XIX. Yüzyıl Ortalarında Isparta’da Sosyal Yapı PDF

Preview

Summary

Doç. Dr. İlknur Karagöz’e Armağan Editörler: Prof. Dr. Nedim İPEK – Doç. Dr. İbrahim SERBESTOĞLU SERANDER YAYINLARI Doç. Dr. İlknur Karagöz’e Armağan Editörler: Nedim İpek İbrahim Serbestoğlu Yayına Hazırlayan: Veysel Usta Genel Yayın Yönetmeni: Kenan Sarıalioğlu Kapak Tasarımı: Emriye Demirkır Yap...

Description

Doç. Dr. İlknur Karagöz’e Armağan

Editörler: Prof. Dr. Nedim İPEK – Doç. Dr. İbrahim SERBESTOĞLU

SERANDER YAYINLARI Doç. Dr. İlknur Karagöz’e Armağan Editörler: Nedim İpek İbrahim Serbestoğlu Yayına Hazırlayan: Veysel Usta Genel Yayın Yönetmeni: Kenan Sarıalioğlu Kapak Tasarımı: Emriye Demirkır Yapım / Uygulama: SERANDER Sertifika no: 33882 Baskı: SAGE Yayıncılık Rek. Mat. San. Tic. Ltd. Şti. Kazım Karabekir Cad. Uğurlu İş Merkezi, Kat: 4, No: 97/24 İskitler ANKARA 1. Baskı, Kasım 2020 ISBN: 978-9944-374-93-4 SERANDER Gazipaşa Mahallesi, Uzun Sokak, No: 5/3 Ortahisar-Trabzon / TÜRKİYE Tel. 0533 421 70 02 www.seranderyayinevi.com e mail: [email protected]

İÇİNDEKİLER Ön Söz......................................................................................................... 5 Öğrencim, Meslektaşım Doç. Dr. İlknur Karagöz’ün Ardından… ............... 11 Prof. Dr. Leyla KARAHAN TÜRK VE MEZOPOTAMYA MİTOLOJİLERİNDE YER-GÖK BİRLİĞİNİN KAVRAMSALLAŞTIRILMASI .......................................... 17 Doç. Dr. Ercüment YILDIRIM SON DEMLERİNDE BİR SULTAN: I. MAHMUD .................................. 31 Prof. Dr. Songül ÇOLAK YEREL TARİH KAYNAĞI OLARAK AVARIZ DEFTERLERİNİN ÖNEMİ: ARIM (ÇARŞAMBA) KAZASI ÖRNEĞİ ................................... 43 Doç. Dr. Zübeyde GÜNEŞ YAĞCI HAYYE ‘ALE’S-SALÂH!: OSMANLI İMPARATORLUĞU KÖYLERİNDE CÂMİ/NAMAZ VAR MI YOK MU MESELESİNE DAİR ................................................................................. 77 Doç. Dr. Turan AÇIK TRABZONLU GURBETÇİLER ve TERK-İ DİYAR EDENLER .............. 109 Prof. Dr. Nedim İPEK XIX. YÜZYIL ORTALARINDA ISPARTA’DA SOSYAL YAPI ............. 173 Prof. Dr. Hasan BABACAN OSMANLI’DA SUÇÜSTÜ: CÜRMÜMEŞHUT VE KAYITLARI ............ 235 Prof. Dr. İlhan EKİNCİ KÜTAHYA GAYRİMÜSLİMLERİ (1842-1843) ...................................... 261 Prof. Dr. Nurgül BOZKURT MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE KADIN SÜRGÜNLER ............................ 309 Prof. Dr. Mucize ÜNLÜ TARİH YAZININDA BOSNA’NIN FETHİ ve FATİH ............................. 335 Prof. Dr. Zafer GÖLEN

