Begrippen GPR PDF

Preview

Summary

Download Begrippen GPR PDF

Description

BEGRIPPEN GPR 

Het positief injunctierecht

Het recht van de Minister van Justitie om aan de Procureur des Konings de opdracht te geven een bepaalde zaak te onderzoeken, dan wel het recht van de procureur-generaal om aan de procureur des Konings de opdracht te geven tot vervolging over te gaan.



Het negatief injunctierecht

De minister van Justitie of een hogere parketmagistraat kan niet verhinderen dat er een bepaald strafrechtelijk onderzoek gevoerd wordt op vordering van een lagere parketmagistraat. -> dit recht wordt nooit aanvaard!



Lekenrechters

Een niet-beroepsrechter, zoals de rechters in handelszaken die de beroepsrechter van de rechtbank van koophandel (de handelsrechter) bijstaan, de rechters en raadsheren in sociale zaken die de beroepsrechters van de arbeidsrechtbank en het arbeidshof bijstaan.



Bevrijdende verjaring

Een verweermiddel waardoor een vorderingsrecht of een zakelijk recht op andermans goed niet meer kan worden opgeëist door de niet-uitoefening van deze rechten gedurende de door de wet bepaalde termijn.



Proceshandelingen

Alle handelingen die worden gesteld tijdens het geding of onder toezicht van het gerecht door partijen, hun volmachtigden of het hulppersoneel van de rechter EN de niet-rechtsprekende handelingen van de rechter.

1



Rechtsprekende handelingen

Alle uitspraken van de rechter behorende tot de rechterlijke macht (=organiek criterium) waarbij na verloop van een wettelijk vastgestelde rechtspleging (= formeel criterium) een geschil tussen minstens 2 partijen wordt beslecht (=materieel criterium)



Vervaltermijn

Termijnen waarbinnen een bepaalde rechtshandeling dient te gebeuren ten laatste op de laatste dag van de termijn, de dies ad quem, zo niet vervalt het recht om deze rechtshandeling te stellen. Bv: instellen van hoger beroep



Wachttermijn

Termijnen welke dienen te verstrijken. Men dient als het ware het verstrijken van deze wachttermijn af te wachten vooraleer een rechtshandeling kan gebeuren. BV: dagvaardingstermijn



Uitspraak bij voorraad

De uitspraak bij voorraad betekent historisch “bij wijze van voorschot”. Het “voorlopig” karakter van de uitspraak in kort geding duidt aan dat deze gevolgd kan worden door een andere uitspraak die een “definitieve” beslechting van het bodemgeschil inhoudt. De rechter in kort geding moet er bij het opleggen van een maatregel dus rekening mee houden dat de bodemrechter later anders kan oordelen over de rechten van de partijen.



Bevoegdheid ratione materiae (= materiele bevoegdheid)

De bevoegdheid die de wetgever aan een bepaald rechtscollege toekent om van geschillen over een bepaalde materie van het recht kennis te nemen



Bevoegdheid ratione loci

De rechtsmacht die aan een rechter toebehoort in een bepaald rechtsgebied naar de regels die de wet stelt.



Algemene bevoegdheid

Het geheel van de gewone, normale bevoegdheden van dit rechtscollege die door de wetgever op een algemene wijze is geformuleerd Bv: art 590,1 & art 592,1 Ger. W.

2



Bijzondere bevoegdheid

De bevoegdheden die door de wetgever niet op een algemene wijze maar concreet, uitdrukkelijk en ongeacht de waarde van het geschil worden opgesomd en toegekend aan een bepaald rechtscollege. Bv: art 591,1 Ger. W.



Uitsluitende en exclusieve bevoegdheid

De bevoegdheid van een andere rechtbank wanneer daartoe omwille van een organisatorische reden of een procedurele specificiteit dient te worden besloten. Bv: faillissement bij Rb van koophandel.



Exceptie in limine litis

Dit verweermiddel dient te worden ingeroepen voor elk ander verweermiddel. (art 854 Ger.W.)



Verweer

De verweerder zal zowel op het procesrechtelijke niveau als ten gronde middelen aanvoeren om de vordering te bestrijden.



Eis of vordering

De eiser formuleert een aanspraak op iets voor de rechter tegen de verweerder.



