Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk 1344700 PDF

Preview

Summary

Download Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk 1344700 PDF

Description

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ….

LUẬN VĂN THẠC SĨ PHÂN TÍCH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH QUỐC TẾ CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA VIỆT NAM (VINAMILK) Ngành: Quản trị kinh doanh

LÊ THỊ THANH THÚY

Hà Nội - 2020

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ

PHÂN TÍCH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH QUỐC TẾ CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA VIỆT NAM (VINAMILK)

Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 8340101

Họ và tên học viên: Lê Thị Thanh Thúy Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Thu Trang

Hà Nội - 2020

2

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................... iii DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH .................................................................... iv TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ................................... v LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH QUỐC TẾ ......................................................................................................... 4 1.1. Khái quát chung về kinh doanh quốc tế ............................................ 4 1.1.1. Khái niệm kinh doanh quốc tế ...................................................... 5 1.1.2. Lý do tham gia kinh doanh thị trường quốc tế ............................. 7 1.1.3. Các hình thức kinh doanh quốc tế ................................................ 8 1.1.4. Các yếu tố tác động tới quá trình phát triển ra thị trường quốc tế của doanh nghiệp ................................................................................... 11 1.2. Khái quát chung về chiến lược kinh doanh quốc tế........................ 14 1.2.1. Khái niệm chiến lược kinh doanh quốc tế .................................. 14 1.2.2. Phân tích môi trường kinh doanh quốc tế .................................. 15 1.2.3. Phân loại các chiến lược kinh doanh quốc tế ............................ 29 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH QUỐC TẾ CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA VIỆT NAM (VINAMILK) TẠI THỊ TRƯỜNG NEW ZEALAND ........................................................................ 47 2.1. Tổng quan chung về công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) .. 47 2.1.1. Giới thiệu về công ty cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) ........... 47 2.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển................................................. 47 2.1.3. Cơ cấu tổ chức .............................................................................. 51 2.1.4. Ngành nghề .................................................................................. 51 2.1.5. Tầm nhìn sứ mệnh, mục tiêu ....................................................... 52

i

2.1.6 Tổng quan tình hình kinh doanh quốc tế công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk). ............................................................................. 52 2.2. Phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) và tại thị trường New Zealand. ................................... 61 2.2.1. Mục tiêu chiến lược khi Vinamilk tham gia thị trường New Zealand ................................................................................................... 61 2.2.2. Phân tích môi trường vĩ mô của New Zealand ........................... 62 2.2.3. Phân tích môi trường ngành sữa của New Zealand .................. 70 2.2.4. Phân tích nội bộ doanh nghiệp Vinamilk ................................... 77 2.2.5. Phân tích SWOT .......................................................................... 81 2.2.6. Phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế của Vinamilk áp dụng tại thị trường New Zealand .................................................................... 82 2.3. Đánh giá chung về chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) tại thị trường New Zealand ................ 89 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH QUỐC TẾ CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA VIỆT NAM TẠI THỊ TRƯỜNG NEW ZEALAND .................................. 93 3.1. Phương hướng phát triển thị trường quốc tế của công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) giai đoạn từ 2020 tới 2025 ............................ 93 3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) tại thị trường New Zealand ....................................................................................................... 96 3.2.1. Mở rộng kênh phân phối ............................................................. 96 3.2.2. Đổi mới công nghệ sản xuất kinh doanh .................................. 101 3.2.3. Nâng cao chất lượng đội ngũ nhân sự ..................................... 101 3.2.4. Quản lý tài chính hiệu quả ........................................................ 102 3.2.5. Đẩy mạnh hoạt động Marketing ............................................... 102 KẾT LUẬN .................................................................................................. 104 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 106

ii

i LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn về đề tài “Chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk)” là công trình nghiên cứu cá nhân của tôi trong thời gian qua. Mọi số liệu sử dụng phân tích trong luận văn và kết quả nghiên cứu là do tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách khách quan, trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu có sự không trung thực trong thông tin sử dụng trong công trình nghiên cứu này. Hà Nội, ngày 06 tháng 07 năm 2020

