Title | Motywy- romantyzm cz. II |
---|---|
Author | Klaudia Konefał |
Course | Wstęp do literaturoznastwa |
Institution | Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu |
Pages | 3 |
File Size | 101.6 KB |
File Type | |
Total Downloads | 93 |
Total Views | 125 |
Notatka z wykładu o motywach romantyzmu cz. II...
MOTYWY- ROMANTYZM CZ. II ARKADIA
„Pan Tadeusz” Adam Mickiewicz
Adam Mickiewicz, tęskniąc za ojczystym krajem, wykreował jego obraz w swoim poemacie epickim. Stworzył idealną przestrzeń, w której chce się żyć. Soplicowo leżące na Litwie, miejsce akcji Pana Tadeusza jest bajeczną krainą, żyjącą własnym rytmem, z dala od chaosu wielkiego świata. Panuje tu harmonia, spokój, każdy zna swoje miejsce. Przyroda wyznacza rytm pracy i życia mieszkańcom Soplicowa. Obraz Soplicowa wzbogacają metaforyczne opisy przyrody: las, słońce, burza, dzięki czemu widzimy przyrodę jak z baśni. To wszystko podkreśla niezwykłość tego świata. Soplicowo jako utracona kraina dzieciństwa to miejsce, z którym wiąże się tradycja, kojarzy się z gościnnością, życiem zgodnym z rytmem natury oraz pięknymi pejzażami.
„Nowy wspaniały świat” Aldous Huxley
Obywatele Republiki Świata ukazani w powieści uprawnieni są do swobodnego dysponowania swoim wolnym czasem, jednak wybór możliwości, w jaki mogą go spędzać ogranicza się do oglądania czuciofilmów, spędzania czasu w licznych lokalach, aktywności seksualnej czy doświadczania podróży narkotycznych wywoływanych somą. Sztuka została całkowicie zastąpiona przez popkulturę i ma dostarczać jedynie doznań zmysłowych. Wszystko to ma na celu uczynienie z człowieka idealnego konsumenta, który ciągle zarabia wydaje. Najważniejsze jest to, aby obywatele nie mieli czasu do zastanowienia się nad sensem swojego istnienia. Piętnowana jest chęć przebywania w samotności. Mimo iż, ludzie wydają się szczęśliwi jest to uczucie pozorne. Huxley ukazuje świat pozbawiony pokoju zarówno duchowego jak i społecznego jednostki. Szczęśliwi ludzie to tacy, którzy nie są świadomi lepszych możliwości, żyją we własnych światach odpowiednio pod nich stworzonych.
„Przedwiośnie” Stefan Żeromski
Miejscem, w którym główny bohater powieści, Cezary Baryka mógł czuć się bezpiecznie był jego dom rodzinny. Chwile beztroskiego dzieciństwa bohater spędził w Baku, gdzie jego ojciec Seweryn pracował jako urzędnik. Matka zajmowała się domem i wychowywaniem syna. Cezary był oczkiem w głowie rodziców ze względu na to, że nie miał rodzeństwa. Rodzice go rozpieszczali, nie brakowało mu niczego. Gdy wybuchła I wojna światowa, spokojne dzieciństwo Cezara zostało przerwane. Po latach gdy Cezary spotkał ojca, wyruszyli razem w podróż do Polski. Cezary wierzył, że zastanie tam wysoko rozwiniętą cywilizacje naukowo-techniczną. Jego ojciec – Seweryn Baryka, opowiedział mu przed śmiercią zmyśloną historię o szklanych domach, ogromnym postępie cywilizacyjnym i dobrobycie. Cezary po przyjeździe do Polski szukał w niej obiecanych „szklanych domów”. Nie znajdując ich przeżył gorycz rozczarowania. FANTASTYKA I JEJ FUNKCJE W SZTUCE
„Romantyczność” Adam Mickiewicz
Adam Mickiewicz w swojej balladzie „Romantyczność” opisuje sytuacje, w której młoda dziewczyna, Karusia widzi ducha swojego ukochanego. Dziewczyna całkowicie traci kontakt z rzeczywistością przez co lud sądzi, że ona oszalała. Zebrani mieszkańcy miasteczka nie widzą Jasieńka, ale wierzą, że jego duch nawiedza dziewczynę. Z tą opinią zgadza się również narrator, który zamierza pomodlić się za duszę chłopaka. Głos zajmuje także Starzec, który reprezentuje światopogląd oświeceniowy. Nie wierzy Karusi, uważa że jest obłąkana i nie należy jej słuchać. Starzec poznaje rzeczywistość w sposób naukowy i odrzuca istnienie zjawisk nadprzyrodzonych. Nie zgadza się z nim narrator, mimo że również jest osobą wykształconą. Uważa, że prawdę można odkryć za pomocą intuicji, a najdoskonalsze narzędzie poznania to dusza. Utwór ma pokazać nowe, romantyczne widzenie świata. Poeta uczynił bohaterką swojej ballady prostą dziewczynę, która potrafi dostrzec więcej niż uczony
Starzec. W ten sposób ukazał ograniczenie poznawcze oświeceniowych klasyków, dostrzegających wyłącznie potwierdzone naukowo fakty.