Rechtsmacht

De vraag of er een Belgische overheidsrechter bevoegd is. bevoegdheid



Bevoegdheid

De vraag welke Belgische overheidsrechter er bevoegd is. rechtsmacht



Verdelingsincident

Dit is de vraag welke afdeling binnen éénzelfde rechtbank territoriaal bevoegd is. Men is het eens over de bevoegdheid van de rechtbank maar niet over welke kamer, afdeling of sectie het geschil moet worden beslecht.



Bodemrechter

Diegene die ten gronde oordeelt over de zaak waardoor hij niet gebonden is door de uitspraak in kort geding die slechts een voorlopige uitspraak is en geen oordeel heeft geveld over de grond van de zaak.



Bijzaak volgt hoofdzaak

Het algemeen rechtsbeginsel waarbij

3

tijdens het verweer de rechter van de eis bevoegd blijft, ook al worden verweermiddelen opgeworpen die niet tot de bevoegdheid behoren van die rechter. 

Tergend en roekeloos geding

Een geding die wordt ingesteld zonder dat daar enige objectieve reden voorhanden is en wordt gesanctioneerd met een schadevergoeding aan de tegenpartij. -> Een vordering is tergend wanneer zij kwaadwillig wordt ingesteld, met het opzet om te schaden. -> Een vordering is roekeloos wanneer zij lichtzinnig wordt ingesteld of wanneer de eiser of de verweerder een zwaardere fout begaat.



Verbod van eigenrichting

Het verbod van het stellen van handelingen teneinde zonder een beroep te doen op de rechter een geschil te beslechten en zichzelf een recht te verschaffen of tot eigen sanctionering over te gaan.



Vrijwillige verschijning

Het gezamenlijk verzoek van de partijen om de zaak voor de rechtbank te brengen en te laten beslechten. Je moet geen akkoord hebben over het geschil maar wel over het feit dat je allebei voor de rechtsbank wilt verschijnen omtrent dit geschil.



Bijzondere rol

Rol van elke kamer die wordt bijgehouden door de griffier en die de lijst omvat van alle aan een bepaalde kamer toegewezen zaken.



Zittingsrol

Rol waarin er melding wordt gemaakt van alle zaken die voor behandeling door een kamer op een bepaalde rechtsdag werden vastgesteld.



Korte debatten

Dit zijn debatten over zaken die voor weinig betwisting vatbaar zijn en waarover er slechts kort gepleit dient te worden.



De zaak is “in staat”

De zaak is klaar om voor te leggen aan de rechtbank waarbij het er op neer komt dat

4

alle partijen al hun argumenten op tafel gelegd hebben, op papier gezet hebben en ze deze stukken ook hebben uitgewisseld met elkaar. 

Conclusie of besluit

Geschreven akte waarin de procespartij ten aanzien van de rechter en ten aanzien van de wederpartij haar eis of verweer formuleert -> bevat eis, tegeneis, verweermiddelen en excepties



Syntheseconclusie

De laatste conclusie van een partij, die alle andere conclusies van die partij vervangt. De rechter leest alleen deze conclusie.



Tussengeschillen

Aangelegenheden (gebeurtenissen, incidenten, betwistingen, vorderingen, …) die een invloed hebben op het verloop van de procedure en/of de gestelde vorderingen of aangevoerde verweermiddelen.



Doorhaling van de rol

Het begonnen geding vervalt met instemming van de partijen. Een nieuwe dagvaarding is nodig om de zaak weer op de rol te zetten.



Weglating van de rol

Een ambtshalve maatregel voor zaken waarin 3 jaar niets meer gebeurde. Een eenvoudig verzoek van de meest gerede partij is nodig om de zaak weer op de rol te zetten.



Pleidooi

Mondelinge uiteenzetting van de zaak voor de rechtbank.



Minuut

Ondertekend en origineel vonnis dat op de griffie blijft.

5



Gezag van gewijsde

De beslissing voor partijen is bindend en dat betekent dat een eis met hetzelfde voorwerp en dezelfde oorzaak tussen dezelfde partijen niet opnieuw kan worden ingesteld. (wel nog vatbaar voor hoger beroep of verzet)



Kracht van gewijsde

De beslissing van de rechter is onherroepelijk geworden en niet meer vatbaar voor bijzondere rechtsmiddelen waardoor de beslissing zodoende uitgevoerd kan worden.



Verstek

Een regelmatig opgeroepen partij verschijnt niet hetzij op de inleidende zitting, hetzij op een latere zitting en concludeert ook niet.



Accusatoire procedure

De procedure wordt ingesteld door de procespartij die hiertoe in de regel het uitsluitend initiatief heeft.