ANTİKİTEYE EMPERYAL İLGİ: OSMANLI DEVLETİ’NİN SON YÜZYILINDA BAALBEK’TE ARKEOLOJİ ve TURİZM ....................... 361 Doç. Dr. İbrahim SERBESTOĞLU İŞKODRA VİLAYETİNDE KIZ ÇOCUKLARININ EĞİTİMİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME (1880-1912) ..................................... 391 Dr. İlkay ERKEN SÖMÜRGE ALTINDAKİ İSLAM COĞRAFYASI NASIL FANATİKLEŞTİRİLDİ? ........................................................................... 411 Prof. Dr. Mustafa ÇOLAK TÜRKİYE’NİN NATO’YA GİRİŞİNİN DEMOKRAT PARTİ BÜTÇE GÖRÜŞMELERİNDEKİ YANSIMALARI .................................. 427 Prof. Dr. Mehmet EVSİLE

XIX. YÜZYIL ORTALARINDA ISPARTA’DA SOSYAL YAPI Prof. Dr. Hasan BABACAN ORCID No: 0000-0001-5793-083X Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi

Giriş Akdeniz, Ege ve İç Anadolu Bölgeleri arasında önemli bir coğrafi noktada bulunan Isparta, halihazırdaki yerinde veya yakınlarında eski dönemlerden itibaren Baris isminde bir şehrin bulunduğu düşünülüyordu. Son dönemler de yapılan araştırmalarda, bu civarda her hangi bir şehir kalıntısının bulunmadığı ortaya çıkarılmıştır. Ancak, şehir civarı tarih boyunca sürekli yerleşim gören “Göller Bölgesi” Pisidia olarak adlandırılmıştır. Bölgede ilk yerleşimler Üst Paleolitik (MÖ 35.000-10.000) ve Mezolitik (MÖ 10.000-8.000) dönemlere kadar dayanır. Bu tarihlerden itibaren yerleşimin başladığı Isparta ve havalisi, ilkçağ Anadolu devlet ve medeniyetlerinin de etkisi altında kalmıştır. Roma İmparatorluğu’nun M. Ö. 395 yılında ikiye ayrılmasından sonra Bizans İmparatorluğu’na bağlanan Isparta, VIII. ve IX. yüzyılda yapılan idari ayrıma göre bir eyalet halini alıyor ve bir dini merkez niteliğini taşıyordu. İslam ordularının akınlarının Anadolu’ya yoğunlaştığı son dönemlerinde Avasım Bölgesi’ne yerleştirilen Türkler ve Selçuklu Devleti’nin kurulması Anadolu’nun geleceği için önemli tarihi olayların başlangıcı olmuştur. Bu akınların sonunda kazanılan Malazgirt Meydan Savaşı, Bizans gücünü kırarak, bütün Anadolu kapılarının Türklere açılmasına vesile olmuştur. Malazgirt Savaşı’ndan sonra hızla Anadolu’ya yayılan Selçuklular, kısa sürede Batı Anadolu’daki birçok yeri de ele geçirmişler; ancak, bu yörelerdeki Selçuklu egemenliği uzun sürmemiştir. Gerek Bizans’ın güçlü savunması, gerek Haçlı Seferleri buralarda sürekli bir egemenlik kurulmasına imkan vermemiş, ele geçirilen yerler Bizanslılarla Selçuklular arasında birçok kez el değiştirmiştir.