Học viên thực hiện

Lê Thị Thanh Thúy

i

ii LỜI CẢM ƠN Bài luận văn được hoàn thành tại Trường đại học Ngoại Thương, trong quá trình nghiên cứu thực hiện em đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ để hoàn tất luận văn. Trước hết em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến giáo viên hướng dẫn khoa học TS. Nguyễn Thị Thu Trang đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm cho em trong suốt quá trình thực hiện đề tài luận văn tốt nghiệp này. Xin gửi lời cảm ơn đến quý thầy cô Khoa Quản trị kinh doanh, Khoa sau đại học, Trường Đại học Ngoại Thương, những người đã truyền đạt kiến thức quý báu cho em suốt trong thời gian học tập vừa qua cũng như đã giúp đỡ và hỗ trợ em thực hiện các thủ tục trong quá trình hoàn thành luận văn. Một lần nữa, xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 06 tháng 07 năm 2020

ii

iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt VINAMILK NZ

Cụm từ tiếng Anh Vietnam Dairy Products Joint Stock Company

Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam

New Zealand

Niu Di-lân

Political, Economic,

Chính trị, kinh tế, xã hội, công

Social,Technological

nghệ

Strengths, Weaknesses,

Điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội,

Opportunities,Threats

thách thức

WB

World bank

Ngân hàng thế giới

ADB

Asian Development Bank

Ngân hàng Phát triển châu Á

EU

EURO

Liên minh châu Âu

GDP

Gross Domestic Product

Tổng sản phẩm quốc nội

SBU

Strategic Business Unit

Đơn vị kinh doanh chiến lược

USD

United States dollar

Đô la Mỹ

NZ$

New Zealand dollar

Đôla Niu Di-lân

WTO

World Trade Organization

Tổ chức thương mại thế giới

FTA

Free Trade Agreement

Hiệp định thương mại tự do

PEST

SWOT

Trans-Pacific Strategic TPP

Economic Partnership Agreement

ASEAN

iii

Cụm từ tiếng Việt

Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương

Association of Southeast

Hiệp hội các Quốc gia

Asian Nations

Đông Nam Á

iv DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH

Bảng Bảng 1.1: Mô hình phân tích SWOT .............................................................. 29 Bảng 2.1: Doanh thu từ thị trường nước ngoài của Vinamilk ........................ 58 Bảng 2.2: Cơ cấu doanh thu chi nhánh nước ngoài của Vinamilk ................. 59 Bảng 2.3: Tóm tắt kết quả tài chính hợp nhất quý II và lũy kế 6 tháng đầu năm 2020 (tỷ đồng). ........................................................................................ 59 Bảng 2.4: Phân tích SWOT công ty Cổ phần sữa Vinamilk ........................... 81 Hình Hình 1.1: Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael Porter ............................ 19 Hình 1.2: Mối quan hệ giữa hàng rào gia nhập ngành và hàng rào rút lui khỏi ngành ............................................................................................................... 21 Hình 1.3: Mô hình chuỗi giá trị....................................................................... 25 Hình 1.4: Mô hình lựa chọn chiến lược .......................................................... 36 Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức và quản lý công ty cổ phần sữa Việt Nam ............... 51 Hình 2.2: Giá nguyên liệu sữa bột từ New Zealand........................................ 87 Hình 2.3: Giá sữa nguyên liệu New Zealand và giá sữa tươi Vinamilk ......... 88 Hình 2.4: Cơ cấu doanh thu của Vinamilk theo thị trường ............................. 89 Hình 3.1: Tiêu thụ sữa bình quân đầu người của Việt Nam và thế giới ......... 95

