Audyt-finansowy-wykłady ae katowice notatki z wykładów PDF

Preview

Summary

Audyt-finansowy-wykłady ae katowice notatki z wykładów pomoc w nauce...

Description

WYKŁAD 1 Audyt - słowo „audyt” wywodzi się z języka łacińskiego – „audire” oznacza słyszeć, słuchać, przesłuchiwać, badać, kontrolować Rewizja - ponowne sprawdzenie, spojrzenie, dokonanie oceny = sprawdzenie, badanie, kontrolowanie informacji finansowych Badanie – szukanie związków i zależności Audyt = rewizja = ponowne sprawdzenie = ponowne spojrzenie = dokonanie oceny = badanie wnikliwe Audyt finansowy – auditing (ang.) – rewizja ksiąg, sprawdzanie ksiąg, sprawdzanie sprawozdań finansowych W praktyce międzynarodowej jednym z ogólnych podziałów audytu (rewizji) jest rozróżnienie: • audytu (rewizji) zewnętrznego - istotą audytu zewnętrznego jest okresowe badanie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa (rewizja finansowa), przeprowadzane przez niezależnego specjalistę (biegłego rewidenta – audytora), w celu upewnienia się do zgodności z wymogami prawa i standardami rachunkowości, a także w celu potwierdzenia wiarygodności obrazu prezentowanej sytuacji finansowej (okresowe badanie- raz w roku). • audytu (rewizji) wewnętrznego - audyt wewnętrzny jest systematycznym badaniem prawidłowości i efektywności działalności jednostki (podmiotu) przez odpowiedniego specjalistę – audytora – w ciągu dłuższego okresu, najczęściej zatrudnionego na etacie w danej jednostce. Chodzi w nim głównie o ocenę i usprawnienie funkcjonowania kontroli wewnętrznej oraz procesu podejmowania decyzji zarządczych. Opracowane raporty są przeznaczone dla organów zarządzających przedsiębiorstwa (dostępne tylko dla organów wewnętrznych firmy, nie jest publiczny)

   

Audyt zewnętrzny Badanie okresowe Audytor zewnętrzny Prezentacja wyniku jest publiczna Badanie sprawozdania finansowego

   

Audyt wewnętrzny Ciągłe, systematyczne Audytor – pracownik jednostki Prezentacja wyniku finansowego nie jest publiczna Ocena, usprawnienie kontroli i podejmowanie decyzji

Poświadczenie wiarygodności informacji (np. zawartych w sprawozdaniach finansowych) wymaga zastosowania dodatkowej procedury określonej w języku ekonomicznym zamiennie jako: rewizja finansowa, rewizja sprawozdania finansowego, badanie sprawozdania finansowego, weryfikacja sprawozdania finansowego, atestacja sprawozdania finansowego, audyt finansowy, auditing. Pojęciem o najszerszym znaczeniu jest usługa atestacyjna, która ma na celu uwiarygodnienie w wysokim lub umiarkowanym stopniu zagadnień obejmujących w szczególności informacje finansowe, w oparciu o dowody uzyskane w trakcie przeprowadzania odpowiednich procedur i na tej podstawie wydanie, zgodnie z przyjętymi kryteriami oceny zagadnień będących przedmiotem usługi (zamieszczonej w sprawozdaniu z wykonanej usługi). Usługi atestacyjne mogą dotyczyć różnych informacji finansowych i niefinansowych.

  

Badanie SF Najbardziej powszechna Daje bardzo wysoki stopień zapewnienia (najwyższy 95%) Bardzo szczegółowe, wymaga odpowiednich procedur

 

Usługi atestacyjne Przeglądy SF Dotyczą SF śródrocznych Umiarkowany stopień zapewnienia (w formie podwójnego zaprzeczenia)

 

Inne usługi atestacyjne Prezentowane w formie raportu, statystyka Niski stopień zapewnienia

