VD^L0I samenvatting lll (automatisch hersteld) PDF

Preview

Summary

Download VD^L0I samenvatting lll (automatisch hersteld) PDF

Description

Hoofdstuk 1: zorgvuldig en verantwoord handelen in de basiszorg Basisverpleegkunde en -zorg =Primaire zorg/basisverpleegkundige zorg  algemene vorm zorgverlening. Helpen dagelijks met lichamelijke verzorging, toiletgang, verschonen kleding, aandacht voor psychisch welzijn (gesprek, troosten,…)



Basiszorg= zorg voor alle aspecten van het menselijk functioneren: Lichamelijk, Psychosociale, Spirituele 



Waar basiszorg?  Thuiszorg: mensen met complexe problematiek man met suikerziekte die niet stevig op benen staat of chronisch zieken. Hulp voor zijn ADL  activiteiten van het dagelijks leven (hulp hygiëne, voeding en niet geïsoleerd geraakt in woning)  Psychiatrisch ziekenhuis: functioneren van ZV in leefgroep, stemming, gedrag, lichamelijke en uiterlijke verzorging iemand met depressie.  Instellingen voor mensen met verstandelijke beperking: Zorg voor ADL, hulp voeding, ontspanning en levensreddende handelingen syndroom van down  Woonzorgcentra: o mensen met dementie, zorg toedienen lichaamshygiëne, voeding, vochtopname en ontspanning. o mensen met somatische achteruitgang  in rolstoel, beginnende Parkinson,… persoonlijke verzorging, huishouden, valpreventie.  Algemeen ziekenhuis: medische onderzoeken en behandelingen. Basiszorg gericht op: Observatie lichaamsfuncties, Hygiënische verzorging, Hulp toiletgang, Preventie infectie, signaleren complicaties na onderzoek/operatie en Basiszorg of zelfzorg Bewust zorgvuldig handelen Vernederde ervaring: Hulp lichamelijke verzorging, Wassen in bed, bedlegerig zijn, Verlies controle urine en ontlasting, Niet kunnen praten, Dreigend BWZverlies Bewust zorgvuldig handelen betekent aandacht hebben voor de behoeften van de ZV en de afstemming van de zorgverlening. Zorgvuldige zorgverlening houdt in: -

Serieuze aandacht Betrokkenheid Bieden van hulp Het leren kennen van de patiënt

Zorgvuldig handelen is bepaald door motivatie voor beroep. De grondhouding van een verpleegkundige:

    

Respect voor de eigenheid Respect voor de autonomie Het recht op zelfbeschikking Bescherming van fysieke en emotionele privacy

Handelen vanuit een reflectieve houding = kennis blijven opdoen en gebruiken, vaardigheden oefenen en herhalen tot een niveau van beheersing en routine en leren uit ervaring en reflectie. Verantwoord en onderbouwd handelen Kwaliteit niet enkel verantwoordelijkheid van de VPK. Kwaliteit is een onderdeel van het gehele kwaliteitsbeleid in zorginstellingen



VPK zijn verantwoordelijk voor: Eigen handelen, Basiszorgen en Geven van voorlichting en advies De verantwoordelijkheid van eigen handelen werd vastgelegd in het KB 78.    

Geeft kaders aan inzake de bevoegdheden van beroepsbeoefenaars Bewaakt de opleidingseisen Biedt bescherming aan beroepsbeoefenaars Regelt tuchtregel voor VPKn en fysiotherapeuten

Gezondheidsberoepen:         

Arts Vroedvrouw Apotheker Tandarts Kinesist VPK Ambulancier Paramedici

Lijst verpleegkundige handelingen:  A handelingen = observeren, herkennen en vastleggen van gezondheidsstatus op fysisch, psychisch en sociaal vlakinformeren patiënt, stervensbegeleiding, palliatieve zorg,…  B handelingen= uitvoeren technische verpleegkundige verstrekkingen met of zonder medisch voorschrift. o B1: Vp handelingen zonder voorschrift artszuurstoftoediening, stomazorg, wondzorg,… o B2: Vp handelingen met voorschrift van artsbloedafname, medicatie toedienen, maagsonde, verbanden …  C handelingen= Toevertrouwde medische handelingentoedienen chemo, katheter plaatsen,… Verantwoord en onderbouwd handelen is een ontwikkeling in de zorgverlening

 Vroeger: Handelen op basis van eigen ervaring en kennis, Intuïtie en van traditie en gewoonten  Nu: Evidence based practice  huidige beste bewijsmateriaal, waarden en voorkeuren van patiënt en professionele kennis van verpleegkundige 