174

Prof. Dr. Hasan Babacan

II. Kılıç Arslan zamanında (1156-1192) yoğunlaşan Bizans-Selçuklu savaşları, 1176’da Anadolu Selçuklularının Bizans ordusunu Miryakefalon’da büyük bir bozguna uğratmasıyla dönüm noktasına varmıştır. Isparta yöresi bütünüyle, ancak 1204’te III. Kılıç Arslan’ın saltanatı sırasında fethedilebilmiştir. I. Keyhüsrev (1204-1210) ve I. Keykavus (1210-1219) dönemlerinde yöredeki Selçuklu egemenliği daha da pekişmiştir. Bu tarihlerden sonra Isparta yöresine Türkmen yerleşimlerinin artarak devam ettiği görülmektedir. XIII. yüzyıl başlarında Selçuklular’ın Isparta, Eğridir ve Yalvaç yörelerine yerleştirdiği Teke aşiretine bağlı Türkmenler, Anadolu Selçuklu Devleti’nin sona ermesinden kısa bir süre önce bu yörede Hamidoğulları Beyliği’ni kurmuşlardır (1301). Böylece bu havali bir Türk yurdu halini almıştır. Çalışmamızın bundan sonraki kısmında, bölgede yaşayan Müslüman ve gayrimüslim nüfus ele alınacaktır. Dolayısıyla nüfus miktarı için elimizdeki kayıtlar önemli yer tutmaktadır. Bilindiği üzere Osmanlı Devleti’nin ilk dönemlerinden itibaren çeşitli nüfus sayımları ve arazi yazımları yapılmıştır. Toprak yazımı ve vergi mükelleflerinin belirlenmesi için hazırlanan Tapu Tahrir Defterleri bunların ön önemlileridir. Ancak tahrir defterlerinde kişi yerine vergi mükellefi hane, yani geniş aile birimi esas alınmıştır. Bazen de vergi mükellefi olarak mücerred olarak adlandırılan evlenmemiş erkekler ve dul kadınlar da sayımda esas kabul edilmiştir. Tarihçiler de son dönemlerde uygulanageldiği üzere yukarıdaki bilgileri teme kabul ederek gerçek nüfusu hesaplamaya çalışmaktadırlar1. Yine nüfus bilgileri konusunda önemli bir belge de cizye ve avarız defterleridir. Bu defterler, belli bir yaşa gelmiş gayrimüslim erkeklerden alınan verginin tespiti için tutulduğu için, yine kadınlar çocuklar ve vergiden muaf tutulanlar azılmamıştır. Tahrir çalışmaları, XVI. yüzyılın sonlarından itibaren yavaşlamaya ve daha sonraları da yapılmamaya başlamıştır. XIX. yüzyıla gelindiğinde ise, ilk önemli nüfus sayımı II. Mahmut döneminde yapılmıştır. II. Mahmut, 1831 yılında yapılan bu nüfus sayımı ile yeni kurulacak olan Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye ordusu için gerekli kaynakları ve askerlik yapabilecek yaştaki nüfusu tespit etmek istemiştir. Bu dönemde nüfusla ilgili başka çalışmalar da yapılmıştır. Fakat dönemin kaynakları nüfusun nitelik ve niceliği hakkında dar bilgilere sahip olması sebebiyle kesin sonuçlara ulaşmak mümkün değildir. Mesela; 1831 nüfus sayımı sadece erkek nüfusu ihtiva etmektedir. Bundan sonra tutulan Temettuat Defterlerinde ise hane reislerinin isme ve toplam hane sayısı yer almaktadır. Nitelik ve nicelik

1

Nejat Göyünç, “Hane Deyimi Hakkında”, Tarih Dergisi, Sayı: 32, Mart 1979, s. 331.

XIX. Yüzyıl Ortalarında Isparta’da Sosyal Yapı

175

yönünden farklılıklar olmakla beraber, XIX. yüzyılın sonlarına doğru yayınlanan Salnameler de önemli nüfus bilgileri vermektedir. A. Isparta’da Nüfus Yapısı Buradan hareketle Isparta ve merkez köylerinde yaşayan nüfus hakkında şunlar söylenebilir: 1.Müslüman Nüfus Isparta’nın en eski nüfus bilgilerine 1478 tarihli, 30 numaralı Tapu Tahrir Defteri’nde ulaşmak mümkündür. Mufassal defter olmasına rağmen bu defterde şehrin kaç mahalleden ibaret olduğu ve bunların nüfusları ayrıntılı olarak verilmemiştir. 1478 tarihli bu deftere göre toplam 366 hane vardır. Bunların içerisine 47 haneden oluşan Gebrân, yani gayrimüslimler topluca yazılmıştır. Ancak bu gayrimüslimlerin hepsinin bir mahallede mi yoksa dağınık olarak bazı mahallelerde Müslümanlarla karışık mı yaşadıkları konusunda bir kayıt yoktur. Mücerret olarak kaydedilen 3 kişi de hesaba dahil edildiğinde bu tahrirde Isparta’daki Müslüman nüfusun 1598 kişi olduğu görülür. Kronolojik bakımdan ikinci en eski kayıt olan tahminen 1501 tarihli, 994 numaralı Tapu Tahrir Defteri’nde ise vergiden muaf imam, pirifani, tekkedâr gibi zümrelerle vergi mükellefi bennâk, ve bekar vergi mükellefi mücerretler ayrıntılarıyla kaydedilmiştir. Buna göre mücerretler dışında Müslüman hane sayısı 369 olarak tespit edilmektedir. Bu tahrir döneminde mücerretlerin sayısının 52’ye çıktığı görülmektedir. Bunlara 53 hanelik gayrimüslimler de eklendiğinde toplam hane sayısı 422 olarak ortaya çıkmaktadır2. Bu durumda 1501 yılı tahririne göre Isparta’nın tahmini Müslüman nüfusu 1897 kişi olarak ortaya çıkmaktadır. Yine XVI. Yüzyılda yapılan tahrirlerden 1522-1530, yani Tapu Defteri 121 ve 438 ile, 1567-1568 Tapu Defteri 51 ve 335 kayıtlarında, ilk sayımlara göre mahalle isimlerinin belirtildiği dikkat çekmektedir. Bunlardan, 1522-1530 sayımlarında 448 Müslüman hane ve 106 mücerret tespit edilmektedir. Dolayısıyla bu tarihte şehirdeki Müslüman nüfus tahminen 2346 kişi olarak hesaplanmaktadır3. 1567-68 sayımında bu hane sayısının 493’e çıktığı görülmektedir. Bu hanelere 120 mücerret de ilave