WYKŁAD 2 Audyt finansowy w poszczególnych etapach swojego rozwoju spełniał różne cele. Cele te były warunkowane zmianami środowiska społeczno-gospodarczego, w którym funkcjonowały przedsiębiorstwa. Czynniki wpływające na zmianę celów audytu finansowego: • Rozwój handlu i przemysłu • Rozwój rynku finansowego (swobodny przepływ kapitałów) • Zmiana form własności • Rozdzielenie funkcji własności od funkcji zarządzania • Powstanie różnych form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstw Na przykładzie Wielkiej Brytanii, uważanej za kolebkę audytu finansowego można prześledzić zmiany celów audytu finansowego na tle zachodzących zmian społeczno-gospodarczych. W 1844 roku została wydana Ustawa o spółkach (British Companies Act), która wprowadziła obowiązek badania bilansu. Ustawa miała przełomowe znaczenie dla rozwoju rachunkowości i audytu finansowego w Wielkiej Brytanii, gdyż skoncentrowana była na ujawnianiu informacji finansowych przez przedsiębiorstwa w celu ochrony interesów akcjonariuszy i kredytodawców. Cele rewizji finansowej

Od połowy XX w. obserwuje się w wielu krajach stopniową ewolucję głównego celu badania, którym zamiast ujawniania błędów i oszustw, staje się wyrażanie opinii przez biegłego księgowego o tym, czy badane sprawozdanie finansowe przedstawia poprawny obraz sytuacji finansowej jednostki oraz właściwie ujmuje wynik działalności gospodarczej. Na tle światowej ewolucji celów audytu finansowego można prześledzić zmiany celów audytu finansowego w Polsce. Cele te wynikały z ówczesnych uwarunkowań społeczno -gospodarczych oraz znajdowały wyraz w wydawanych przepisach prawnych w ramach centralnego kierowania gospodarką. Audyt finansowy spełnia w praktyce następujące funkcje: • Uwierzytelniającą (poświadczającą) • Informacyjną • Kontrolną

• •

Stymulacyjną Analityczna

Funkcja uwierzytelniająca – w zakresie uwierzytelniania danych finansowych, szczególnie tych, które są przeznaczone otoczeniu zewnętrznemu i często podawane do publicznej wiadomości (sprawozdanie finansowe). Odbiorcy tych informacji oczekują atestu ich wiarygodności – taką funkcję pełni np. opinia biegłego rewidenta o zbadanych sprawozdaniu finansowym, która dołączona jest do sprawozdania finansowego przekazywanego odbiorcom zewnętrznym. Kontrolna funkcja audytu – audyt finansowy posługuje się w swoich procedurach narzędziami kontrolnymi, np. aby sprawdzić prawidłowość stwierdzeń zawartych w sprawozdaniu finansowym, co do ich prawidłowości, rzetelności i dokładności. Nie jest to tylko kontrola bierna – nie tylko jako porównanie stanu rzeczywistego ze stanem wymaganym, ale również wskazanie odchyleń (uchybień, błędów), analiza tych odchyleń i wskazanie sposobu ich korekty. Funkcja informacyjna – audytor w swoim sprawozdaniu z audytu (opinii, raporcie, piśmie do zarządu) przekazuje wiele ważnych i przydatnych informacji zarówno dla odbiorców zewnętrznych jak i wewnętrznych. Funkcja stymulacyjna – sama świadomość przeprowadzenia audytu, np. badania sprawozdania finansowego, mobilizuje służby finansowo-księgowe do dokładniejszego przygotowania dokumentacji księgowej, ksiąg rachunkowych, poprawnego przeprowadzenia inwentaryzacji, jak również samego sporządzenia sprawozdania finansowego. Funkcja analityczna – audytor postrzegany jest nie tylko jako osoba kontrolująca i oceniająca, ale również jako analityk i doradca w zakresie realizacji celów działania jednostki, dokonuje oceny jej sytuacji majątkowo – finansowej, oceny zasadności założenia kontynuacji działalności, a również oceny polityki zarządu w zakresie realizacji celów operacyjnych i strategicznych jednostki. WYKŁAD 3 KRAJOWE REGULACJE PRAWNE Regulacje krajowe w zakresie audytu finansowego znajdują się:  W Ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym  UoR  W Krajowych Standardach Rewizji Finansowej  W Kodeksie spółek handlowych Regulacje międzynarodowe  Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 17.05.2016 w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych 

