Zobowiazania nr 11 - Notatki z wykładu 11 PDF

Preview

Summary

Download Zobowiazania nr 11 - Notatki z wykładu 11 PDF

Description

Kazus nr 1: Adam A. jest wujkiem Krzysztofa B. i obaj mieszkają w Warszawie. Adam A. zawarł z siostrzeńcem Krzysztofem B. umowę renty (ustnie), w której zobowiązał się, że przez okres 6 lat studiów medycznych Krzysztofa B. będzie mu płacił 1.000,00 zł miesięcznie tytułem renty, które to pieniądze Krzysztof będzie przeznaczał na zakup książek, artykułów spożywczych i opłaty związane ze studiowaniem i mieszkaniem w Krakowie. Po 2 latach studiowania Krzysztof postanowił przerwać studia, gdyż stwierdził że medycyna to nie jest jego „bajka”, wobec powyższego jego wujek Adam A. przestał płacić Krzysztofowi umówioną rentę. Pytania: Krzysztof pozwał swojego wujka Adama A. o raty rentowe wymagalne w okresie, kiedy już nie studiował, twierdząc w pozwie, że umowa renty została zawarta na czas oznaczony tj. na okres 6 lat, więc wg. niego nie było podstawy do zaprzestania płatności rat. Czy w tej sytuacji Krzysztof B. ma rację ? Proszę uzasadnić odpowiedz. Czy zarzut Adama A., że umowa o rentę została zawarta ustnie i w związku z tym jego nie wiąże, ponieważ art. 903 ¹ KC przewiduje wymóg formy pisemnej jest skuteczny? Proszę uzasadnić odpowiedz.

Renta wynika z art. 903, zastrzeenie co do formy pisemnej, ma charakter czysto dla celów dowodowych. W związku z czym nie powoduje nieważności. Nie musi być w tej umowie awarty cel przeznaczenia. Adam A. postanowil i umowil się z Krzysztofem B. ze tlyko jeśli będzie studiowal będzie on mu placil rente. Mamy dodany warunek. A skoro Krzysztof b. studia przerwal, umowa wygasa. Wiec Krzysztof B nie ma racji. Również zarzut Adama A jest bezpodstawny, wspomniałam już, ze astrze zenie formy pisemnej jest tylko do celów dowodowych.

Kazus nr 2: Krzysztof B. zawarł Z Adamem A. umowę dożywocia w formie aktu notarialnego. Mocą tej umowy ustanowiono zostało dożywocie na rzecz Krzysztofa B., a Adam A. stał się właścicielem nieruchomości. Prawo dożywocia obejmowało uprawnienie do mieszkania w domu posadowionym na tej nieruchomości oraz pozostałe uprawnienia wynikające z art. 908. Pytania: Czy ujawnienie prawa dożywocia w księdze wieczystej jest obowiązkowe? Jeżeli tak, to w jakim dziale kw możemy go ujawnić i kto wtedy musiałby wnieść opłatę o wpis? Czy Adam A. może sprzedać tę nieruchomość nawet wówczas, gdy prawo dożywocia ewentualnie zostanie ujawnione w kw nieruchomości? Czy zwykła osoba fizyczna, będąca nabywcą nieruchomości, która kupiłaby od Adama A. taką nieruchomość ma obowiązek zapewnić Krzysztofowi B. mieszkanie i wyżywienie dożywotnio, czy też może żądać zmiany lub zniesienia tych obowiązków? Czy prawo dożywocia wygasa w razie sprzedaży tej nieruchomości w trybie licytacji prowadzonej w postępowaniu egzekucyjnym wszczętym przez wierzyciela Adama A.? czy śmierć Adama A. spowoduje wygaśnięcie prawa dożywocia? Czy waszym zdaniem można rozwiązać umowę dożywocia? Jeżeli tak, to w jaki sposób i kto może ją rozwiązać? Jeżeli Krzysztof chciałby zrzec się dożywocia (jednostronnie, bez rozwiązania umowy, ze względu na to, że Krzysztof ma już inną nieruchomość i nie potrzebuje już mieszkać w tej nieruchomości która była przedmiotem dożywocia a nie ma w tym zakresie żadnych pretensji do Adama) to czy może to zrobić? Jeżeli tak, to w jaki sposób?

Umowa dożywocia to umowa, która przewiduje przeniesienie prawa własności nieruchomości na inną osobę w zamian za dożywotnie utrzymanie