2

Zeki Arıkan, XV-XVI. Yüzyıllarda Hamit Sancağı, İzmir 1988, s. 47-48. 1530 Tarihli 438 Numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu Defteri (937/1530) I, Kütahya, Karahisar-ı Sahip, Sultanönü, Hamid ve Ankara Livaları, Ankara 1993, s. 285-286. 3

Prof. Dr. Hasan Babacan

176

edildiği zaman şehirde yaşayan Müslüman nüfusun tahminen 2585 kişi olduğunu söyleyebiliriz. (Bkz. Tablo: 1) Bu arada 1522 tahririnde 17 olarak tespit edilen Isparta mahallelerinin 1568’de 23’e çıktığı görülmektedir. Bu durum şehrin hem fiziki olarak büyüdüğünü, hem de nüfusunda belirgin miktarda artışın meydana geldiğini ortaya koymaktadır4. 1478 yılı ile 1568 yılları arasında ulaşabildiğimiz nüfus bilgilerine göre aradan geçen 90 yıl içerisinde şehirde yaşayan Müslüman nüfusun yaklaşık % 62 oranında bir artış gösterdiği ortaya çıkmaktadır. Tablo 1: XV ve XVI. Yüzyılda Isparta’da Müslüman ve Gayrimüslim Nüfus Yıllar 1478 302 x 5=1510 Hane 17 x 5=85 Muaf Hane 3 Mücerret 1598 Toplam Müslüman 47x5=235 GM Hane GM Muaf Hane GM Mücerret 235 Toplam GM Genel Toplam 1833 12,8 Müslimgayrimüslim % GM: Gayrimüslim

1501 355x5=1775 14x5=70 52 1897

1522-1530 387x5=1935 61x5=305 106 2346

1567-68 428x5=2140 65x5=325 120 2585

53x5=265

55x5=275 1x5=5

40x5=200

12 292 2630 11,1

10 210 2795 7,5

265 2162 12,2

2.Gayrimüslim Nüfus Isparta’da yaşayan gayrimüslimlerle ilgili ilk bilgilere, tespit edilebilen en eski Tapu Tahrir Defteri olan 1478 tarihli olan 30 numaralı defterden itibaren bütün defterlerde rastlamak mümkündür. Gebrân şeklinde adlandırılan gayrimüslimlerin hepsinin bir mahallede mi yoksa Müslüman mahallelerinde dağınık olarak mı yaşadıkları konusunda kesin bilgiye sahip değiliz. Ayrıca bu gayrimüslimlerin etnik kökenlerinin ne olduğu konusunda da kesin bilgi mevcut değildir. Ancak, Ermenilerin XVIII. Yüzyılda Isparta’ya göç ettikleri bilinmektedir. İleride Ermenilerin Isparta’ya gelişi konusuna değinilecektir. Dolayısıyla gebrân olarak adlandırılan bu guruba Ermeniler dahil değildir. Ancak bunlar arasında Yahudilerin de eldeki 4

Zeki Arıkan, Aynı eser, s. 49.