Het gebruik van richtlijnen en protocollen Basiszorg gebonden aan richtlijnen en protocollen Richtlijn = document met aanbevelingen, adviezen en handelingsinstructies voor dagelijkse praktijkvoering. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek Protocol = Geeft specifiek aan hoe in bepaalde situatie gehandeld moet worden  hetzelfde materiaal op dezelfde manier gebruiken, uniformiteit op afdeling. Richtlijn  decubitus Protocol Welk soort materiaal is effectief en Hoe dient er gehandeld te worden met veilig te gebruiken het materiaal



Veiligheid VPK taak: Signalerende en preventieve taak, Verleende spoedeisende hulp en Zorg aan mensen na ongeval. Gezondheidsstoornis: Extra kwetsbaar voor onveilige situatiesAndere inrichting dan thuis, Verschillend apparatuur, Nieuwe medicatie, Onderzoeken en ingrepen. Veiligheid = toestand waarin iemand/iets beschermd is tegen gevaar Een fundamentele behoefte van de mens zowel Lichamelijk, Psychisch als sociaal  Lichamelijke veiligheid o Preventie van valpartijen o Snelle herkenning levensbedreigende situaties  Hartstilstand  verstikking  Suicide poging o Voorkomen inactiviteit en bedrust  Decubitus  Contracturen  Atrofie spier wegsmelten  Bescherming tegen seksuele intimidatie en mishandeling  Psychische veiligheid o Preventie en behandeling van Angst en onzekerheid o Bescherming Autonomie o Verlies gevoel eigenwaarde en bescherming van privacy  Sociale veiligheid o Voorkomen van schade door  Geweld  Vereenzaming / isolement

 

Uitstoting Verdwaling

VPK heeft taak om samen met andere disciplines zorgen voor veilige omgeving waarin ZV zich beschermd, gerespecteerd en deskundig geholpen voelt  Veiligheid in de GZHZ o Rekening houden met behoeften en capaciteiten mensen o Stand van zaken op het moment o Niveau van zelfzorg o Eigen verantwoordelijkheid in gegeven situatie Om veiligheid te garanderen  methodisch te werk waardoor tijdig problemen opsporen en incidenten voorkomen. 1e stap = verzamelen van gegevens: Risicolijsten, categorie ZV + preventief rekening houden hiermee

gegevens Leeftijd

voorbeelden Ouderen meer kans op vallen dan jongeren, Ouderen meer kans op decubitus dan jongeren

Mobiliteit:

Bewegingspatroon, Evenwichtsstoornissen, Loopstoornissen Spierzwakte, verlamming,… Is de ZV al eerder gevallen? Oorzaak? Helder / alert, Gedesoriënteerd, Verward, Stoornissen gehoor/zicht/reuk/tast Omgaan medicatie, Roken in bed Medicatie / drugs / alcohol Vaak uit bed om te plassen?

Eerdere valpartijen BWZ en zintuigelijke functies

Zelfzorg Reactievermogen incontinentie  Thermisch letsel: o Warm / heet water :Douche / bad o Toestellen: Saturatie meter o Hete vloeistoffen: Soep, Thee/koffie  Preventie o Temperatuur controle badwater o Bewaak temperatuur toestellen o Waarschuwen van de ZV voor warme vloeistoffen 

Valpreventie VPK heeft belangrijke rol als zorgverlener bij: Signaleren valrisico’s observatie van ZV, Opsporen risicopatiënten en Aansturen van preventieve interventies Valincident = een onverwachte gebeurtenis waarbij de oudere op de grond, vloer of een lager niveau terechtkomt.



Risicofactoren  Persoonsgebonden en omgevingsgebonden factoren  val  Tinetti-test wordt afgenomen om valrisico te bepalen, Beoordeeld het evenwicht en het lopen van de patiënt. Vrijheidsbeperkende maatregelen = maatregelen die individu beperken in persoonlijke vrijheid.



