Title | Privaatrecht les 8-10 |
---|---|
Author | Anonymous User |
Course | historische inleiding tot het privaatrecht |
Institution | Vrije Universiteit Brussel |
Pages | 7 |
File Size | 184 KB |
File Type | |
Total Downloads | 101 |
Total Views | 140 |
Download Privaatrecht les 8-10 PDF
Relaties, Huwelijk Tijd: late middeleeuwen en vroegmoderne periode Lokaal huwelijksrecht Grote tegen stelling tussen canoniek huwelijksrecht en het lokaal huwelijksrecht. Canoniek huwelijksrecht liet toe van toestemming-> was voldoende als de 2 partners ja woord gaven. Opdat ogenblik was er sprake van huwelijk. - Vanaf 16de eeuw wordt huwelijk een plechtig contract. - Bij lokaal huwelijksrecht (IUS proprium) wordt er nadruk opgelegd op toestemming van de ouders. Contract tussen families-> heeft te maken met het vermogen tussen families. - Gevolgen lokaal huwelijksrecht: Maritale macht: beslissing bevoegd bij de man Dos ex marito -> doarium -> vruchtgebruik na overlijden Doarium: eigendom aan de oudste zoon bij overlijden van de man. Franse revolutie - Opvattingen verlichtingen -> relevant voor huwelijk/ was voor gelijkheid-> rechten van de vrouwen worden verbeterd - Edict van jozef II uit 1784: Burgerlijk huwelijk -> niet naar de kerk maar naar de gemeente. MAAR: Vernieuwing beperkt Tussenkomst ouders vereist Echtscheiding kan, maar niet voor katholieken -> huwelijk onverbreekbaar. - Eigenlijke Franse Revolutie: Afschaffing officialiteiten Invoering burgerlijk huwelijk Geen toestemming nodig van ouders Gemakkelijke echtscheiding -> (zonder bewijzing) Gelijkheid binnen huwelijk, maar geen wetgeving -> geen wetten verricht over respect,… Code civil - Ligt net zoal Franse revolutie in lijn van kerkelijk recht. Uitzonderingen: Jonger dan 21/25 Jonger dan 30 Ouder dan 30 Dus: geen echte vrijheid Afgeschaft in 1983
-
lemen
-
Afschaffing van vruchtgebruik -> man overlijdt? Eigendom vermogen verdeeld in 2: erfgename en de rest blijft van de eigenaar. Echtscheiding - Behoud echtscheiding met terugkeer naar principes kerkelijk recht. Tussenkomst rechter EOT: streven naar verzoening: lastige procedure, vooral bij EOT EBF: slechts in 3 gevallen Geweld, veroordeling (bv tot dwangarbeid) en belediging (overspel van de vrouw) Daarna (19de -20ste eeuw) Huwelijksrecht: quasi zelfde Echtscheiding: sterk veranderd - Verspoeling vanaf jaren ’30 door: Gewijzigde sociale opvattingen Lastige procedure schrikt niet af Emancipatie Sociale zekerheid - Veranderingen: Geen egf meer bij veroordeling Geen discriminatie meer bij overspel Invoering EFS (1974) Soepelere procedure (na 1950) Onderhoudsuitkering alleen voor behoeftige - Sinds 1/9/2007 (wet van april 2007) Geen erg en efs meer Twee gronde van echtscheiding: EOT: volledig akkoord is vereist Echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting: feitelijke scheiding Investeren Juridische problemen: - Ondernemen: afschermen van vermogen (3.3.1) - Investeerder: risico, hoe ondernemer vertrouwen? (moral hazard) -> informatie uitwisseling (3.3.2) Ondernemer heeft geld nodig om te investeren. Investeerder vind het een risico -> weet niet of de ondernemer betrouwbaar is. Investeerder kan geld terug trekken uit de ondernemer als hij niet betrouwbaar is. Juridische problemen Opgelost met verschillende technieken. Romeinsrecht - Familia: kan je vergelijken met een bedrijf 1 CEO: paterfamilias Leden alieni iuris: vennoten (kinderen van paterfamilias) Na overlijden PF: erctum non citum -> afspraak tussen familia om familia te behouden -> hiervoor moeten ze bewijzen door een contract te tekenen. - Model van erchim non citum: societas van alle goederen. Probleem: geen afscherming eigen vermogen.