Inquisitoire procedure

De procedure wordt ingesteld door de overheid, waarbij de overheid de bewijslast draagt.



Bewijslastovereenkomst

In de overeenkomst zal je de bewijslast gaan herverdelen



Bewijsovereenkomst

In de overeenkomst zal je gaan bepalen welke bewijsmiddelen je zal gebruiken.



Wraking

Het stellen dat een rechter/arbiter/deskundige vermoedelijk niet onpartijdig is en daarom verzoeken dat hij de zaak niet langer behandelt.



Sein

Louter feitelijke toestanden “hoe iets is”



Sollen

Rechtsregels “ hoe iets behoort te zijn”



Rechtsregel

Een regel die betrekking heeft op het uiterlijke gedrag van de mensen in de maatschappij, uitgevaardigd door personen die gezag hebben waardoor de naleving van die regel kan worden afgedwongen.

6



Rechtsstaat

Maatschappij geregeld door het geheel van onderling consistente rationele wetten, waaraan de machten zelf en zelfs het tot stand komen van de wet onderworpen zijn.



Gerechtelijk recht

Het formeel recht dat dient om het materiele recht te handhaven. (=handhavingsrecht)



Materieel recht

Geheeld van rechtsregels waarbij de maatschappelijke bepaling wordt bepaald.



Algemeen rechtsbeginsel

De beginselen die het moreel en institutioneel geraamte vormen van onze samenleving, fundamentele basisprincipes. Bv: motiveringsplicht, rechtszekerheidsbeginsel, recht van verdediging, verbod van eigenrichting, beschikkingsbeginsel, onpartijdigheid en onafhankelijkheid van de rechter, …



Beschikkingsbeginsel (= partijautonomie)

Het recht van de partijen om in burgerlijke zaken de grenzen van het geschil zelf te bepalen (= initiatiefrecht) en een verbod voor de rechter om ambtshalve de oorzaak van de vordering te wijzigen zonder de heropening van de debatten te vorderen.



Eerstelijnsbijstand

Bijstand door advocaten die op vaste dagen ergens zitten om advies te verstrekken, gratis eerste advies



Tweedelijnsbijstand

Bijstand als het tot een rechtzaak zou komen dan wordt er een pro deo advocaat toegewezen.

7



Recht van tegenspraak

Dit recht impliceert dat de partijen in het geding, ongeacht of het gaat om een burgerlijk dan wel om een strafproces, steeds de mogelijkheid moeten hebben om kennis te nemen van de vordering en te antwoorden op elk stuk of elke opmerking welke aan de rechter wordt voorgelegd met het oog op het beïnvloeden van zijn beslissing, of dit stuk of opmerking nu uitgaat van een partij of van een onafhankelijke magistraat.



Geschil in handen van de partijen en geding in handen van de rechter

Dit heeft te maken met het beschikkingsbeginsel (partijautonomie): de partijen bepalen zelf de grenzen van het proces en de rechter mag niet oordelen over wat niet gevorderd is en mag niet meer toekennen dan gevorderd wordt.



Referendarissen

Dit zijn juristen die hiertoe benoemd worden en die de rechter zullen helpen in het schrijven van het vonnis (opzoekingen doen, juridische probleem mee analyseren, ...). Zijn een beetje de analist naast de rechter maar gaan NIET mee recht spreken.



Parketjuristen

Dit zijn juristen die ook gaan helpen inhoudelijk dossiers mee voor te bereiden maar dan bij het Openbaar Ministerie.



Instelling sui generis

Het is een instelling dat volledig op zichtzelf bestaat en onafhankelijk is van alle machten, zowel UM, WM al RM. BV: Hoge raad van justitie.



Balie

Groep van personen die beroep als advocaat uitoefenen binnen een bepaald arrondissement.



Eis in rechte

Een proceshandeling waarbij de rechtsvordering daadwerkelijk wordt uitgeoefend door een aanspraak te formuleren voor de rechter.

8



Rechtsprekende handelingen

Alle uitspraken van de rechter behorende tot de rechterlijke macht (=organiek criterium) waarbij na verloop van een wettelijk vastgestelde rechtspleging (=formeel criterium) een geschil tussen minstens 2 partijen wordt beslecht (=materieel criterium)



Niet-rechtsprekende handelingen

Een door de rechter gestelde handeling waarbij hij geen recht spreekt. Bv: getuigenverhoor, plaatsopneming, opstellen of goedkeuren van een conclusiekalender, …



9...