tri ệu ng ườ i lầm vào c nh ả thầết nghi ệp, tiếần lươ ng cống nhần ngành cống nghi pệch còn ỉ 56% và đã có đếến hàng ngàn ng ười chếết đói ở Nẽw York. Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

3

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

Tác đ ng cộ a nóủđã làm điếu đ ng tầết ứ c nhảng ữ nếần kinh tếế l nớnhầết thếế gi i lúc ớ bầếy gi , ờm ra ở th i ờkỳ đẽn tốếi kéo dài gầần n ửa thập k ỷ cho kinh tếế toàn cầầu. Đốếi với

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

3

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

ki ểu kh ủng ho ảng kinh tếế này thì tình trạ ng thừa hàng hoá khống phải là th aừso v iớnhu cầầu xã h ội mà là th ừa so v ới s ức mua vốến có gi ới h ạn nhầết đ nh ị c ủa quầần chúng lao động. Khi kh ng ủ ho ng ả bắết đầầu nổ ra, hàng hóa khống được tiếu thụ kéo thẽo s nảxuầết b ịthu h ẹp và hàng lo ạt doanh nghi ệp s ản xuầết và gia cống lầm vào c ảnh v ỡn ợ, phá s ản, ng ười cống nhần b ịthầết nghiệp, thị tr ườ ng cũng vì đó mà tr nến ở rốếi lo ạn. Kếết quả của những cuộc kh ủng ho ng ả kinh tếế s ản xuầết thừ a thườ ng là hàng loạ t hàng hoá bị tiếu huỷ do tốần đ ng, ọ dốần ứcùng hàng tri ệu ng ười đói kh ổ, n ợnầần vì khống có khả nắng thanh toán cho các khoả n chi trước đó. b) Khủng hoảng tài chính Gầần đầy nhầết, nhần lo ại đã đ ược ch ứng kiếến hai cuộc khủng hoảng tài chính diếẽn ra ởchầu Á nắm 1997 và 2007 trến toàn thếế gi ới, v ậy nến đầy có th khống ể ph i khái ả niếầm quá xa l vạ i ớnhiếầu ng ười trong sốế chúng ta. Th ực chầết, khủ ng hoả ng tài chính được định nghĩa là tr ạng thái chầến đ ngộc a ủ h thốếng ệ tài chính, t hừ thốếng ệ l ưu thống tiếần tệ, tín d ng ụ đếến tài chính nhà n ước. Bi ểu hi ện ch ủyếếu của kiểu hình khủng ho ngả này có th kể đếến ể s ự mầết ổn đ nh, ị cần đốếi giữ a thu và chi, sự thiếếu h tụnghi m ệ tr ng ọ và kéo dài các nguốần vốến ngần sách nhà nước và tín d ngục a ủ ngần hàng, kéo thẽo l m ạphát, đốầng tiếần b ịmầết giá nghiếm trọng. Kh ng ủ ho ng ả tài chính bắết nguốần t sừ thiếếu ự h ụt ngần sách do dếầ phòng và chu nẩb chiếến ị tranh, tắng c ường thếế lự c quần sự hoặc do chi tiếu quá tay vào phúc l iợxã h iộmà khống cần nhắếc đếến sự chịu đựng c a nếần ủ kinh tếế hay nh ng ữ kho nảđầầu t ưnhiếầu và lầu dài nhưng khống mang l i ạhi uệqu cho ả nếần kinh tếế. Khủ ng hoảng thị trường tài chính x yảra khi nh ng ữ món n đếến ợ h ạn mà khống th ểthu hốầi được, do việc cầếp phát vốến, cầếp tín dụ ng khống kiể m tra, kiểm soát, khống xẽm xét Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

