Medische terminologie PDF

Preview

Summary

neurochirurgie, neurologie...

Description

Gebruikte term A/ a.b. AD AD ADS a terme acuut amenorroe anamnese anemie anorexie antiseptisch apnoe asymptomatisch atypisch autopsie B/ bacteriaemie BDZ benigne breedspectrum C/ catheter a demeure CCU chronisch circulatie cô congenitaal corpus alienum cyanose def. deficiëntie diagnose diast. diffuus

Betekenis ziektegeschiedenis antibiotica rechteroor duur van het uitblijven van de menstruatie beide oren verwachte datum van bevallen plotseling beginnend uitblijven van de menstruatie ziektegeschiedenis bloedarmoede gebrek aan eetlust vrij van ziektekiemen tijdelijke onderbreking van de ademhaling zonder ziekteverschijnselen zonder kenmerkende eigenschappen lijkschouwing beleid bacteriën in het bloed beiderzijds goedaardig met een breed werkingsgebied conclusie verblijfscatheter afdeling hartbewaking langdurig bloedsomloop controle aangeboren voorwerp in het lichaam dat daar niet thuishoort blauwachtige verkleuring van de huid ontlasting tekort vaststellen van de aard van een ziekte onderste waarde bloeddruk verspreid

Opmerking/toelic hting afkorting anamnese auriculus dexter amenorroeduur auriculus dexter et sinister

bij antibiotica

Coronary Care Unit

defaecatie

diastole

drainage dyspnoe durante partu dysmatuur ECG e.c.i. EEG ery's erytheem exacerbatie exantheem fractuur febris fluor foetor fulminant g.a g.d.a gravida hematogeen hematoom hepatosplenomega lie hypertensie hypotensie icterus ICU incubatietijd idiopathisch i.m. immatuur immuniteit immuungecompro mitteerd in partu incisie, incideren infectieus intoxicatie intracutaan

het afvoeren van vocht uit een wond ademnood, kortademigheid tijdens de bevalling op tijd geboren maar met een te laag gewicht hartfilmpje door onbekende oorzaak filmpje van de hersengolven rode bloedcellen roodheid verergering rode huiduitslag botbreuk

electro-cardiogram e causa ignota electroencefalogram erytrocyten

ook aangeduid met #

koorts uitvloed, afscheiding stank heftig geen afwijkingen geen directe afwijkingen zwanger via het bloed bloeduitstorting, blauwe plek vergroting van lever en milt hoge bloeddruk lage bloeddruk geelzucht afdeling intensieve bewaking tijd tussen besmetting en uitbreken van een ziekte van onbekende oorzaak in de spier onvolledig ontwikkeld weerstand tegen ziekte een niet goed werkend immuunsysteem aan het bevallen insnijding, insnijden 1.besmettelijk 2. iets dat in staat is een infectie te veroorzaken vergiftiging in de huid

Intensive Care Unit

intramusculair

IUD invasief i.v klinisch KR laesie latent leuco's leucopenie li liquor cerebrospinalis l.o. LOB LOK lokaal LP LWI malabsorptie malaise maligne maternaal metastasen mictie mucoid multiple necrose neonaat NH norm. O/ OAC obductie OD ODS oedeem OK oraal OS palp. parenteraal

spiraaltje binnendringend in de ader met betrekking tot: de kliniek; onderzoek en behandeling van patiënten koude rilling beschadiging, verwonding verborgen witte bloedcellen weinig witte bloedcellen links, linker vocht uit hersenen/ruggenmerg lichamelijk onderzoek linker onderbuik linker onderkwab (long) plaatselijk ruggenprik waarbij vocht wordt afgenomen luchtweginfectie gebrekkige opname van voedingsstoffen gevoel van ziek-zijn kwaadaardig met betrekking tot de moeder uitzaaiingen urinelozing lijkend op slijm veelvoudig weefselversterf pasgeborene naar huis normaal onderzoek de pil lijkschouwing rechteroog beide ogen

intra uterien device intraveneus

leucocyten

lumbaalpunctie

orale anticonceptie oculo dextra oculo dextra et sinistra

ophoping van vocht operatie(kamer) via de mond linkeroog oculo sinistra onderzoek door betasting palpatie buiten het maagdarmstelsel om, direct in de

partus pathogeen perifeer peristaltiek persisterend petechiën P P/ p.o. PO POB postoperatief prematuur preoperatief preventief primair profylaxe prognose progressief psychosomatisch punctie purulent quarantaine

