Filosoferen MET Kinderen Didactische werkvormen PDF

Preview

Summary

Download Filosoferen MET Kinderen Didactische werkvormen PDF

Description

FILOSOFEREN MET KINDEREN (FMK) Filosofie voor kinderen: om het gedachtegoed van filosofen op kindermaat te brengen. Filosoferen met kinderen: Spreken over het eigen denken van kinderen over de grote levensvragen of over de kleine dingen van elke dag. Voorwaarde filosofisch onderzoek = verwondering/nieuwsgierig als houding Verwondering neemt af met de leeftijd, mede door klassiek schoolsysteem, leerkrachten spelen niet in op vragen/interesses jongeren. Filosofische vaardigheden: denken, reflecteren, gedachten verwoorden, inleven met andere gedachten, … Waarom FMK op school? - Het functioneren van maatschappij: beter om kinderen zo vroeg mogelijk een eigen gezichtspunt te ontwikkelen in dialoog met anderen. - Opbouwen van een ordeningskader en een waardesysteem om richting te geven aan je leven. - in basisschool: vragen uit verschillende vakgebieden : vakoverstijgende verbanden. - kinderen vinden het leuk, leren elkaar en leerkracht beter kennen, zelfvertrouwen, ervaringen leren verwoorden, bevordert taal en begripsontwikkeling. - filosoferen = wereld verkennen, denken, gezamenlijk onderzoeken passieve leeronderwijs vinden afwijkingen ‘fout’. - eigen ontplooiing door creatieve en sociale activiteiten. - belangrijk: zelf leren nadenken. Ook bij de verandering van onze maatschappij waar oude waarden verdwijnen. Verschil filosofische gesprekken en onderwijsleergesprekken Bij filosoferen: - gelijkwaardige gesprekspartners - leerkracht stelt zich open voor verwondering kinderen - er is geen eenduidig antwoord of bewijs - antwoord argumenteren  luisteren wat anderen ervan vinden  samen zoeken naar antwoord. Filosofische vragen - weetvragen: er is een antwoord op - open vragen: begrippen verhelderen om een antwoord te kunnen geven - nadenken over de vraag: wat vraag ik eigenlijk? Kritisch nadenken.  FMK = het vormen van een gemeenschap van onderzoek vanuit vragen die zij belangrijk vinden. De onderzoeksgroep of the community of inquiry - Vorm = kringgesprek - rol leerkracht: - weet niet alles - zorgt dat goede vragen gesteld worden - dat er geargumenteerd wordt - dat iedereen aan bod komt - llk en lln = iedereen is gelijk = bewaker van het onderzoeksproces - veilige omgeving: lln kunnen open spreken en elkaar vertrouwen - voorwaarden goed gesprek: - !!! dialoog waar ze luisteren naar elkaar en van gedachten wisselen discussie waar ze hun gelijk willen halen - doel: nieuwe terreinen verkennen / bewuster worden Vuistregels - gespreksleider neemt niet deel, maar is verantwoordelijk voor vorm en kwaliteit v/h onderzoek - onderzoeksplan maken: door prikkelende vragen onderzoek op gang brengen - uitgangsvraag: boeiend ; eenvoudig ; filosofisch / komt best v/d lln zelf. - oplossing vraag: door samen te denken en dialogeren / geen empirische oplossing - vraag onderzoeken / methode voor gezamenlijk denkwerk op touw zetten

-

bedenktijd voor de lln duidelijk afgebakend van andere lessen met begin en einde procedureregels: uitpraten, luisteren, … verslag op bord met kernwoorden verduidelijking van ieders bijdrage metagesprek = nabespreking doel= onderzoek – geen discussie

Voor en met alle leeftijden / achtergronden Het verschil is gradueel en schuilt in de strengheid van de gehanteerde denkcriteria - gaat veel over de ‘identiteit’ ; confrontatie problemen ; standpunten anderen ; inzicht in fundamentele levensvragen FMK/J als antwoord op de vraag naar reductie van frustratie en geweld 3 zaken staan centraal: dialoog , onderzoeksgemeenschap, rol begeleider 1/ dialoog: samen / luisteren / kritisch denken / concentreren / alternatieven / onderzoeken. Geen indoctrinatie 2/ onderzoeksgroep: samenwerking / respect / zoeken naar begrip / uitwisselen na meningen / beargumenteren / luisteren / ruimte voor twijfel / elkaars inzichten versterken / 3/ rol begeleider: wie maakt niet uit WEL de houding die wordt aangenomen Zelf verwonderd, geïnteresseerd zijn, terughoudend zijn, niet alwetend, vertrouwensrelatie kunnen opbouwen, respect, vertrouwen, openstaan, een gelijke zijn, … Ervaringen met filosoferen  met bijzondere doelgroepen: Verhaal over klasgesprek met jongeren uit deeltijds beroepsonderwijs  uit integrale bijzondere jeugdzorg: negatieve ervaringen  frustratie  agressie - Creatieve wrok = niet agressieve vorm van zelfexpressie, bv. kunst - Sport = sociale agressiviteit - Zelfdestructie = vorm van agressie - Frustratie  geweldpleging of ontlading. Niet iedereen kan evenveel aan (tolerantiedrempel). Sommigen exploderen bij de minste frustratie - Omgaan met frustratie  deelnemen aan gemeenschappen van ethisch onderzoek naar redenen. Oorzaak frustratie best gekend....