XIX. Yüzyıl Ortalarında Isparta’da Sosyal Yapı

177

kaynaklar ışığında olması mümkün görünmemektedir. Dolayısıyla en azından 1831 sayımına kadar Isparta’da yaşayan gayrimüslimlerin hemen hemen tamamının Rumlardan ibaret olduğu söylenebilir. Elimizdeki en eski sayım olan 1478 tarihli tahrire göre Isparta merkezinde gebrân olarak 47 hane mevcuttu. Bir haneyi ortalama 5 kişi olarak kabul ettiğimize göre, bu da bize şehir merkezindeki Rumların tahminen 235 kişi olduklarını göstermektedir. Bu da toplam nüfusa oranlarının % 12,8 olduğu anlamına gelmektedir. 1501 yılında yapılan tahrirde gayrimüslim hane sayısının 53’e çıktığı tespit edilmektedir. Bu da tahminen 265 kişiye tekabül etmekte ve genel şehir nüfusunun %12,2’sinin Rumlardan oluştuğu anlamına gelmektedir. 1522 tarihli mufassal ve bunların özeti niteliğindeki 1530 tarihli defterlerde daha ayrıntılı bilgilere ulaşabildiğimiz Isparta gayrimüslimlerinin 55 haneden ibaret olduğu anlaşılmaktadır. Buradan hareketle, bu tarihlerde Isparta’daki gayrimüslim nüfusun tahminen 292 kişiden ibaret olduğu görülmektedir. Bu tarihteki tahrirde gayrimüslim nüfusun Isparta’da en yüksek sayıya ulaşmasına rağmen toplam şehir nüfusunun ancak % 11,1’ini teşkil ettiği anlaşılmaktadır. 1567-1568 tahririnde ise, Isparta’da 40 hane ve 10 mücerretle toplam 210 gayrimüslimin bulunduğu görülmektedir. Bu sayı da yine bu yılki tahrire göre toplam şehir nüfusunun % 7,5’ine karşılık gelmektedir. Bu sonuçla, Isparta’da XVI. Yüzyılın sonlarına doğru gayrimüslim nüfusta bariz bir azalma tespit edilmektedir. Yukarıda değindiğimiz üzere bu tarihte Isparta’da mahalle sayısındaki artış, hem fiziki büyüme hem de Müslüman nüfustaki demografik artış açıkça görülürken gayrimüslimlerin azaldığı dikkatlerden kaçmamaktadır. Gayrimüslim nüfusundaki bu nispi azalmanın nedenleri konusunda belli bir gerekçe göstermek mümkün görünmemektedir. (Bkz: Tablo: 1) 3.Temettuat Defterlerine Göre Müslüman ve Gayrimüslim Nüfus Isparta şehrinde 1844/1845 yıllarında toplam 28 mahalle (Şekil 2) bulunmaktadır5. Bunların 23’ü Müslüman6, 5’i de gayrimüslim7 halkın

5

Isparta şehrine ait Temettuât defterlerinde nüfusa ilişkin bilgiler haneler esas alınarak verilmiştir. Bu açıdan nüfusu tespit etmek için hane sayıları belirli bir katsayı ile çarpılabilir. Ancak daha önceki yapılan çalışmalar dikkate alındığında bunun bir standardının olmadığı bilinmektedir. Bu çalışmada ise sadece nüfus sayısı hakkında bir fikir olması amacıyla hane sayısı 5 ile çarpılmış ancak değerlendirmelerde ve haritalarda hane sayısı esas alınmıştır.