RBK re recidiverend remissie resectie resorptie resistentie

respiratie respiratoir insufficiëntie RIP ROB ROK

bloedvaten geboorte ziekteverwekkend aan de buitenzijde darmbeweging aanhoudend puntbloedingen pols plan door de mond psychologisch onderzoek pijn op de borst na operatie voortijdig voor operatie ter voorkoming oorspronkelijk voorbehoedmiddel, voorkoming van ziekten vermoedelijke verloop van een ziekte toenemend in ernst met betrekking tot het verband tussen geest en lichaam prik pussig gedwongen plaats en/of duur van afzondering i.v.m. besmettelijke ziekten rechter bovenkwab (long) rechts, rechter herhaling van bepaalde ziekteprocessen tijdelijke vermindering of verdwijning van ziekteverschijnselen operatieve uitsnijding opname van stoffen weerstand van een microorganisme tegen de werking van medicijnen ademhaling onvoldoende werking van de ademhaling ruimte innemend proces rechter onderbuik rechter onderkwab (long)

per os

RvC RvK RvO secreet sectio (caesarea) secundair SEH significant status subacuut subcutaan subfebriel subklinisch SV symm. symptomen syndroom

syst. temp tensie therapie THP TKP toxisch trauma tremor trombo's urge UWI venapunctie X-thorax z.n.

reden van consult reden van komst reden van opname uitscheidingsproduct keizersnede bijkomend, als gevolg van iets anders spoedeisende hulp belangrijk patiëntendossier van betrekkelijk korte duur onder de huid matig koortsig zonder klinische verschijnselen sondevoeding symmetrisch ziekteverschijnselen een groep van verschijnselen die horen bij één aandoening bovenste waarde bloeddruk temperatuur bloeddruk behandeling totale heupprothese totale knieprothese giftig verwonding, letsel, beschadiging (lichamelijk of psychisch) beving, trilling bloedplaatjes aandrang urineweginfectie het aanprikken van een ader om bloed af te nemen röntgenfoto van de borstkas zo nodig

systole ook afgekort als RR

trombocyten

Aandachtsstoornis - Probleem om zich te blijven richten op een specifieke stimulus of taak zonder afgeleid te worden door andere stimuli in de omgeving. Afasie

- Een stoornis in de symbolische communicatie. Dit uit zich in een verlies van de taalfunctie, de verbale communicatie. (het spreken, het taalbegrip, het schrijven en het lezen) De gebarentaal kan ook verloren gaan. Agnosie - Men is de betekenis van een voorwerp kwijt (waarvoor het dient). Vb men eet soep met een vork. Akinesie - Volledig wegvallen (blokkeren) van bewegingen, (met uitzondering van oogbewegingen). Bewegingsarmoede. Amnesie - Verlies van het geheugen -Anterograde amnesie: geheugenverlies gebeuren na ongeval -Retrograde amnesie: geheugenverlies gebeuren voor ongeval Aneurysma - Een aangeboren dunne plek in de wand van een slagader die uitrekt tot een uitstulping. De zwakke wand hiervan kan spontaan barsten en een bloeding veroorzaken. Het aneurysma kan op verschillende manieren worden afgesloten: Clipping, wrapping, coiling of bypass. Apraxie - Stoornis in het handelen, niet te verklaren door parese, ataxie of zintuiglijke stoornissen. - Een verlies van aangeleerde handelingen. Ataxie - Coördinatiestoornis van de actieve bewegingen, met in principe normale kracht: *cerebellaire ataxie: er is een probleem met de fijne regeling van de uitvoerende bewegingen. -men kan “het doel missen” bij een gerichte beweging -oscillaties (actietremor) bij doelgerichte bewegingen -instabiliteit bij staan of gaan (dronkemansgang) *sensorische ataxie: er is een probleem met het positiegevoel van de ledematen of romp. -bewegingen gebeuren bruusk met grovere correcties -meestal wanneer er geen visuele controle is over de beweging (i.t.t. cerebellaire ataxie) Atrofie - Afsterven van cellen. - Afname van weefsel- of orgaanmassa Bradykinesie

