Savoir vivre dla menedżerów PDF

Preview

Summary

Streszczenie jednego z zagadnień przedmiotu....

Description

Savoir vivre dla menedŜerów  Wstęp We współczesnym świecie biznesu wszystko zmienia się niezwykle dynamicznie. Dotyczy to praktycznie kaŜdej dziedziny Ŝycia i kaŜdej branŜy jak i równieŜ zasad savoir-vivre, które stale ulegają modyfikacjom i przeobraŜeniom. Wszystko to razem wzięte niewątpliwie wpływa na panujące obyczaje i zachowania oraz na poszukiwanie coraz bardziej praktycznych rozwiązań. Zmienia się moda, sposób ubierania i mówienia, lecz granice dobrego smaku i gustu, szczególnie w sytuacjach biznesowych kontaktów z klientem, nie powinny być nigdy przekraczane. Warto równieŜ pamiętać o tym, Ŝe swoim strojem, zachowaniem i manierami reprezentujemy nie tylko siebie, ale równieŜ i firmę, w której pracujemy i to coraz częściej od zasad savoir-vivre zaleŜy jak będziemy odbierani przez klientów czy współpracowników. Czy będziemy odbierani jak osoba i firma z klasą, budząca zaufanie, pozytywne uczucia, w towarzystwie której chce się przebywać i z którą chce się współpracować czy teŜ nie. Z tego właśnie powodu savoir-vivre w biznesie stał się jednym z najwaŜniejszych wyznaczników profesjonalizmu firmy. Umiejętność właściwego zachowania się w kaŜdej sytuacji przestała być juŜ umiejętnością poŜądaną, a stała się koniecznością. Savoir-vivre obowiązuje zarówno podczas spotkań biznesowych jak i towarzyskich, zaś znajomość zasad etykiety: Pozwala zbudować poŜądany wizerunek firmy oraz osób w niej pracujących Ułatwia odnaleźć się w kaŜdej, nawet najtrudniejszej sytuacji Jest podstawą budowania wzajemnego szacunku, autorytetu i relacji z klientami i współpracownikami. Savoir-vivre to znajomość obyczajów i norm towarzyskich, a takŜe umiejętność postępowania i radzenia sobie w róŜnych złoŜonych sytuacjach Ŝyciowych i biznesowych. Jednak bon ton w biznesie to nie tylko kwestia tego, kto komu się przedstawia pierwszy lub jak wręczyć i przyjąć wizytówkę. To równieŜ kwestia kultury języka, stroju, zachowania i wszystkich tych elementów, które wpływają na nasz wizerunek i odbiór przez osoby trzecie. Powszechnie wiadomo, Ŝe tzw. pierwsze wraŜenie, jakie zrobi na nas nowo poznana osoba, wpływa na cały jej wizerunek. Przynajmniej na jakiś czas. Później w kaŜdym jej zachowaniu, geście i wypowiedzi doszukujemy się potwierdzenia naszej pierwszej oceny, niezaleŜnie od tego, czy była to ocena pozytywna czy negatywna. Kto zatem trafi do tej lub innej szufladki, nieprędko się z niej wydostanie. Pomimo tego, Ŝe nasza pierwsza ocena moŜe być błędna, dokonujemy jej niezwykle szybko. Naukowcy twierdzą, Ŝe pierwsze wraŜenie powstaje w ciągu ¼ sekundy i wynika z naszych uwarunkowań genetycznych. Równie szybko dokonujemy tej wstępnej oceny i wystarczą nam do tego nieliczne szczegóły i informacje związane z ogólnym wraŜeniem zrobionym przez daną osobę. Analizując gesty i mimikę, zachowania i mowę ciała, intonację i barwę głosu, elementy ubrania oraz formę powitania decydujemy czy dana osoba zrobiła na nas pozytywne czy negatywne wraŜenie.  1