178

Prof. Dr. Hasan Babacan

yerleştiği mahallelerdir. Şehir, 2167 Müslüman ve 575 gayrimüslim olmak üzere toplam 2742 haneden oluşmuş ve şehir nüfusunun yaklaşık %79’unu Müslümanlar, %21’ini de gayrimüslimler meydana getirmiştir. Şehirde nüfusu 100 haneden fazla olan mahalleler; Karaağaç, Fazlullah (Sermet), Çelebiler, Yaylazâde (Yayla), Hocazâde (Kepeci), Cami-i Atik (Kutlubey), Hacı Elfi (Pirimehmet), Keçeci, Hacı İvaz (Gülcü), Çavuş, Temel ve Kemer mahalleleridir. Karaağaç mahallesi nüfus açısından 227 hane ile en kalabalık mahalle görünümündedir. Çizelge 1: Isparta şehrinde mahallelere göre hane sayısı ve nüfus miktarı Eski Adı Yeni Adı Cami-i Atik Kutlubey Cedid Hızırbey Çelebiler Çelebiler Dere Dere Debbağhâne Kurtuluş Doğancı Doğancı Evran Gazi Kemal Fazlullah Sermet Germiyan İskender Hacı Elfi Piri Memmet Hacı İvaz Gülcü Hisar Efendi Hisar Hocazâde Kepeci İğneci Kurtuluş İlisucu Hisar İskender İskender Karaağaç Karaağaç Keçeci Keçeci Sülübey Sülübey Şeyh Kutlubey Tekye Hızırbey Yaylazâde Yayla Yenice Yenice Müslüman Nüfus Toplamı 6

Dini Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman Müslüman

Hane 126 19 138 86 80 94 33 130 65 109 104 86 143 30 12 82 227 117 76 56 74 186 94 2167

Hane Sayısı X 5 630 95 690 430 400 470 165 650 325 545 520 430 715 150 60 410 1135 585 380 280 370 930 470 10835

Müslüman Mahalleler: Karaağaç, Fazlullah, İskender, İğneci, Debbağhane, Germiyan, Çelebiler, Yaylazâde, Cedid, Tekye, Hocazâde, Evran, Cami-i Atik, Hacı Elfi, Şeyh, Keçeci, Doğancı, Yenice, Hacı İvaz, Sülübey, Dere, İlisucu ve Hisar efendi. 7 Gayri-müslim Mahalleler: Çavuş, Temel, Kemer, Emre ve Ermeniyan. Çavuş, Temel ve Kemer mahalleleri günümüzdeki; Turan, Emre ise günümüzdeki; Emre mahallesidir.

XIX. Yüzyıl Ortalarında Isparta’da Sosyal Yapı

Çavuş Emre

Turan Emre

Ermeniyân Kurtuluş Kemer Turan Temel Turan Gayrimüslim Nüfus Toplamı Genel Toplam

Rum-Ortodoks 164 Rum-Ortodoks 66 ErmeniGregoryan 71 Rum-Ortodoks 136 Rum-Ortodoks 138 575 2742

179

820 330 355 680 690 2875 13710

Osmanlı İmparatorluğu’nda 1830 yılında yapılan ilk Genel Nüfus Sayımı’na göre Isparta şehrinin nüfusu 4598’dir8. Ancak bu sayım sadece erkek sayısını ele almaktadır. Erkek ve kadın sayısı eşit var sayıldığı taktirde, 1830 yılında şehir nüfusu 9196 olarak hesaplanmaktadır. Hane nüfusu ortalama 5 kişi kabul edilirse 1845 yılında Müslüman nüfus 10835, gayrimüslim nüfus da 2875 olmak üzere Isparta şehir nüfusu toplam 13710 olarak bulunmaktadır. Bu iki dönem arasında şehrin nüfusunun 4514 kişi artığı görülmektedir. Şekil 1: Isparta şehrinde mahalleler itibarıyla hane sayısı (1844/1845)

8

Karal, E..Ziya, Osmanlı İmparatorluğu’nda İlk Nüfus Sayımı-1831, DİE. Yay., Ankara, 1997, s.123-125.