- Bewegingstraagheid Cauda equina syndroom - Zeldzame aandoening waarbij de paardenstaartachtige zenuwbundel onder in de rug beklemd raakt. - Verschijnselen zijn lage rugpijn, uitstralende pijn in de benen en zwakte of verlamming van één of beide benen. Centrale pijn - Chronisch pijnsyndroom zonder beschadigende factor in het lichaam (vb ontsteking) maar te wijten aan een letsel op de sensibele banen in het (centraal) zenuwstelsel. - Meestal aanhoudende knagende pijn in een bepaald territorium (vinger, hand, arm, helft van het lichaam). - Thalamische pijn: centrale pijn waarbij men veronderstelt dat het letsel in de thalamuskern ligt. Cheyne-Stokes - afwisselend diepe ademhaling met tussenpozen van bijna volkomen ademstilstand ten gevolge van verminderde prikkelbaarheid van het ademcentrum in de hersenen. - Dit ademhalingspatroon komt vaak voor bij hersenletsels. Clusterhoofdpijn (neuralgie van Horton) - Clusterhoofdpijn is hevige pijn die bij de slaap of rond het oog aan één kant van het hoofd wordt gevoeld en relatief kort duurt (minder dan 4 uur). Deze hoofdpijn treedt meestal in clusters op gedurende een periode van zes tot acht weken. - Clusterhoofdpijn treedt vooral op bij mannen boven de 30. Coma - Bewusteloosheid, een aanhoudende slaaptoestand. -met gesloten ogen -niet wekbaar door prikkels -soms reflexmatige bewegingen van de ledematen op pijnprikkels Concentratiestoornis - Probleem om langdurig de aandacht te houden. Confabulatie - Het brengen van een verhaal dat grotendeels is opgebouwd uit verzonnen feiten, om defecten in het geheugen op te vullen. Corticale blindheid - Blindheid ten gevolge van uitval van de visuele hersenschors, bilateraal. - De patiënt is zich hier niet of niet volledig van bewust. Decorumverlies

- Men gaat in het openbaar een gedrag vertonen waarvoor men zich vroeger zeker zou schamen. Bijvoorbeeld gaan vloeken, boeren, seksuele ontremming, enz… Hierdoor kunnen vervelende situaties ontstaan, die erg pijnlijk zijn voor de familie. Dementie - Achteruitgang van de verstandelijke vermogens en het intellect door aftakeling van hersenweefsel. - http://www.dementie.be/ Diplopie - Dubbelzien

Dwangblik - Aangehouden spontane blikrichting naar een kant, vaak ook met draaien van het hoofd naar die zijde. Dwanghuilen of dwanglachen (emotionele incontinentie) - Ongecontroleerd wenen of lachen bij de minste aanleiding, vaak door patiënt zelf als storend ervaren en grotendeels niet in overeenstemming met de emotionele status. Dysartrie - Spraakstoornis die betrekking heeft op de articulatie van de gesproken taal. - Het moeilijk kunnen vormen van woorden. - http://www.stlucas.be/raadplegingen/logopedie_dysartrie(folder).pdf Dysfagie - Slikstoornissen Dysfasie - Motorische dysfasie (Broca dysfasie), een stoornis in het produceren van de taal (gesproken of geschreven). -woordvindingsproblemen -geen vloeiende spraak -woordvervormingen -stoornis van zinsconstructie -telegramstijl en korte zinnen -herhaling van enkele stereotype woorden -verlies van intonatie -…

Het taalbegrip is in principe bewaard maar vaak voor complexe zaken gestoord. - Sensorische dysfasie (Wernicke dysfasie), een stoornis in het begrijpen van de taal (gesproken of geschreven). -taalproductie is vloeiend met uiterlijk goede constructie -de inhoud van de geproduceerde taal is gestoord =>totaal verkeerd woordgebruik =>gebruik van woorden die niet bestaan… =>patiënt is zich hiervan niet bewust Dysmetrie - Een snelle beweging schiet haar doel voorbij. Dit wordt onderzocht met de vinger-neusproef en knie-hakproef. Dyspnoe - Kortademigheid, ademnood Dystonieën - Bewegingsstoornissen waarbij alleenstaande spieren of spiergroepen kort of langdurig onwillekeurig tonisch contraheren. Echolalie - Het dwangmatig herhalen van gesprekspartner of een andere bron

woorden

of

zinnen

van

een

Extinctiefenomeen - Kenmerkend is dat een impuls aan de hemiplegische zijde wel wordt waargenomen, maar wanneer er twee prikkels tegelijk worden toegediend dooft de prikkel aan de aangedane zijde uit. bv De patiënt laat het voorwerp uit zijn hemiplegische hand vallen wanneer de aandacht zich richt op de andere hand. Facialisparese - Halfzijdige aangezichtsverlamming - Door slecht functioneren van de gelaatszenuw (nervus facialis) valt de functie van de spieren in die gezichtshelft uit. De mondhoek hangt lager, de plooi tussen neus en mondhoek verdwijnt en het oog is wijder dan aan de gezonde zijde. Fasciculaties - Lokale samentrekking van een klein deel van een spier. - Spiertrillingen Fotofobie - Lichtschuwheid Frontaal syndroom