Opr.:W. Adamski

A jakie są cechy osoby dobrze wychowanej Dbałość o garderobę i higienę Uśmiech śyczliwość Uprzejmość Słowność Skromność (nie mylić z brakiem znajomości swoich mocnych stron) Dyskrecja Punktualność Panowanie nad uprzedzeniami Umiejętność słuchania Panowanie nad złym humorem Kontrolowanie mowy ciała  Witanie się, przedstawianie W czasie powitania męŜczyzna zawsze stoi. Podczas powitania i przedstawiania następuje uścisk dłoni. Wymieniamy imię i nazwisko (w tej kolejności). Wymiana wizytówek po przedstawieniu.  Kto się komu przedstawia: PRZEDSTAWIAMY SIĘ SAMI JEDYNIE WÓWCZAS, GDY NIE MA NIKOGO, KTO MÓGŁBY TO ZROBIĆ. Jan Nowak – Dyrektorowi Gość – gospodarzowi Handlowiec – klientowi MęŜczyzna – kobiecie Młoda kobieta – staruszkowi Podwładny – szefowi Przedstawiając kogoś wymieniamy jego imi ę i nazwisko, tytuł, je śli posiada, stanowisko w firmie, a takŜe kilka słów o danej osobie:  „Przedstawiam Panu pana inŜyniera Andrzeja Wilka – programistę maszyn CNC, który zajmuje się opracowaniem programów obróbczych” Przedstawiając siebie nie wymieniamy tytułów.  Podawanie dłoni Kiedy? Zawsze, gdy:  Kogoś poznajemy  Kogoś dawno nie widzieliśmy  Składamy Ŝyczenia  Gratulujemy  Zegnamy się na długo Kto pierwszy?  Kobieta  Straszy  PrzełoŜony  2



Opr.:W. Adamski

Jak podać rękę? Nie potrząsamy ręką drugiej osoby Patrzymy na drugą osobę Nie ściskamy dłoni mocniej niŜ nasz partner MęŜczyzna zdejmuje na dworze rękawiczkę, kobieta nie musi. Nie podajemy ręki przez stół. Wchodząc na przyjęcie, witamy się po zdjęciu z siebie okrycia. 

Forma przejścia na ty Forma „ty” zarezerwowana jest dla osób, które dobrze się znają. Przejście na tę formę moŜe zaproponować osoba starsza młodszej, przełoŜony podwładnemu. Czynimy to podając sobie dłonie i wymawiając imiona (bruderszaft umarł śmiercią naturalną). Savoir-vivre w pracy Być docenianym…..  Wywiązywanie się ze swoich obowiązków w terminie.  Podnoszenie swoich kompetencji.  Nie przekraczanie swoich kompetencji.  Umieć współpracować z innymi.  Umieć przyznawać się do błędu lub niewiedzy i wyraŜać gotowość do naprawienia go.  Nie sprawiać wraŜenia, Ŝe wykonywanie pracy to przykry obowiązek. Nasze stanowisko pracy…..  MoŜna je uczynić bardziej osobistym ale bez przesady (np. zdjęcie bliskiej osoby, roślina)  Bezwzględnie naleŜy dbać o porz ądek (stertom dokumentów, brudnym filiŜankom i kurzowi mówimy zdecydowane NIE).  Nie zaglądamy bez upowaŜnienia do innych biurek.  Nie wpatrujemy się w cudzy monitor komputera.  Nie przeglądamy pism, które nie są do nas kierowane.  Umieć przyznawać się do błędu lub niewiedzy i wyraŜać gotowość do naprawienia go.  Nie sprawiać wraŜenia, Ŝe wykonywanie pracy to przykry obowiązek. Relacje ze współpracownikami…..  Bądźmy pomocni, ale nie dajmy się wykorzystywać.  Zwracajmy się do innych w sposób ogólnie przyjęty w firmie.  Unikajmy sytuacji konfliktowych.  Nie narzucamy swoich zwyczajów lub upodobań innym.  Nie mówmy o innych w sposób, który na pewno by im się nie podobał.  Nie uŜywamy wobec współpracowników zdrobnień zarezerwowanych dla bliskich (np. „kotku”, „złotko”). Sztuka prowadzenia rozmowy Trzymaj kontakt wzrokowy Uśmiechaj się Zwracaj uwagę na głos i sposób mówienia 3