Prof. Dr. Hasan Babacan

180

B. İsimler Ve İsimlendirmeler 1. Aile veya Sülale İsimleri Aile veya sülale isimleri veya lakapları, Hamidâbad (Isparta) şehir merkezinde XIX. yüzyılın ilk yarısında yaşayan ailelerin, nerden geldikleri, hane reislerinin meslekleri, fiziki yapıları, sıfatları hakkında az da olsa bilgi vermektedir. Bu kısımda, ileride ele alacağımız bazı bölümlerde olacağı gibi, mahallelerdeki hane sayılarının kalabalık olması sebebiyle mahalle mahalle ele almayı uygun bulduk. Dolayısıyla incelememize esas olan Temettuât defterlerinde yazılış sırasına göre mahallelerde sakin hane reislerinin adları ve lakapları şöyledir. Müslüman Mahalleleri Karaağaç Abbas damadı Abdullah Abbasoğlu Hasan Abdaloğlu Ali Abdaloğlu Hasan Abdaloğlu Hüseyin Abdullahoğlu damadı Hacı Hasan Abdurrahman oğlu İsmail Abdurrahman oğlu Veli Abdülkadir Ağaoğlu Yusuf Ağlasunlu Memiş Akkızoğlu Ali Akoğlanoğlu Osman Akoğlanoğlu Ömer Ali Gavvas Alişan oğlu Mustafa Ameleci Ali Arap Ali Arap Hacı Mehmed Başköylü Hasan oğlu İbrahim Başköylü Mustafa Battaloğlu Mehmed

Bedî oğlu Mustafa Beleklioğlu Ahmed Belenköylü Osman Berber Hasan Berber Hüseyin Berber Süleyman Bilicioğlu Mehmed Boduroğlu Osman Bolad oğlu Mehmed Boz Osman Bozoklu Mustafa Bucaklı Ahmed Burhaneddin Cerazcıoğlu Hüseyin Civelekoğlu Süleyman Coşkun oğlu Mustafa Coşkunoğlu Mehmed Çakal Ahmed Çakıroğlu Salih Çakmakçı Mehmed Çalıcı İsmail Çançanoğlu Osman

XIX. Yüzyıl Ortalarında Isparta’da Sosyal Yapı

Çarıkoğlu İbrahim Çelikoğlu Hacı Süleyman Çırakoğlu Hüseyin Çiftçi Mehmed Ali Çil Mehmed Çivrilli Hüseyin Çoban Hasan Çoban Hasan oğlu Hasan Çoban Hasan oğlu Mehmed oğlu Ahmed Çoban Hasan oğlu Mustafa Çoban Hasan oğlu Süleyman Çoban İsmail Çoban Mahmud Çoban Mehmed oğlu Hasan Çukuroğlu Hasan Çulha Halil Çünürlüoğlu Hacı İbrahim Dağlı Bekir oğlu Süleyman Dede oğlu Süleyman Dedeoğlu İsmail Dedeoğlu Süleyman Deli Eyüp Deli Hasan oğlu Mehmed Deli Memiş oğlu Hüseyin Dellal Hüseyin Demirci Hüseyin Eyup Eyüp oğlu Osman Eyüp oğlu Süleyman Fındıkoğlu Hüseyin Findoslu Ramazan Findoslu Süleyman Findoslu Süleyman

Dengi Mehmed Dere karyeli Mehmed Dereköylü İbrahim Derviş Hacı Mustafa Derviş oğlu Hacı Süleyman Dervişoğlu Mustafa Deveci Bekar Mehmed Deveci Molla Mehmed Deveci Mustafa Deveci Salih Devecioğlu Mehmed Dirükoğlu İbrahim Dolmacı Hacı Ahmed Durmuş Ali Eğirdirli Hasan Eğirdirli Sipahioğlu Mehmed Elhac Abdurrahman Efendi Emir Ali oğlu Ahmed Emir İbrahim oğlu Salih Emir Mehmed oğlu Hüseyin Emir Mehmed oğlu Mustafa Emiroğlu Ali Eskici Hüseyin Eskici İbrahim Eşmenoğlu Ahmed Eşmenoğlu Salih Eyioğlu Mustafa Gindoslu Ahmed Gök Ali oğlu Hacı Mehmed Gök Hasan oğlu Musa Gündüz oğlu Aydın Hacı Abbas oğlu Abidin Hacı Abdullah oğlu Süleyman Hacı Hasan

181

182

Prof. Dr. Hasan Babacan

Hacı Himmet oğlu Ali Hacı İbrahim oğlu İbrahim Hacı Veli Efendi Hafız Osman Hafız Zeynel Halil oğlu Hüseyin Hamamcı Hüseyin Hamoğlu Hacı Hasan Hasan Efendi'nin oğlu Mehmed Emin Hatabc...