iv

v TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Luận văn nghiên cứu đề tài “Chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk)” trong đó đi nghiên cứu phạm vi thị trường là New Zealand. Với mục tiêu hệ thống hoá cơ sở lý thuyết về kinh doanh quốc tế và chiến lược kinh doanh trên thị trường quốc tế của doanh nghiệp, phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế của Vinamilk tại New Zealand từ đó đưa ra những đánh giá về thành tựu và hạn chế trong quá trình thực thi chiến lược của doanh nghiệp, bên cạnh đó đề xuất giải pháp để hoàn thiện chiến lược pháp triển cho Vinamilk tại thị trường New Zealand những năm tới. Chiến lược kinh doanh quốc tế của Vinamilk tại New Zealand với hình thức liên doanh mua lại cổ phần công ty bản địa là một trong những bước đi đầu tiên của Vinamilk ra thị trường quốc tế. Đây cũng là một mô hình thành công cần được nghiên cứu phân tích và nhân rộng cho các doanh nghiệp khác của Việt Nam là cơ sở và bài học kinh nghiệm khi mở rộng thị trường quốc tế. Đối với Vinamilk, bước đi bắt đầu từ "vựa" nguyên liệu N ew Zealand là bàn đạp để Vinamilk đến thị trường sữa tại Mỹ, Châu Âu,…. Chiến lược kinh doanh quốc tế của Vinamilk tại thị trường New Zealand đi theo xu hướng sản xuất sản phẩm có giá t rị gia tăng cao, tạo thành chuỗi khép kín cung ứng "thượng nguồn" đến tay người tiêu dùng. Trong suốt hơn 40 năm xây dựng và trưởng thành cùng gần 20 năm tham gia kinh doanh quốc tế, Vinamilk đã trở thành doanh nghiệp hàng đầu trong ngành Sữa tại Việt Nam giữ vững vị thế số một thị phần trong nước và đang vươn mình mạnh mẽ ra quốc tế với những thành công ban đầu làm bước đệm để phát triển thương hiệu Việt, đưa thương hiệu sữa Việt ra thế giới có sức cạnh tranh lớn hơn và chiến lược bài bản.

v

1 LỜI NÓI ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cùng với xu thế “toàn cầu hóa kinh tế và hội nhập quốc tế” đang phát triển mạnh mẽ, hoạt động kinh doanh quốc tế cũng ngành càng trở nên đa dạng, phong phú và có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với mỗi quốc gia trong nền kinh tế toàn cầu. Thương mại quốc tế đã mở ra nhiều cơ hội và thách thức cho các quốc gia hội nhập, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển. Mỗi quốc gia đều tìm cách thâm nhập vào thị trường nước ngoài nhằm tận dụng lợi thế so sánh để mở rộng hoạt động kinh doanh và phát triển kinh tế. Thực tế cho thấy, sự thành công ít hay nhiều trong kinh doanh quốc tế phụ thuộc rất lớn vào sự nhận thức và hiểu biết của các doanh nghiệp về môi trường kinh doanh quốc tế và chiến lược kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Đóng vai trò quan trọng trong quá trình hội nhập là các tập đoàn đa quốc gia, những tập đoàn này đã góp phần rất lớn trong việc toàn cầu hóa, thúc đẩy giao thương giữa các nền kinh tế và đóng góp không nhỏ vào các nền kinh tế các nước đang phát triển góp phần đưa kinh tế các nước này đi lên. Công ty cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk là một trong số đó, với vị trí là một công ty sữa hàng đầu Việt Nam và nằm trong Top 10 thương hiệu mạnh ở Việt Nam, Vinamilk đã và đang từng bước khẳng định chính mình bằng cách vươn xa hơn, mở rộng phạm vi hoạt động trên toàn thế giới. Với những chiến lược kinh doanh đúng đắn Vinamilk đã thực sự khẳng định được chính mình trên sân c hơi kinh tế toàn cầu. Bên cạnh đó, trong quá trình phát triển của mình Vinamilk cũng không khỏi gặp phải những khó khăn và hạn chế từ thị trường cạnh tranh cũng như thực hiện một cách hiệu quả chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty. Hiện nay, Vinamilk đang thể hiện là công ty có sự nỗ lực không ngừng với những chiến lượ c kinh doanh linh hoạt trong nước và quốc tế, và không ngừng phát triển sang các thị trường tiềm năng mới góp phần vào sự thành công của ngành sữa Việt Nam và phát triển kinh tế thế giới. Nắm bắt xu hướng này và học hỏi kinh nghiệm triển khai chiến lược kinh doanh quốc tế tiêu biểu của Việt Nam, tác giả đã quyết định chọn đề tài luận văn nghiên cứu là: “ Phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk”.