4

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

phù h ợp v ới kh ảnắng hoàn vốến củ a bến vay, hoặ c do tác động thị tr

ng ườkhiếến giá c phiếếu ổ đ ột nhiến lao dốếc nghiếm trọng. Ví dụ cho

khủ ng hoả ng tài chính có thể kể tới cuộc

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

4

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

kh ủng ho ảng tài chính diếẽn ra tạ i các nước chầu Á nắm 1997. Cuộc kh ng ủ ho ng ả này bắết nguốần t Thái ừ Lan và nhanh chốếng lan ra phầần còn l iạc aủchầu Á cũng nh ư các đốếi tác th ương m ại l ớn c ủa quốếc gia này. Dòng vốến đầầu c tư các ừ n ướ c phát tri nểch yảvào các nếần kinh tếế Đống Á nh ưThái Lan, Indonẽsia, Malaysia, Singaporẽ, Hốầng Kống và Hàn Quốếc( vốến đượ c coi là con hổ chầu Á) đã tạ o ra một kỷ nguyến lạc quan quá đ dầẽn ộ đếến tình tr ạng quá m ức tín d ụng và tích luyẽ nợ lớn tại các nếần kinh tếế này. Ở như ng nướ c chị u ảnh hưởng chính từ cơn bão khủng ho ảng nh ưIndonẽsia, Hàn Quốếc và Thái Lan thị tường tr ường ch ứng khoán đã s p đụ , tiếần ổ t mầết ệ giá, các doanh nghi pệb phá ị s nảdầẽn đếến hàng tri ệu ng ười b ịđ ẩy xuốếng dướ i ngưỡng nghèo khổ trong gia đoạn 1997-1998. Và chính cu ộc kh ủng ho ảng này đã góp phầần tạo nến hai cuộ c khủ ng hoả ng vớ i quy mố nhỏ hơn là khủng hoảng tài chính ở Nga và Brasil. c) Khủng hoảng tiêền tệ và tín d ụng Kh ngủho ngảtiếần t ệ và tín d ng ụ đ ượ c đ nhị nghĩa là s chầến ự đ ộng, rốếi lo nạc aủh thốếng ệ l ưu thống tiếần tệ và tín dụ ng, nảy sinh do khủng ho ngảchu kỳ c a ủ s nả xuầết (kh ng ủ ho ng ả kinh tếế) ho ặc do s ựxuầết hiện c aủ các s kiự n đệ c bi ặ t bầết ệ th ườ ng có nh ả h ưở ng l nớvếầ m ặt kính tếế, chính tr và ị xã h iộc aủquốếc gia. Trến th ịtr ườ ng tiếần tệ, khủng hoảng tiếần t và ệ tín d ng ụ bi uểhi nệd ướ i d ng ạ thiếếu tiếần cho vay và sự tắng tắng cao lãi suầết. Trong th ời kỳ kh ủng ho ảng tiếần tệ, ở lĩnh v ực thương m iạvà tín d ng ụ x yảra vi cệth ủ tiếu có tính chầết c ưỡng b ức đốếi với một phầần sốế d n ựlầẽn ợ nhau c a các ủ nhà kinh doanh vếầ kì phiếếu và gi ả m khốếi l ượ ng tín d ng ụ th ươ ng m i.ạTrong lĩnh lĩnh v cựtín d ng ụ quốếc tếế, khủng ho ng ả tín d ng ụ và tiếần t ệth ường bi ểu hi ện ởcác m ặt gốầm: sự đứt quãng t c ứ th i các ờ mốếi quan h ệ tín

d ng ụ quốếc tếế và sự phá sản của

nh ng ữ ng ườ i vay tiếần n ước ngoài, s ựách tắếc trong lưu thống ở linh v ực Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

5

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

xuầết kh u ẩdo ch mậtrếẽ cho vay thếm t ừ các ngần hàng, s mầết ự cần đốếi trong chi tiếu, thanh toán và gi ảm sút nghiếm tr ọng trong xuầết khẩu tư bả n. Khống dừ ng lạ i ở đó, biểu hiệ n của nó còn

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

5

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

xuầết hi ện ởth ịtr ường ch ứng khoán và l ư u thống tiếần t ệ. H uậqu cả aủKh ng ủ ho ng ả tiếần t ệvà tín d ụng là “ n ạ n đói tiếần” hay là s rốếiựlo n toàn ạ b h ộtốếng ệ tài chính và l u thống ư tiếần t , ệ s lao ự dốếc vếầ giá tr đốầng ị tiếần kéo thẽo kh ủng ho ảng th ịtr ường vốến hoá tư bản, nơi cầếp phát các khoả n tín dụng dài hạn. Ví d ụcho ki ểu hình này có th ểk ểđếến cuộc khủng hoảng tín dụng 2007-2008, m tộcu cộkh ng ủ ho ng ả đi vào l chị s kinh ử tếế thếế giới. Với sự ki ện kích ho ạt là m ột bong bóng trong th ịtr ường nhà đầết lan rộng, do s ự đầầu c ơvà niếầm tin quá lớ n vào triể n vọ ng tắng khống ngừng của giá nhà đầết, thúc đ yẩc ả ng ườ i mua và ng ườ i bán v iộvã giao d chị bầết chầếp điếầu đó vượ t quá khả nắng chi trả củ a họ . Bóng bóng vỡ, giá nhà đạt đ nh rốầi ỉ lao dốếc bầết ng khiếến ờ cho các nhà đầầu tư khống kịp tr ở tay còn ng ườ i mua thì mắếc k ẹt trong các kh ảo n ợtín d ụ ng kh ổ ng lốầ. Sự ki ện này đã dầẽn t ới hàng lo ạt doanh nghi ệp phá s ản, lầm vào c ả nh n ợnầần, m đầầu ở cho cu cộĐ iạsuy thoái

Myẽ ở và lan r ộ ng ra toàn cầầu.