Odpowiedzi. 1. Ujawnienie prawa dożywocia nie jest obowiązkowe. Ustawodawca nie narzuca konieczności ujawnienia prawa dożywocia w księdze wieczystej, mówi jedynie, że prawo dożywocia może być ujawnione w księdze wieczystej 2. Tuż przed nabyciem nieruchomości, czy nawet w trakcie sporządzania aktu notarialnego, mamy możliwość sprawdzić wpisy w księdze wieczystej nie lekceważąc „wzmianki”, która informuje nas, że do sądu wpłynął wniosek, który oczekuje na wpis. Tym samym treść księgi wieczystej może być już nieaktualna lub w najbliższym czasie ulegnie zmianie. Jeżeli księga wieczysta nieruchomości, którą mamy zamiar nabyć, została założona przed 1991 r. powinniśmy sięgnąć do dokumentu określającego podstawę nabycia tej nieruchomości przez zbywającego, tj. aktu notarialnego. W akcie notarialnym danej nieruchomości możemy się bowiem natknąć na zapis o prawie o dożywociu, oczywiście jeśli taki istnieje. W sytuacji, gdy zbywający zataił przed nabywcą, że nieruchomość jest obciążona prawem dożywocia, nabywca może od takiej umowy odstąpić, bądź domagać się obniżenia ceny. Nieruchomość obciążona prawem dożywocia może podlegać zbyciu, natomiast prawo dożywocia jest prawem niezbywalnym. Osoba zbywająca nieruchomość obciążoną prawem dożywocia nie musi posiadać zgody dożywotnika na zbycie takiej nieruchomości. Prawo dożywocia ciąży więc na każdorazowym właścicielu nieruchomości. 3. Dożywotnik - czyli ten, komu przysługuje prawo dożywocia - musi być traktowany jak domownik. Poza mieszkaniem należy mu zapewnić światło i opał, a także wyżywienie, ubranie oraz pomoc i pielęgnację w chorobie. Po jego śmierci zaś trzeba ponieść koszty pogrzebu odpowiadającego miejscowym zwyczajom. 4. Nieco inne reguły obowiązują w przypadku sprzedaży nieruchomości obciążonej prawem dożywocia w drodze licytacji komorniczej. Potencjalny nabywca przed przystąpieniem do licytacji powinien otrzymać pełne dane m.in. na temat stanu prawnego nieruchomości. Informacja o obciążającej nieruchomość umowie dożywocia oraz wartości tego prawa musi więc znaleźć się w protokole opisu i oszacowania nieruchomości, z którym zainteresowani mogą zapoznać się przed licytacją. Opis i oszacowanie sporządzane są zaś na podstawie m.in. informacji ujawnionych w księgach wieczystych czy – przy ich braku – tzw. zbiorach dokumentów. Prawa dożywotnika nieujawnione w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru i niezgłoszone najpóźniej na trzy dni przed rozpoczęciem licytacji, wygasną z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości na rzecz nabywcy Jeśli jednak dożywocie zostało ujawnione przed licytacją, a jednocześnie wartość praw dożywotnika nie przewyższa ceny nabycia, to nabywca lokalu zostaje obciążony tymi

prawami. Oczywiście ich wartość będzie zaliczona do ceny nabycia, tzn. cena nieruchomości nabytej na licytacji zostanie pomniejszona o wartość dożywocia. Nabycie mieszkania z dożywotnikiem oznacza, że nowy właściciel będzie zobowiązany zapewnić tej osobie utrzymanie do końca życia. Jeśli umowa dożywocia nie precyzowała, jakie świadczenia wchodzą w jej zakres, właściciel mieszkania będzie musiał przyjąć dożywotnika jako domownika, dostarczać mu wyżywienie, ubranie, mieszkanie, światło, opał, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający miejscowym zwyczajom Warto dodać, że jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość (nieistotne, w jaki sposób), dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa. Jeśli prawa dożywotnika pozostają w mocy po przeprowadzonej licytacji, to tylko on będzie miał prawo nadal mieszkać w lokalu. Sama sprzedaż mieszkania w drodze licytacji nie jest tytułem do przeprowadzenia eksmisji jakiejkolwiek osoby zajmującej wylicytowany lokal. Oznacza to, że żadnej z osób w nim zamieszkałych nie można z dnia na dzień pozbawić dachu nad głową. Dotyczy to zarówno dłużnika i jego rodziny, jak i dożywotnika, którego prawa wygasły wskutek ich nieujawnienia przed licytacją. Nabywca lokalu zajmowanego przez dłużnika i jego rodzinę nie pozbędzie się tych osób bez wyroku eksmisyjnego z klauzulą wykonalności. Komornik, który będzie wykonywał eksmisję, wstrzyma ją, jeśli stwierdzi, że wśród eksmitowanych jest osoba małoletnia lub ubezwłasnowolniona. Musi zawiadomić o tym fakcie sąd opiekuńczy. Dalsze czynności komornik podejmie stosownie do orzeczenia sądu opiekuńczego, określającego miejsce pobytu osób małoletnich lub ubezwłasnowolnionych. Jeśli w rodzinie dłużnika nie ma małoletnich ani ubezwłasnowolnionych przysługuje im jedynie pomieszczenie tymczasowe. Może je zapewnić gmina, dłużnik albo wierzyciel (nowy właściciel lokalu). Prawo dozywocia gaśnie ono wskutek śmierci dożywotnika (art. 908 § 1 k.c.) Wieloletni okres obowiązywania umowy dożywocia powoduje, że mogą zajść okoliczności, które powodują, że dalsze trwanie umowy jest bezcelowe. Kodeks cywilny w art. 913 §2 stanowi: W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie. „Wyjątkowość” okoliczności jest ocenia przez sąd. Jak wskazał Sąd Najwyższy (IV CSK 32/10): „Wypadek wyjątkowy” w rozumieniu art. 913 § 2 k.c., zachodzi wówczas, gdy dochodzi do krzywdzenia dożywotnika i złej woli po stronie jego kontrahenta – nabywcy nieruchomości Rozwiązanie umowy dożywocia nie jest uzasadnione w sytuacji, w której za zły stan stosunków między stronami odpowiada wyłącznie dożywotnik. Wówczas właściwą formą rozwiązania sporu między stronami jest zmiana przez sąd wszystkich lub niektórych uprawnień wynikających z umowy dożywocia na dożywotnią rentę (art. 913 §1 kodeksu cywilnego)....