Nerwice - Notatki z wykładu 4 PDF

Preview

Summary

Download Nerwice - Notatki z wykładu 4 PDF

Description

16 – Nerwie Termin ‘nerwica’ obejmuje grupę zaburzeń niepsychotycznych o przewlekłym przebiegu, bogatej i różnej symptomatyce. W ostatnich klasyfikacjach termin ten zastąpiono takimi jak: „Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i występujące pod postacią somatyczną” (F40-48) i „Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi” (F50-54)i „Reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne”(F43). Do 9 ICD nerwice opisywano jako: „Zaburzenia psychiczne o symptomatologii psychicznej i somatycznej występujące bez uchwytnych zmian organicznych. Od psychoz odróżnia je zachowany krytycyzm. Zachowanie, choć może być znacznie zaburzone, mieści się w granicach społecznie dopuszczanych. „ Przyjmuje się, że przyczynami nerwic są konflikty psychologiczne i trudne sytuacje, problemy, których pacjent nie może rozwiązać. W DSM- IV zrezygnowano z terminu ‘zaburzenia nerwicowe’ zastępując je takimi jak: zab. Lękowe, dysocjacyjne, somatopodobne, psychoseksualne, zaburzenia snu, pozorowane, przystosowania. Diagnoza zaburzeń nerwicowych powinna zawierać: 1. 2. 3. 4.

Objawy nerwicowe Cechy psychiczne pacjenta (osobowość, czynniki wpływające na rozwój) Cechy sytuacji psychospołecznej pacjenta Staranną diagnozę różnicową, wykluczającą inne zaburzenia psychiczne i somatyczne.

Nerwice są zaburzeniami, na powstawanie których składa się działanie czynników biologicznych, społeczno-kulturowych i psychologicznych. Wśród biologicznych najczęściej wymienia się takie cechy osobowości jak: bierność, zależność od innych, uległość, niepewność, wrażliwość, zmienność, egocentryzm, płytkość uczuciową, sztywność, agresywność, dominacje. Cechy te mogą sprzyjać powstawaniu nerwic. Ponadto sprzyja im podwyższony poziom lęku, konflikty zewnętrze (uświadomione i nie), urazy psychiczne i trudne doświadczenia życiowe. 3 podstawowe teorie etiopatogenezy zaburzeń nerwicowych: 1. Psychodynamiczna – w genezie nerwic podkreśla się rolę nieświadomych wewnątrzpsychicznych konfliktów podstawowych, które nie zostały rozwiązane w dzieciństwie. 2. Teorie uczenia ujmują nerwicowe objawy jako wyuczone reakcje mogące zmniejszyć lęk lub stanowiące jego przejawy, przy czym reakcje te powstają na drodze modelowania lub warunkowania klasycznego i instrumentalnego . 3. Teorie poznawcze kładą nacisk na sposób postrzegania i oceny zjawisk i faktów oraz powstające w związku z tym emocje, a także zdolności do rozwiązania powstałych problemów.

ZABURZENIA LĘKOWE Lęk – może występować w postaci przewlekłego lub okresowo nasilającego się i falującego stanu lub w formie gwałtownych napadów. Obraz kliniczny – U pacjentów dominuje napięcie i trwoga, nie mogą znaleźć sobie miejsca, liczne dolegliwości ze strony układu krążenia i oddychania, najczęściej zaprzeczając, aby odczuwali strach. Niekiedy dolegliwości skupiają się na poszczególnych narządach. Ponadto np.: pocenie, suchość w ustach, uderzenia ciepła, parcie na pęcherz, nieregularne bicie serca, bóle mięśniowe, zwiększona drażliwość i męczliwość. Niekiedy napady paniki („Panic disorder”) Celem leczenia jest obniżenie poziomu lęku, zmniejszenie częstości napadów i nauczenie pacjenta Redzenia sobie z objawami. Pomocne mogą być trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne oraz inhibitory zwrotnego wchłania serotoniny. Zaburzenia lękowe w postaci fobii (F40): Intensywny lęk w określonych sytuacjach i kontaktach z określonymi przedmiotami oraz unikaniem bodźców lękotwórczych. 1. Fobie proste, izolowane – np. wysokości, burz, zwierząt – najbardziej zbliżone do objawów nie zaliczanych do patologii, niekiedy u jednego chorego może wstąpić kilka. 2. Fobie społeczne – przejawiają się w postaci obaw przed kontaktami z innymi ludźmi, znalezieniem się w sytuacjach publicznych i oceną ze strony innych. 3. Agorafobia – lęk otwartej przestrzeni, ma złożony charakter. Rozwija się najczęściej jako kolejna faza nerwicy lękowej. Obawy dotyczą najczęściej tego, że zdarzy się coś strasznego i nie będzie nikogo bliskiego w pobliżu kto mógłby pomóc. Często występuje razem z klaustrofobią, towarzyszy także innym zaburzeniom psychiczny. Proste fobie monosymptomatyczne podatne są na terapię technikami behawioralnymi, szczególnie w układzie grupowym. Agorafobia wymaga systematycznego kompleksowego leczenia, niekiedy początkowo w warunkach stacjonarnego oddziału nerwic, potem w ośrodku dziennym. + leki wymienione wcześniej. Rokowanie: zróżnicowane, najlepsze w przypadku ostro odgraniczonych fobii. Neurastenia (F48) Skargi na osłabienie, zwiększoną męczliwość, wyczerpanie, drażliwość, zmienność nastroju, trudność w podjęciu decyzji, wzmożona wrażliwość na światło i dźwięk. Faza hipersteniczna – podwyższona drażliwość pobudliwość, zniecierpliwienie. Hiposteniczna – zniechęcenie, apatia, zaburzenie wegetatywne. Zespół asteniczny występuje w przebiegu wielu chorób, zwłaszcza infekcyjnych. Nerwica depresyjna:

Jednostka w zderzeniu z z obiektywnie i subiektywnie trudnymi sytuacjami będzie postrzegać siebie, rzeczywistość oraz przyszłość negatywnie i pesymistycznie. (wyuczona bezradność). Pacjent skarży się na uczucie smutku, osamotnienia, bezradności, niezadowolenia, niepokoju.. (generalnie to samo co w depresji – nie wiem czym to się różni, leczenie tak samo :P) Nerwica histeryczna oraz zaburzenia pod postacią somatyczną. Do zaburzeń pod postacią somatyczną należą: somatyzacja, konwersja, psychogenne zaburzenia bólowe, hipochondria, atypowe zaburzenia somatyczne (f45) Do obrazu psychopatologicznego histerii należą: zaburzenia świadomości i w układzie czucioworuchowym oraz zachowania o prymitywnym, reaktywnym charakterze. Często następuje gwałtowny początek i koniec. Dużą rolę odgrywają wyobrażenia jednostki o chorobach oraz nieuświadomione motywy o charakterze życiowym. Zaburzenia dysocjacyjne (F44) Obraz kliniczny jest bardzo zróżnicowany, imitujący często różne choroby somatyczne i neurologiczne, ekspresyjne, niekiedy symboliczny charakter, zależne od wyobrażeń, wiedzy i pragnień chorego. Objawy dysocjacyjne występują w przebiegu napadów drgawkowych w postaci omdleń, hipersomnii, osłupienia lub pobudzenia psychoruchowego, zespołu depersonalizacyjnego, zamroczenia jasnego, transu. W przypadku pacjentów o osobowości histerycznej objawy następują i ustępują szybko, u pacjentów gdzie główną przyczynę odegrały czynniki sytuacyjne możliwe jest utrwalenie zaburzeń. Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (F42) Natręctwa – mogą mieć charakter pojedynczych obsesji lub ich ciągów oraz kompulsji. Obsesje – myśli, słowa, wyobrażenia, wątpliwości Kompulsje – działania proste lub czynności złożone Pacjenci charakteryzują się skłonnościami do myślenia abstrakcyjnego, magicznego. U 50 % stwierdza się cechy osobowości anankastycznej. Obraz kliniczny – pacjenci często sprawiają wrażenie sztywnych, skutych, ruchy są mało płynne, wzmożone napięcie mięśniowe, uboga mimika twarzy, jednostajna intonacja. Niechętnie mówią o swoich objawach. Na próby ograniczenia natręctw reagują silnym lękiem i niepokojem, niekiedy agresją. Leczy się psychoterapią, szczególnie technikami behawioralnymi oraz lekami. Nerwica hipochondryczna U chorego dominuje zainteresowanie własnym zdrowiem, istnieje uporczywe przekonanie o uszkodzeniu lub schorzeniu mało podatne na przekonywanie i argumenty.

REAKCJA NA CIĘŻKI STRES I ZABURZENIA ADAPTACYJNE (F43)

1. Ostra reakcja na stres, która ustępuje szybko po nagłym przeżyciu katastroficznej sytuacji, która nie miała wcześniej zaburzeń psychicznych. 2. Zaburzenia ‘stresowo pourazowe’ (PTSD) – opóźnione lub przedłużone reakcje na wydarzenie lub istnienie krótko lub długotrwałej sytuacji o wyjątkowo obciążającym i zagrażającym charakterze. Trwa do 6m 3. Dłuższe następstwa określa się jako trwałe zmiany osobowości po przeżyciu sytuacji ekstremalnej. Zaburzenia adaptacyjne Stwierdza się zwykle nie dłużej niż w miesiąc po zaistnieniu sytuacji trudnej lub zmiany życiowej. Zwykle ma charakter przemijający. Leczenie takie jak interwencje kryzysowe, psychoterapia krótkoterminowa. Zaburzenia seksualne o charakterze nerwicowym (F52) Wśród zespołów behawioralnych związanych z zaburzeniami fizjologicznymi wymienione zostają zaburzenia odżywiania się (F50), nieorganiczne zaburzenia snu. LECZENIE I ZAPOBIEGANIE: Najważniejsza jest psychoterapia (podtrzymująca i restrukturująca) Celem psychoterapii podtrzymującej jest zmiana stosunku pacjenta do dolegliwości i cierpień ,zwiększenie jego tolerancji na trudne sytuacje i bardziej skuteczne sposoby radzenia sobie z nimi, modyfikacja jego sposobów postrzegania, przeżywania i reagowania, ukształtowaniu innej postawy wobec uwarunkowań i konsekwencji zaburzeń. Hipnoza, psychoterapia behawioralna, integrująca psychoterapia systematyczna, grupowa, psychodrama....