Opr.:W. Adamski

Słuchaj Umiejętne nawiązywanie rozmowy Poruszaj tylko bezpieczne tematy Poprawne uŜywaj polszczyzny Przede wszystkim naleŜy unikać śartów Bezwzględnej szczerości Dwuznacznych anegdot, wulgaryzmów Narzekania OskarŜania Plotek  Rozmowy telefoniczne Do rozmowy naleŜy się wcześniej przygotować Co? Kiedy? Z kim? Co jeŜeli nie będzie mógł rozmawiać Papier i długopis piszący(!) Niezbędne dokumenty Kontakty, adresy, kalendarz Zapewnij spokój OdpręŜ się i uśmiechnij Savoir-vivre w Internecie Adres e-mail powinien być prosty i łatwy do zapamiętania, ale stosowny (np. [email protected]) Stosujemy ogólnie przyjęte zwroty powitalne, poŜegnalne oraz grzecznościowe („Szanowny Panie”, „Z wyrazami szacunku”, „będę zobowiązana..”. Dzielimy tekst na akapity. Podajmy temat wiadomości. Przestrzegamy zasad poprawnej pisowni. Unikamy wielkich liter (w Internecie oznaczają krzyk i utrudniają czytanie). Nie wysyłamy samych załączników – zawsze naleŜy dodać kilka słów od siebie. Unikamy skrótów „pozdr”, „nara” i in. Funkcji „odpowiedź z historią” uŜywamy do korespondencji w tej samej sprawie, gdy temat się zmienia, tworzymy nowy list. Unikamy spamowania cudzych skrzynek „łańcuszkami” czy dowcipami. Ukrywamy adresy odbiorców na zewnątrz firmy przy korespondencji seryjnej !! Nie przesyłamy zbyt duŜych plików Podpisujemy wiadomość. Piszemy zwięźle jasno, zrozumiale i na temat. Umawiając się na spotkanie nie podajemy np. jutro ale wtorek 4 lutego Pamiętajmy o temacie. Odpowiadając na list cytujemy tekst, do którego się odnosimy. Ustawiamy swój elektroniczny podpis. 4



Opr.:W. Adamski

Odpowiadajmy jak najszybciej.  Wizytówki słuŜbowe Zwierają następujące informacje: logo firmy, imię i nazwisko właściciela i jego stanowisko, dane do kontaktu (np. adres pocztowy, adres e-mailowy, telefon, fax), rodzaj działalności firmy (czasem z odniesieniem do strony internetowej), czasem zawiera dodatkowe treści typu: pełna nazwa firmy (dla prawidłowego wypisywania faktur), konto bankowe, mapa dojazdowa, zdjęcie (np. właściciela wizytówki lub produktu) itd.   KaŜdy menedŜer powinien znać zasady tzw. savoir vivre’u biznesowego i tych reguł przestrzegać. Dlaczego? By zrobić dobre wraŜenie w sytuacjach, które tego wymagają, jak równieŜ po to, by uniknąć biznesowego faux pas. W niektórych kręgach kulturowych (np. w Japonii) zachowanie niezgodne z etykietą moŜe bardzo szybko zakończyć rozmowy biznesowe. Z tych teŜ powodów znajomość savoir vivre’u jest konieczna. Jak się powinien przedstawiać menedŜer? 1. Wszyscy wiemy, Ŝe pierwsze wraŜenie jest najwaŜniejsze i bardzo często od tego, w jaki sposób się przedstawimy zaleŜy dalsze powodzenie w kontaktach biznesowych. 2. Reguły, o których menedŜer powinien pamiętać w czasie przedstawiania się: 3. Uczestnicząc w spotkaniu słuŜbowym, powinniśmy się przedstawić sami, gdy nikt tego za nas nie zrobi. 4. Powinniśmy się przedstawić równieŜ wtedy, gdy spotykamy osobę, która nas nie rozpoznaje. 5. Przedstawiając się, naleŜy wyraźnie i głośno wypowiedzieć swoje imię i nazwisko. 6. Zarówno kobieta menedŜer, jak i męŜczyzna menedŜer, przedstawiając się, powinien wstać. 7. Dobrym przygotowaniu do spotkaniu, świadczy fakt, gdy odpowiadając na powitanie innej osoby pokazujemy, Ŝe coś o niej wiemy. Zamiast mówić standardowe: ”Bardzo mi miło…”, lepiej powiedzieć: „Ach to pan jest właścicielem firmy X i brał udział w konferencji dotyczącej Y…”. 8. Pamiętajmy o uśmiechu. Uśmiech powinien nam towarzyszyć podczas przedstawiania się. 9. Zazwyczaj nie powinniśmy przedstawiając się uŜywać tytułów naukowych ani słuŜbowych, chyba, Ŝe wymaga tego sytuacja. 10. Nie mówmy zbyt wiele na swój temat podczas pierwszej rozmowy. 11. Ściskając dłoń, pokaŜmy swoje zdecydowanie i serdeczność. Prawidłowy uścisk powinien być krótki, a moment zacisku odbyć si ę, gdy skrzyŜują się nasady naszych kciuków. 12. Tzw. uścisk „na rękawiczkę”, czyli uścisk przy uŜyciu obu dłoni w biznesie wolno stosować jedynie przy składaniu kondolencji. 13. Kobiet menedŜerów nie naleŜy całowa ć w rękę. W biznesowym savoir vivre panuje równouprawnienie. W biznesie nie jest dozwolone równieŜ całowanie w policzki. 14. Dystans, jaki powinniśmy zachować z naszym rozmówcą to ok. 0,5 metra. 15. MenedŜer powinien odwzajemnić kaŜdy uścisk dłoni. 5