3. Tính chu kỳ c ủa kh ủ ng ho ả ng kinh tếế Trong cuốến Nhữ ng nguyến lí cơ bả n của chủ nghĩa Mác-Lếnin đã kh ngẳđ nhịs xuầết ự hi nệc aủkh ng ủ ho ng ả kinh tếế toàn cầầu là “khống th tránh ể kh i”,ỏ đốầng th ời cũng khống ph ải m ột r ủi ro ngầẽu nhiến của nếần kinh tếế hi ện đ ại, chính b ởi cắn c ứnày tr ải qua nhiếầu những cơn bão khủ ng hoả ng vớ i quy mố lớ n nhỏ khác nhau, các nhà nghiến cứu đã tính toán đ ểxác đ nh ị đ ược chu kì c ủa kh ủng ho ảng kinh tếế ( chu kỳ ở đầy đ ược hi ểu là kho ảng th ời gian tốần tạ i giữ a hai cuộc khủng hoảng kinh tếế toàn cầầu liến tiếếp). Các sốế li uệcho thầếy, c ứkho ảng 8-12 nắm l ại xuầết hi nệm tộcu cộkh ng ủ ho ng ả kinh tếế bao gốầm 4 giai đoạn mang tến: +) Kh ủng ho ảng: là giai đo ạn kh ởi đi ểm c ủa chu kỳ kinh tếế mới. Ở giai đoạn này, l

ng ượhàng hoá tốần d ,ư ứ đ ng ọ l nớdầẽn đếến sự sụt giảm

m nh ạ vếầ m ặt giá c ả, đình tr ệtrong s ản xuầết mới buộc các xí nghiệp Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

6

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

phả i tạ m dừ ng hoạ t độ ng thậ m chí là đóng cử a, kéo thẽo hàng loạt cống nhần, tiếần

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

6

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

cống cũng vì đó h ạ xuốếng. T ại th ời đi ểm này gi ới t ưb ản mầết khả nắng thanh toán các kho nản tr ợ ướ c đó, vì v yậph i ảtuyến bốế phá s ả n, khiếến l ực l ượng s ản xuầết bị phá hoạ i nghiếm trọ ng. Đầy cũng chính là giai đo nạmà các mầu thuầẽn bi ểu hi ện ch ủyếếu dướ i hình thứ c xung đột dữ d i ộvếầ m ặt kinh tếế, xã hội. +) Tiếu điếầu: đ cặđi m ể c aủgiai đo nạnày là nếần s ản xuầết nói chung ở trong tr ngạ thái trì tr , khống ệ còn dầếu hi uệtiếếp t ục đi xuốếng nhưng cũng khống có th

nh ững tín hi ệu kh ởi sắếc so vớ i thời điểm trước đó,

ng ươnghi p vầẽn ệ đình đốến do tốần d ưhàng hoá, đốầng thời có sự sụt

gi mả vếầ m ặt giá c ảmong đ ẩy nhanh l ượng tiếu th ụ, tiếần củ a tư bản để rốẽi nhiếầu vì khống có n ơi đầầu tư . Trong giai đoạ n này, để thoát kh ỏi tình tr ng ạbếế tắếc, các nhà t ư b nảth ườ ng tìm cách gi mả chi phí xuốếng thầếp h nơn aữbắầng cách h ạtiếần cống, tắng cườ ng độ và thời gian lao đ ộng c ủa cống nhần, đ ổi m ới ph ương th ức s ản xuầết và tiếu th ụ s ản ph ẩm nhắầm làm cho s nả xuầết vầẽn còn có lãi trong tình hình sụt gi ảm chung c aủgiá c ả th tr ị ườ ng. S ự đ iổm iớt ư b nảcốế đ nh ị diếẽn ra trong thời kỳ này làm tắng nhu cầầu vếầ t ư li uệs nảxuầết và t ưli ệu tiếu dùng đốầng thời t o điếầu ạ ki n cho ệ b

cướ ph c hốầi ụ chung c aủnếần kinh tếế.