Kodeks etyki zawodowych księgowych IFAC

Ustawa z dn. 11.05.2017 o biegłych rewidentach firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym określa zasady:  uzyskiwania tytułu i wykonywania zawodu biegłego rewidenta  organizacji samorządu zawodowego biegłych rewidentów  działalność firm audytorskich  sprawowania nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi  wykonania czynności rewizji finansowej  tworzenia i działania komitetów audytu w jednostkach zainteresowania publicznego  odpowiedzialności dyscyplinarnej biegłych rewidentów  współpracy organu nadzoru publicznego z innymi organami nadzoru publicznego z państw Unii Europejskiej i państw trzecich Ustawie o rachunkowości reguluje  

obowiązek w zakresie badania i ogłaszania sprawozdań finansowych zasady zawierania umów o badanie

 

uprawnienia biegłego rewidenta podczas badania sprawozdania finansowego odpowiedzialność karną za sporządzenia opinii niezgodnej ze stanem faktycznym

Krajowe Standardy Rewizji Finansowej - w brzmieniu Międzynarodowych Standardów Badania, które obowiązują w Polsce od 1 stycznia 2018r. Kodeks Spółek Handlowych Sąd może zlecić wykonanie badania (weryfikację) przedstawionych przez spółki prawa handlowego dokumentów poświadczających określone procesy transformacji i związane z tym wyceny, wyliczenia czy sprawozdania (finansowe) Harmonizacja i standaryzacja rewizji finansowej Międzynarodowe regulacje prawne w zakresie rewizji stanowione są w celu ujednolicenia procedur, technik i metod rewizji finansowej. Procesy ujednolicania regulacji prawnych w zakresie rewizji finansowej przybierają następujące formy:  harmonizacji  standaryzacji  unifikacji Harmonizacja przepisów regulujących rewizje finansową stanowi proces redukowania różnic istniejących pomiędzy krajowymi rozwiązaniami prawnymi poszczególnych państw mających na celu zbliżanie tych systemów i zwiększenie ich porównywalności. Standaryzacja oznacza stosowanie przez biegłych rewidentów (firmy audytorskie) dokładnie takich samych procedur rewizji finansowej, niezależnie od kraju na obszarze którego wykonywana jest usługa atestacyjna. Unifikacja związana jest z eliminacją jakichkolwiek odrębnych rozwiązań w poszczególnych krajach. Z chwilą wejścia w życie nowych rozwiązań prawnych wyższego rzędu, niezgodne z nimi rozwiązania lokalne tracą moc prawną. Kwestie związane z harmonizacją przepisów prawa w zakresie rewizji finansowej zostały podjęte przez Unię Europejską (UE) stosunkowo szybko, bo już pod koniec lat 70 XX wieku w ramach EWG. VIII Dyrektywa Rady z dn. 10.04.1984r. w sprawie zatwierdzania osób odpowiedzialnych za dokonywanie ustawowych kontroli dokumentów została zastąpiona przez Dyrektywę 2006/43/WE.

Aktualne ramy prawne rewizji finansowej, w państwach członkowskich UE, determinowane są regulacjami zawartymi w Dyrektywie 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Dyrektywa ta swym zakresem obejmuje kwestie dotyczące:  zatwierdzania ustawicznego doskonalenia i wzajemnego uznania kompetencji biegłych rewidentów i firm audytorskich  rejestru publicznego biegłych rewidentów i firm audytorskich  etyki zawodowej, niezależności, obiektywizmu, poufności i tajemnicy zawodowej  standardów rewizji finansowej i sprawozdawczości z badania  zapewnienie systemu jakości rewizji finansowej  zapewnienie systemu dochodzeń i kar mających na celu zapobieganiu i poprawianiu niewłaściwego przeprowadzenia badania ustawowego   

nadzoru publicznego nad wykonywaniem zawodu biegłego rewidenta oraz działalnością firm audytorskich wyboru biegłego rewidenta lub firm audytorskich komitetu do spraw audytorskich