 Beperkingen van de bewegingsvrijheid: o Niet verlaten van de afdeling of kamer o Niet zelfstandig uit stoel of bed o Gebruik van fixatiemateriaal  Andere beperkingen o Toedienen van medicatie zonder toestemming o Tegen wil van de ZV voedsel en vocht toedienen Bedhekken, Stoel met tafel, Pols- en enkelbanden, Afzondering in een aparte kamer

Zweedse band

 Wettelijke aspecten o Uiterste nood o Respect voor waardigheid o Verhoogde toezicht o Na overleg / mits toestemming o Verpleegkundig dossier o Acute situaties: onmiddellijke vrijheidsbeperking, nadien overleg o Elke instelling moet een procedure uitschrijven 

Richtlijn betreffende vrijheidsbeperkende maatregelen ter beveiliging van patiënt  Indicatie / wanneer? o Fysieke /psychische schade o Onderbreking levensnoodzakelijke therapie  Besluitvorming o urgente situatie  VPK beslist autonoom + snel overleg met arts aan bed patiënt  Informeer de familie Beslissing onbekwame patiënt Toestemming via wilsverklaring Geen wilsverklaring: informeer vertegenwoordiger Geen vertegenwoordiger of conflict dan zijn VPK en arts belangenbehartigers en beslissen

Beslissing bekwame patiënt Toestemming patiënt vereist Bij weigering = professioneel overleg noodzakelijk Blijvende weigering = geen fixatie

Bedhekken

 Uitvoering o Kies materiaal aangepast aan de ernst van de toestand o Controleer of materiaal veilig en correct is aangebracht o Zorg voor maximaal comfort en oproepsysteem voor de patiënt o Zorg voor regelmatig toezicht en controle  Vitale parameters  Beweging, gevoel, bloeddoorstroming/pulsaties t.h.v fixatie  Psychosociale toestand  Rapportage in het verpleegkundig dossier o Motivering o Type en tijdstip fixatie – herevaluatie o Naam en overleg met alle betrokkenen  Herevaluatie o Gebeurt regelmatig door een VPK en wordt besproken in team o Rapporteer in VPK dossier verlenging of stop 

Aanleiding tot vrijheidsbeperkende maatregelen  Onrust, Dwalen, Agressie, psychose, Verwardheid, Plukkerig gedragprutsen aan incontinentiemateriaal Moeilijk grens tussen vrijheidsbeperkende interventies of kiezen alternatieven. Grens tussen gevoel veiligheid en trauma ZV en familie liggen dicht bij elkaar.



Rol verpleegkundige VPK signaleert en observeert ZV zeer grondig, fixatie kan alleen in deze situaties:  Ernstige noodsituatie  Paniekaanvallen personen met een verstandelijke beperking  Onrust/dwaalgedrag/delirium  psychische symptomen van somatische oorzaak: verwarring, aandachtsstoornissen, cognitieve stoornissen  Risico op eigen schade of beschadiging anderen Zal beslissing communiceren naar ZV en familie. Weet dat fixatie enkel kan in overleg met arts, ZV en wettelijke vertegenwoordiger.  Verantwoord handelen o wettelijke beperkingen o Zorgdossier (evaluatie en toetsing) o Andere interventies / alternatieven o Deskundigheid uitbouwen o Kennis van producten  Alternatieven o Altijd met nodige zorg o Lage stand bed, Matras naast bed o Speciaal bed met minder vlotte uitstap

o Aanwezigheid familie

 Verplichte registratie o Uitschrijven van de situatie: feiten o Toestemming/verzet o Datum/tijdstip o Afspraak over duur o Aard interventie of middel o Rapportage over observaties en veiligheidsgegevens Ergonomie Op basis van anatomische, fysiologische en psychologische kenmerken van mens. Ongemak en pijn door gebruik instrumenten, hulpmiddelen en beweging en verplaatsingsapparatuur.





Zitten en staan bij handelingen Handelingen met niet lange achter elkaar belasting, wel kortdurende belasting met statisch gebogen of gedraaid lichaam. Is voor benen, rug en romp belastend. Correcte hulpmiddelen: stasteun, zadelkruk, hoog/laagverstelling van bed,…



Bureauwerkzaamheden  Langdurig stilzitten veroorzaakt klachten, Max 2u aaneengesloten zitten  Max 5 à 6u per dag  Korte pauzes goed benutten  Correcte zithouding  Werkplek moet ingericht regelmatige veranderingen houding en werkbewegingen mogelijk zijn Stoel  Stabiel, min 5 punten op vloer steunen  Verstelbaar, hoogte en hellingshoek  Voldoende steun aan het lichaam Beeldschermwerk  Repeterende bewegingen  Klachten: Nek, Schouder, Armen, Polsen, Handen, Ogen en hoofdpijn Werkklimaat  Daglicht  Temperatuur te warmhoofdpijn  Vochtigheidsgraad  Ventilatie Verplaatsen  Draagkracht  Rotatieprincipe + zwaartekracht  Grotere stabiliteit  Rechte lijn van zwaartepunt naar basis  Niet tillen, wel verplaatsen Gebruik materiaal











