Parazytologia egzamin opracowany PDF

Preview

Summary

Download Parazytologia egzamin opracowany PDF

Description

PARAZYTOLOGIA EGZAMIN 2013 CUDOWNE OPRACOWANIE

OPRACOWALI: Paulina Klimek, Marcela Petrusewicz-Kosińska, Magdalena Rynkowska, Klaudia Grabowska, Monika Szumielewicz, Joanna Kowalska, Ewa Kaczmarek, Paulina Jasińska, Piotr Koncicki, Magdalena Rekieć, Agata Brzezinska, Joanna Pijankowska, Karolina Cebulska i Krzysztof Brzoska LOVE YOU ALL! kilka dni -> larwy -> 3xlinka -> imago. Rozwój 3-5tyg, przeobrażenie niezupełne. Poza żywicielem żyją do 14 dni. Inwazjologia: kontakt bezpośredni, w legowiskach! Patogeneza: Żywią się włosami, naskórkiem, strupami, wysiękiem z ran Rozpoznawanie: makroskopowo wszoły i jaja, badanie zeskrobiny

Werneckiella equi - samiec – dł. 1,6 mm, samica – dł. 1,9 mm - długość głowy równa jej szerokości Żywiciel – koń, osioł. Poza żywicielem wszoł żyje do 10 dni. Umiejscowienie – szyja, kłąb, przy intensywnej inwazji na całym ciele. Inwazjologia: odżywiają się głównie włosami, złuszczonym naskórkiem, a także strupami i płynem wysiękowym, mogą przenosić wirusy niedokrwistości zakaźnej koni, przy intensywnych inwazjach przemieszczające się owady powodują niepokój zwierząt i świąd, mogą wypadać włosy, w wyniku drapania i ocierania tworzą się strupy i wyłysienia, Rozwój: z jaj przylepionych do podstawy włosów, po 5-8 dniach wykluwają się larwy, które po dwukrotnej lince osiągają dojrzałość płciową, cały rozwój trwa 3-4 tygodnie. Objawy: niepokój, świąd, wypadanie włosów, strupy, ocieranie się

Felicola subrostratus koty, Drobne, jasnożółte, głowa charakterystyczna, trójkątna. Samiec 12,2mm, samica 1,4mm dł. Głowa węższa od tułowia. 3 linki!

Bovicola bovis (2 linki), ovis i caprae Samiec 1,4mm, samica 1,6mm. Głowa szersza od tułowia, 3 pary odnóży z pazurkami. Odwłok z 7 segmentów, po bokach mają przetchlinki. Jaja owalne 0,6mm. żywiciel: bydło, owce, kozy umiejscowienie: bydło – głowa, szyja, grzbiet, nasada ogona; owce – nasady włosów szyi i tułowia; kozy – szyja i grzbiet Cykl: samica -> jaja -> u podstawy włosów -> 5-8 dni -> larwa -> 2xlinka -> imago. Rozwój trwa 3-4 tygodnie. Inwazjologia: bezpośrednio, poza żywicielem żyją 10 dni, najwięcej zimą i wiosną, samic jest 90% - dominują nad samcami 

6

Patogeneza: odżywiają się włosami, naskórkiem, strupami i wysiękiem Objawy: niepokój, świąd, wyłysienia, ocieranie Rozpoznawanie: makroskopowo, wyczesywanie, przy intensywnej inwazji zwierzęta wyglądają jak posypane kaszą

ZESTAW 2 1.Pasożytnictwo Z wykładów: PASOŻYTNICTWO – rodzaj symbiozy niekorzystnej dla żywiciela RODZAJE PASOŻYTNICTWA - czasowe (pchły, muchy) - stałe (pasożyty w stadium imagines lub larwy) PASOŻYTNICTWO - w codziennym życiu spotykamy ścisłe związki pomiędzy zwierzętami i roślinami - żaden z organizmów żywych nie może żyć bez drugiego - w zależności od rodzaju związku i wzajemnych zależności pomiędzy zwierzętami przyjęto następujące nazewnictwo: ->pasożytnictwo czasowe – szukanie żywiciela w celu pobrania pokarmu (komary, muchówki, kleszcze itp.) ->pasożytnictwo lęgowe – składanie jaj przez kukułki ->pasożytnictwo socjalne – wykorzystanie larw owadów do rozwoju potomstwa innego owada np. taszczyn pszczeli, niektóre muchówki PASOŻYTNICTWO NIE JEST ZJAWISKIEM WYJĄTKOWYM LUB RZADKIM - np. brak pasożytów wśród ramienionogów, szkarłupni - w Europie występuje kilkadziesiąt tysięcy gatunków zwierząt, z tego 25% jest pasożytami - w Polsce może być żywicielem kilkudziesięciu gatunków pasożytów, w tym ok. 40 pasożytów wewnętrznych