- Een psycho-organisch syndroom genoemd naar de lokalisatie van het letsel: de frontale kwab - Kenmerken: -Problemen met plannen en in gang zetten van handelingen -Perseveratie (onnodig herhalen van handelingen) -Grijpreflex en gegenhalten -Verminderde “sociale controle” en “drijfkracht”, variërend tussen: =>Apathie, zelfs tot akinetisch mutisme (niet spreken en bewegen terwijl men wel alert blijft). =>Ongeremdheid en prikkelbaarheid tot agressieve reacties. Het verlies van sociaal medeleven. =>Karakterverandering -Gestoord probleemoplossend vermogen =>Verschil tussen wat essentie is en bijzaak =>Gestoorde mentale flexibiliteit =>Stoornis van de gerichte aandacht Gangapraxie - Onmogelijkheid om te gaan. Wanneer de patiënt recht staat, kan hij niet vooruit of enkel met kleine schuifelende stapjes. De patiënt kan vlot met de handen rond zich heen grijpen om zich vast te houden. (i.t.t. parkinsonisme). - Onderzoek (liggend of zittend) toont geen sensibiliteitsstoornis aan in de onderste ledematen.

motorische-

of

Gegenhalten (paratonie) - Weerstand tegen passieve beweging die in verhouding is met de sterkte van de stimulus die zich eerder automatisch dan uit vrije wil voordoet Geheugenstoornis - Drie vormen van geheugen kunnen op een verschillende manier gestoord zijn: *Onmiddellijk geheugen: iets dadelijk kunnen herhalen met een interval van enkele seconden. (vb herhaling van een cijferreeks) *Recent geheugen (korte termijngeheugen): mogelijkheid om nieuwe feiten te leren en dit te herhalen na minuten, uren, dagen. (vb nieuwsberichten) *Langlopend geheugen (lange termijngeheugen): het kunnen vertellen van feiten die jaren geleden werden geleerd.

Grijpreflex - Onwillekeurig toeknijpen van de hand als er een voorwerp in wordt geplaatst, ook als men vraagt om los te laten. Hematoom - Bloeduitstorting Hemianopsie - Uitval van een gedeelte van het gezichtsveld - Het beeld van de beide linker netvlieshelften waarmee men naar rechts kijkt, komt terecht in de linker hersenhemisfeer. Het beeld van de beide rechter netvlieshelften komt terecht in de rechter hersenhemisfeer. Een beschadiging van een van beide gezichtscentra heeft effect op beide ogen Hemiparese - Halfzijdige krachtsvermindering Hemiplegie - Halfzijdige verlamming ten gevolge van een hersenbeschadiging Hersenparenchym - Het werkzame weefsel van de hersenen Hypertonie - Verhoogde spierspanning, stijfheid van de spieren Hypokinesie - Bewegingsarmoede Inklemming - Wanneer de overdruk een bepaalde grens overschrijdt, zal de hersenmassa weggeduwd worden van het ene intracranieel compartiment naar het andere of door een opening in de schedel, het foramen magnum (achterhoofdsgat). Lewy-body-dementie Lewy-body disease - Progressieve achteruitgang van het geestelijke functioneren door specifieke veranderingen in het hersenweefsel, waaronder de abnormale inkapselingen van eiwitbevattend materiaal in de hersencellen. (Lewylichaampjes). - Lewy-body-dementie lijkt een variant van de ziekte van Parkinson. Er zijn verschijnselen van parkinsonisme aanwezig als .tremor, stijfheid, langzame beweging, een gebogen postuur en een afwijkende manier van lopen Liquor (cerebrospinaal vocht) - Hersen- ruggenmergvocht - Is een vloeistof, uitwendig met het uitzicht van water, biochemisch met een grondig verschillende samenstelling van het bloedserum, dat