 Opletten voor allergie: Water, Zeep, Desinfectantia, Latex…  Gebruiksaanwijzing bij toestellen: Preventie hypo-allergeen / eczeem 









Hygiëne en infectiepreventie  Infectierisico= dreigend probleem mensen met verminderde weerstand ziekte, ondervoeding,…  ZH = gesloten gemeenschap o Veel ziekteverwekkende micro-organismen aanwezig o ZV extra bevattelijk voor infecties  Aantal infectieziekten nemen toe, ook in welvaartslanden!!! Begrippen  Besmetting en contaminatie = overdracht levende micro-organismen,  Infectie: binnendringen, vermenigvuldigen van pathogene kiemen, virussen, schimmelsplaatselijke ontsteking  Residente flora= blijvende MO  Transiënte flora= tijdelijk aanwezige niet ziekteverwekkende MO  Resistente micro-organismen= reageren niet op behandeling met medicatie Overdracht Mo  Door direct contact (bloed / bloed bv HIV)  Door indirect contact via tussenstation bv handdoek, deurklinken, schurft  Door de lucht (stofdeeltjes, niezen,…) open TBC  Via voedsel salmonella Ziekenhuisinfecties  Nosocomiale infecties >48u opname  + infecties na opname  Prevalentie niet altijd objectief  Langere opnames  Intensieve behandelingen  Medicatie  Meeste ZH infecties: urineweginfecties, wondinfecties, huidinfecties, luchtweginfecties en sepsis. Infectiepreventie Hygiëne  Handhygiëne handen wassen, ontsmetten en handschoenen dragen  Persoonlijke hygiëne kledij, Lichaamsverzorging, Haarverzorging, Korte nagels, Juwelen, Open wondjes  Steriele handschoenen o Steriele ingrepen (vb; blaaskatheter, infuus, …) o Lichaamsvochten: geen steriele handschoenen o Steeds bij de hand hebben  Beschermende kledij Handschoenen, overschort, mond- en neusmasker, Bril Bij alle patiënten en Volgens protocol  Reinigen  Huishoudelijk schoonmaken: wisdoek, nat dweilen, water regelmatig verwisselen  Waterzuiger: ideale oplossing

o Oppervlakten met patiëntenmateriaal, lichaamsvochten: disposable doekje, huishoudelijk reinigen, desinfecteren  Antiseptische maatregelen o Antisepsis: onschadelijk maken ziektekiemen of rottingsprocessen o Desinfecteren: ontsmetten of ziektekiemvrij maken Met behulp van Chemische middelen o Asepsis: preventie van besmetting met M.O. van levend weefsel o = vernietiging/uitsluiting van MO.  sterilisatie van materiaal  wijzen: stoom- , gas-, stralingssterilisatie, uitkoken  IsolatieZV met besmettelijke aandoening  ZV in verzwakte toestand  Vormen van isolatie o Bronisolatie= isolatie van besmettelijke ZV o Contactisolatie= via contact verspreiden o Druppelisolatie: via druppels verspreiden o Aerogene isolatie= via de lucht verspreiden o Strikte isolatie= contactisolatie+ aerogene isolatie o Beschermende isolatie= beschermen tegen infectieziekten door verminderde weerstand of bij brandwonden o Universele isolatie= beschermde isolatie+ alle vormen van bronisolatie

Hoofdstuk 2: een opname in het ziekenhuis Het verpleegdossier  MVG: minimale verpleegkundige gegevens  MVG registratie = 4x per jaar gedurende periode van 15 dagen, 23 verschillende verpleegkundige handelingen gescoord  beeld van VPK activiteit volgens zorgbehoefte van patiënt en nood aan personeelsinzet. Het is basis bij financiering van het ziekenhuis.  Verpleegkundigen werken volgens Drie uitgangspunten: o Benadering van de patiënt als mens (holistisch) o Zelfrealisatie en ontplooiing van de VPK o Professionalisering van het VPK-beroep o = integrerende vpk



 Afzetting tegen een éénzijdig somatische en technische verpleging, geen Gefragmenteerde verpleging1 VPK voor 1 patiënt 

SVH: systematisch verpleegkundig handelen

= systematische en onderzoekende manier van zorg verlenen waardoor niets over het hoofd kan gezien worden effectief en efficiënt zorg verlenen  Cyclisch verloop: 6 fasen o Gegevens verzamelen o Probleemdefiniëring o Doelstellingen bepalen o Actie plannen o Zorg uitvoeren o Zorg evalueren (adhv evaluatiecriteria) zorgvraag