Z opracowania: to forma współżycia 2 organizmów, w której 1 czerpie korzyści a drugi ponosi szkody (najważniejsza cecha różnicująca od np. komensalizmu). Osobnik, który czerpie korzyści –pasożyt, a ten który ponosi czkody- zywiciel. Im układ pasożyt-żywiciel trwa dłużej, tym bardziej jest stabilny. Istnieją 2 rodzaje pasożytnictwa: zewnętrzne i wewnętrzne. W przypadku śmierci żywiciela ginie także pasożyt. Z tego powodu pasożyty starają się utrzymywać swego żywiciela przy życiu, np. w org człowieka może żerować tylko 1 tasimiec. W niektórych przypadkach (np. owsiki) pasożyt nie jest jednak bardzo dobrze przystosowany do funkcjonowania w ciele żywiciela. Większość ich ilości przyczynia się do rozwoju owsicy i mogą zakończyć się śmiercią żywiciela. Wówczas giną również pasożyty, które tracą dostęp do pokarmu. Trwałość związku, zapewnienie przez żywiciela miejsca zamieszkania oraz działaniapasożyta polega na utrzymaniu jednak przy życiu swojego żywiciela- charakteryzuje to pasożyty i pasożytnictwo i różnicuje od drapieżnictwa.

2.Objawy zarazy stadniczej. OBJAWY KLINICZNE (wykład) Exanthema coitale paralyticum equorum/durine-wywołana przez Trypanosoma equiperdum (wiciowiec) - okres wylęgania choroby trwa od kilku dni do kilku miesięcy - zwykle choroba ma przebieg przewlekły - nieleczona u koni może trwać 1-2 lata i zwykle kończy się śmiercią - w typowym przebiegu choroby wyróżnia się 3 okresy ->zmiany chorobowe występują na zewnętrznych narządach rodnych (niezapalny obrzęk, nadżerki, owrzodzenia oraz plamy bielacze) ->uogólnienie – występują pokrzywkowate zmiany na skórze – tzw. obrzęki talarowate. Następuje powiększenie węzłów chłonnych, konie słabną i tracą apetyt. ->kilka miesięcy od zarażenia następuje przeczulica skóry oraz porażenia nerwów ruchowych, głównie lewego twarzowego – zwisa lewe ucho, powieka i warga (twarz Hipokratesa facies Hippicratica) - u koni w Europie zaraz stadnicza ma przebieg nietypowy, często wyżej opisane objawy występują razem -> ogiery: -- choroba rozpoczyna się najczęściej ciastowatym, niebolesnym obrzękiem puzdra, występuje obrzęk prącia, z