„Wesele” Stanisław Wyspiański
Stanisław Wyspiański inspirując się autentycznym ślubem poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną, na którym był, stworzył dramat „Wesele”. Przedstawia w nim między innymi relacje inteligencji z Krakowa wraz z chłopami oraz wady z nimi związane. Wyspiański wzbogaca akt 2 nierealnymi postaciami oraz fantastycznymi wydarzeniami. Chochoł, który był słomianą osłoną zostaje zaproszony przez Rachelę i Państwa Młodych. Zapowiada on przyjście kolejnych zjaw. Stańczyk, błazen królewski pojawia się Dziennikarzowi, aby skonfrontować jego podejście do walki o wolność. Wytyka mu brak chęci działania i uleganie zaborcom. Krytykuje postawę rezygnacji i poddania się. Ostatnią postacią historyczną jest Upiór, który ukazuje się Dziadowi. Uosabia on Jakuba Szelę, przywódcę rabacji galicyjskiej. Dla Dziada rabacja jest uporczywym wspomnieniem niechlubnej przeszłości, która przypomina o krwawych konfliktach chłopów i szlachty. Upiór symbolizuje pozorną zgodę obu warstw społecznych, które na weselu wspólnie się bawią, lecz w rzeczywistości mają odmienne interesy i poglądy. Zjawy pojawiają się w utworze, aby uświadomić bohaterom to co robią źle i jakie mają obowiązki wobec narodu.
„Dziady cz. II” Adam Mickiewicz
Adam Mickiewicz w swoim dramacie opisuje uroczystość wywoływania duchów zwanych „Dziadami”. Guślarz jako przewodnik obrzędu wzywa duchy i ofiaruje im pomoc. Dziadom towarzyszy gromada wieśniaków, którzy tłumnie przybyli, aby dowiedzieć się od duchów, jak postępować, by po śmierci trafić do nieba. W zamian mają dla nich posiłek, modlitwę i są gotowi spełnić w miarę swoich możliwości ich wszelkie prośby. Pierwsze wywołane duchy to dzieci, Józio i Rózia. Na ziemi nie zaznały cierpienia, ponieważ żyły beztrosko jak w raju, spełniano ich wszystkie zachcianki. Winą dzieci jest to, że nie poznały zmartwień, bólu i nieszczęścia za życia. Karą Józia i Rózi jest to, że nie mogą się dostać do nieba, dręczy je „nuda i trwoga”. Proszą mieszkańców wsi o dwa ziarna gorczycy, która ma być namiastką goryczy życia. Przed odejściem przekazują żywym przestrogę: „Kto nie doznał goryczy ni razu, Ten nie dozna słodyczy w niebie”. Wszystkie duchy pojawiające się w dramacie przychodzą, by ostrzec ludzi przekazują im prawdy moralne i w ten sposób uczą jak żyć, by zasłużyć na miano człowieka. EMIGRACJA/ ZESŁANIE
„Stepy akermańskie” Adam Mickiewicz
„Stepy akermańskie” to utwór, który otwiera cykl „Sonety krymskie” napisany przez Adama Mickiewicza na zesłaniu w wyniku skazania po procesie Filomatów i Filaretów. Podmiot liryczny, który jest emigrantem, podróżnikiem wrażliwym na piękno natury opisuje swoją jazdę przez step, porównując ją do morskiej podróży. Odniesienie do kraju ojczystego pojawia się w ostatniej strofie jako puenta utworu. W tym miejscu możemy dostrzec tęsknotę za Litwą. O tym, jak bardzo wędrowiec oddalony jest od swojej ojczyzny, świadczy to, że mógł usłyszeć motyla i lecące żurawie, a głos z Litwy do niego nie dociera. Kraj ojczysty jest poza ogromną przestrzenią, jaką ogarnia zmysłami podmiot liryczny. Podmiot liryczny jest smutny przez fakt, że nie może wrócić na Litwę.
„Pan Tadeusz” Adam Mickiewicz- inwokacja
Utworem otwierającym poemat autorstwa Adama Mickiewicza jest „Inwokacja”. Przedstawia ona obraz ojczystego kraju z perspektywy emigranta, który poszukuje bezpiecznego domu za granicą. W pierwszych wersach utworu, narrator ukazuje miłość do Litwy. Postrzega swój kraj, w którym spędził beztroskie dzieciństwo jako miejsce święte, pozbawione jakichkolwiek wad. Ojczyzna jest dla narratora największą wartością, która w codziennym życiu często zostaje pomijana. Wielu Polakom łatwo przychodzi poszukiwanie wad ojczystego kraju. Człowiek nie docenia czegoś, dopóki tego nie
straci. Narrator doświadczył emigracji, dlatego zdaje sobie sprawę z jej konsekwencji osamotnienia i nostalgii. Poemat ma na celu ukazanie Polakom piękna ich ojczyzny w czasach świetności. W ten sposób, Mickiewicz chciał zmotywować swoich rodaków do walki o odzyskanie niepodległości po upadku powstania listopadowego....