 Evalueren van zorg: verpleegdossier gebruikt als communicatiemiddel tussen vpk tijdens de briefing of overdracht o = verzameling documenten die betrekking hebben op verpleging o Administratie o Medische gegevens o VPK gegevens o Psycho-sociale, existentiële gegevens o Aangevuld door andere Doel verpleegdossier  SVH toepasbaar maken  Registratie van de verpleegactiviteiten om zorg optimaliseren en evalueren  Naar ministerie van volksgezondheid voor Financiële regeling



Inhoud verpleegdossier  DNR-code: do not reanimate, do not resuscitate, code beperkte therapie  Nortonschaal: 5 items: algemeen lichamelijke toestand, geestelijke toestand, activiteit, mobiliteit en incontinentie, scoren van de verschillende items gebeurt op vierpuntenschaal. De totaalscore  variëren tussen 5 en 20. Hoe lager score hoe hoger decubitusrisico. Score lager dan 14  risicopatiënt  Bradenschaal: 6 items: zintuiglijke waarneming, activiteit, mobiliteit, vochtigheid, voedingstoestand en frictie/schuifkrachtDecubituspreventie aan de hand van risicobepaling. De totaalscore op deze zes items varieert tussen 6 en 23. score lager dan 17  risicopatiënt, Hoe hoger de score, hoe lager het decubitusrisico is  MMSE: mini mental state examination: cognitieve toestand van ouderen verkrijgen aan de hand van vragen



Gebruik van het verpleegdossier  Voor iedere zorg: Briefing. Grondig doornemen dossier, Bijkomende info en Kennismaken met pat, zorg aankondigen, mogelijkheden/aanpassingen bespreken

 Na iedere zorg: Mondelinge overdracht, Paraferen van uitgevoerde zorgen, Bondig verslag maken, objectiviteit, Planning volgende dag opmaken, Verantwoordelijke van iedereen binnen het team  





Opname en verblijf in het ziekenhuis Ziekte  Stoornis in welzijn met lichamelijke vertaling, steeds medische hulp nodig. Zowel op lichamelijk, psychisch of sociaal vlak  Niet iedereen gaat onmiddellijk naar dokter Uitstelgedrag, Klachten hebben is normaal  Sommige symptomen worden in beginfase niet opgemerkt  Gebrek aan kennis, machteloosheid, scepsis  Vaak eerst huis-, tuin-, en keukenmiddeltjes Wanneer toch patiënt worden  Duur en ernst van de klachten  Hinder (functioneren, vooral op sociaal vlak)  Reactie en druk omgeving  Langer uitstelgedrag  Lagere opleiding en Vrouwen  Hypochondrische persoon= Medical shoppingop zoek naar een arts om via onderzoeken bevestiging krijgen van vermeende aandoening, kan jaren duren, meerdere artsen =ziektevrees Opname  Zelfstandigheid opgeven  Klachten uitspreken: o Inhoud overbrengen o Verwachtingen  Familie toont angst en wantrouwen bij een opname  Ambivalente positie= keuze maken tussen opname of niet o Betere diagnosestelling of behandeling o Vertrouwde omgeving verlaten angst onpersoonlijkheid  Officiële erkenning: o Onzekerheid, Kwetsbaarheid, Veranderd toekomstperspectief, Pijn, angst, Afhankelijkheid en Inmenging  Aanpak: bewust zijn dat je bij elke patiënt alle informatie moet geven. Hij/zij doet opname voor de eerste keer.  Voor vpk: alledaagse gebeurtenis  Voor zieke: erg grote betekenis o Er is iets: niet opwekkende vaststelling o Tijdje weg van huis – onderwerping o Onbekende: vrees/angst  Milieu  Vereenzaming  Onderzoeken/behandeling

  

Verloop van opname/ziekte Financiële last Gedwongen positie

Bij een opname komen er verschillende aspecten aan bod: 1. Psychologische aspecten  Hoop op genezing  angst/bedreiging niet lukken behandeling  Rollen veranderen  verandering in gezin o Gevolgen  Minder geconcentreerd en aandachtig  niet open voor informatiestroom  Verstoord oordeelvermogen (1-persoonskamer)  Veranderend gedrag  Taak VPK: Eerste opvang is zeer belangrijk  Uitleg en informatie o Zakelijk  Essentie  Correct  Eenvoudig  Herhalen  Doel: medewerking ZV verhogen o Tactvol o Hoffelijk o Oprechte belangstelling o Routinematig werken voorkomen  let op non-verbale uitingen aflezen gezic...