7

cewki moczowej sączy się żółtawy wysięk, następnie pojawiają się guzki wielkości ziarna grochu, które po 12-36 h zamieniają się we wrzody, w miejscach wygojonych wrzodów powstają plamy bielacze (odbarwienie skóry) lub błony śluzowej, stałe parcie na mocz oraz wzmożony popęd płciowy -> klacze -- pierwszym objawem inwazji pasożyta jest obrzęk warg sromowych oraz śluzowy wypływ z pochwy, niekiedy występują objawy rui, błona śluzowa pochwy układa się w wałeczki, na błonie śluzowej pochwy pojawiają się również guzki wielkości ziaren prosa, po ich rozpadzie powstają owrzodzenia z żółtawym dnem, zmiany skórne, występują w różnych okresach choroby, są to obrzęki talarowate, pojawiają się one na klatce piersiowej, rzadziej na szyi i brzuchu, mają średnicę 4-5 cm, sierść nad nimi jest nastroszona, niekiedy obrzęki mają średnicę 1 cm, mogą także przybierać kształt półpierścienia, pierścienia, zygzakowaty, także równolegle przebiegających pasów (podobne do uderzeń batem), obrzęki talarowa te nie są bolesne, są zimne, w miejscach w których zniknęły obrzęki dochodzi do wypadania sierści i łuszczenia się naskórka (wynik działania trypanotoksyn) -objawy nerwowe: pojawiają się w późnym okresie choroby, występuje nadwrażliwość skóry, przesuwanie ręką po grzbiecie konia powoduje niepokój, stękanie, wyginanie grzbietu, chód zwierząt chorych jest sztywny i naprężony, w stajni podczas odpoczynku podnoszą jedna kończynę w celu złagodzenia bólu, wzmożona nadwrażliwość prowadzi do otępienia zwierzęcia a następnie porażeń nerwu twarzowego, -ciepłota ciała podnosi się okresowo, może dochodzić do obrzęku stawów kończyn, porażenia zwieracza odbytu i pęcherza moczowego, obserwuje się nieżyt nabłonka w układzie oddechowym, zapalenie spojówek, rogówki, zanik nerwu wzrokowego, zmniejsza się liczba erytrocytów, apetyt koni jest zwykle zachowany, zwierzęta chudną, tracą siłę, śmierć następuje na skutek opadowego zapalenia płuc

3.Diktiocelioza Dicrocoelium dendriticum - WYKŁAD Okres rozwoju motyliczki (dorosła 6-15 mm dł) Pierwszy żywiciel pośledni – ślimak lądowy – 3-6 miesięcy – Helicella, Zebrina, Thella, Fruticicola Drugi żywiciel pośredni – mrówki – 1-2 miesiące – Formica. Proformica U żywiciela ostatecznego –owca – 60-70 dni Wygląd jaj: Asymetryczne, brązowe / ciemnobrunatne, dzbanuszek, Wymiary 38-45x22-30 um, Wewnątrz jaj wykształcony zarodem – miracidium Rozwój: Dwóch żywicieli pośrednich – ślimak lądowy i mrówka, Jajo – wyadalane sa z rozwiniętymi miracidiami, Sporocyty macierzyste, Sporocysty potomne, Cerkarie, Metacerkarie (mrówki) – rozwój trwa 1-2 m-cy, Dojrzałość płciową przywry osiagaja po 1,5 – 3 miesiącach BRAK STADIUM REDII!!!! Sposoby zarażeni się owiec: Per os – zjadają trawę z zarażonymi mrówkami Miejsce występowania: Pastwiska na podgórzu lub w górach, Pastwiska suche, gleba o dużej zawartości wapnia Wrażliwość zwierząt: Głownie młode owce, Zarażenie może występować przez cały sezon pastwiskowy, Choroby terenów suchych Objawy kliniczne: W przebiegu lekkiej inwazji – brak objawów, Przy obecności w wątrobie kilku tysięcy przywr występuje - Spadek masy ciała, Wychudzenie, Żółtaczka, U kotnych owiec poronienia Gubienie wełny, U jagniąt zahamowanie wzrostu Zmiany anatomopatologiczne w wątrobie: Stan zapalny, Pogrubienie ściany, Nadmierne złuszczenie się nabłonka, Naloty śluzowe, Szare plamy na torebce wątroby, Nieżytowe zapalenie dwunastnicy, Zmieniona barwa żółci, Obecne pasożyty w p. żółciowych a nawet woreczku, Rozpoznanie inwazji: Objawy kliniczne, Sytuacja epizootyczna – miejsca wypasu i obecności innych niż owce żywicieli, Badanie kału – wielokrotne, od dużej liczby zwierząt w stadzie, z wykorzystaniem metody sedymentacji i flotacji, Sekcja padłej owcy lub obój diagnostyczny, Należy zwrócić szczególna uwagę na zawartość przewodów żółciowych i woreczka żółciowego Leczenie: Fenbezdazol, Tiabendazol, Prazikwantel, Albendazol W celu uniknięcia wśród owiec kotnych poronień, leczenie powinno być przeprowadzone w miesiąc od zakończenia wypasu Zapobieganie: Trudne – b. duża liczba mrówek na pastwisku, duża liczba ślimaków, Jaja motyliczki mogą być rozproszone po pastwisku przez dzikie przeżuwacze, zające, gryzonie. Stwierdzenie inwazji D. dendriticum u owiec w gospodarstwie to wieloletnia i trudna walka z tą choroba. Należy przez kilka lat odrobaczać stado co najmniej 3x w roku.