Opr.:W. Adamski

16. Zarówno kobieta, jak i męŜczyzna mogą się przywitać jako pierwsi. Osoba na wyŜszym stanowisku powinna uścisnąć dłoń pracownika niŜszego szczebla, nie odwrotnie. 17. Przy przedstawianiu się kilku osobom, menedŜer powinien zacząć od uścisku dłoni osoby zajmującej najwyŜsze stanowisko. Jeśli zaś nie znamy hierarchii przedstawmy się kaŜdemu po kolei. 18. Bardzo waŜny jest równieŜ kontakt wzrokowy. Powinniśmy patrzeć naszemu rozmówcy prosto w oczy lub w okolice oczu. Kontakt wzrokowy powinniśmy utrzymywać przez 60-70% czasu trwania rozmowy. 19. Gdy przedstawiamy inne osoby, pamiętajmy o zasadzie procedencji, czyli zachowaniu zasady pierwszeństwa wynikającego z zajmowanego przez dane osoby stanowiska. W jaki sposób menedŜer powinien wręczać swoją wizytówkę? Nie umieszczajmy na wizytówce niepotrzebnych ozdobników czy reklam. Powinna być prosta i zawierać jedynie najpotrzebniejsze informacje, czyli: imię i nazwisko, nazwę firmy, stanowisko, adres, e-mail oraz telefony. NaleŜy więc ją dać bezpośrednio do ręki zadrukowaną stroną do góry, tak by osoba, która j ą otrzymuje mogła z łatwością ją odczytać. Osobom siedzącym równieŜ naleŜy poda ć wizytówkę do ręki. Błędem jest kładzenie wizytówki na stół. Jeśli kiedykolwiek zdarzy się nam wręczać wizytówkę Japończykowi, podajmy mu ją obiema rękoma. Podobnie ją przyjmijmy. Starajmy się wręczać wizytówkę na początku spotkania. MoŜemy zrobić to równieŜ w czasie trwania spotkania, jeśli nadarzy się ku temu okazja. Wizytówkę wręczajmy osobie, która poda nam własną, jak równieŜ osobie, którą poznajemy w czasie spotkania słuŜbowego. Otrzymaną wizytówkę powinniśmy włoŜyć do wizytownika. Jeśli go nie posiadamy, kobieta menedŜer powinna włoŜyć ją do torebki, a męŜczyzna do wewnętrznej kieszeni marynarki. Za wręczoną wizytówkę naleŜy podziękować. Na wręczanej wizytówce nie powinno być odręcznych poprawek, chyba, Ŝe zmiany zaszły niedawno i nie zdąŜyliśmy jeszcze zamówić nowych. Mowa ciała menedŜera „W komunikacji 58% informacji przekazujemy kanałem niewerbalnym, 35% poprzez intonację, a tylko 7% słowami”. Z powyŜszego cytatu wynika, jak istotna jest poprawna mowa ciała. Nie naleŜy zbyt intensywnie gestykulować w sytuacjach słu Ŝbowych. Wyjątek stanowi tu prowadzenie prezentacji, czy teŜ wystąpienie przed publicznością. Wówczas gesty powinny podkreślać to, co mówimy. Czego nie naleŜy robić: 1. Trzymać zawsze ręce w kieszeni 2. śuć gumę 3. Zakładać nogę na nogę 4. Siadać w pozycji półleŜącej 5. Siadać lub stawać w rozkroku 6. KrzyŜować nogi jak stoisz 7. Opierać się zawsze o ścianę w czasie spotkania. 8. Opierać ręce o biodra 6