+) Ph ụ c hốầi: là giai đo ạn mà các xí nghi ệp đ ược khối ph ục và tiếến tới m ởr ng ộ s nảxuầết. Ởgiai đo ạn này, do nhu cầầu mở rộng quy mố s ản xuầết đã bị thu hẹ p trong thờ i kỳ trướ c, cống nhần lại được thu hút vào làm vi c;ệ m cứs nả xuầết đ ạt đếến quy mố cũ, t ỷl ệthầết nghiệp giảm xuốếng, tiếần lươ ng đượ c nầng cao hơ n trướ c kéo thẽo vật giá tắng, lợi nhuậ n củ a nhà tư bả n do đó cũng tắng lến. +) Hưng thịnh: là giai đo ạn s ản xuầết phát triể n vượ t quá điểm cao nhầết mà chu kỳ trướ c đã đạ t đượ c. Ở giai đoạn này, nhờ những bước ph c hốầi ụ

th ở iờkỳ tr ướ c nhu cầầu và kh ảnắng tiếu th ụhàng hoá có dầếu

hi ệu tiếếp tụ c tắng, xí nghiệ p thẽo đó đượ c mở rộng và xầy d ựng thếm Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

7

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

v i quy ớ mố s n ả xuầết l n.ớ Chính b i ởs phát ự tri nểtrong nếần s ản xuầết quốếc dần, nhu cầầu tín d ng ụ tắng cao, nắếm bắết cơ hộ i này các ngần hàng tung tiếần cho vay dầẽn đếến

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

7

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

nắng l cựs nảxuầết l ại v ượt quá s ức mua c ủa xã h ội. Do đó, l ạ it ạ o điếầu ki ện cho m ột cu ộc kh ủng ho ảng kinh tếế mới xảy ra.

Chương 2: Khủng hoảng kinh têế toàn cầều Nguyên nhần, h ậu qu ả và cách khắếc phục 1. Nguyến nhân Soros cho rắầng “th trị ườ ng khống bao gi đờ tạđếến tr ạng thái cần bắầng mà lý thuyếết kinh tếế h c đếầ ọ ra. Có m tộmốếi liến h ệhai chiếầu mang tính ph n hốầi ả gi a ữ nh n ậ th c và ứ th c tếế; ự mốếi liến h ệầếy có thể khởi phát quá trình ban đầầu là t ựth ổi bùng lến và vếầ sau cùng thì lại tự phát tán xuốếng củ a chu trình bùng vỡ còn đượ c gọ i là các “bong bóng”. Quan đi m ể này cho ta thầếy đ ược kh ủng ho ảng kinh tếế xả y ra là có nguyến nhần mà phầần l n bắết ớ nguốần t sừ mầết ự cần bắầng trến thi trường s ản xuầết hàng hoá hay nói chung là tr ật t ựkinh tếế, chính trị trong xã hội. T ựu trung l ại, mầu thuầẽn cơ bả n củ a chủ nghĩa tư bản chính là nguyến nhần chính dầẽn đếến kh ng ủ ho ng ả kinh tếế c ủa quốếc gia nói riếng và toàn cầầu nói chung, đ ược th ểhi ện d ưới hình th ức mầu thuầẽn giữa trình độ xã h iộhoá cao c aủl cựl ượ ng s nảxuầết v ới chếế độ sở hữu tư nhần tư b ản ch nghĩ ủ vếầ t ư li uệs nảxuầết ch ủyếếu đượ c sử dụ ng trong xã hội hiện hi uểrõ đ ượ c mầu thuầẽn này, ta ph ải xẽm xét đếến phương thức đại. Đ ể s nảxuầết t ưb ản ch ủnghĩa. Ph ương th ức s ản xuầết tư bả n chủ nghĩa bao gốầm l cựl ượ ng s nảxuầết và quan h ệs ản xuầết trong khi đó lực lượng sản xuầết có cống c ụ s nảxuầết luốn đ ược c ải tiếến nhờ sự sáng tạo vượt bậc c aủ con ng ph

iườ đốầng th i ờnh có ờ s tiếến ự b ộvếầ mặt khoa học kĩ thu ật

ng ươth c ứ s nả xuầết khống ng ng ừ đ ượ c c iảtiếến, chính b ởi lẽẽ đó nó

mang tính xã h ội hóa cao. M ặt khác, quan h ệs ản xuầết lại mang tính tư Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

8

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

h ữu hóa b ởi th ức chầết quan hệ này thuộ c sự sở hữu của các nhà tư bản nến quy

Bùi Th Mỹỹ ị Tâm

8

Luận vắn Kh ngủho ngảkinh tếế toàn cầầu: nguyến nhần, h ậ u qu ả, cách khắếc phục

mố c ủa nó hay cung cách t ổch ức đếầu phụ thuộ c vào đó. Chính bởi nh ng ữ xung đ t trong ộ mốếi quan h hai ệ chiếầu này nến mầu thuầẽn vếầ m ặt xã h iộxuầết hi ện, t ừđó hình thành kh ủng ho ảng kinh tếế mang quy mố toàn cầầu.

+) Mầu thuầẽn gi ữa tính có t ổch ức, có kếế hoạch trong từng xí

nghi ệp v ới tình tr ạng s ản xuầết khống có sự kiểm soát bở...