4.Węgorkowice zwierząt 8

WĘGORKOWICA (wykład)  pasożytami są samice partenogenetyczne zasiedlające jelita cienkie pomiędzy kosmkami błony śluzowej i osiągające rozmiar 2-4 mm  zarażenie się polega na zjedzeniu lub wypiciu z woda larw, albo też wniknięciu ich przez skórę żywiciela  podatne na te chorobę są szczególnie młode zwierzęta  w wypadku zarażenia przez przewód pokarmowy objawem są zaburzenia w jelicie cienkim  w razie wniknięcia larw przez skórę następuje stan zapalny skóry oraz jej świąd  po przedostaniu się do wątroby - stan zapalny wątroby gdy do pęcherzyków płucnych – następuje ich uszkodzenie – stan zapalny płuc, kaszel, podniesienie wewnętrznej ciepłoty ciała  dojrzałe nicienie usadawiające się w jelicie cienkim i powodują zaburzenia trawienia, zapalenia błony śluzowej a w ich następstwie następują : oddawanie nieuformowanego kału, biegunki, występowanie strzępków krwi w kale Strongyloides ransomi-węgorek świński (Stefański) S. papillosus-owce, kozy S. westeri-konie S. canis- pies, kot, lis S. myopolami- nutrie S.vulpis- lis, pies S. stercoralis- człowiek, pies, szczur, niektóre małpy

Strongyloides ransomi- węgorek świński, postaciami pasożytniczymi są wyłącznie samice rozmnażające się partenogenetycznie. 3-5 mm długości, gardziel długa, walcowata, otwór płuciowy w tylnej części ciała. Jaja owalne 46-57 x 30-32 um, zawierają wykształconą larwę żywicielem ostatecznym jest świnia domowa i dzika; umiejscawia się w jelicie cienkim. Umiejscowienie: Samica pasożytnicza dojrzewa w jelicie w ciągu 6-8 dni od chwili przeniknięcia larw. Działanie chorobotwórcze polega na działaniu mechanicznym i toksycznym. Cykl rozwojowy prosty: jaja -> larwy L1 -> larwy L2 rabditopodobne -> larwy inwazyjne L3 filariopodobne. Cykl rozwojowy złożony: jaja -> około 4% larw L1 rabditopodobnych przekształca się w wolno żyjące pokolenie samców i samic rabditopodobnych -> samice składają jaja -> larwy L1 -> L2 -> inwazyjne larwy L3 filariopodobne. Drogi zarażenia:  Per Cutis (poprzez prawe serce do płuc, gardła, jelita cienkiego);  Per os (przez błonę śluzową jamy ustnej lub przełyku, z prawego serca do płuc, gardło, jelito cienkie);  Per os z siarą lub mlekiem- droga laktogenna;  Śródmacicznie. Obraz kliniczny węgorczycy: Działanie mechaniczne I okres – skórny – zmiany na skórze w miejscu wniknięcia larw oraz bolesność mięśni podczas migracji larw po zarażeniu per os; II okres – płucny – migracja larw przez płuca i objawy z tym związane – kaszel, duszność, wypływ z nosa; III okres – jelitowy – biegunki, często z zaparciami, utrata apetytu, bóle brzucha, skłonność do wymiotów, postępujące wychudzenie, niedokrwistość; Działanie toksyczne – objawy ze strony OUN – podniecenie i apatia, ruchy maneżowe, zakopywanie się w ściółce. Strongyloides stercoralis- otwór gębowy otoczony 4 wargami; gardziel długa, walcowata; u samicy szpara sromowa jest w tylnej części ciała; w macicy zawiera 8-12 bruzdkujących jaj Cewki rozrodcze- amfideliczne Rozwój larwy rabditoidalne wykluwają się w świetle jelita 1-prosty cykl rozwojowy-przemiana larwy rabditoidalnej->2 linki->larwa filarioidala-> (L3-jest larwą inwazyjną) 2-złożony cykl rozwojowy- larwy rabditoidalne linieją, jednak dojrzałość płuciową osiągają w środowisku zewnętrznym Cykl prosty klimat umiarkowany Cykl złożony-klimat podzwrotnikowy W jelicie cienkim- pasożytnicze samice partenogenetyczne