Opr.:W. Adamski

9. Wskazywać palcem 10. Popełniać błędy w intonacji (mówić za szybko, i to w protekcjonalnym tonie) POWITANIE Do powitania i jego formy od wieków przywiązywano ogromna wagę i juŜ w średniowieczu rządziły nim ściśle określone reguły. Niektóre z tych zasad funkcjonują do dziś. Jedną z nich było bezwarunkowe zareagowanie na powitanie. Dzisiaj równieŜ, jeśli ktoś nie odpowie nam na powitanie wywołuje to w nas raczej negatywne emocje i reakcje. Inną zasadą było to, Ŝe poróŜnione strony nie witały si ę ze sobą dlatego, Ŝe byłoby to niezgodne z ogólnie przyjętymi zasadami. Powitanie było więc równieŜ pewną formą gwarancji bezpieczeństwa. Dzisiaj jest podobnie. Skłócone strony rzadko, kiedy witają się ze sobą a wylewność powitania jest wyrazem bliskości z drugą stroną oraz wyrazem zadowolenia ze spotkania. I odwrotnie – oschłość przy powitaniu jest dla nas informacją, Ŝe nie jesteśmy mile widzianymi gośćmi lub, Ŝe druga strona trzyma wobec nas jakąś urazę. Inną zasadą rządzącą powitaniem była jego kolejność i tutaj obowiązywała prosta reguła „z dołu do góry”. W praktyce oznaczało to, Ŝe osoba stojąca niŜej w hierarchii zawsze miała obowiązek powitania osobę stojącą od niej wyŜej. Dzisiaj zasada powitania "z dołu do góry" wciąŜ obowiązuje w bardzo sformalizowanych i zhierarchizowanych środowiskach, np. w wojsku, gdzie niŜszy rangą Ŝołnierz zawsze ma obowiązek pozdrowić i zasalutować temu wyŜszemu rangą. Dzisiaj przy powitaniu obowiązuje jedna zasada:, „Kto pierwszy dostrzega znajomych lub dołącza do grupy ten wita się pierwszy”. W praktyce zasada ta oznacza, aby witać się z kaŜdą znaną ci osobą, która spotykasz niezaleŜnie od miejsca i okoliczności. Witaj się z klientami i współpracownikami, kiedy wchodzisz do biura nawet jeśli jesteś prezesem lub właścicielem firmy. Witaj się, kiedy wchodzisz do sklepu, przedziału w pociągu i do windy. Witaj się, kiedy wchodzisz do urzędu i kiedy na wakacjach spotykasz znane ci osoby. NaleŜy oczywiście przywitać równieŜ nieznane ci osoby, które towarzyszą twoim znajomym. Powinieneś równieŜ przywitać się, kiedy dołączasz do grupy osób, dlatego, Ŝe grupa ma nad tobą przewagę zarówno poprzez swoją liczebność jak i wcześniejsze przybycie. Forma powitania równie Ŝ ma znaczenie i tutaj obowiązuje zasada dopasowania do sytuacji i osoby, z którą się witasz. Lepiej zastosować bardziej oficjalne „dzień dobry” niŜ wygłupić się młodzieŜowym „hejka” lub „cze” w sytuacji, kiedy nie wiemy, jak to będzie odebrane przez innych. Czasami zdarza się, Ŝe nasze pozdrowienie nie zostaje odwzajemnione. Powodów takiej sytuacji moŜe być wiele. Ktoś nie dosłyszał twojego powitania, wtedy warto je powtórzyć. Ktoś ciebie nie rozpoznał - a wówczas warto się ponownie przedstawić i przypomnieć drugiej osobie miejsce i sytuację, w której się poznaliście. W najgorszym wypadku ktoś moŜe