aanwezig is in de hersenventrikels en de subarachnoïdale ruimte. Het bepaalt het inwendig milieu van het centraal zenuwstelsel, gescheiden van de rest van het lichaam door de bloed-hersenbarrière. - Het beschermt de hersenen en het ruggenmerg tegen schokken. Migraine - Een kloppende, matig tot hevige pijn, meestal aan één kant van het hoofd, die verergert door lichamelijke inspanning, licht, geluid of geur en die gepaard gaat met misselijkheid en braken. - De oorzaak van migraine is niet geheel duidelijk. Volgens één theorie treedt migraine op wanneer de slagaders naar de hersenen zich vernauwen en vervolgens verwijden. Verwijding zou nabijgelegen pijnreceptoren activeren. MREA - Multiresistente Enterobacter aerogenes http://www.stlucas.be/kwaliteit-patientveiligheid/ziekenhuishygieneMREA.htm MRSA -Meticilline-resistente Staphylococcus aureus Mydriasis - Verwijding van de oogpupil Myoclonieën - Onwillekeurige spierschokken Nausea - Misselijkheid, braakneiging Necrose - Afgestorven weefsel Neglect of Hemi-inattentie - Een stoornis in de waarneming van ruimte, het lichaam of voorwerpen in de ruimte. - Asymmetrie waarbij de patiënt geen of minder aandacht heeft voor een zijde van het lichaam of ruimte. Nystagmus - Oogbolstuipen - Niet willekeurig ritmisch heen en weer gaande beweging van de oogbol Orthostatische hypothensie - Bloeddrukdaling door het (te snel) opstaan uit zittende of liggende positie - Symptomen zijn duizeligheid, hoofdpijn, (sterk) verminderd zicht en syncope

Palilalie - Het dwangmatig herhalen van eigen woorden of zinnen Paresthesie - Onaangename tactiele sensaties, vb prikkelend of brandend gevoel Parese - Krachtsvermindering zonder mechanische oorzaak of pijn. (onvolkomen verlamming) Parkinsonisme (Parkinson plus) - Verzamelnaam voor aandoeningen waarvan de symptomen gelijken op die van de ziekte van Parkinson (beven, stijfheid en bewegingstraagheid) maar waarbij andere delen van de hersenen zijn aangetast. - Multi-Systeem Atrofie (MSA) en Progressieve Supranucleaire Paralyse (PSP) Progressieve Supranucleaire Paralyse (PSP) - Vorm van parkinsonisme, ook wel ziekte van Steele-Richardson-Olszewski genoemd. - Progressieve ziekte waarbij verlammingen optreden hersengedeelte dat de oogbewegingen regelt (supranucleair).

in

het

- Door een onbekende oorzaak is er aantasting van de basale hersenkernen en de hersenstam. Terwijl bij de ziekte van Parkinson de dopamineproducerende cellen afsterven, ziet men dat bij PSP de postsynaptische dopamine receptoren afnemen. - Ziekteverschijnselen: Geen tremor Vorm van dementie, patiënt is apathisch, is vertraagd en neemt minder initiatief. Gedragsveranderingen Verticale blikparese: ogen kunnen naar links en naar rechts bewegen, maar niet goed naar boven en naar beneden. Soms ook onvermogen om de ogen te openen of ongecontroleerd oogknipperen. Verandering in het spreken, minder articuleren Slikstoornissen Speekselvloed Achterovervallen (evenwichtsproblemen) Typische houding: hoofd rechtop en rechte rug (stijfheid nek- en rugspieren) Urinaire incontinentie -Klaptest (applause sign): De onderzoeker klapt zelf 3x in de handen en vraagt de patiënt om ook exact drie keer in de handen te klappen. Het lukt

de patiënt met PSP niet om te stoppen na drie keer. (De parkinsonpatiënt stopt wel) Restless legs syndroom - Het nachtelijke periodiek beenbewegingssyndroom. - Rusteloze benen, kriebelend, jeukend, tintelend of pijnlijk gevoel in de benen (vooral kuiten). Hierdoor treedt een onbedwingbare neiging op om dit lichaamsdeel te bewegen. Het onaangename gevoel verdwijnt bij het bewegen van de benen. De klachten treden op in rust en dus vaak tijdens het slapen. Rigiditeit - Spierstijfheid - Loden-pijp-rigiditeit: de weerstand blijft gelijkmatig verhoogd gedurende de gehele mobilisatie. - Tandrad-fenomeen: korte wisselingen in de tonus die aanvoelen als het schokken van een tandrad. Schwannoma - Een uit zenuwvezels of uit overeenkomstige embryonale cellen gevormd fijnvezelig gezwel, ontstaan uit het endoneurium of de schede van Schwann. Sialorrhoe - Overvloedige speekselvorming Somnolent - Slaperig, suf - Moeilijk wekbaar Spasticiteit - Is een hypertonie van flexoren in de bovenste ledematen en van de extensoren in de onderste ledematen. Kenmerkend is het “knipmesfenomeen” met een grote weerstand bij ...