1

2 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Cho đến nay các vấn đề liên quan đến phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế đã được khá nhiều tác giả nghiên cứu trong các luận văn và công trình khoa học đặc biệt là các chiến lược kinh doanh quốc tế của các công ty đa quốc gia tại Việt Nam. Với đề tài nghiên cứu “Chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk” tác giả đã lựa chọn một công ty Việt Nam tiêu biểu trong lĩnh vực kinh doanh quốc tế đưa sản phẩm với thương hiệu Việt Nam ra thị trường nước ngoài. Trong phần tổng quan nghiên cứu tác gỉa đã chọn lọc một số nghiên cứu tiêu biểu trong nước có nội dung liên quan tới chiến lược kinh doanh quốc tế nói chung và chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk). - Nguyễn Thị Diệu Hiền (2016), Nghiên cứu khoa học “Phân tích lợi thế cạnh tranh ngành sữa của Việt Nam” Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh. - Nguyễn Thu Hằng (2015), Luận văn thạc sỹ: “Phân tích thị trường sữa Việt Nam”, Trường Đại học kinh tế quốc dân. - Lê Quang Đạo (2014), Luận văn thạc sỹ: “Chiến lược xuất khẩu của Công ty sữa Việt Nam”, Trường Đại học kinh tế - Đại học quốc gia. - Nguyễn Minh Ngọc (2017), Luận văn thạc sỹ: “ Chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần sữa Việt Nam”, Trường Đại học kinh tế quốc dân. Trong các nghiên cứu về chiến lược kinh doanh quốc tế và công ty cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) phần lớn đã hệ thống hoá cơ sở lý thuyết về kinh doanh quốc tế và chiến lược kinh doanh trên thị trường quốc tế nói chung, phân tích lợi thế cạnh tranh ngành sữa Việt Nam, phân tích các chiến lược kinh doanh của Vinamilk, quá trình thực hiện và đánh giá chiến lược, đưa ra các đề xuất giải pháp hoàn thiện những mặt tồn tại nêu trong phần nội dung thực trạng của đề tài nghiên cứu. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Chiến lược kinh doanh quốc tế tại thị trường New Zealand của công ty cổ phần sữa Việt Nam- Vinamilk.