Ontstaan vennootschap (societas) -
Besturen met eigen kas (corpus) Collegium Gemeentebesturen (municipia) Publicani
Publicani= verenigingen van bepaalde pachters Persona -> erfenis van persoon Handelsprakrijk: beperkte aansprakelijkheid (commenda) -> regeling waarbij groep investeerders geld gaven aan schipcapitain. - Hoe werkt dat? Kapitein heeft geen risico (want ging zelf niet investeren), investeerders wel risico (verlies van inleg en winst) IUS commune - Handelspraktijk: beperkte aansprakelijkheid (commenda) - Verschillen? Kapitain investeert ook, rechten van vennoten - Hoe werkt dat? Vennoot A maakt schulden, vennoten B en C kunnen aangesproken worden. Normaal 1/3, nu alles. - Handelspraktijk: hoe andere vennoten binden? Firmanaam (naam van de vennootschap) + logo Canoniek recht - Universitas - Corpus: Nu opgevat als lichaam Als entiteit - Persona: Vereniging Begin van rechtspersoon (vereniging als entiteit) Lokaal recht - Opgericht door staat - Gericht op verovering en koloniale handel (doel) - Stilaan worden ze permanente vennootschappen - Verschillen VOC-EIC: VOC hadden aandeelhouders die anoniem waren (onpersoonlijk) EIC: clubs -> niet onpersoonlijk - Campagne Uitvindingen: aandeelhoudersvergadering, aandelen en vast kapitaal 19de eeuw - Rechtspersoon: geen verschillen tussen mensen en rechtspersoon (handelingsbekwaamheid) - Stilaan ook alle kenmerken van corpus en universitas - Dan beperkt tot handels vennootschappen - Als beperkte aansprakelijkheid, vergunning (Bubble Act)
Als investeerder ga je vertrouwen in het project van ondernemer (moral hazard) -> gevaar van geld die gelegd wordt in een onderneming (risico) Informatie uitwisseling: vooral in Engeland 19de eeuw - Twee débacles: South Sea Company John Law: Banque générale de France + Mississippi company - Pamfletten= om internationale handel in te houden - De koers van investeerders kan op een bepaald moment zakken. (speculatie in Fr. En Engl.) - Vooral met aandelen. - Tijdscontracten - Hoe? Controle op makelaars (zijn vaak privé, coffee houses) Alleen verkoop beursgebouw (V over-the-counter) Investeerders kunnen fraude aanklagen-> grote problemen - Welke fraude? Prospectus Dividenden uit kapitaal Buybacks uit kapitaal Geen onderscheid vermogen bestuurders en kapitaal - Welke juridische problemen? Niet materieel Risico (geld kwijt als bedrijf in failliet) Aandeelhouder= vennoot - Antwoord: nieuwe wetgeving Jaarrekening: aandeelhouders beslissen hiermee of de bestuurder moet vervangen worden Openbaar aanklager (als vertegenwoordiger van de staat) Misrepresentation (bedrieglijk informeren) Informatie uitwisseling: Frankrijk en België - Buitengewone algemene vergadering - Commissarissen Informatie uitwisseling: 20ste eeuw vooral VS. - Crisisjaren - Nieuwe antwoorden Verplichte prospectus met toelating Beursnoteringscomité Informatieplicht Splitsing spaarbank en zakenbank
Faillissement 1. Kenmerken en problemen -
twee basisproblemen
-
Informatieasymmetrie: schuldenaar weet meer Ongrijpbaar karakter van toestand: wat met krediet? (vaak oordeel van iemand die niet in failliet is, kan een lening toekennen). Gevolgen van die basisproblemen: Schuldeneisers beslissen (ongrijpbaar, omdat faillissement was moeilijk te definiëren) Streng aanpakken (asymmetrie + ongrijpbaar) Wanbetaling, insolventie, faillissement: lange tijd zelfde procedures (ongrijpbaar) Insolventie= er is te weinig geld om schulden te betalen. In Franse traditie: burger > < handelaar Niet alleen faillissement, ook lijfsdwang-> als je schulden aanging en als je het niet kon betalen, kon je in de gevangenis gaan. Problemen (vaak slechte antwoorden op problemen) worden met ter tijd aangepakt.