zasad współpracy między właściwymi władzami państw członkowskich

Najszerszy zbiór procedur, technik i metod wykonywania przez biegłych rewidentów usług atestacyjnych, a także zasad kontroli jakości świadczonych usług stanowią Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej (MSRF) IFAC- International Federation of Accountants – Międzynarodowa Federacja Księgowych z siedzibą w Nowym Jorku. Jest to pozarządowa organizacja o charakterze non-profit skupiająca 156 organizacji zawodowych księgowych ze 114 krajów świata. Misją IFAC jest rozwijanie i udoskonalanie praktyki wykonywania zawodu księgowych, aby dzięki stosowaniu ujednoliconych standardów mogli zawsze świadczyć wysokiej jakości usługi dla dobra interesu publicznego. Międzynarodowa Federacja Księgowych (IFAC) dla wypełnienia swej misji, powołała Radę Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej i Usług Atestacyjnych (International Auditing and Assurance Standards Board – IAASB), aby w interesie publicznym i własnym imieniu opracowywała i wydawała przeznaczone do stosowania na całym świecie standardy rewizji finansowej. Celem MSRF jest wprowadzenie ujednolicenia w zakresie stosowanych określeń (języka) rewizji finansowej, zasad przeprowadzania rewizji, technik i procedur rewizji, sprawozdania z przeprowadzonej rewizji. Jednocześnie standardy stawiają odpowiednie, wysoki wymogi jakościowe stosowania technik i procedur rewizji. Wszystko co powinno przyczynić się do zapewnienia wysokiej jakości usług rewizji finansowej. Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej wchodzą w życie w Polsce począwszy od 1 stycznia 2018r. Kodeks etyki zawodowych księgowych (Międzynarodowej Federacji Księgowych) IFAC Dotyczy on zawodowych księgowych (osoby, które należą do organizacji członkowskiej IFAC, niezależnie od tego, czy wykonują wolny zawód lub są zatrudnieni). Kodeks IFAC został podzielony na trzy części • Część A to ogólne zasady, które dotyczą wszystkich zawodowych księgowych, czyli także biegłych rewidentów • Część B dotyczy tylko zawodowych księgowych wykonujących wolny zawód - czyli w szczególności biegłych rewidentów •Część C dotyczy tylko zawodowych księgowych zatrudnionych na etacie

WYKŁAD 4 MSRF obejmują:  międzynarodowe założenia koncepcyjne usług atestacyjnych  międzynarodowe standardy kontroli jakości MSKJ  międzynarodowe standardy badania MSB  międzynarodowe standardy usług przeglądu MSUP  międzynarodowe standardy usług atestacyjnych innych niż badania i przeglądy historycznych informacji finansowych MSUA  międzynarodowe standardy usług pokrewnych MSUPo Struktura MSRF: 200-299 ogólne zasady i odpowiedzialność 300-499 szacunek ryzyka i relacji w odpowiedzi na oszacowanie ryzyka 500-599 dowody badania 600-699 korzystanie z ustaleń innych osób 700-799 wnioski i sprawozdania z badania 800-899 dziedziny specjalistyczne Audyt finansowy obejmuje: • Badania sprawozdań finansowych • Przeglądy sprawozdań finansowych • Inne usługi atestacyjne (poświadczające) Badanie sprawozdania finansowego ma zapewnić uzyskanie dowodów pozwalających biegłemu rewidentowi na potwierdzenie w formie pisemnej, że sprawozdanie to prawidłowo, rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową, wynik finansowy oraz rentowność jednostki. Badanie sprawozdań finansowych jest jednym z elementów wchodzących w zakres rachunkowości. Celem badania sprawozdania finansowego jest wyrażenie przez biegłego rewidenta pisemnej opinii (zawartej w sprawozdaniu z badania) czy sprawozdanie finansowe jest zgodne z zastosowanymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz czy rzetelnie i jasno przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy jednostki, której sprawozdanie finansowe jest badane. Biegły rewident ma zatem stwierdzić czy sprawozdanie jako całość i stanowiące podstawę jego sporządzenia księgi rachunkowe są wolne od istotnych zniekształceń spowodowanych błędami lub oszustwami a tym samym przedstawia ono rzetelnie i jasno sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki. Szczegółowe cele badania sprawozdania finansowego – odpowiedzi na pytania czy: • Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych • Zostało sporządzone zgodnie z zasadami rachunkowości określonymi w polityce rachunkowości • Jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem lub umową • Przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny jednostki informacji • Informacje zawarte w sprawozdaniu zarządu z działalności jednostki są zgodne z informacjami wynikającymi ze sprawozdania finansowego • Sytuacja majątkowa, finansowa oraz rentowność jednostki nie wykazują zjawisk negatywnych w porównaniu z okresami ubiegłymi, a zwłaszcza czy nie jest zagrożona kontynuacja działalności jednostki

