Nerka - Notatki z wykładu 6 PDF

Preview

Summary

Małgorzata Wiśniewska...

Description

NERKA POŁOŻENIE Nerka jest narządem parzystym, położonym w jamie brzusznej, pierwotnie zaotrzewnowo, na mięśniu lędźwiowym większym, mięśniu czworobocznym lędźwi i części lędźwiowej przepony. Nerka prawa leży na wysokości pomiędzy Thl2-L3 lewej rzutujemy na Thl 1-L2. Nerka ma kształt fasoli, , waga 120-200 g. Zatoka nerkowa ma długość 7 cm SĄSIEDZTWO Przednia powierzchnia prawej nerki sąsiaduje z: • nadnerczem prawym; • prawym płatem wątroby; • częścią zstępującą dwunastnicy; • zgięciem wątrobowym okrężnicy; • pętlami jelita cienkiego. Przednia powierzchnia lewej nerki sąsiaduje z: • nadnerczem lewym; • żołądkiem; • trzonem trzustki; • śledzioną; • zgięciem śledzionowym okrężnicy; • pętlami jelita cienkiego. Powierzchnię tylną każdej nerki (niezależnie od strony) krzyżują: • naczynia podżebrowe; • I para naczyń lędźwiowych; • nerw podżebrowy; • nerw biodrowo-podbrzuszny; • nerw biodrowo-pachwinowy. BUDOWA W budowie zewnętrznej nerki wyróżniamy: • powierzchnię przednią; • powierzchnię tylną (powierzchnia przednia jest bardziej wypukła niż tylna); • brzeg przyśrodkowy - wklęsły zawiera wnękę nerki; • brzeg boczny - wypukły; • biegun górny - szerszy i cieńszy; • biegun dolny - węższy i grubszy. Układ: VAU (Vena - Arteria - Ureter). Nerka - okryta torebką włóknistągłęboka warstwa włókna mięsne gładkie Na zewnątrz od torebki włóknistej leży torebka tłuszczowa, obejmująca nerkę wraz z nadnerczem. -znaczenie ochronne dla nerki Na zewnątrz od torebki tłuszczowej nerka jest pokryta powięzią nerkową Geroty, która od przodu jest pokryta otrzewną ścienną. Powięź ta jest zbudowana z dwóch blaszek: - przedniej (powięź przednerkowa); - tylnej (powięź zanerkowa). Budowa Na przekroju czołowym przez nerkę widoczny jest miąższ nerki i zatoka nerki Zatoka nerkowa otwiera się w kierunku przyśrodkowym poprzez wnękę nerki. W zatoce nerkowej leżą kielichy mniejsze kielichy większe, miedniczka nerkowa, tętnice i żyły międzypłatowe oraz tkanka tłuszczowa. Na przekroju miąższu wyróżniamy istotę korową i rdzenną. Istota rdzenna tworzy tzw. piramidy nerkowe, które na przekroju mają kształt trójkątny. Są zwrócone

podstawami w kierunku kory nerki, a szczytami w kierunku zatoki nerkowej. Szczyt piramidy nosi nazwę brodawki nerkowej i jest objęty kielichem mniejszym. Istota korowa stanowi zewnętrzną część miąższu nerki oraz wchodzi między piramidy tworzące słupy nerkowe Stąd korę dzielimy na: • część promienistą • część skłębioną Jednostką anatomiczną i czynnościową nerki jest nefron. W każdej nerce znajduje się ok. l 000 000 nefronów. Nefron jest zbudowany z następujących części: • ciałko nerkowe, zbudowane z kłębka naczyń włosowatych tętniczych, otoczone torebką Bowmana; • kanalik proksymalny - kręty pierwszego rzędu - wychodzący z torebki Bowmana; • pętla Henlego, w której wyróżnia się ramię wstępujące i zstępujące; • kanalik dystalny - kręty drugiego rzędu. W istocie korowej leżą ciałka nerkowe oraz kanaliki pierwszego i drugiego rzędu (są to tzw. części kręte). W piramidach (rdzeniu) i promienistościach rdzennych leżą pętle Henlego oraz cewki zbiorcze i przewody brodawkowe (są to tzw. części proste). Kanalik dystalny uchodzi do cewki zbiorczej, która nie jest elementem nefronu. Do każdej cewki zbiorczej uchodzi szereg kanalików dystalnych. Cewki zbiorcze biegną w promienistościach rdzennych oraz w piramidach nerkowych i łączą się w przewody brodawkowe, uchodzące na szczycie każdej brodawki, na tzw. polu sitowym, do kielichów mniejszych Miedniczki nerkowe mogą występować w dwóch postaciach. Wyróżniamy: • typ bańkowaty, o krótkich kielichach mniejszych (kielichy większe mogą być nieobecne); • typ rozgałęziony, o małej miedniczce i długich kielichach. UMOCOWANIE Do struktur mocujących nerkę należą: • torebka tłuszczowa; • korzeń nerki; • otrzewna pokrywająca przednią powierzchnię nerki; • sąsiadujące narządy; • powięź nerkowa; • ciśnienie wewnątrzbrzuszne. UNACZYNIENIE Aorty brzusznej - tętnica nerkowa gałąź przednią i tylną- tętnice międzypłatowe zakręcają na podstawach piramid, zmieniając nazwę na tętnice łukowate. Tętnice łukowate - tętnice międzyzrazikowe, - tętniczki proste właściwe. Od tętnic międzyzrazikowych odchodzą naczynia doprowadzające, dochodzące do kłębków nerkowych. Ponadto tętnice międzyzrazikowe oddają do rdzenia nerki tętniczki proste właściwe, podobnie jak tętnice łukowate. Z

kłębków wychodzą naczynia odprowadzające , które następnie dzielą się na kapilary odżywiające korę nerki (oplatają one kanaliki kręte). W ten sposób powstaje sieć dziwna tętniczo-tętnicza. Korę nerki unaczyniąją ponadto tzw. tętniczki Ludwiga, odchodzą od tętnic międzyzrazikowych i naczyń odprowadzających. Do rdzenia nerki, oprócz tętniczek prostych właściwych (od tętnic łukowatych) i międzyzrazikowych, dochodzą jeszcze tętnice proste rzekome, odchodzące od naczyń odprowadzających. Krew żylna odpływa z kory nerki żyłkami gwiaździstymi , które łączą się w żyły międzyzrazikowe , a te uchodzą do żył łukowatych . Z rdzenia nerki krew zbierają żyłki proste, które uchodzą także do żył łukowatych Żyły łukowate towarzyszą tętnicom i uchodzą do żył międzypłatowych. W zatoce nerki żyły międzypłatowe łączą się w żyłę nerkową , która zarówno po prawej, jak i lewej stronie uchodzi do żyły głównej dolnej....