9

Drogi inwazji: -bezpośrednio larwy wnikają przez skórę człowieka, dostają się do krążenia żylnego, dalej do prawego serca, a następnie do płuc, z pęcherzyków płucnych larwy dostają się do j. cienkiego -per os larwy nie dostają się bezpośrednio do jelita, wnikają do bł. śluzowej jamy ustnej i przełyku, muszą przejść etap ukł. Krwionośnego, dostać się płuc i zostać przełknięte do jelita cienkiego (p.o. wraz z mlekiem u cieląt ssących. -hyperinwazja-zdarza się gdy rabditoidalne larwy nie mogą wydostać się na śluzówkę i dostaje się do naczyń, przechodzi etap kuładu krwionośnego, dostaje się do płuc, a następnie po przełknięciu do jelit -śródmacicznie Strongyloidoza -zapalne odczyny skórne, świąt, podwyższona temp ciała, objawy podrażnienia płuc Strongyloides westeri- 8-9 mm dł., przy intensywnej inwazji u źrebiąt obserwuje się bóle morzyskowe i powiększenie objętości brzucha w następstwie wzdęć

5.Leczenie wszawicy u koni i bydła Zaleca się stosowanie 2x, w odstępie 1 tygodnia insektycydów z różnych grup chemicznych: związków fosforoorganicznych, karbaminianów, pyretroidów, w postaci zmywań lub oprysków Zapobieganie: kontrola parazytologiczna zwierząt wprowadzanych do stada (Gundłach) Wykład: Leczenie: Opryski – konie, bydło świnie; Kąpiele – owce, psy; Opylanie – psy BIOCYD, SEBACIL, BUTOX, BUTOX 7,5% „pour on”, IVOMEC, IVOMEC „pour on”, DECTOMAX

Zestaw 3 1. Żywiciel Żywiciel jest to organizm, w którym bytuje pasożyt dojrzały lub jego postaci rozwojowe. Wyróżniamy żywicieli: a) ostateczny- żywiciel, w którym pasożyt osiąga dojrzałość płciową lub w którym zachodzi rozmnażanie

płciowe b) pośredni- organizm, w którym rozwijają się postacie larwalne pasożyta lub zachodzi w nim rozmnażanie bezpłciowe pasożyta. W cyklu rozwojowym niektórych pasożytów może występować dwóch żywicieli pośrednich. U nich poszczególne fazy rozwojowe pasożytów zmieniają się morfologicznie. c) parateniczny (rezerwowy) - organizm, w którym bytują postacie larwalne, a który nie jest konieczny do zamknięcia cyklu rozwojowego. Żywiciel ten jest zwykle związany z łańcuchem pokarmowym właściwego żywiciela i ułatwia przeniesienie pasożyta z żywiciela pośredniego do żywiciela ostatecznego. Czasami w cyklu rozwojowym pasożyta występuje kilku kolejnych żywicieli pośrednich. d) właściwy (specyficzny) e) fakultatywny (dodatkowy) - pasożyty albo nie rozwijają sie w nim, albo nie dochodzą do rozwoju płciowego.

2. Trypanosoma equiperdum           

długość 24-28um szerokość 2-6um wrzecionowatego kształtu posiada nić osiową i błonę falującą jako aparat ruchowy jądro umieszczone nieco poza środkiem ciała tylny koniec ciała zaokrąglony, w cytoplazmie bardziej ku tyłowi leży blefaroplast, w jego pobliżu bierze początek wić, przebiega wzdłuż błony falującej podział podłużny, kinetoplast i jądro dzielą sie razem żywiciel ostateczny- koń, osioł, muł umiejscowienie- krew, płyn mózgowo-rdzeniowy, śledziona, węzły chłonne, wątroba, jądra i inne narządy w pierwszym okresie choroby występuje w śluzie pochwy, przewodzie moczowo-płciowym do zarażenia dochodzi w czasie krycia

10

 rozpoznanie polega na poszukiwaniu pierwotniaków w rozmazach wycieku z dróg rodnych, płynie z obrzęków skóry lub krwi  używane są także testy immunologiczne -OWD, ELISA, IFAT  wywołuje on zarazę stadniczą exanthema coitale paralyticum equorum  podział podłużny, kinetoplast i jądro dzielą się razem  zmiany w: a) narządach rozrodczych (objawy znikają bez leczenia), b) skóry i węzłów chłonnych, c) OUN