Celem przeglądu sprawozdania finansowego jest wyrażenie stanowiska przez biegłego rewidenta, że nie zidentyfikowano niczego, co nie pozwoliłoby na stwierdzenie, że sprawozdanie finansowe jest zgodne z zasadami (polityką) rachunkowości oraz że rzetelnie i jasno przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy jednostki. Inne usługi atestacyjne –(inne niż badania i przeglądy sprawozdań finansowych) obejmują usługi poświadczające wiarygodność informacji finansowych jak i niefinansowych, o stosunkowo niskim poziomie zapewnienia, świadczone zarówno przez biegłych rewidentów jak i innych ekspertów. Stad można je podzielić na dwie grupy: - inne usługi atestacyjne, określone przepisami prawa zastrzeżone dla biegłych rewidentów - inne usługi atestacyjne niezastrzeżone do wykonywania przez biegłych rewidentów Nie wszystkie usługi wykonywane przez biegłych rewidentów są usługami atestacyjnymi. Do innych usług, które nie spełniają wymogów definicji usług atestacyjnych należą:  usługi pokrewne, takie jak usługi wykonania uzgodnionych procedur czy kompilacja informacji finansowych  sporządzanie zeznań podatkowych bez formułowania wniosku atestacyjnego  usługi konsultingowe (np. konsulting podatkowy lub menedżerski) Usługi pokrewne - należy przez to rozumieć usługi polegające na przeprowadzeniu uzgodnionych procedur, wykonywanych w oparciu o uzgodniony cel, zakres prac i sposób ich wykonania, który opis i wynik są przedstawione w raporcie z wykonania usługi lub usługi kompilacji informacji finansowych, których celem jest wykorzystanie wiedzy z zakresu rachunkowości do zebrania, sklasyfikowania i podsumowania informacji finansowych. WYKŁAD 5 ZAKRES PODMIOTOWY BADANIA SF Wszystkie jednostki podlegające UoR z punktu widzenia obowiązku badania dzielimy na: 1. podlegające corocznemu badaniu ustawowemu 2. podlegające badaniu ustawowemu po spełnieniu warunków określonych w UoR lub innych przepisach 3. podlegają badaniu dobrowolnemu Badanie ustawowe – badanie rocznego sprawozdania finansowego, którego obowiązek wynika z UoR, przepisów innych ustaw lub przepisów prawa UE, przeprowadzana zgodnie z krajowymi standardami badania. Badaniu ustawowemu podlegają:  Banki i zakłady ubezpieczeń  SKOKi  Jednostki działające na podstawie przepisów o publicznym obrocie PW  

Jednostki działające na podstawie przepisów o funduszach inwestycyjnych Jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych

  

Krajowe instytucje płatnicze i instytucje pieniądza elektronicznego Spółki akcyjne (z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji) Roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy

 

Roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami Roczne sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z MSR

Warunkowemu badaniu ustawowemu podlegają jednostki (inne niż wymienione wcześniej), które w roku poprzedzającym rok obrotowy, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej 2 z 3 warunków:   

Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób Suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w zł co najmniej 2,5 mln euro Przychody netto za sprzedaż towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro

Badanie dobrowolne – badanie rocznego sprawozdania finansowego, które jest przeprowadzane na podstawie decyzji badanej jednostki, przeprowadzone zgodnie z krajowymi lub innymi standardami badania. Zakres przedmiotowy badania sprawozdania finansowego  Sprawozdanie finansowe o Bilans o Rachunek zysków i strat o Informacja dodatkowa o Sprawozdanie z przepływów pieniężnych o Zestawienie zmian w kapitale własnym o Sprawozdanie z działalności (załącznik)  Księgi rachunkowe o Księga główna o Księgi pomocnicze o Zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej i ksiąg pomocniczych o Inwentarz  Dokumentacja o Dowody księgowe o Dokumentacja inwentaryzacyjna o Dokumentacja prawno-organizacyjna 





System księgowości i kontroli wewnętrznej o Polityka rachunkowości o System informatyczny rachunkowości o Organizacj...