7



Opr.:W. Adamski

nie chcieć mieć z tobą nic do czynienia i wówczas trzeba poczekać na poprawę sytuacji i odwilŜ stosunków. PODANIE DŁONI Z powitaniem słownym nierozerwalnie związane są czułości, którymi się wówczas obdarzamy i odwieczny, dla wielu nierozstrzygnięty dylemat czy podajemy dłoń na powitanie czy nie, a jeśli tak, to kto komu powinien podać rękę i w jakiej kolejności. Przy podawaniu dłoni podczas powitania obowiązuje zasada „z góry do dołu”. W praktyce to oznacza, Ŝe osoba stojąca wyŜej w hierarchii, osoba starsza lub kobieta decyduje o formie zbliŜenia i o tym, czy wyciągnie dłoń na powitanie czy nie. Jeśli przyjmiemy załoŜenie, Ŝe w biznesie „klient jest najwaŜniejszy”, to on decyduje czy podaje nam rękę czy nie (niezaleŜnie od sytuacji, wieku i płci). Nie zmienia to jednak faktu, Ŝe to my oczywiście, jako pierwsi witamy się z klientem. Wyjątkową sytuacją jest bycie gospodarzem. Jako gospodarz masz obowiązek i przywilej przywitać wchodzących gości podaniem dłoni. W tym przypadku równieŜ męŜczyznagospodarz wyciąga dłoń jako pierwszy do kobiety-gościa. Kiedy dołączasz do grupy powinieneś przywitać się ogólnie za wszystkimi i obserwować członków grupy. Jeśli ktoś poda ci dłoń, to powinieneś uścisnąć dłoń juŜ wszystkim pozostałym. Biznes i polityka nie rozróŜnia wieku ani płci i przy podaniu dłoni zawsze obowiązuje zasada, która brzmi: „osoba stojąca wyŜej w hierarchii decyduje o bliskości powitania”. Tutaj prezes, będący nawet du Ŝo młodszym męŜczyzną, jako pierwszy wyciąga dłoń na powitanie swojej współpracownicy, nawet duŜo starszej kobiecie. Poza sytuacjami zawodowymi decydującym kryterium jest wiek a następnie płeć. To osoba starsza od nas decyduje o podaniu nam dłoni, przy czym "starsza" oznacza róŜnicę wieku widoczną na pierwszy rzut oka, np. róŜnicę jednego pokolenia. Jeśli róŜnica wieku nie odgrywa decydującej roli, to kobieta decyduje, czy podać dłoń na powitanie męŜczyźnie czy nie. Forma uścisku równieŜ ma duŜe znaczenie. W biznesie uścisk dłoni powinien mieć tzw. męski charakter, czyli pewny i w miarę mocny. NaleŜy jednak uwaŜać, aby nie ścisnąć dłoni rozmówcy (szczególnie dłoni kobiety) zbyt mocno. Taki gest mógłby być odebrany jak gest dominacji. Z tego samego powodu naleŜy unikać podawani dłoni skierowanej grzbietem do góry („moje na wierzchu” ) lub jednocześnie chwytając lewą dłonią łokieć lub ramię rozmówcy („mam kontrole nad tobą”). RównieŜ zbyt miękki, wątły i zbyt delikatny uścisk nie jest wskazany, dlatego, Ŝe moŜe świadczyć o postawie biernej i braku poczucia pewności siebie. Ostatnia rzeczą, o której naleŜy pamiętać 8



Opr.:W. Adamski

to czas trwania uścisku. Nie powinien być on zbyt długi, poniewaŜ dla większości osób jest to bardzo niekomfortowa sytuacja, kiedy przez dłuŜszą chwilę są zmuszani do ściskania czyjejś dłoni. Nie powinien być równieŜ zbyt krótki, poniewaŜ robi wraŜenie niechlujnego lub chaotycznego. Najbardziej optymalny czas trwania uścisku dłoni to około 2 sekundy. Podczas podawania dłoni moŜna popełnić sporo błędów okazując tym samym brak szacunku dla drugiej osoby. Warto mieć świadomość, Ŝe na pewno postępujesz niewłaściwie, jeśli: Podajesz komuś wilgotną dłoń Ściskając dłoń – nie uśmiechasz się lub nie nawiązujesz kontaktu wzrokowego lub, co gorsza, witając się z jedną osobą juŜ spoglądasz na kolejną Zmuszasz do podania dłoni kogoś, kto obie dłonie ma zajęte trzymając w nich np. materiały, kieliszek czy przekąski podczas spotkania Podajesz dłoń trzymając lewą rękę w kieszeni spodni lub trzymając w lewej dłoni papierosa Podajesz dłoń nad przeszkodą (np. ladą, stołem czy nawet krzesłem) Podajesz dłoń w klubie fitness, w saunie, nie mówiąc juŜ o toalecie albo, kiedy przed podaniem dłoni kichasz lub kaszlesz zasłaniając sobie usta prawa dłonią. Podsumowując naleŜy pamiętać o generalnej zasadzie - to my witamy się pierwsi, natomiast dłoń wyciąga do nas osoba wyŜsza rangą, osoba starsza lub kobieta. Warto o tym pamiętać i przygotować si ę wcześniej do powitania. Kiedy wchodzisz na rozmowę lub do biura, spotykasz znajomych na ulicy lub obsługujesz stoisko na konferencji – uwolnij swoją prawą rękę od siatek, toreb, papierosa czy czegokolwiek innego i bądź przygotowany ...