3. Przywry wewnętrzne Kształt ich ciała jest listkowaty, lancetowaty lub stożkowaty, są niesegmentowate, o długości od 0,2-130 mm. Narządy czepne stanowią 2 przyssawki, z których gębowa znajduje się na przedzie ciała, jest drożna, prowadzi do układu pokarmowego. przyssawka brzuszna, niedrożna, położona jest po stronie brzusznej w różnej odległości od przyssawki gębowej. Ścianę ciała stanowi tegument, którego warstwa zewnętrzna stanowi płaszczyznę kontaktu i interakcji metabolicznej pomiędzy żywicielem, a pasożytem. Układ pokarmowy przywr jest dobrze rozwinięty i składa sie z: otworu gębowego położonego na dnie przyssawki gębowej, gardzieli, krótkiego przełyku i rozwidlonego na 2 ramiona ślepo zakończonego jelita. Pokarm stanowią kom żywiciela, śluz, bakterie itp. Niektóre przywry są hematofagami. Ukł wydalniczy typu protonefridialnego składa sie z kanałów zamkniętych od strony jamy ciała komórkami płomykowymi, kanały uchodzą do pęcherza wydalniczego. Ukł nerwowy pasmowy składa się z 2 zwojów znajdujących się na wysokości gardzieli, połączonych spoidłem. Od zwojów odchodzą do przodu 3 pary krótkich pni nerwowych unerwiających przyssawkę i okolicę otworu gębowego oraz ku tyłowi 3 pary długich pni nerwowych unerwiających pozostałe fragmenty ciała. Przywry są hermafrodytyczne z wyjątkiem rozdzielnopłciowych przywr z rodziny Schistosomatidae. Układ rozrodczy męski składa sie z 2 jąder, od których odchodzą przewody wyprowadzające, łączące się w nasieniowód. Przechodzi on w przewód wytryskowy biegnący w prąciu, które położone jest w torebce prącia. Elementem ukł rozr męskiego jest też pęcherzyk nasienny, w którym gromadzone jest nasienie. Otwór płciowy męski jest położony w pobliżu otworu żeńskiego w obrębie przedsionka płciowego. Ukł roz żeński składa się z pojedynczego jajnika, od którego odchodzi jajowód biegnący do ootypu. Do ootypu uchodzą także przewody gruczołów żółtnikowych, których wydzielina stanowi materiał zapasowy dla zygoty oraz gruczoł skorupkowy. Z ootypu odchodzi macica otwierająca się żeńskim otworem płciowym oraz przewód Laurera łączący ootyp z grzbietową powierzchnią ciała. Elementem ukł roz żeńskiego jest też zbiornik nasienia, stanowiący magazyn nasienia po kopulacji. U przywr ma miejsce częściej zaplemnienie krzyżowe niż samo zaplemnienie. Zapłodnienie jest wewnętrzne i ma miejsce w ootypie, gdzie również odbywa się formowanie jaj. Przywry z gromady Digenea maja złożone cykle rozwojowe, w których uczestniczy żywiciel ostateczny (kręgowiec) oraz co najmniej 1 żywiciel pośredni. W rozwoju przywr wyróżnia się następujące stadia larwalne: wykluwające się z jaja miracidium, sporocysta, redia, cerkaria imetacerkaria. Postaciami inwazyjnymi dla żywicieli ostatecznych mogą być cerkarie lub częściej metacerkarie znajdujące sie na roślinach lub żywicielach.             

Fasciola hepatica- motylica wątrobowa Fasciolopsis buski paramphistomum cervi Schistosoma haematobium Schistosoma mansoni Schistosoma japonicum Dicrocoelium dendriticum- motyliczka wątrobowa opisthorchis felineus- przywra kocia paragonimus westermani- przywra płucna Echinostoma revolutum Prosthogonimus cuneatus, ovatus Troglotrema acutum Bilharziella polonica

4. Ostertargioza owiec Wywoływana przez Ostertargia cirkumcincta. (plus O. ostertagii i O. trifurcata?)

11

Samiec 7,5-10,6 mm, samica 10-13,5 mm. Dobrze roz...