2. Romeinse periode -
algemeen:
Evolutie van lijf naar goederen Evolutie van uitwinning naar onderhandeling -> voordeel: meer economische oplossingen Meer rechten voor schuldenaar Manus iniecto ->handoplegging (schuldenaar tot slaaf als hij niet betaald) Nexum (relatie tussen schuldeiser en schuldeigenaar) Algemeen beslag (missio in bona): praetor komt in samenspraak met juristen Algehele verkoop: indaging schuldeiser, 1koper (alles verkopen aan 1 koper) Beperkte verkoop: praetor Gevangenis -> cessio bonovum Afstaan van alle goederen In ruil voor: vrijlating, bescherming Maar: schulden niet kwijtgescholden Onderhandelingen, want SA heeft ook rechten Akkoord met meerderheid schuldeneisers
3. Middeleeuwen Algemeen: terugval en dan terugkeer naar Romeinse principes, daarna nieuwe zaken. -
-
Voege middeleeuwen Niet betalen= inbreuk= strafboete -> komt aan de familie van de schuldenaar. Gijzeling Roerende goederen niet belangrijk Individuele procedures -> geen collectieve procedures ( kenmerken die je ook terug vind in Germaanse recht) Late middeleeuwen Stadsstaten: verzoenen van Germaanse met Romeinse erfenis Straffen: failliet= fraude Onderhandelen Mag, maar niet verplicht Germaans: niet betrokken SE’s hebben er geen last van. Later, 14de – 15de eeuw: Romeinse meerderheidsregel Beslag uitwisseling
Germaans: wie eerst beslag legt, wordt eerst betaalt Romeins: collectief, in bepaalde gevallen Compliance problemen: Gevolg van afschrikkende wetgeving Geen voordelen SA, enkel nadelen (geen belang dus om mee te werken) Ook nadelen SE’s (gamble for resurrection) Spiraal: SE’s verwachten vlucht Grote macht SE’s Grote invloed boven alpen: Romeinse principes worden uitgedragen
4. 19de – 20ste eeuw: continent (Fr. En Bel.) code de commerce (1807): terugval criminele visie: arrestatie faillissement is strafbaar eenvoudig door derden schuldeisers beslissen concordaat: nadelig voor de SA zie pg. 390-394 Concordaat: een akkoord na faillissement (was moeilijk te verkrijgen -> daarom nadelig voor schuldenaar) code de commerce (1807): terugval, ook ik België - In 1851 veranderd, maar te weinig problemen: Compliance: buitengerechtelijke akkoorden Industriële revolutie Elite beslist België: 1833-87: Preventief concordaat (gerechtelijk akkoord) – doel: doorstart Nog steeds niet ok: reputatie wordt beschadigd + bevoorrechte SE niet gebonden. Corporate rescue VK 1705/06: discharge = verplichte onderhandeling bij bankruptcy (dus NA liquidatie ), meerderheidsregel Voorrang kan worden doorbroken: allowance/fresh money. - Duidelijke trend naar: Verplichte onderhandeling Bemiddeling, met afkoelingsperiode Algemeen: Duurt lang om terugval code de commerce te herstellen Vrij recent ook vernieuwing (2009): nu ook aandacht voor percipitationreputatie (eerst in VS) US Algemeen: Beleid, vooral 18de – 19de eeuw Remmende voorsprong van continent: grote vernieuwingen na 1840, die in contin. West-Europa pas na WOII worden ingevoerd. Big Bang 1898:
Reorganisatie (< receivership): toolbox, ondernemers hebben grote zeg Bankruptcy voor niet- handelaars (chapter7)
1978 Bankruptcy act:
Chapter 7,13,11
Typisch: cram down + openheid Contracten (pg 166-185, 250-265) Niet alle afspraken (pacta) zijn contractus Ius civile -> praetor: erkent meer pact aals contractus
Consensueel v formeel Eerste bona fides, tweede strikt Gevolgen: schadevergoeding, overmacht....