2

3 - Phạm vi nghiên cứu: Hoạt động kinh doanh quốc tế của công ty cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) tại thị trường New Zealand trong thực thi chiến lược giai đoạn 2010 tới 2020. - Lý do lựa chọn phạm vi nghiên cứu là thị trường New Zealand Các thị trường kinh doanh quốc tế của Vinamilk kể đến như là: Campuchia, Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Canada, Mỹ, Australia... hiện tại Công ty đang tiếp tục tìm kiếm và mở rộng thị trường sang châu Âu, châu Phi, Nam Mỹ. Trong nội dung của luận văn, ngoài việc phân tích về chiến lược kinh doanh quốc tế của Vinamilk tại các thị trường quốc tế mà Vinamilk đã xuất khẩu nói chung, tác giả đã lựa chọn 1 thị trường cụ thể là New Zeland để phân tích nói riêng với lý do thị trường New Zeland là một trong những chiến lược nhằm tận dụng cơ hội giúp Vinamilk đạt được mục tiêu đặt ra về nâng cấp nguồn nguyên vật liệu trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Cụ thể: Trong quá trình sản xuất, Vinamilk cần phải nhập khẩu các nguyên liệu thô và vật liệu từ ngoài Việt Nam bởi vì nguồn cung ở trong nước là có hạn. Bằng việc nhập khẩu tài nguyên, Vinamilk có thể tận dụng được lợi thế tuyệt đối ở Việt Nam. Theo Tạp chí Bloomberg, 60- 70% nguyên liệu của Vinamilk được nhập khẩu từ New Zealand. Ngoài ra, việc đặt các nhà máy sản xuất ở nướ c ngoài giúp Vinamilk tận dụng được nguồn sẵn có từ các nông trại chất lượng. Năm 2010, sau khi được cấp phép đầu tư ra nước ngoài, Vinamilk đã mua cổ phần của Công ty Miraka Limited tại New Zealand - nơi có vùng nguyên liệu chất lượng cao nổi danh toàn cầu. Nhờ Công ty Miraka ở New Zealand, Vinamilk đã có được nguồn sữa tươi từ nông trại ở Taupo và sản xuất sữa chất lượng cao có thể bán trên thị trường toàn cầu. Có thể thấy rõ ràng Vinamilk có xu hướng ngày càng nhập khẩu nhiều hơn từ thị trường quốc tế do nhu cầu nội địa ngày càng tăng cao khi đã phải trải qua việc thiếu nguyên liệu thô trong nước. Nhờ vậy, Vinamilk có thể giảm thiểu chi phí sản xuất đến mức tối thiểu, thấp hơn so với mặt bằng chung ở Việt Nam mà vẫn đảm bảo được chất lượng tốt.

3

4 4. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Hệ thống hoá cơ sở lý thuyết về kinh doanh quốc tế và chiến lược kinh doanh trên thị trường quốc tế của doanh nghiệp. - Phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế của Vinamilk tại New Zealand từ đó đưa ra những đánh giá về thành tựu và hạn chế trong quá trình thực thi chiến lược của doanh nghiệp. - Đề xuất giải pháp để hoàn thiện chiến lược pháp triển cho Vinamilk tại thị trường New Zealand những năm tới. 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập, thống kê, tổng hợp, phân tích số liệu: Sử dụng số liệu thứ cấp từ các báo cáo tài chính của công ty Vinamilk, tạp chí kinh tế,bài báo,tạp chí, tổng cục thống kê,... - Phương pháp phân tích: + Sử dụng phương pháp so sánh số tương đối, số tuyệt đối + Sử dụng công cụ phân tích PEST, phân tích SWOT, tổng hợp kết quả phân tích SWOT ma trận để đề ra các mục tiêu. 6. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, luận văn được chia thành 3 chương với nội dung như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về chiến lượ c kinh doanh quốc tế Chương 2: Phân tích chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) tại thị trường New Zealand. Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lược kinh doanh quốc tế của công ty Cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) tại thị trường New Zealand. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH QUỐC TẾ 1.1. Khái quát chung về kinh doanh quốc tế

4

5 1.1.1. Khái niệm kinh doanh quốc tế Kinh doanh quốc tế được hiểu là toàn bộ các hoạt động giao dịch, kinh doanh được thực hiện giữa các quốc gia, nhằm thỏa mãn các mục tiêu kinh doanh của các doanh nghiệp, các nhân và các tổ chức kinh tế. Kinh doanh quốc đã xuất hiện rất sớm cùng với quá trình giao lưu trao đổi, mua bán hàng giữ hai hay nhiều quốc gia. Cùng với sự ra đời và phát triển của chủ nghĩa tư bản, kinh doanh quốc tế và các hình thức kinh doanh quốc tế ngày càng được mở rộng và phát triển. Với những lợi thế về vốn, công nghệm trình độ quản lý,.. các công ty xuyên quốc gia trên thế giới đã và đang nâng cao vị thế và tăng cường thị phần của mình trong khu vực và trên thế giới nói chung. Ngày nay, dưới sự tác động mạnh mẽ của các xu hướng vận động của nền kinh tế thế giới, đặc biệt là sự tác động ngày càng tăng của xu hướng khu vực hóa và toàn cầu hóa, đối với nền kinh tế của từng q...